«Ρώτα τη σκόνη»: Το σπουδαιότερο μυθιστόρημα για το Λος Άντζελες -

Εμυ Ντούρου

documentonews.gr 

4-5 λεπτά

---

Ίσως σήμερα το έργο του Τζον Φάντε να είχε πέσει στη λήθη αν το 1978 ο Τσαρλς Μπουκόφσκι δεν είχε συναντήσει τον φίλο και εκδότη του, Τζον Μάρτιν, για να του μιλήσει για το «Ρώτα τη σκόνη» και να του ζητήσει να το επανεκδώσει.

Όταν το έργο κυκλοφόρησε ξανά στις ΗΠΑ το 1980 από τον καλιφορνέζικο οίκο Black Sparrow, ο Φάντε είχε ήδη υποστεί ακρωτηριασμό των κάτω άκρων και ήταν τυφλός λόγω διαβήτη. Η ζωή του τότε δεν είχε καμία σχέση με εκείνη που κατέγραψε στο «Ρώτα τη σκόνη» (Ask the Dust) το 1939, ωστόσο βλέποντας την απήχηση που είχε η επανέκδοση του βιβλίου του θέλησε λίγο προτού πεθάνει να κλείσει την Τετραλογία Μπαντίνι (γράφτηκε μεταξύ των ετών 1938-1985) υπαγορεύοντας στη γυναίκα του το «Dreams from Bunker Hill» (1982).

Το «Ρώτα τη σκόνη» θεωρείται από μερίδα κριτικών ο «Μεγάλος Γκάτσμπυ» της δυτικής ακτής και το σπουδαιότερο μυθιστόρημα με θέμα την πόλη του Λος Άντζελες. Για ποιο λόγο όμως το έργο που επηρέασε την μπιτ γενιά χάθηκε από τον χάρτη για τόσες δεκαετίες;

Ο Φάντε το 1934 είχε ήδη εγκαταλείψει το Ντένβερ και τις σπουδές του στο πανεπιστήμιο του Κολοράντο για να γίνει συγγραφέας στη νότια Καλιφόρνια. To 1938, ενώ εργαζόταν ήδη ως σεναριογράφος στη Warner Bros., εξέδωσε το μυθιστόρημα «Wait until spring, Bandini» ενώ ένα χρόνο μετά θέλησε να εκδώσει το «Ρώτα τη σκόνη».

Εκείνη τη χρονιά ο εκδότης του, Ουίλιαμ Σόσκιν, βασισμένος στον αμερικανικό νόμο του 1909 περί πνευματικών δικαιωμάτων έκρινε ότι θα μπορούσε να εκδώσει το «Ο αγών μου» του Χίτλερ χωρίς να προβεί στις απαραίτητες διαδικασίες, με αποτέλεσμα μια μακρά περιπέτεια στα δικαστήρια που οδήγησε τον εκδοτικό οίκο Stackpole Sons στην καταστροφή. Αυτό είχε αντίκτυπο και στο έργο του Φάντε, καθώς ο εκδοτικός οίκος δεν είχε την οικονομική δυνατότητα να διανείμει και να προωθήσει το βιβλίο, με αποτέλεσμα να φτάσει σε περιορισμένο αναγνωστικό κοινό.

Το μυθιστόρημα κυκλοφόρησε ξανά το 1954 σε άλλον εκδοτικό οίκο (Bantam Books) χωρίς επιτυχία, ενώ ο Φάντε και ο Σόσκιν για χρόνια προσπαθούσαν να πείσουν τους παραγωγούς του Χόλιγουντ να το μεταφέρουν στο σινεμά. Ωστόσο μέσα στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο δεν υπήρχε ενδιαφέρον για τη μεταφορά ενός βιβλίου που περιέγραφε την Αμερική του κραχ, ενώ η έναρξη του Ψυχρού Πολέμου πυροδότησε το ενδιαφέρον του κοινού για ταινίες στις οποίες περιγραφόταν ο φόβος για την εισβολή του κομμουνισμού μέσα από εξωγήινους και τέρατα που ξεπρόβαλλαν από σκοτεινές λίμνες.

Κεντρικός ήρωας του αυτοβιογραφικού μυθιστορήματος είναι ο Αρτούρο Μπαντίνι, Αμερικανός ιταλικής καταγωγής, ο οποίος  στις αρχές της δεκαετίας του 1930, σε ηλικία είκοσι ετών, εγκαταλείπει τη μικρή πόλη του Κολοράντο που μεγάλωσε για να βρει την τύχη του στο Λος Άντζελες. Εγκαθίσταται σε ένα άθλιο ξενοδοχείο, το οποίο αδυνατεί να πληρώσει και περνά τις μέρες του νηστικός, με το όνειρο να γράψει μια μέρα το βιβλίο που θα τον βγάλει από την αφάνεια και θα του χαρίσει μια θέση στην αιωνιότητα, δίπλα στον Τζέιμς Τζόις και στον Θίοντορ Ντράιζερ.

Η έμπνευση όμως δεν τον συναντά μέσα στο θλιβερό δωμάτιό του, το οποίο έχει εγκαταλείψει ακόμα και ο ποντικός που τάιζε και έτσι βγαίνει στους δρόμους της πόλης των αγγέλων για να την αναζητήσει. Εκεί, κάπου μεταξύ των γυναικών που τον τρομάζουν, ερωτεύεται μια Μεξικάνα και μέσα από τη σχέση τους αναδεικνύονται οι εντάσεις μιας ολόκληρης εποχής που ακολουθεί τη Μεγάλη Ύφεση.

Η συνάντησή του με τις ζωές των άλλων θα χαράξει τον δρόμο για την προσωπική του ωρίμανση. Μέσα από τις συγκρούσεις, την απόρριψη, την αναζήτηση του εαυτού αντιλαμβάνεται ότι όσο γνωρίζει τον κόσμο τόσο περισσότερο τον εγκαταλείπει η σιγουριά του για τον τρόπο που λειτουργεί. Τελικά, ίσως για την πραγματική ζωή των ανθρώπων να γνωρίζει μόνο η σκόνη του δρόμου, που εισβάλλει στην καθημερινότητά τους, καθώς χορεύει στο ρυθμό του ανέμου που έρχεται από την έρημο Μοχάβε.

Το μυθιστόρημα «Ρώτα τη σκόνη» κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, σε μετάφραση και επίμετρο του Γιάννη Λειβαδά.

Απόσπασμα από το  Around Bukowski.blogspot.com › 2018/07

Ο Τζων Φάντε γεννήθηκε στο Ντένβερ το 1909 και πέθανε στις 8 Μαΐου του 1983. Παιδί Ιταλοαμερικανικής οικογένειας που πάλευε σκληρά για τα προς το ζην, έφυγε από το σπίτι του στα 21 για το Λος Άντζελες όπου και θα κυνηγούσε το όνειρό του να γίνει συγγραφέας. Ο πατέρας του αλκοολικός για πολλά χρόνια και όπως χαρακτηριστικά έγραψε ο Φάντε σε ένα γράμμα στον μέντορά του Mencken, «Ο πατέρας μου ήταν πολύ ευτυχισμένος όταν γεννήθηκα. Ήταν τόσο ευτυχισμένος ώστε κάθισε και μέθυσε κι έμεινε μεθυσμένος για μια εβδομάδα. Περιστασιακά για τα τελευταία 21 χρόνια, συνέχιζε να γιορτάζει τον ερχομό μου». Ο Φάντε στο Λος Άντζελες  θα γράψει τα μυθιστορήματα The Road to Los Angeles, Dreams from Bunker Hill καθώς και το Ask the Dust, ώσπου θα τον ανακαλύψει ο H.L. Mencken, (δημοσιογράφος, κριτικός, κ.α) θα τον δημοσιεύσει και θα τον μπάσει ως σεναριογράφο στο αναθεματισμένο Χόλυγουντ. Όλα αυτά και άλλα πολλά για τη ζωή και το έργο του Τζων Φάντε περιγράφονται και κινηματογραφούνται στο ντοκιμαντέρ A Sad Flower in the Sand, σε σκηνοθεσία Jan Louter, όπου ο τίτλος του είναι παρμένος μέσα από το βιβλίο του Φάντε, Ρώτα τη Σκόνη, (μ.τ.φ. Γιάννης Λειβαδάς, εκδ. Μεταίχμιο). Σε αυτό το μονόωρο φιλμ που αξίζει το κόπο να παρακολουθήσετε, μιλάνε για τον συγγραφέα, μεταξύ άλλων, η γυναίκα του Τζόυς, οι γιοί του Τζιμ και Νταν Φάντε, (ο δεύτερος ακολούθησε τα χνάρια του πατέρα του κι έγινε ένα σπουδαίος συγγραφέας και ποιητής), ο εκδότης του Μπουκόφσκι αλλά και του Φάντε, Τζων Μάρτιν καθώς και ο σεναριογράφος της ταινίας του Ρομάν Πολάνσκι, Chinatown, για το πόσο τον επηρέασε το Ρώτα την Σκόνη στην συγγραφή του σεναρίου και όχι μόνο. Το ντοκιμαντέρ διαβαίνει στους δρόμους του Λος Άντζελες και τα μέρη που έζησε και δημιούργησε ο Φάντε, με υλικό από την τότε περίοδο καθώς και πως είναι σήμερα, (το 2001 τουλάχιστον που γυρίστηκε το ντοκιμαντέρ).

σχέση τώρα μεταξύ Φάντε & Μπουκόφσκι ανατρέξτε στο δεύτερο τεύχος του φανζίν. Μια γεύση για τα περιεχόμενα ΕΔΩ.

John Fante - A Sad Flower In The Sand

Fante was an American novelist, short story writer and screenwriter of Italian descent. He is perhaps best known for his work Ask the Dust, a semi-autobiograpical novel about life in and around Los Angeles, California, which was the third in a series of four novels, published between 1938 and 1985, that are now collectively called "The Bandini Quartet".