Αστυνομικό και Λάτιν , ένας συναρπαστικός συνδυασμός

 

Ο κόσμος του latin αστυνομικού μυθιστορήματος – ένας οδηγός (του Μάρκου Κρητικού)

0

359

Περιήγηση στον κόσμο του αστυνομικού

(του Μάρκου Κρητικού)

 

Ξεκινάμε σήμερα την περιήγηση στον κόσμο του αστυνομικού σε μια πληρέστερη, αναθεωρημένη έκδοση.  Θα ολοκληρωθεί σε 14 τεύχη και θα περιλαμβάνει μια επιλογή από 200 περίπου συγγραφείς σε όλο τον κόσμο και πάνω από 300 έργα τους. Σκοπός μας είναι  να δημιουργήσουμε με γεωγραφικά κριτήρια, ένα κατάλογο σημαντικών βιβλίων της αστυνομικής λογοτεχνίας που επηρέασαν την εξέλιξη του είδους στον παγκόσμιο χάρτη από τις απαρχές του, μέχρι σήμερα.

 

 

23+1  προτάσεις από την Λατινική Αμερική (τχ. 1)

 

«Όπως λέει ο Πάκο Τάιμπο, το μαύρο μυθιστόρημα πρέπει να είναι ρεαλιστικό και στη Λατινική Αμερική δεν είναι ρεαλιστικό ο “ήρωας” (ή ο ντετέκτιβ) να είναι αστυνομικός. Δεν είναι ρεαλιστικό ένα μυθιστόρημα με “καλούς” αστυνομικούς στην Αργεντινή των 30.000 δολοφονημένων της τελευταίας δικτατορίας. Συνεπώς το λατινοαμερικάνικο “μαύρο”, εφόσον θέλει να είναι πιστό στην πραγματικότητα, υποχρεωτικά είναι αντικαθεστωτικό, υποχρεωτικά είναι αντιεξουσιαστικό, υποχρεωτικά είναι κοκκινόμαυρο. Ίσως κάποιοι από τους ήρωές του να νιώθουν προδομένοι ή απογοητευμένοι, όμως δεν είναι μετανοημένοι και σε καμία περίπτωση δεν περνούν με το μέρος του αντίπαλου».

Το παραπάνω απόσπασμα από άρθρο του βραβευμένου μεταφραστή ισπανόφωνης λογοτεχνίας Κρίτωνα Ηλιόπουλου (marginalia 15.10.2019) είναι μια σύντομη αλλά ιδιαίτερα περιεκτική περιγραφή των βασικών χαρακτηριστικών του λατινοαμερικάνικου νουάρ.

 

 

• Χόρχε Λουίς Μπόρχες & Αντόλφο Μπιόι Κασάρες – Έξι προβλήματα για τον Δον Ισίδρο Παρόδι (Αργεντινή, 1942)

Μετάφραση: Αχιλλέας Κυριακίδης

Ύψιλον (1984)

σελ. 183

Στις αρχές της δεκαετίας του ’40, μια εποχή που μεσουρανεί το αμερικάνικο hard-boiled και οι ιστορίες μυστηρίου της Αγκάθα Κρίστι, ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες, μια από τις σημαντικότερες λογοτεχνικές μορφές του 20ού αιώνα, και ο Αντόλφο Μπιόι Κασάρες –θυμηθείτε το εξαιρετικό βιβλίο του Η εφεύρεση του Μορέλ (Πατάκης)– ενώνουν τις δυνάμεις τους για να γράψουν μια συλλογή αστυνομικών διηγημάτων. Ο Δον Ισίδρο Παρόδι –«που έχει την τιμή να είναι ο πρώτος φυλακισμένος ντετέκτιβ στα συγκλονιστικά χρονικά της αστυνομικής έρευνας»– καλείται να εξιχνιάσει εγκλήματα με μόνο στοιχείο τη μαρτυρία κάποιων από τους εμπλεκόμενους στην υπόθεση που τον επισκέπτονται στο κελί του, όπου εκτίει ποινή εικοσαετούς κάθειρξης για έναν φόνο που δε διέπραξε. Η εξ αποστάσεως επίλυση αστυνομικών μυστηρίων είναι ένα τέχνασμα που έχουμε ξανασυναντήσει στη λογοτεχνία –χαρακτηριστικό παράδειγμα ο αποκρυπτογράφος γρίφων Αμπίλιο Κουαρέσμα στις αστυνομικές ιστορίες του Φερνάντο Πεσσόα–, με τη σύνθετη συλλογιστική ενός εγκεφαλικού ντετέκτιβ να υποκαθιστά την εμπειρική έρευνα. Έξι απολαυστικές whodunnit αστυνομικές ιστορίες με έντονα σατιρικά στοιχεία, ευφυή λογοπαίγνια και αντιπροσωπευτικούς ήρωες απ’ όλα τα κοινωνικά στρώματα της Αργεντινής, Η συλλογή των διηγημάτων  παρουσιάζουν ιδιαίτερη ιστορική αξία γιατί αφενός θεωρείται από τα πρώτα δείγματα της αστυνομικής λογοτεχνίας στη Λατινική Αμερική και αφετέρου φέρει την υπογραφή  δυο εμβληματικών λογοτεχνών.

 

• Rodolfo Walsh – Επιχείρηση σφαγή (Αργεντινή, 1957)

Μετάφραση: Κρίτων Ηλιόπουλος

Ακυβέρνητες Πολιτείες (2018)

σελ. 256

Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα πραγματικών γεγονότων –το πρώτο non-fiction novel στην ιστορία λογοτεχνίας– με θέμα την προσπάθεια απόκρυψης από την «Απελευθερωτική Επανάσταση», όπως ονομαζόταν η πραξικοπηματική κυβέρνηση στην Αργεντινή, της εκτέλεσης μιας ομάδας πολιτών, μετά την αποτυχημένη εξέγερση στις 9 Ιουνίου 1956. Όταν ο Ροδόλφο Ουόλς ανακαλύπτει τυχαία ότι υπάρχουν επιζώντες από το εκτελεστικό απόσπασμα, διεξάγει εξονυχιστική δημοσιογραφική έρευνα με κίνδυνο της ζωής του, αφού οι δυνάμεις καταστολής παραμένουν στην εξουσία. Θα φέρει στο φως στοιχεία που αποδεικνύουν ότι οι συλλήψεις των πολιτών  είχαν λάβει χώρα πριν την επίσημη κήρυξη του στρατιωτικού νόμου για την καταστολή της εξέγερσης γεγονός που καθιστούσε την εκτέλεση παράνομη και τους εντολοδότες της, κοινούς εγκληματίες.  Στην παρούσα έκδοση περιλαμβάνεται και το τελευταίο εξαιρετικό κείμενο («Ανοιχτή επιστολή ενός συγγραφέα προς τη χούντα») που έγραψε ο Ουόλς λίγο πριν δολοφονηθεί σε ενέδρα από τους στρατιώτες του δικτάτορα Βιντέλα, το 1977. Ένα βιβλίο ντοκουμέντο, βασισμένο στις προσωπικές μαρτυρίες των πρωταγωνιστών και γραμμένο με τη μορφή νουάρ μυθιστορήματος, που θεωρείται σταθμός στην πολιτική ιστορία της Νοτίου Αμερικής.

 

• Rafael Bernal – Η συνωμοσία της Μογγολίας (Μεξικό, 1969)

Μετάφραση: Ασπασία Καμπύλη

Carnivora (2020)

σελ. 222

«Γαμώ τον νεκρό μου, γαμώ! Πτώμα ήταν εκείνος απ’ τη Χουάρες. Ετούτος εδώ είναι ένα γαμημένο κουφάρι. Και πρέπει να του βγάλω το μαχαίρι απ’ τα πλευρά. Δε γίνεται να πετάω ένα μαχαίρι με κάθε νεκρό». Τάδε έφη Φιλιμπέρτο Γκαρσία (!), ο πιο αδίστακτος, κυνικός και βλάσφημος ιδιωτικός ντετέκτιβ του Μεξικού –και όχι μόνο–, ο οποίος μας συστήνεται ως «μηχανή παραγωγής γαμημένων κουφαριών, δευτεροκλασάτων νεκρών» και κάνει τους σκληροτράχηλους ντετέκτιβ του αμερικάνικου hard boiled να κοκκινίζουν. Ο ατρόμητος Φιλιμπέρτο θα συνεργαστεί με έναν «Ρώσο» της KGB και έναν «γκρίνγκο» του FBI για να αποτρέψει τη σχεδιαζόμενη –σύμφωνα με πληροφορίες από τη μακρινή Μογγολία– τρομοκρατική επίθεση εναντίον του Προέδρου των ΗΠΑ κατά την επικείμενη επίσκεψή του στην πόλη του Μεξικού. Ένα απολαυστικό cult αστυνομικο-κατασκοπικό θρίλερ, με έμφαση στο σασπένς, με ξέφρενο ρυθμό, διαβρωτικό χιούμορ και εμφανείς επιρροές από το αμερικάνικο pulp fiction.  Η συνωμοσία της Μογγολίας -το magnum opus του άγνωστου στη χώρα μας Μεξικάνου συγγραφέα Ραφαέλ Μπερνάλ- κατατάσσεται στα πιο εμβληματικά έργα της νουάρ μεξικάνικης λογοτεχνίας, ενώ είναι χρονικά ένα από τα πρώτα «σκληρά» μυθιστορήματα στην ιστορία της λατινοαμερικάνικης αστυνομικής λογοτεχνίας.

 

• Osvaldo Soriano – Θλιμμένος τελευταίος και μόνος (Αργεντινή, 1973)

Μετάφραση: Αγγελική Βασιλάκου

Opera (1999)

σελ. 182

Ο Αργεντίνος Οσβάλντο Σοριάνο ήταν δημοφιλής συγγραφέας και  μαχόμενος δημοσιογράφος.  Τα βιβλία του μεταφράστηκαν σε περισσότερες από είκοσι χώρες. Με δεδομένο ότι το αμερικανικό hard-boiled,  άσκησε  βαθιά επιρροή στο έργο των λατινοαμερικανών συγγραφέων αστυνομικής λογοτεχνίας, ο Σοριάνο στο μυθιστόρημά του, Θλιμμένος τελευταίος και μόνος, αναβιώνει τον θρυλικό ντετέκτιβ   Φίλιπ Μάρλοου, από το  σημείο που τον άφησε ο Ρέιμοντ Τσάντλερ, στις τελευταίες σελίδες του Πλέιμπακ και στα δυο πρώτα κεφάλαια του ημιτελούς The Poodle Springs. Ένας συγγραφέας -o ίδιος ο Σοριάνο(!)- αναζητά στοιχεία για να γράψει ένα βιβλίο για τους Όλιβερ Χάρντι και Σταν Λόρελ (Χοντρός και Λιγνός), το πιο διάσημο ντουέτο στην ιστορία του κινηματογράφου. Σέ ένα νεκροταφείο του Λος Άντζελες θα συναντήσει κάποιον που είχε γνωρίσει προσωπικά τον Σταν Λόρελ λίγο πριν πεθάνει και δεν είναι άλλος από τον Φίλιπ Μάρλοου. Μαζί θα μπλέξουν σε κωμικοτραγικές καταστάσεις σε μια ιστορία στην οποία  θα παρελάσουν οι μεγαλύτεροι αστέρες της έβδομης τέχνης. Ένα πρωτότυπο, παρωδιακό μυθιστόρημα με βιτριολικό χιούμορ και απροσδόκητη εξέλιξη που σήμερα θεωρείται ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά έργα της πρώιμης περιόδου του λατινοαμερικανικού νουάρ.

 

• Paco Ignacio Taibo II – Χωρίς αίσιο τέλος (Μεξικό, 1981)

Μετάφραση: Έφη Γιαννοπούλου

Άγρα (2021)

σελ. 200

O Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο II, Ισπανό-Μεξικανός συγγραφέας, ιστορικός, δημοσιογράφος και πολιτικός ακτιβιστής είναι ο θεμελιωτής του νέου αστυνομικού μυθιστορήματος της λατινικής Αμερικής -έχει τιμηθεί τρείς φορές με το βραβείο Hammett– και ιδρυτής του διάσημου, ετήσιου θερινού φεστιβάλ αστυνομικής λογοτεχνίας Semana Negra (Μαύρη Εβδομάδα) στη γενέτειρά του Χιχόν, της Ισπανίας. Έχει γράψει πάνω από πενήντα βιβλία ποικίλης θεματολογίας που έχουν εκδοθεί σε περισσότερες από τριάντα χώρες Η βιογραφία του για τον Ερνέστο Τσε Γκεβάρα ένα πολυσέλιδο, μνημειώδες έργο, με σπάνιες φωτογραφίες και ανέκδοτο υλικό, θεωρείται η πληρέστερη βιογραφία που έχει εκδοθεί μέχρι σήμερα για τον μεγάλο «Κομαντάντε Τσε». Oι εννέα περιπέτειες της σειράς, με πρωταγωνιστή τον μονόφθαλμο ιδιωτικό ντετέκτιβ ‘Εκτορ Μπελασκοαράν Σάυν, τον έκαναν δημοφιλή σε όλο τον κόσμο. Το μυθιστόρημα, Χωρίς αίσιο τέλος, είναι το τέταρτο βιβλίο της σειράς. Ένας νεκρός Ρωμαίος στρατιώτης με κομμένο λαρύγγι στην τουαλέτα του γραφείου του, και μια ανώνυμη επιστολή που περιέχει τη φωτογραφία κάποιου άγνωστου, δολοφονημένου με τον ίδιο τρόπο, ένα αεροπορικό εισιτήριο για τη Νέα Υόρκη στο όνομά του και το λακωνικό μήνυμα: «Μην ανακατευτείς» σίγουρα δεν είναι μια συνηθισμένη υπόθεση. «Στη Νέα Υόρκη να πάει η καριόλα η μάνα σας!» θα αποφασίσει στα γρήγορα ο ξεροκέφαλος ντετέκτιβ και θα βρεθεί, χωρίς να το καταλάβει, στο στόχαστρο πληρωμένων δολοφόνων, μπλεγμένος σε μια αλλόκοτη ιστορία που δεν θα πάει καλά όπως δεν πάει τίποτα καλά στη χώρα του, το Μεξικό. ‘Ένα πολυ-φονικό νουάρ, καταιγιστικής δράσης με πρωτότυπη πλοκή και στοιχεία μαύρου χιούμορ όπου ο απογοητευμένος επαναστάτης Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο ΙΙ -όπως συνηθίζει στα βιβλία του- καταδεικνύει τις παθογένειες της μεξικάνικης κοινωνίας και παίρνει σαφή θέση για την πολιτική κατάσταση της χώρας.

Άλλες  προτάσεις από το έργο του Paco Ignacio Taibo II:

• Η σκιά της σκιάς, μτφρ. Κική Καψαμπέλη, Άγρα.

Στην πόλη του Μεξικού το 1922, ένας δημοσιογράφος του αστυνομικού ρεπορτάζ, ένας δικηγόρος ιερόδουλων, ένας ποιητής που γράφει διαφημιστικά σλόγκαν και ένας Κινέζος αναρχικός συνδικαλιστής ερευνούν μια σειρά αινιγματικών φόνων που πίσω τους κρύβουν μια μεγάλη κρατική συνομωσία,  στο πρώτο ιστορικό αστυνομικό μυθιστόρημα της Λατινικής Αμερικής.

• Ανήσυχοι νεκροί (Κι ότι λείπει, λείπει) μτφρ. Βασιλική Κνήτου – Κρίτων Ηλιόπουλος.

Ένα ιδιαίτερο αστυνομικό μυθιστόρημα που είναι γραμμένο με τέσσερα χέρια (σε συνεργασία του συγγραφέα με τον Subcomandante Marcos) σε πολύ ιδιόμορφες συνθήκες, όπου για πρώτη φορά στην ιστορία του λογοτεχνικού είδους συνεργάζεται ένας γνωστός ηγέτης του κοινωνικού κινήματος μ’ έναν μυθιστοριογράφο. «Tο “Ανήσυχοι νεκροί” είναι ταυτόχρονα μια κάθοδος στα κολαστήρια της κατάχρησης εξουσίας στο Μεξικό».

 

• Mempo Giardinelli – Φλογισμένη Σελήνη (Αργεντινή, 1983)

Μετάφραση: Κρίτων Ηλιόπουλος

Opera (1998)

σελ. 150

Ο Μέμπο Τζιαρντινέλι είναι πολυβραβευμένος και πολυμεταφρασμένος Αργεντίνος συγγραφέας και ακαδημαϊκός. Η Φλογισμένη σελήνη, είναι το πιο αναγνωρισμένο έργο του. Ο νεαρός δικηγόρος Ραμίρο μετά τις σπουδές του στο Παρίσι επιστρέφει στην επαρχία Τσάκο, της Αργεντινής, όπου τον περιμένει μια λαμπρή καριέρα στην χουντική κυβέρνηση.  H γνωριμία του με την δεκατριάχρονη Αρασέλι, κόρη παλιού φίλου του πατέρα του, κατά την επίσκεψή του στο σπίτι τους, θα ξυπνήσει μέσα του ένα ανεξέλεγκτο πάθος που θα τον οδηγήσει την ίδια νύχτα σε μια κτηνώδη πράξη στο δωμάτιο της ανήλικης. Πιστεύοντας ότι την έχει στραγγαλίσει και ότι ο πατέρας της θέλει να τον εκδικηθεί, θα στραφεί εναντίον του και θα προσπαθήσει να διαφύγει από τη χώρα, ενώ η Αστυνομία θα τον συλλάβει και θα του προτείνει να συνεργαστεί  στην καταδίωξη  αντιφρονούντων. Ένα σκοτεινό και υποβλητικό, ερωτικό  θρίλερ στο οποίο ο συγγραφέας διατηρεί περίτεχνα μέχρι τέλους, ασαφή τα όρια πραγματικότητας και παραίσθησης, περιγράφει έξοχα την αποχαυνωτική ατμόσφαιρα της καλοκαιρινής πανσέληνου που βυθίζει τον ήρωα στην παράνοια και οδηγεί την ιστορία σε μια αλληγορική δαντική κόλαση. «Η καταδίκη ήταν η νιότη του και το ότι ήταν ζωντανός δίχως να μπορεί να πεθάνει, ούτε ν’ αγαπήσει σε τούτη την έρημη χώρα».

 

• Ντανιέλ Τσαβαρία, Χούστο Βάσκο – Όλα εδώ πληρώνονται (Ουρουγουάη, 1986) 

Μετάφραση: Κρίτωνας Ηλιόπουλος

Opera (2001)

σελ. 249

Ο Ντανιέλ Τσαβαρία, αντάρτης, αεροπειρατής (!), φιλόλογος, συγγραφέας –μετά τα πενήντα– και καθηγητής αρχαίων ελληνικών στο Πανεπιστήμιο του Σαντιάγο της Κούβας, συνεργάζεται με τον άγνωστο στην Ελλάδα συγγραφέα και ποιητή Χούστο Βάσκο για να γράψουν, μεταξύ άλλων, το Όλα εδώ πληρώνονται. Ο Τόνι Σάντα Κρους ψαρεύει παράνομα στις παραλίες της Αβάνας, όταν ανακαλύπτει στον βυθό ογδόντα δυο χρυσά νομίσματα από την εποχή του Φίλιππου του Γ΄ της Ισπανίας. Η αξία του θησαυρού είναι τεράστια και το όνειρό του να διαφύγει στις ΗΠΑ μπορεί να γίνει πραγματικότητα. Όμως μια επικίνδυνη γυναίκα έχει άλλα σχέδια για τον Τόνι και τα χρυσά του νομίσματα. Μια νουάρ περιπέτεια με έμφαση στο σασπένς, πολλά απρόοπτα και κινηματογραφική γραφή που κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον μέχρι την τελευταία σελίδα. Ιδανικό page turner ανάγνωσμα με έντονο άρωμα Καραϊβικής.

Άλλες δυο επιλογές από το έργο του Ντανιέλ Τσαβαρία:

• Χαιρετίσματα στο θείο, μτφρ. Κρίτων Ηλιόπουλος, Opera.

Ένα πολυσύνθετο ιστορικό, πολιτικό και κατασκοπικό μυθιστόρημα περιπέτειας  με φόντο τα αφιλόξενα δάση του Αμαζονίου και επίκεντρο την αναζήτηση ενός σπάνιου φυτού με αναλγητικές και υπνωτικές ιδιότητες. Θεωρείται το πιο εμβληματικό έργο του συγγραφέα. (Βραβείο Hammett, 1992)

• Αν με ξαναδείτε γράφτε μου, μτφρ. Κρίτων Ηλιόπουλος, Opera.

Απολαυστικό κουβανέζικο pulp fiction με πρωταγωνιστές μια συνοδό πλουσίων και έναν δήθεν εκατομμυριούχο. Κατάμαυρο, σπαρταριστό και ολίγον… πιπεράτο (!) με βραβείο Edgar Allan Poe το 2002 για το καλύτερο βιβλίο τσέπης της χρονιάς. (Ο μοναδικός Λατινοαμερικάνος συγγραφέας που έχει αυτή τη διάκριση στο βιογραφικό του.)

 

• Μιγκέλ Μπονάσο, Ρομπέρτο Μπαρντίνι, Λάουρα Ρεστρέπο –

Επιχείρηση Πρίγκιπας (Χιλή, 1988)

Μετάφραση: Γιώργος Καρατζάς

Οι εκδόσεις των συναδέλφων (2020)

σελ. 200

Στο Σαντιάγο της Χιλής, την 1η Σεπτεμβρίου 1987, σε «μια θεαματική ένοπλη ενέργεια από εκείνες που καταλαμβάνουν τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων» –γνωστή ως «επιχείρηση Πρίγκιπας»–, δώδεκα μαχητές του Πατριωτικού Μετώπου Μανουέλ Ροδρίγκες (FPMR) απάγουν τον αντισυνταγματάρχη Κάρλος Καρένιο, με σκοπό να διαπραγματευτούν την ελευθερία του, με μια σειρά αιτημάτων προς την κυβέρνηση του δικτάτορα Πινοσέτ. Η ομηρία τελικά διαρκεί 92 ημέρες και προκαλεί μια από τις μεγαλύτερες κινητοποιήσεις των μηχανισμών της χούντας, με τη συμμετοχή δέκα χιλιάδων αστυνομικών, στρατιωτών και πρακτόρων των μυστικών υπηρεσιών που προβαίνουν σε μαζικούς ελέγχους, συλλήψεις και βασανισμούς αθώων πολιτών. Ένα βιβλίο ντοκουμέντο, με λιτή δημοσιογραφική αφήγηση, βασισμένο σε προσωπικές μαρτυρίες των πρωταγωνιστών και γραμμένο με τη μορφή νουάρ μυθιστορήματος (non-fiction novel).

 

• Luis Sepulveda – Όνομα ταυρομάχου (Χιλή, 1994)

Μετάφραση: Αχιλλέας Κυριακίδης

Opera (2003)

σελ. 208

Ο πολυβραβευμένος Χιλιανός συγγραφέας, Λούις Σεπούλδεβα,  επαναστάτης –μέλος της Διεθνούς Ταξιαρχίας  «Σιμόν Μπολιβάρ»- και ακτιβιστής της Greenpeace  έχασε το 2020 τη μάχη με τη νόσο COVID-19. Στη χούντα του Πινοσέτ καταδικάστηκε  σε πολυετή κάθειρξη, βασανίστηκε και αποφυλακίστηκε τελικά με παρέμβαση της Διεθνούς Αμνηστίας. «Ο μεγάλος συγγραφέας της μικρής φόρμας» θεωρείται από τους σπουδαιότερες προσωπικότητες της  Λατινικής Αμερικής. Στο Όνομα ταυρομάχου, ο απόμαχος Χιλιανός αντάρτης Χουάν Μπελμόντε –alter ego του συγγραφέα –εργάζεται ως μπράβος σε νυχτερινό κέντρο του Αμβούργου, την εποχή της πτώσης του Τείχους. Εκβιάζεται από έναν μυστηριώδη εκπρόσωπο ασφαλιστικής εταιρείας να αναζητήσει στη Γη του Πυρός έναν θησαυρό που είχε κλαπεί από τους Ναζί κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Στο «παιχνίδι» θα μπει κι ένας απόστρατος αξιωματικός για λογαριασμό των μυστικών υπηρεσιών της πρώην ΛΔΓ. Ένα αυθεντικό νουάρ στα πρότυπα του αμερικανικού hard-boiled, με καταιγιστική δράση και το μοναδικό αφηγηματικό ύφος του σπουδαίου λογοτέχνη. Κορυφαία στιγμή της ιστορίας, η γνωριμία του Χουάν Μπελμόντε, στο πέρασμά του από το Μεξικό, με τον μονόφθαλμο ιδιωτικό ντετέκτιβ, που, αν και δεν κατονομάζεται, είναι ο Έκτορ Μπελασκοαράν Σάυν, των βιβλίων του Πάκο Ιγκνάσιο Τάιμπο ΙΙ.

Άλλη μια πρόταση από το έργο του Λουίς Σεπούλβεδα:

• Το τέλος της ιστορίας, μτφρ. Αχιλλέας Κυριακίδης,

Ο βετεράνος πια Χουάν Μπελμόντε –είκοσι τρία χρόνια μετά  το Όνομα ταυρομάχου–εξαναγκάζεται να αποδεχτεί μια τελευταία αποστολή «για να κλείσουν οι παλιοί λογαριασμοί»: να σκοτώσει τον αρχιβασανιστή της χούντας του Πινοσέτ, στη διαβόητη βίλα Γκριμάλντι, ο οποίος συνεχίζει την παράνομη δραστηριότητά του μέσα απ’ τη φυλακή. Ο συγγραφέας ανασυνθέτει αφηγηματικά βιωματικά και ιστορικά στοιχεία σε ένα πολυδιάστατο –πρωτίστως πολιτικό–,  νουάρ μυθιστόρημα.

 

• Ramon Diaz Eterovic – Άγγελοι και ερημίτες (Χιλή, 1996)

Μετάφραση: Κρίτων Ηλιόπουλος

Angelus Novus (2021)

σελ. 320

«Το αστυνομικό μυθιστόρημα που γράφω έχει στενή σχέση με τα πολιτικά εγκλήματα που βασανίζουν τη Χιλή και τη Λατινική Αμερική» αναφέρει ο πολυβραβευμένος Χιλιανός συγγραφέας Ραμόν Δίας Ετερόβιτς, σπουδαία προσωπικότητα του νέου λατινοαμερικάνικου αστυνομικού μυθιστορήματος, το οποίο προσάρμοσε τα στερεότυπα του παραδοσιακού αστυνομικού στην πολυτάραχη πολιτική ιστορία της Λατινικής Αμερικής. Έγινε ευρύτερα γνωστός για τα δεκαοχτώ μυθιστορήματά του με πρωταγωνιστή τον μοναχικό, αντικαθεστωτικό, ιδεολόγο και ρομαντικό ιδιωτικό ντετέκτιβ Ερέδια (δεν μαθαίνουμε ποτέ το μικρό του όνομα) ο οποίος συνομιλεί με τον γάτο του, διαβάζει λογοτεχνία, ακούει Μάλερ και δεν διστάζει να συγκρουστεί με τους ισχυρούς του διεφθαρμένου συστήματος. Στο μυθιστόρημα Άγγελοι και ερημίτες –το τέταρτο της σειράς- ο Ερέδια μαθαίνει ότι η δημοσιογράφος Φερνάντα Αρεδόντο, -ένας μεγάλος έρωτας του παρελθόντος- βρέθηκε νεκρή από υπερβολική δόση αμφεταμίνης σε ένα ξενοδοχείο του Σαντιάγο, αφού είχε πρώτα επιχειρήσει να έρθει σε επαφή μαζί του. Αν και αρχικά μοιάζει με αυτοκτονία, η έρευνα με τη βοήθεια ενός φίλου αστυνομικού θα αποκαλύψει κι άλλους ύποπτους φόνους που έχουν συμβεί στο ξενοδοχείο στο πρόσφατο παρελθόν, καθώς και ότι η δημοσιογράφος ερευνούσε μια σκοτεινή ιστορία εμπορίου όπλων στις χώρες της Λατινικής Αμερικής. Ο Ερέδια αισθάνεται την ηθική υποχρέωση να εξιχνιάσει την επικίνδυνη υπόθεση. Ένα κοινωνικό, πολιτικό και υπαρξιακό νουάρ με έμφαση στο σασπένς, γρήγορο ρυθμό, κυνικό χιούμορ, σαφείς επιρροές από το αμερικανικό hard-boiled και παραστατική αποτύπωση των παθογενειών της κοινωνίας του Σαντιάγο μετά τη χούντα του Πινοσέτ.[.........................................]

Ο κόσμος του latin αστυνομικού μυθιστορήματος – ένας οδηγός (του Μάρκου Κρητικού)