Οι Βυζαντινολόγοι όλου του κόσμου πλην Αρβελέρ

Στην πόρτα της Προέδρου ( της Δημοκρατίας  η Διεθνής Ένωση Βυζαντινών Σπουδών) για τα αρχαία της Βενιζέλου

Απόστολος Λυκεσάς

Είδαν κι απόειδαν με την αδιαφορία της κυβέρνησης, ξένοι καθηγητές γράφουν απευθείας στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας Αικατερίνη Σακελλαροπούλου για να σώσουν τις αρχαιότητες του σταθμού Βενιζέλου στο μετρό Θεσσαλονίκης. Εννοείται ότι ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, παραλήπτης ανάλογων επιστολών, απαξίωσε να τους απαντήσει. Η ευγένεια πήγε στον κάλαθο των αχρήστων διότι δεν είχε τίποτα να απαντήσει, δεν διέθετε έστω ένα κολοβό επιχείρημα. Τα προ επταετίας κολοσσιαία ψέματα ότι «τεχνική λύση δεν υπάρχει, τελεία και παύλα» κατέρρευσαν σαν χάρτινοι πύργοι σκεπάζοντας και τις επικοινωνιακές μάγισσες που στρίγκλιζαν τότε για τα δήθεν φοβερά και τρομερά που θα συνέβαιναν αν σώζονταν κατά χώραν οι αρχαιότητες.

Ο καθηγητής John F. Haldon, πρόεδρος της International Association of Byzantine Studies (Διεθνής Ένωση Βυζαντινών Σπουδών) -αντιπροσωπεύει το σύνολο των επιστημόνων ερευνητών που μελετούν τη βυζαντινή ιστορία, την τέχνη και τον πολιτισμό σε περισσότερες από 40 χώρες- γράφει στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας και δεν αφήνει κανένα περιθώριο για παρερμηνεία της τοποθέτησής του: «Η επιμονή στην εφαρμογή της τρέχουσας τεχνικής πρότασης δεν είναι απλώς κοντόφθαλμη αλλά συνεπάγεται και την καταβολή βαρύτατου τιμήματος, πολιτισμικού, επιστημονικού και πολιτικού, σε ό,τι αφορά την εθνική και παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά».

Ο κ. Haldon (συνυπογράφει και ο Shelby Cullom Davis, καθηγητής Ευρωπαϊκής Ιστορίας του Πρίνστον) βρίσκεται στην άχαρη θέση να επιχειρηματολογεί για πράγματα που αντιλαμβάνονται μαθητές Δημοτικού και, κυρίως, διότι πρέπει να καλύψει την οδύνη του με τον επιστημονικό λόγο, γι' αυτό και τονίζει πως «θέλω να επαναλάβω και να τονίσω το γεγονός ότι, ανεξάρτητα από τις αγαθές προθέσεις και τις προσπάθειές σας, η απόσπαση και η επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων αναπόφευκτα θα οδηγήσει σε σημαντική ζημιά και απώλεια πληροφοριών – όχι απλώς φυσική ζημιά στα ίδια τα υλικά, αλλά, ίσως το πιο σημαντικό, ζημιά από την προοπτική της νέας γνώσης που θα μπορούσαμε να αποκτήσουμε με τη μελέτη του περιβάλλοντος στο οποίο βρίσκονται τα υλικά αυτά».

Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι Σαλονικιά και μπορεί να αντιληφθεί το διακύβευμα. Μπορεί να μην έχει τις αρμοδιότητες να παρέμβει αλλά μπορεί πολύ εύκολα να καταλάβει -και να δώσει και σε άλλους να καταλάβουν- τη βαρύτητα των λέξεων που μετέρχεται ο κ. Haldon λέγοντας πως «θα ήταν τραγικό να θέσετε σε κίνδυνο και να κατασπαταλήσετε τον θησαυρό του αρχαιολογικού υλικού της Θεσσαλονίκης και των δεδομένων που εμπεριέχει».

Φαντάζει πολύ κουραστικό να καλούνται τόσοι ειδικοί, αρχαιολόγοι και ιστορικοί, πανεπιστήμια, οι κοσμητείες του ΑΠΘ να εξηγούν την αξία των ευρημάτων και να αντιμετωπίζονται χυδαία ως «σκοταδιστές», «επαγγελματίες ευαίσθητοι» ή «πολιτικολογούντες». Η κούραση γιατρεύεται όμως από το πείσμα που έχει σπείρει το δίκιο. Η κυβερνητική «αλήθεια» είναι κολοβή, γι' αυτό και παραπατάει, με δεκανίκι τον έλεγχο των μέσων ενημέρωσης.