Πλήθος κόσμου στην εκδήλωση για τους φακέλους κοινωνικών φρονημάτων

πηγή: Αυγή

Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε την περασμένη Δευτέρα η εκδήλωση «Τι έμεινε από τους φακέλους;» που διοργανώθηκε από τα ΑΣΚΙ και τις εκδόσεις Θεμέλιο, με αφορμή το βιβλίο του Βαγγέλη Καραμανωλάκη «Ανεπιθύμητο Παρελθόν» που αφορά τους φακέλους κοινωνικών φρονημάτων στον 20ο αι. και την καταστροφή τους καθώς συμπληρώθηκαν 30 χρόνια από την καύση τους.

Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση «Τι έμεινε από τους φακέλους;» που διοργανώθηκε από τα ΑΣΚΙ και τις εκδόσεις Θεμέλιο, με αφορμή το βιβλίο του Βαγγέλη Καραμανωλάκη «Ανεπιθύμητο Παρελθόν» που αφορά τους φακέλους κοινωνικών φρονημάτων στον 20ο αι. και την καταστροφή τους καθώς συμπληρώθηκαν 30 χρόνια από την καύση τους.
Την Δευτέρα η αίθουσα της εκδήλωσης στην Στοά του Βιβλίου κατακλύστηκε από πλήθους κόσμου για να παρακολουθήσουν την συζήτηση με αφορμή το βιβλίο για τους φακέλους δείχνοντας το έντονο ενδιαφέρον που υπάρχει για την μελέτη ενός επώδυνου ιστορικού παρελθόντος.
Στην συζήτηση συμμετείχαν οι: Ελένη Καρρά, δημοσιογράφος, Μίλτος Κύρκος, χημικός μηχανικός, Αναστασία Λαμπρία, εκδότρια, εκδόσεις Ποταμός, Δημήτρης Πλουμπίδης, ομ. καθηγητής Ψυχιατρικής, ΕΚΠΑ, Ριχάρδος Σωμερίτης, δημοσιογράφος και με παρεμβάσεις τους οι: Βαγγέλης Καραμανωλάκης, αν. καθηγητής Ιστορίας, ΕΚΠΑ, Ηλίας Νικολακοπούλος , ομ. καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης, ΕΚΠΑ, Γιώργος Πετρόπουλος, δημοσιογράφος. Ενώ την συζήτηση συντόνισε η δημοσιογράφος Ιωάννα Σωτήρχου.
Παρεμβάσεις επίσης πραγματοποίησαν επίσης η αναπληρώτρια γενική Διευθύντρια Γενικών Αρχείων του Κράτους, Αμαλία Παππά, ο ιστορικός Αλέκος Ζάννας, γιος του Παύλου Ζάννα, ο ιστορικός Δημήτρης Παπαδημητρίου γιος του Γιάννη Παπαδημητρίου που διετέλεσε βουλευτής της ΕΔΑ και ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Ρήνου – Βούπερ – Λεβερκούζεν, εκδότης, Βαγγέλης Σακκάτος.
Η εκδήλωση ξεκίνησε με την προβολή της μικρού μήκους ταινίας "Ένα σπίτι..." της Πηνελόπης Λεκαδίτη που προβλήθηκε στο φεστιβάλ της Χαλκίδας το 2011 με αφορμή το μάζεμα αντικειμένων της οικογένειας Μαρίας και Νίκου Καρρά. «Αυτή η ιστορία είναι σα να την πετάω, αν την πετάξω. Είναι πολύ σημαντικό να μην καταρρεύσει η μνήμη επειδή θα χαθούν τα πράγματα και μαζί τους θα παρασύρουν τις ιστορίες των ανθρώπων. Αν είσαι εγκλωβισμένος στη μνήμη δεν μπορείς να προχωρήσεις. Αν χάσεις τη μνήμη πάλι δεν μπορείς να προχωρήσεις. Η ισορροπία ανάμεσα στα δύο είναι που μπορεί να σε κάνει να ζήσεις» αυτά τα λόγια της Ελένης Καρρά αποτέλεσαν και την καλύτερη εισαγωγή στην συζήτηση.
Στην συνέχεια ο κάθε ομιλητής αναφέρθηκε στην πρόσληψη των φακέλων και την δυσκολία με την οποία αντιμετώπισε ο καθένας ξεχωριστά να διαχειριστεί ένα έντονα τραυματικό και βαρύ παρελθόν. Αρκετοί αναφέρθηκαν και στο πόσο «ανακουφιστική» ήταν για τους διώκτες η καταστροφή των φακέλων.
Κατ. Μπρέγιαννη

• Παρακολουθήστε όλη την εκδήλωση σε βίντεο εδώ: http://www.ibdb.gr
  

Λίγα λόγια για το βιβλίο του Βαγγέλη Καραμανωλάκη

Το κεντρικό ερώτημα του βιβλίου του Βαγγέλη Καραμανωλάκη αφορά τους τους λόγους που οδήγησαν στην καύση των φακέλων κοινωνικών φρονημάτων
Τον Αύγουστο του 1989, λίγους μήνες πριν την πτώση του Τείχους και ενώ η ελληνική κοινωνία συγκλονιζόταν από το σκάνδαλο Κοσκωτά, η κυβέρνηση Ν.Δ.-ΣΥΝ, η μοναδική κυβέρνηση συνεργασίας Δεξιάς-Αριστεράς στον 20ό αιώνα, αποφάσισε την καύση περίπου 17.500.000 ατομικών φακέλων κοινωνικών φρονημάτων που διατηρούσε η Ασφάλεια. Έτσι η Ελλάδα, στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου, έγινε η πρώτη και μόνη διεθνώς χώρα που προχώρησε στην καταστροφή αυτής της σκοτεινής κληρονομιάς ενός αυταρχικού παρελθόντος.
Ποιοι είναι οι λόγοι που οδήγησαν στη συγκεκριμένη εξαίρεση, σε σχέση με τη διεθνή εμπειρία; Αυτό είναι το κεντρικό ερώτημα του ανά χείρας βιβλίου. Δεν γράφτηκε για να θρηνήσει το καμένο περιεχόμενο των φακέλων θα ήταν μάταιο, καθώς οι στάχτες δεν ξαναγίνονται έγγραφα. Παρότι μιλάει για τους φακέλους, δεν είναι μια αναλυτική ιστορία τους. Είναι μια ιστορία των όσων γέννησαν οι φάκελοι, όλων εκείνων που οδήγησαν στην ανοχή ή και στην επιδοκιμασία της ελληνικής κοινωνίας έναντι της καταστροφής. Είναι μια προσπάθεια κατανόησης της καύσης τους ως μιας σημαντικής στιγμής της μακράς περιόδου που ονομάστηκε Μεταπολίτευση, ως ορόσημο της ολοκλήρωσης ενός πρώτου κύκλου διαχείρισης του πολλαπλά τραυματικού και διχαστικού μεταπολεμικού και μετεμφυλιακού παρελθόντος.
Εάν το παρόν αποικίζει το παρελθόν ξαναδιαβάζοντάς το με βάση το σήμερα, την ίδια ώρα το δεύτερο εκβάλλει στο παρόν μέσα από νοοτροπίες, φόβους, υλικές και άυλες κληρονομιές. Το καλοκαίρι του 1989 μέσα στον καπνό των καμένων φακέλων από την υψικάμινο της Χαλυβουργικής έσμιξαν φόβοι, τραυματικές μνήμες, κουτσουρεμένες ζωές, μαζί με ελπίδες και νέους ορίζοντες προσδοκιών που γεννούσε η συγκυρία. Γι' αυτά θέλει να μιλήσει το βιβλίο ξαναδιαβάζοντας την ιστορία της μεταπολεμικής κυρίως Ελλάδας, για το αρχείο και τη μνήμη, για ένα τραυματικό παρελθόν, το οποίο την ώρα της αποδοχής του καταστράφηκε πλέον ως ανεπιθύμητο.