Η Αγία Σκέπη του John Tavener: μια αριστουργηματική σύνθεση

The Protecting Veil / Η Αγία Σκέπη του John Tavener

Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου

panagiotisandriopoulos.blogspot.com (Ιδιωτική Οδός)

 
Την 1η Οκτωβρίου, σύμφωνα με τα παλαιά Τυπικά της Εκκλησίας, γιορτάζεται η Αγία Σκέπη της Υπεραγίας Θεοτόκου, δηλ. το θαύμα που έγινε στην Μονή της Παναγίας των Βλαχερνών στην Κωνσταντινούπολη στις αρχές του 10ου αιώνος. 

Ο Άγιος Ανδρέας ο διά Χριστόν σαλός είδε, κατά τη διάρκεια αγρυπνίας, την Παναγία να σκεπάζει με το ιερό της μαφόριο τους πιστούς και την Πόλη. Αυτή η όχι και τόσο γνωστή Θεομητορική γιορτή (στην Ελλάδα μεταφέρθηκε στις 28 Οκτωβρίου, ως ευχαριστήρια στην Υπέρμαχο Στρατηγό για την προστασία της στο έπος του '40) γιορτάζεται πανηγυρικά στη Ρωσία. 

Ο ορθόδοξος άγγλος συνθέτης και μεγάλος φιλέλλην Τζον Τάβενερ (1944-2013

Τζων Τάβενερ - Βικιπαίδεια

)

 εμπνεύστηκε από την Αγία Σκέπη και έγραψε το έργο The Protecting Veil. Μια αριστουργηματική σύνθεση για τσέλο και έγχορδα γραμμένη στην Εύβοια το 1987, όταν ο Τάβενερ ήταν ακόμη παντρεμένος με την ελληνίδα χορογράφο Βίκυ Μαραγκοπούλου.
Η σύνθεση αυτή έμεινε για πολλές εβδομάδες στο Νο1 του βρετανικού κλασικού πίνακα επιτυχιών και για πολύ καιρό βρισκόταν στα hits της σύγχρονης μουσικής.

Στοιχείο απαραίτητο για την κατανόηση της θρησκευτικότητας στο έργο του Τάβενερ είναι η ανθρώπινη φωνή που κυριαρχεί ακόμη και στα οργανικά κομμάτια του, μέσω σολιστικών οργάνων όπως το βιολοντσέλο, για το οποίο έγραψε την Αγία Σκέπη. 

«Από τα μουσικά όργανα το βιολοντσέλο βρίσκεται εγγύτερα στην ανθρώπινη φωνή. Πιστεύω πως μετά την ενσάρκωση του Χριστού, όλη η μουσική πρέπει να είναι ικανή να τραγουδιέται». 

Η σύνθεση πρωτοεκτελέσθηκε από τον τσελίστα Steven Isserlis και τη Συμφωνική Ορχήστρα του Λονδίνου στα Proms του 1989 και θεωρείται από πολλούς η καλύτερη εκτέλεση του έργου μέχρι σήμερα.

Νομίζω πως στην περίπτωση της Αγίας Σκέπης του Τάβενερ επιβεβαιώθηκε ένας ξένος μουσικοκριτικός που έγραψε: «Αν η μουσική είναι επιτυχής, θα μεταφέρει την ουσία της πιο αποτελεσματικά από τη γλώσσα της θεολογίας».

Σας προτείνουμε να ακούσετε ολόκληρο το έργο του Τάβενερ, αγαπητοί συνοδίτες. 

Και θα διαπιστώσετε πώς ένας σύγχρονος συνθέτης γονιμοποιεί κατά τρόπο πρωτοποριακό την παράδοση της Ορθόδοξης Εκκλησίας.