Τους λόγους για τους οποίους η Ισπανία πρέπει να αποτελέσει παράδειγμα για όλο τον κόσμο καταγράφουν οι New York Times σε ένα εκτενές άρθρο.
Την ώρα που πολλές δυτικές δημοκρατίες υψώνουν τείχη για να περιορίσουν τη μετανάστευση, η Ισπανία επιλέγει να ανοίξει τις πόρτες της, αναφέρει το δημοσίευμα.
Μόλις φέτος αναγνώρισε επίσημα το Παλαιστινιακό κράτος, είπε όχι στην απαίτηση του Ντόναλντ Τραμπ να αυξήσουν τα μέλη του ΝΑΤΟ τις αμυντικές δαπάνες τους στο 5% του ΑΕΠ, ενώ επενδύει ακόμη περισσότερο σε προγράμματα διαφορετικότητας και ισότητας.
Όμως το πιο εντυπωσιακό παράδειγμα διαφοροποίησης από τις κυρίαρχες τάσεις και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, είναι η μεταναστευτική της πολιτική, συμπληρώνουν οι New York Times.
Ads
Τον Μάιο τέθηκαν σε ισχύ νέοι κανονισμοί που διευκολύνουν την απόκτηση άδειας παραμονής και εργασίας για μετανάστες, ενώ η Βουλή συζητά σχέδιο νόμου για αμνηστία σε όσους βρίσκονται στη χώρα χωρίς χαρτιά.
Το μέτρο αυτό θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για την απόκτηση ισπανικής υπηκοότητας σε περισσότερα από ένα εκατομμύριο άτομα, πολλά εκ των οποίων αποτελούν μέρος του ιστορικού μεταναστευτικού κύματος της περιόδου 2021-2023, όταν σχεδόν τρία εκατομμύρια πολίτες εκτός Ε.Ε. εγκαταστάθηκαν στη χώρα.
Η χώρα ξέρει ότι έχει ανάγκη τους μετανάστες. Ο δείκτης γεννήσεων το 2024 ήταν μόλις 1,4 παιδιά ανά γυναίκα, δεύτερος χαμηλότερος στην Ε.Ε., μακριά από το 2,1 που απαιτείται για σταθερό πληθυσμό. Η Ισπανία, με την τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία της Ένωσης, χρειάζεται εργατικά χέρια, ιδιαίτερα στον τουρισμό, την εστίαση, τη γεωργία και την τεχνολογία, τομείς όπου οι Ισπανοί δεν καλύπτουν τη ζήτηση.
Αξιοσημείωτο είναι ότι η κοινωνική αντίδραση παραμένει περιορισμένη. Η πρωτοβουλία για την αμνηστία στους μετανάστες δεν ξεκίνησε από την κυβέρνηση, αλλά από λαϊκή συλλογή υπογραφών που συγκέντρωσε 600.000 υπογραφές και την υποστήριξη 900 ΜΚΟ, επιχειρηματικών ενώσεων και ακόμη και της Ισπανικής Διάσκεψης των Επισκόπων.
Η θετική στάση των Ισπανών στην ενσωμάτωση των προσφύγων, έχει βαθιές ρίζες στην ιστορία. Για αιώνες, η χώρα υπήρξε μαζικός εξαγωγέας ανθρώπινου δυναμικού λόγω της αποικιακής της αυτοκρατορίας. Στον Εμφύλιο και την τετρακονταετή δικτατορία Φράνκο, περίπου δύο εκατομμύρια άνθρωποι αναγκάστηκαν να φύγουν.
Μέχρι τη δεκαετία του ’70, η Ισπανία έστελνε εργάτες σε όλη την Ευρώπη, ενώ μετά την οικονομική κρίση του 2008, χιλιάδες επαγγελματίες αναζήτησαν δουλειά στο εξωτερικό. Αυτή η εμπειρία καλλιέργησε την κατανόηση για τις δυσκολίες των μεταναστών.
Έρευνα το 2019 έδειξε ότι οι Ισπανοί είχαν τη θετικότερη στάση προς τους μετανάστες στην Ευρώπη. Μελέτη του 2021 επιβεβαίωσε ότι για τρεις δεκαετίες η Ισπανία διατηρεί σταθερά πιο ανοιχτές απόψεις από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Ένας ακόμη παράγοντας είναι η μη ενιαία εθνική ταυτότητα: οι ισχυρές περιφερειακές ταυτότητες σε Καταλονία, Χώρα των Βάσκων και Γαλικία αποδυναμώνουν την απήχηση εθνικιστικών, ξενοφοβικών αφηγήσεων. Έτσι, μέχρι το 2019 δεν υπήρχε στη Βουλή αμιγώς αντι-μεταναστευτικό κόμμα, όταν εισήλθε το ακροδεξιό Vox.
Κεντρικό ρόλο παίζει η κυβέρνηση του σοσιαλιστή πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ. Εφαρμόζει στοχευμένες και ρεαλιστικές πολιτικές. Δίνει προτεραιότητα σε μετανάστες από τη Λατινική Αμερική, που μπορούν να αποκτήσουν υπηκοότητα σε δύο χρόνια και ενσωματώνονται ευκολότερα λόγω γλώσσας και θρησκείας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι Βενεζουελανοί, οι οποίοι χρειάζονται μόνο εισιτήριο και διαβατήριο για να εισέλθουν.
Για την «άδεια Ισπανία»
Η μετανάστευση χρησιμοποιείται στρατηγικά για την αντιμετώπιση ελλείψεων εργατικού δυναμικού και την αναζωογόνηση της λεγόμενης «Άδειας Ισπανίας» δηλαδή περιοχών που ερημώνουν. Από το 2022, περίπου 200.000 Ουκρανοί πρόσφυγες έχουν εγκατασταθεί σε χωριά που κινδύνευαν να ερημώσουν και να εξαφανιστούν από τον χάρτη.
Ο Σάντσεθ προβάλλει συστηματικά τα οικονομικά οφέλη: νέοι εργαζόμενοι ενισχύουν το ασφαλιστικό, καλύπτουν κενές θέσεις και συμβάλλουν στην ανάπτυξη. Η Ισπανία, μάλιστα, κατέγραψε το 2023 ανάπτυξη 3,2%, ξεπερνώντας τη Γερμανία, τη Γαλλία και την Ιταλία. Παράλληλα, δεν διστάζει να μιλήσει με ηθικούς όρους, υπενθυμίζοντας τις«οδύσσειες» των Ισπανών μεταναστών προγόνων.
Ωστόσο, το μέλλον αυτής της πολιτικής δεν είναι δεδομένο. Το ακροδεξιό Vox επιχειρεί να κεφαλαιοποιήσει κάθε κρίση, και αν συμμετάσχει σε μελλοντική κυβέρνηση πριν το 2027, είναι πιθανή μια στροφή προς περιοριστικές πολιτικές.
Για την ώρα, η Ισπανία αποδεικνύει ότι μια γενναιόδωρη μεταναστευτική πολιτική μπορεί να είναι όχι μόνο συμβατή με την οικονομική ευημερία, αλλά και να λειτουργεί ως μοχλός ανάπτυξης και κοινωνικής ανανέωσης.

Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου