ΩΧΡΑ ΣΠΕΙΡΟΧΑΙΤΗ

"Έχω σύφιλη, επιτέλους αληθινή σύφιλη, όχι άθλια βλεννόρροια, ούτε αστική έρπη.Οχι, όχι, έχω τη σπουδαία σύφιλη, αυτή από την οποία πέθανε ο Φραγκίσκος ο 1ος. Και είμαι περήφανος γι΄αυτό, ω συμφορά, καιπεριφρονώ επιπλέον όλους τους αστούς.
Αλληλούια, έχω σύφιλη, άρα δε φοβάμαι πια μήπως κολλήσω."

Μάρτιος του 1877

Απόσπασμα από επιστολή του Γκι ντε Μοπασάν (1850-1893),
σπουδαίου Γάλλου διηγηματογράφου, που έζησε καθ' υπερβολήν
και πέθανε τρελός στο ψυχιατρείο , έχοντας υποστεί
τις τρομακτικές συνέπειες της "γαλλικής νόσου".
Οι παραληρηματικού τύπου κρίσεις της μηνιγγο-
εγκεφαλικής σύφιλης εκφράζονται από τον ίδιο ως εξής:
" Τα τεχνητά μου στομάχια εξερράγησαν , γιατί δε μου ΄διναν
αβγά κάθε μισή ώρα. Αρνούμαι να ουρήσω γιατί τα ούρα μου
είναι φτιαγμένα από διαμάντια και πολύτιμους λίθους,
που πρέπει να φυλαχθούν μέσα σε χρηματικοβώτιο.
Δεν πρέπει ποτέ να ουρούμε το βράδυ , γιατί τα ούρα
φέρνουν ύπνο: είναι πολύτιμοι λίθοι και δεν πρέπει
να τους βάζουμε στο δοχείο νυκτός... Έχω ένα φοβερό
πράκτορα μεσ΄στην κοιλιά μου... Η Ρωσία μ΄ακούει...
Η Αγγλία ακούει... Η Κίνα ακούει. Λοιπόν το ξέρετε
ότι έχω κολοσσιαία περιουσία... Αυτή τη νύχτα ο Ουρανός
με λήστεψε. Καλά έκανα και έμεινα εδώ εξαιτίας
της μαύρης σύφιλης... Είμαι πιο ισχυρός από το Θεό.
Οι άγγελοι θα με ντύσουν και θα με χτενίσουν".
 

Ο Μοπασάν επιβάρυνε ακόμα περισσότερο την υγεία του
εξαιτίας της συστηματικής εισπνοής του αιθέρα ως
παραισθητικού, που τον έκανε να "βλέπει" αλλόκοτα οράματα
με πρωταγωνιστή τον εαυτό του.
Ο Μοπασάν πέθανε στις 6 Ιουλίου 1893 έχοντας βυθιστεί
σε  πλήρη παραλογισμό και υποφέροντας από οξύτατα
κινητικά προβλήματα. Ο θάνατος ήρθε να ανακουφίσει
το ταλαιπωρημένο του πνεύμα και το βασανισμένο του κορμί.
Σε κάποια στιγμή διαύγειας είχε προλάβει να γράψει
το νεκρικό του επίγραμμα:
" Ορέχτηκα τα πάντα- δεν απόλαυσα τίποτα!"

 

Η σύφιλη στην ιστορία και στις τέχνες

Πηγή: (http://psychografimata.com/i-sifili-stin-istoria-ke-stis-technes/)

Η ΣΥΦΙΛΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΤΕΧΝΕΣ

ΚΟΝΤΟΚΩΣΤΑΣ ΚΙΜΩΝ, ΚΟΥΣΟΥΛΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ

Η σύφιλη αποτέλεσε διεθνούς εμβέλειας μάστιγα για περισσότερο από πέντε αιώνες και επηρέασε καθοριστικά κοινωνικές, πολιτικές και καλλιτεχνικές ισορροπίες.
Αυτό είναι το θέμα του συγγράμματος, το οποίο έρχεται για να αποκαλύψει κάθε έκφανση της πολυσχιδούς πορείας της, χωρίς να αναλωθεί σε εξειδικευμένες ιατρικές λεπτομέρειες.
Μέσα από ποικίλες ιστορικές πηγές και ενδιαφέρουσες εικόνες αναλύεται η ιστορική πορεία της σύφιλης με τις κοινωνικές της προεκτάσεις, διερευνάται η σχέση της με τα ιστορικά πρόσωπα που έπασχαν από αυτήν, καθώς και η σημαντική επίδρασή της στις διάφορες μορφές τέχνης, τόσο στην Ελλάδα, όσο και διεθνώς.
Η σύφιλη ήταν κάτι παραπάνω από μια ασθένεια: ήταν μία μάστιγα... ένας δαίμονας... μία πηγή έμπνευσης... (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Αντί προλόγου - Δρ. Δημήτρης Ρηγόπουλος
Πρόλογος - Σωκράτης Καταφυγιώτης
Εισαγωγή των συγγραφέων
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Σύφιλη· γενικές διαγνωστικές και θεραπευτικές αρχές
-Κλινικά στάδια της νόσου
Πρωτογενής σύφιλη· διαγνωστικά σημεία
Δεντερογενής σύφιλη· διαγνωστικά σημεία
Τριτογενής σύφιλη· διαγνωστικά σημεία και συμπτώματα
Εργαστηριακές διαγνωστικές μέθοδοι
Η θεραπεία της νόσου σήμερα
Βιβλιογραφία
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Η σύφιλη στην ιστορία
-Η διαφωνία για την προέλευση της ασθένειας
Προ-Κολομβιανή θεωρία εμφάνισης της νόσου
Μία ασθένεια τον Παλαιού Κόσμου
Βιβλικές αναφορές και αναφορές στην αρχαιότητα
Στοιχεία προκύπτοντα από σκελετικές αλλοιώσεις
Η Κολομβιανή θεωρία εμφάνισης της νόσου
Κριτήρια σύμφωνα με τα οποία ένας σκελετός θεωρείται ότι ανήκε σε συφιλιδικό ασθενή
Η σύφιλη στους ιθαγενείς του νέου κόσμου
Ο Rothschild, οι έρευνες στην Αμερική και το έμβρυο της Costebelle
Η επιδημία του 1494 στη Νάπολη και η εξάπλωση της νέας μάστιγας
Η αμφισβήτηση της πανδημίας σύφιλης και η αναθεώρηση της κολομβιανής θεωρίας
Συμπεράσματα. Η ισχυροποίηση της κολομβιανής θεωρίας
-Η σύφιλη από τον 17ο αιώνα μέχρι σήμερα
Η σύφιλη το 17ο και 18ο αιώνα
Το πρώτο μισό του 19ου αιώνα
Η ασθένεια γίνεται εμμονή. Η κοινωνική σύγκρουση
Η «επανάσταση» στις αρχές του 20ού αιώνα
Η σύφιλη στον Πρώτο Παγκόσμιο και το μεσοπόλεμο
Η Ένωση Δερματολογίας στη Μεγάλη Βρετανία
Η σύφιλη στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο
Η καμπάνια των ΗΠΑ. Το κολαστήριο της Μονάδας 731
Η μελέτη του Tuskegee (1929-1972)· ένα ανήθικο πείραμα
Η σύφιλη στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα·
Επιδημιολογία
Ο 21ος αιώνας· η σύφιλη στην Ελλάδα
-Προσπάθειες αντιμετώπισης της σύφιλης στην ιστορία
Οι πρώτες θεραπείες· guaiacum και υδράργυρος
18ος αιώνας· μελετητές που ασχολήθηκαν με τη νόσο και τη θεραπεία της
19ος αιώνας· στασιμότητα στον τομέα της έρευνας προς αναζήτηση θεραπείας
20ός αιώνας· η «θεραπευτική επανάσταση»
-Ιστορία της ονοματολογίας της νόσου· ετυμολογία του όρου «σύφιλη»
Η διαμάχη των εθνών για την απόδοση ονόματος στη νόσο
Αναφορές στις λαϊκές διαλέκτους Fracastoro και η τελική ονομασία της νόσου
-Ιστορικά πρόσωπα που είναι πιθανό να έπασχαν από σύφιλη
Πάπας Αλέξανδρος ΣΤ' (Pope Alexander VI, 1431-1503)
Πάπας Ιούλιος Β' (Pope Julius II, 1443-1513)
Χριστ. Κολόμβος (Christopher Colombus, 1451-1506)
Βασιλιάς Κάρολος Η' (Charles VIII, 1470-1498)
Άλμπρεχτ Ντύρερ (Albrecht Durer, 1471-1528)
Φερνάνδος Κορτές (Hernando Cortes, 1485-1547)
Βασιλιάς Ερρίκος Η' (Henry VIII, 1491-1547)
Φραγκίσκος Α' της Γαλλίας (Francois Ier, 1494-1547)
Μπενβενούτο Τσελίνι (Benvenuto Cellini, 1500-1571)
Μαρία Α' της Αγγλίας (Queen Mary I, 1516-1558)
Ιβάν Δ' της Ρωσσίας (Ivan IV Vasilyevich, 1530-1584)
Βασίλισσα Ελισάβετ Α' (Queen Elizabeth Ι, 1533-1603)
Βασιλιάς Εδουάρδος ΣΤ' (Edward VI, 1537-1553)
Γουίλιαμ Ντάβιναντ (William Davenant, 1606-1668) [...]
Βιβλιογραφία
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: Η σύφιλη στις διάφορες μορφές τέχνης
Έλληνες καλλιτέχνες· ποίηση και λογοτεχνία
Νίκος Καββαδίας
-----------------------------
 

Κώστας Καρυωτάκης

 ΩΧΡΑ ΣΠΕΙΡΟΧΑΙΤΗ

Ήταν ωραία ως σύνολο τα επιστημονικά
βιβλία, οι αιματόχρωμες εικόνες τους, η φίλη
που αμφίβολα κοιτάζοντας εγέλα μυστικά,
ωραίο κι ό,τι μας έδιναν τα φευγαλέα της χείλη...

Tο μέτωπό μας έκρουσε τόσο απαλά, με τόση
επιμονή, που ανοίξαμε για νά 'μπει σαν κυρία
η Tρέλα στο κεφάλι μας, έπειτα να κλειδώσει.
Tώρα η ζωή μας γίνεται ξένη, παλιά ιστορία.

Tο λογικό, τα αισθήματα μας είναι πολυτέλεια,
βάρος, και τα χαρίζουμε του κάθε συνετού.
Kρατούμε την παρόρμηση, τα παιδικά μας γέλια,
το ένστικτο ν' αφηνόμεθα στο χέρι του Θεού.

Mια κωμωδία η πλάση Tου σαν είναι φρικαλέα,
Eκείνος, που έχει πάντοτε την πρόθεση καλή,
ευδόκησε στα μάτια μας να κατεβάσει αυλαία
―ω, κωμωδία!― το θάμπωμα, τ' όνειρο, την αχλύ.

...Kι ήταν ωραία ως σύνολο η αγορασμένη φίλη,
στο δείλι αυτό του μακρινού πέρα χειμώνος, όταν,
γελώντας αινιγματικά, μας έδινε τα χείλη
κι έβλεπε το ενδεχόμενο, την άβυσσο που ερχόταν------------------------
Γεώργιος Βιζυηνός
Ασημάκης Πανσέληνος
Μιχαήλ Μητσάκης
-Συφιλιδικοί καλλιτέχνες- διερεύνηση της επιρροής της ασθένειας στο έργο τους
Η μεγαλομανία του Τσελίνι
-Οι μεγάλοι συφιλιδικοί κλασικοί μουσικοσυνθέτες του 17ου και 18ου αιώνα
Οι πολύπλοκοι χαρακτήρες του Ντοατογιέβσκι
Ο Βίνσεντ βαν Γκογκ και η εμμονή στο κίτρινο χρώμα
Η επιρροή της σύφιλης στις επιλογές του Βολφ και του Τζόπλιν
-Αναφορές στη διεθνή λογοτεχνία και ποίηση
Απεικόνιση στη ζωγραφική και τη γλυπτική
«Ο Άρρωστος Ντύρερ»
Η ασθένεια και η θεραπεία του Τσελίνι
Η αλληγορία του Bronzino
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ
Η συφιλιδική παράνυμφος του Velasquez
Βολταίρος
«Η πορεία μιας ιερόδουλης» του Γουίλλιαμ Χόγκαρθ
-Φτώχια, σύφιλη και ζωγραφική το 19ο αιώνα
Η παραφροσύνη του Γκυ ντε Μωπασάν
Ερρίκος Ίψεν
Η «παγίδα θάνατου» του Τζόυς
Τόμας Μανν
Σύγχρονη διαμαρτυρία για το πείραμα του Tuskegee
-Η σύφιλη στις σύγχρονες μορφές τέχνης· κινηματογράφος και κόμικς
Η σύφιλη στον κινηματογράφο
Η σύφιλη στα κόμικς

 ___________________________

Σύφιλη - Βικιπαίδεια

____________________________

Ο Κολόμβος έφερε πράγματι τη σύφιλη στην Ευρώπη

Πηγή: tvxs.gr

---

Χρόνια τώρα κρατά η διαμάχη για το αν πράγματι ο Χριστόφορος Κολόμβος είναι υπεύθυνος για την άφιξη της σύφιλης, μιας από τις πρώτες παγκόσμιες ασθένειες, στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Μετά την ανακάλυψη της Αμερικής τον 15ο αιώνα, η φήμη του διάσημου ερευνητή κηλιδώθηκε, επειδή κατηγορήθηκε ότι μετέφερε με τα πλοία του και τους ναυτικούς του την τρομερή αφροδίσια νόσο στην Ευρώπη. Νεότεροι όμως ερευνητές παρουσίασαν στοιχεία ότι η σύφιλη υπήρχε ήδη στη «γηραιά» ήπειρο, προτού ο Κολόμβος επιστρέψει στην Ισπανία το 1493. Αλλά μια νέα αμερικανική έρευνα έρχεται να... αποκαταστήσει την τάξη, επαναφέροντας, με νέα στοιχεία, την ορθότητα των παλαιότερων κατηγοριών.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον βιολόγο-αρχαιολόγο Τζορτζ Αρμελάγκος του πανεπιστημίου Έμορι και την Κριστίν Χάρπερ του πανεπιστημίου Κολούμπια, που δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο αμερικανικό περιοδικό ανθρωπολογίας American Journal of Physical Anthropology, σύμφωνα με τη βρετανική Daily Mail και το Scientific American, θεωρούν ότι οι συνολικά 54 μελέτες που αθωώνουν τον Κολόμβο, είναι λανθασμένες. «Δεν υπάρχουν πραγματικά καλές ενδείξεις ούτε για ένα περιστατικό σύφιλης στην Ευρώπη πριν το 1492», δήλωσε ο Τζ. Αρμελάγκος.
  Η σύφιλη, που σήμερα πια θεραπεύεται με αντιβιοτικά, προκαλείται από το βακτήριο της ωχράς σπειροχαίτης και στα παλιά χρόνια ήταν συχνά θανατηφόρα, πλήττοντας διάφορα μέρη και όργανα του σώματος (κεφάλι, καρδιά, εγκέφαλο, οστά, μάτια κ.α.), σπέρνοντας τον τρόμο στους κατοίκους των ευρωπαϊκών πόλεων. Τα πρώτα καταγεγραμμένα περιστατικά της σεξουαλικά μεταδιδόμενης νόσου, που πήραν μορφή επιδημίας, συνέβησαν το 1495, δηλαδή τρία χρόνια μετά το πρώτο ταξίδι του Κολόμβου στην Αμερική, κι έκτοτε οι ειδικοί ερίζουν για την προέλευσή της.
  Αρκετοί ερευνητές υποστήριξαν ότι, λόγω της έλλειψης επαρκών γνώσεων, οι γιατροί του Μεσαίωνα και της Αναγέννησης αδυνατούσαν να ξεχωρίσουν τα συμπτώματα της σύφιλης από άλλες σοβαρές μολυσματικές παθήσεις (π.χ. τη λέπρα) και πιστεύουν ότι η νόσος πρέπει να υπήρχε στην Ευρώπη αρκετά χρόνια πριν την φέρει ο Κολόμβος. Ως επιχείρημα προβάλλουν 50 περίπου σκελετούς από την προ Κολόμβου Ευρώπη, οι οποίοι φαίνονται να φέρουν σημάδια χρόνιων συφιλιδικών αλλοιώσεων.
  Όμως η νέα μελέτη δεν θεωρεί κανένα από αυτά τα στοιχεία ως πλήρως αξιόπιστο. Όπως αναφέρουν οι ερευνητές, μελέτησαν εξονυχιστικά κάθε μία από τις 54 δημοσιευμένες μελέτες που δεν θεωρεί υπεύθυνο τον Κολόμβο και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι σε αυτές δεν υπάρχει ούτε μια αποδεδειγμένη, πέρα από κάθε αμφιβολία, περίπτωση σύφιλης που να χρονολογείται πριν το επικό ταξίδι του μεγάλου εξερευνητή. Οι αμερικανοί ανθρωπολόγοι και βιολόγοι διαπιστώνουν διάφορες ελλείψεις στις προηγούμενες "αθωωτικές" έρευνες, όπως ανεπαρκείς διαγνώσεις της νόσου, αναξιόπιστες τεχνικές χρονολόγησης και ανύπαρκτές ή κακής ποιότητας αποδεικτικές φωτογραφήσεις των επίμαχων σκελετών.
  Μεταξύ άλλων, αναφέρουν ότι ακόμα και στις περιπτώσεις που κάποιος σκελετός φέρει σίγουρα σημάδια σύφιλης, η χρονολόγησή του με την μέθοδο του ραδιο-άνθρακα πάσχει, επειδή οι σκελετοί βρέθηκαν σε παραθαλάσσιες τοποθεσίες. Αυτό σημαίνει ότι, όσο ζούσαν, τα πιθανά θύματα της νόσου θα είχαν φάει πολλά θαλασσινά, τα οποία όμως περιέχουν ίχνη άνθρακα ηλικίας πολλών χιλιάδων ετών, με συνέπεια να είναι πολύ πιθανή η παραπλάνηση της χρονολόγησης.
________________________________________

 

 O Ζεράρ ντε Λαιρές* ήταν ένας κορυφαίος Ολλανδός ζωγράφος της "χρυσής εποχής", αλλά σημαντικός  θεωρητικός τέχνης. Έπασχε από  συγγενή σύφιλη, που τον τύφλωσε  γύρω στο 1690. Χάρη στον Ρέμπραντ, που έκανε το πορτρέτο του , βλέπουμε τα καταστροφικά αποτελέσματα της ασθένειας στο πρόσωπό του.

*Ζεράρ ντε Λαιρές - Βικιπαίδεια

__________________________________