Rodion Shchedrin – Concerto cantabile (Portrait of the russian composer, 1999)
Σε ηλικία 92 ετών απεβίωσε ο διάσημος Ρώσος συνθέτης και πιανίστας, Ροντιόν Στσεντρίν. «Μία από τις μεγαλύτερες σύγχρονες ιδιοφυΐες», του οποίου «οι όπερες, τα μπαλέτα και οι συμφωνίες παίζονται εδώ και πολλές δεκαετίες στις μεγαλύτερες σκηνές παγκοσμίως», απεβίωσε στη διάρκεια της νύχτας, ανέφερε στην ανακοίνωσή του το Μπολσόι.
Ο Ροντιόν Στσεντρίν είναι ένα μοναδικό φαινόμενο και μια ολόκληρη εποχή στην παγκόσμια μουσική πολιτιστική ζωή, υπογραμμίζει η ανακοίνωση, κάνοντας λόγο για τεράστια τραγωδία και ανεπανόρθωτη απώλεια για τον καλλιτεχνικό κόσμο.
Γεννημένος στις 16 Δεκεμβρίου 1932 στη Μόσχα, ο συνθέτης έγινε γνωστός στη Δύση με τη Σουίτα της Κάρμεν, μουσική για μπαλέτο που συνέθεσε το 1967 όπου διέπρεψε η σύζυγός του, η περίφημη Ρωσίδα μπαλαρίνα Μάγια Πλισέτσκαγια, στη σκηνή των Μπολσόι.
Αντλώντας έμπνευση από τα ρωσικά παραμύθια και την κλασική ρωσική λογοτεχνία, ο Στσεντρίν συνέθεσε επίσης τα μπαλέτα «Το μικρό καμπούρικο άλογο», «Άννα Καρένινα» (του Λέοντος Τολστόι), «Ο Γλάρος» (του Άντον Τσέχοφ).
Συνέθεσε ακόμα: την όπερα «Λολίτα» από το αμφιλεγόμενο μυθιστόρημα του Ναμπόκοφ της οποίας η παγκόσμια πρεμιέρα δόθηκε το 1994 στη Στοκχόλμη, ενώ διακρίθηκε για τις συμφωνίες και τα κοντσέρτα του για πιάνο και ορχήστρα που παρουσιάστηκαν τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ασία και στις Ηνωμένες Πολιτείες.
ΤHE LITTLE HUMPBACKED HORSE/TO MIKΡΟ ΚΑΜΠΟΥΡΙΚΟ ΑΛΟΓΟ
(ΧΟΡΟΣ)
Choreography by Alexei Ratmansky
Music by Rodion Shchedrin
Libretto by Maxim Isaev fter the tale of Pyotr Yershov
Set & Costume, Maxim Isaeve
Lights, Damir Isamgilov
Mariinsky Theater ballet , St Petersbourg
Mariinsky orchestra
Conductor, Valery Gergiev
With
Ivan the fool,Vladimir Shklyarov
The young tsarina, Alina Somova
The little humpbacked horse, Grigory Popov
The Chamberlain, Islom Baimuradov
The Tsar, Ilya Kuznetsov
The filly, the princess of the sea, Yekaterina Kondaurova
The horses, Andrei Yermakov et Andrei Soloviev
TV Director, Vincent Massip
Recorded in November 2013 at The Marrinsky Theater
"Το Μικρό Καμπουρικό Άλογο" (Alexei Ratmansky Edition)
Βασισμένο στο: Ρωσικό λαϊκό παραμύθι του Pyotr Yershov
Χορογραφία: Alexei Ratmansky (δημιουργήθηκε το 2009 για το Θέατρο Μπολσόι, αναβίωση το 2019)
Μουσική: Rodion Shchedrin (προσαρμογή και ορχήστρωση μουσικής από τον Rodion Konstantinovich Shchedrin, βασισμένη σε θέματα του Alexander Borodin)
Πρόλογος: Η Φιλοσοφία της Παραγωγής
Ο Ratmansky απομακρύνθηκε από την παραδοσιακή, θεατρική και λίγο "καρτούν" αισθητική παλαιότερων παραγωγών. Στόχος του ήταν να δημιουργήσει μια χορογραφία που να μοιάζει με "μια παλιά ρωσική λούτρα (εικόνα) που βγήκε από το πλαίσιό της". Χρησιμοποίησε πιο αφηρημένα και συμβολικά σκηνικά και κοστούμια (σχεδιασμένα από τη Magdalena Muskała) και επικεντρώθηκε στη ροή της αφήγησης μέσω της χορογραφίας, παρά σε λεπτομερή ντεκόρ.
Η μουσική του Shchedrin, που δανείζεται από τον εθνικό ήχο του Borodin, είναι πλούσια, ρυθμική και με μια μοντέρνα, κάπως "πικάντικη" αρμονική γλώσσα που ταιριάζει απόλυτα με την πρωτότυπη αισθητική του Ratmansky.
Πράξη Α'
Το Χωριό: Εισάγονται οι κεντρικοί χαρακτήρες. Ο Ιβάν (ο νεότερος γιος) είναι απλός, αδέξιος, αλλά καλόκαρδος. Οι μεγάλοι αδερφοί του, Ντανίλο και Γκάβριλο, είναι τεμπέληδες και πονηροί. Ο Ταξιάρχης είναι γερο-δεμένος, αυταρχικός και κωμικός.
Ο Νταντάι-Γιέντα (Ο Ταξιάρχης): Ο Ταξιάρχης διατάζει τους αδερφούς να φυλάξουν το χωράφι. Οι μεγάλοι αδερφοί κρύβονται και τεμπελιάζουν, ενώ ο Ιβάν προσπαθεί να δουλέψει.
Η Εμφάνιση της Κόμισσας-Ίππου: Από τον νυχτερινό ουρανό, κατεβαίνει μια μαγική κτηνώδης φιγούρα - μισή όμορφη γυναίκα, μισή λευκή ίππος. Οι αδερφοί προσπαθούν να την πιάσουν, αλλά μόνο ο Ιβάν τα καταφέρνει, πιάνοντάς την από την ουρά της.
Το Δώρο: Η Κόμισσα-Ίππος, ως ανταμοιβή για την ελευθερία της, δίνει στον Ιβάν δύο πανέμορφα ασπρόμαυρα σπαθιά και το Μικρό Καμπουρικό Άλογο – ένα μικρό, αδέξιο, αλλά εξαιρετικά έξυπνο και πιστό πλάσμα που μιλάει. Το άλογο του υπόσχεται ότι πάντα θα είναι δίπλα του. Οι ζηλόφθονοι αδερφοί κλέβουν τα σπαθιά.
Πράξη Β'
Στην Αυλή του Τσάρου: Οι αδερφοί πηγαίνουν τα σπαθιά στον Τσάρο, ελπίζοντας σε ανταμοιβή. Ο Τσάρος (μια συχνά κωμική, αλλά και τρομακτική φιγούρα) εντυπωσιάζεται, αλλά όταν τα σπαθιά εξαφανίζονται, ο Ιβάν κατηγορείται ως δράστης.
Η Επιστροφή του Ιβάν: Ο Ιβάν φτάνει στην αυλή πάνω στο Καμπουρικό Άλογο. Για να σωθεί, το άλογο του λέει να ισχυριστεί ότι μπορεί να πιάσει την Τζαρ Πτίτσα (Το Φωτεινό Πουλί) – μια μαγική όντα με φτερά από χρυσάφι και φωτεινό φτέρωμα.
Το Κυνήγι της Τζαρ Πτίτσα: Μια ονειρική, νυχτερινή σκηνή. Ο Ιβάν, με τη βοήθεια του αλόγου του, πιάνει το μαγικό πουλί. Η χορογραφία εδώ είναι αιθέρια και γεμάτη με "φωτεινά" κουαρτέτα νεαρών χορευτριών που παριστάνουν τα φτερά και τη μαγεία του πουλιού.
Η Επιθυμία της Πριγκίπισσας: Ο Τσάρος θέλει να παντρευτεί την Πριγκίπισσα (ή Τσάρεβνα), μια όμορφη αλλά κακότροπη και ιδιόρρυθμη νεαρή γυναίκα. Αυτή θέλει ως δώρο γάμου το Δαχτυλίδι της Κόμισσας-Ίππου από τον βυθό της θάλασσας. Ο Τσάρος στρέφεται και πάλι στον Ιβάν.
Πράξη Γ'
Στο Βυθό της Θάλασσας: Το Καμπούρικο Άλογο οδηγεί τον Ιβάν στον πυθμένα του ωκεανού. Εδώ, ο Ratmansky δημιουργεί μια μαγική υδρόβια σκηνή με χορευτές να παίζουν ψάρια, μέδουσες και άλλα πλάσματα της θάλασσας. Η ατμόσφαιρα είναι ονειρική και σουρεαλιστική.
Η Συνάντηση με την Κόμισσα-Ίππο: Στον βυθό, ο Ιβάν βρίσκει ξανά την Κόμισσα-Ίππο, η οποία του δίνει το δαχτυλίδι. Αυτή η σκηνή είναι γεμάτη λυρισμό και είναι η κλιμάκωση της ρομαντικής γραμμής της ιστορίας.
Η Επιστροφή και ο Γάμος: Ο Ιβάν επιστρέφει με το δαχτυλίδι. Η Πριγκίπισσα, ωστόσο, αρνείται να παντρευτεί τον γερασμένο Τσάρο. Εκείνη θέλει να παντρευτεί τον ίδιο τον Ιβάν, τον ήρωα που κατάφερε τα ακατόρθωτα.
Φινάλε : Σε μια κωμική και μαγική ανατροπή, ο Τσάρος, στην απόγνωσή του να μείνει νέος και δυνατός, πηδάει σε έναν καζάνι με βραστό γάλα (σύμφωνα με τις οδηγίες του Καμπούρικου Αλόγου). Αντί να γίνει νέος, βγαίνει από τον καζάνι συρρικνωμένος σε... μωρό! Η περίπλοκη κατάσταση επιλύεται με χιούμορ. Η Πριγκίπισσα και ο Ιβάν στέφονται νέοι ηγέτες του βασιλείου, και το Καμπούρικο Άλογο, έχοντας ολοκληρώσει το έργο του, τους αποχαιρετά και εξαφανίζεται στον ουρανό από όπου ήρθε.
Κεντρικά Μοτίβα και Θέματα στη Χορογραφία του Ratmansky
Ο Ιβάν ο Χορευτής: Ο Ratmansky μετατρέπει τον Ιβάν από έναν απλό χωρικό σε έναν χαρισματικό χορευτή. Η εξέλιξή του φαίνεται μέσα από τη χορογραφία: ξεκινά με αδέξιες, "αγροικές" κινήσεις και σταδιακά αποκτά τη γλαφυρότητα και την τεχνική ενός πρίγκιπα.
Η Σύγχρονη Αφήγηση: Χρησιμοποιεί σύγχρονες χορογραφικές τεχνικές (πτώσεις, ρευστές σπειροειδείς κινήσεις) δίπλα σε παραδοσιακή κλασική τεχνική και ρωσικά λαϊκά χορευτικά βήματα, δημιουργώντας μια ζωντανή και πρόσφατη ατμόσφαιρα.
Ο Σουρεαλισμός και το Ονειρικό Στοιχείο: Η παραγωγή δεν προσπαθεί να είναι ρεαλιστική. Τα σκηνικά είναι ελάχιστα και συμβολικά (π.χ., ένας τεράστιος κίτρινος δίσκος για τον ήλιο/φεγγάρι), ενθαρρύνοντας το κοινό να χρησιμοποιήσει τη φαντασία του.
Ο Χαρακτήρας του Καμπουρικού Αλόγου: Συχνά χορογραφημένο για μια μπαλαρίνα, το άλογο δεν είναι ρεαλιστικό. Είναι μια πνευματώδης, παιχνιδιάρικη και σχεδόν αέρινη φιγούρα. Οι κινήσεις του είναι γρήγορες, κοφτές, ακατάπαυστες και γεμάτες χιούμορ, μεταδίδοντας την εξυπνάδα και τη μαγεία του.
Αυτή η παραγωγή είναι ένα θαυμάσιο παράδειγμα του πώς ένα κλασικό παραμύθι μπορεί να αναβιώσει μέσα από τη ματιά μιας καινοτόμου καλλιτεχνικής διεύθυνσης, διατηρώντας παράλληλα τη μαγεία και το πνεύμα του πρωτότυπου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου