Ο υπερτουρισμός μπορεί να «κάψει» την Ελλάδα – Υποδομές στα όρια, περιβαλλοντική φθορά και ρωγμές στη γοητεία προορισμών
Mε τον μύθο του Ίκαρου παρομοιάζει η βρετανική εφημερίδα Independent, την τουριστική βιομηχανία της Ελλάδας. Σύμφωνα με εκτενές ρεπορτάζ της εφημερίδας, οι καλοκαιρινές διακοπές στη χώρα μας κινδυνεύουν να χάσουν τη γοητεία τους για το τουριστικό κοινό, λόγω διαφόρων παραγόντων όπως ο υπερτουρισμός, η ακρίβεια και η κλιματική κρίση. Από τη Σαντορίνη έως την Κέρκυρα, η Ελλάδα αλλάζει και ο τρόπος με τον οποίο την επισκεπτόμαστε θα πρέπει να αλλάξει μαζί της, αναφέρει ο συντάκτης.
Η ιστορία του Ίκαρου είναι ένα παραδειγματικό μάθημα για τους κινδύνους της υπερβολικής φιλοδοξίας. Αποτελεί επίσης μια αποτελεσματική μεταφορά για το σταυροδρόμι στο οποίο βρίσκεται σήμερα η τουριστική βιομηχανία της Ελλάδας.
«Ο τουρισμός αποτελεί από καιρό έναν από τους οικονομικούς πυλώνες της Ελλάδας, έχοντας συμβάλλει με 21,7 δισεκατομμύρια ευρώ στην οικονομία μόνο το 2024. Ωστόσο, μετά από δεκαετίες ανάπτυξης, αρχίζουν να εμφανίζονται ρωγμές», σημειώνει χαρακτηριστικά το δημοσίευμα, για να προσθέσει πως «η χώρα αντιμετωπίζει προβλήματα υπερτουρισμού, πίεσης στις υποδομές, έλλειψης στέγης και της κλιματικής κρίσης, τα οποία απειλούν να ανατρέψουν την ίδια τη γοητεία που προσελκύει εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο».
Το περασμένο καλοκαίρι, ο Συνήγορος του Πολίτη εξέδωσε έκθεση (σ.σ για τη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη) στην οποία ζητούσε επείγουσα μεταρρύθμιση για την αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων. «Η οικονομία της χώρας μας βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στον τουρισμό, γεγονός που καθιστά ακόμη πιο επείγουσα την ανάγκη διαχείρισής του με βιώσιμο τρόπο», αναφερόταν σχετικά.
Επίσης, υπήρχε προειδοποίηση ότι η Ελλάδα δεν πρέπει να «εξαντλήσει το δυναμικό της, σπαταλώντας το και καθιστώντας τους τουριστικούς μας προορισμούς μη ελκυστικούς με την πάροδο του χρόνου».
Η Σαντορίνη
Ένα από τα πιο εμβληματικά θύματα αυτής της πίεσης είναι η Σαντορίνη. Το κυκλαδίτικο νησί, διάσημο για τα ηλιοβασιλέματα, τα ασβεστωμένα κτίρια και τις ηφαιστειακές παραλίες του, έχει σημειώσει πτώση στον αριθμό των επισκεπτών αυτό το καλοκαίρι.
Σύμφωνα με αναφορές, τα στοιχεία του αεροδρομίου από τον Ιανουάριο έως τον Μάιο δείχνουν ότι οι αφίξεις μειώθηκαν κατά 24,4% σε ετήσια βάση, μια αξιοσημείωτη μεταβολή για ένα νησί που φιλοξενεί περισσότερους από 5,5 εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως, παρά το γεγονός ότι έχει μόλις 15.550 κατοίκους.
«Στη Σαντορίνη, ακόμη και οι τουρίστες παραπονιούνται για τον μεγάλο αριθμό τουριστών», ανέφερε μια έκθεση του 2024.
Ο τουρισμός στις κρουαζιέρες, αν και πρόσφατα περιορίστηκε σε 8.000 επισκέπτες την ημέρα, φέρνει έως και 18.000 επιβάτες καθημερινά στη Σαντορίνη κατά την περίοδο αιχμής, επιβαρύνοντας τους πόρους του νησιού.
Η ραγδαία ανάπτυξη έχει οδηγήσει σε υπερπληθυσμό, κυκλοφοριακή συμφόρηση και περιβαλλοντική ζημιά, τα οποία έχουν γίνει αντιληπτά από τους υποψήφιους επισκέπτες. Η ευρέως δημοσιευμένη σειρά 1.200 σεισμών μεταξύ 25 Ιανουαρίου και 7 Φεβρουαρίου του τρέχοντος έτους επίσης δεν βοήθησε.
Ενώ οι μαζικές αντιτουριστικές διαμαρτυρίες που παρατηρήθηκαν στη Βαρκελώνη και αλλού στην Ευρώπη δεν έχουν ακόμη ξεσπάσει στην Ελλάδα, η απογοήτευση αυξάνεται. Στην Αθήνα, οι ντόπιοι ανησυχούν όλο και περισσότερο για την εξάπλωση των Airbnbs και την αποδυνάμωση της κοινοτικής ζωής, υποστηρίζοντας ότι οι κεντρικές γειτονιές μετατρέπονται σε «τουριστική Disneyland».
Υπερτουρισμός: Ακροβατικά για τη διαχείρισή του
Καθώς ο αριθμός των επισκεπτών στη Σαντορίνη μειώνεται, άλλα νησιά σημειώνουν αύξηση, αναγκάζοντας τις τοπικές Αρχές να «κάνουν ακροβατικά» με τη διαχείριση του τουρισμού -κάτι που δεν είναι ιδανικό για μια χώρα που είναι πιο γνωστή για το ότι τα σπάει.
Ο Δημήτρης Βαγιάνος, καθηγητής οικονομικών και μέλος της επιρροής Επιτροπής Πισσαρίδη για την οικονομική ανάπτυξη, παρακολουθεί στενά από το νησί της Ίου, όπου συμμετέχει στις τοπικές προσπάθειες για την καταπολέμηση της υπερβολικής ανάπτυξης.
«Δεν έχει υπάρξει καμία αλλαγή από την έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη», αναφέρει και προσθέτει: «Είναι σχεδόν το ίδιο».
Ο Βαγιάνος πιστεύει ότι πολλά μικρότερα νησιά επαναλαμβάνουν τώρα τα λάθη της Μυκόνου και της Σαντορίνης. Όπως τονίζει: «Υπερκατασκευάζονται, χωρίς να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στην προστασία του χαρακτήρα τους». Προσθέτει ότι η αυθεντικότητα, η γεωργία και τα τοπικά προϊόντα βρίσκονται στο επίκεντρο του τουριστικού προϊόντος της Ελλάδας, όμως ο υπερτουρισμός «εξαντλεί τους πόρους που τα συντηρούν».
Η έλλειψη νερού, που επιδεινώνεται από την κλιματική αλλαγή, αποτελεί επίσης ένα σημαντικό πρόβλημα. «Ακόμη και σε περιοχές όπου το νερό είναι σπάνιο, οι άνθρωποι κατασκευάζουν μεγάλα συγκροτήματα με πισίνες», προσθέτει.
Ο ίδιος φοβάται ότι η Ελλάδα παίζει ένα επικίνδυνο παιχνίδι τουρισμού Όταν ένα νησί παρακμάζει, ένα άλλο αναδύεται και αντιμετωπίζει παρόμοια προβλήματα, σημειώνεται στο δημοσίευμα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου