Ο "Παράδεισος" του Αντρέι Κοντσαλόφσκι* :
Μια ταινία για τα ηθικά διλήμματα του ανθρώπου σε καιρό πολέμου
Η Όλγα (Τζούλια Βιζότσκαγια) είναι μια όμορφη πριγκίπισσα Ρωσίδα εμιγκρέ και μέλος της Γαλλικής Αντίστασης. Ο Zιλ (Φιλίπ Ντικέσν) είναι ένας Γάλλος διοικητής της αστυνομίας , συνεργάτης των Ναζί , στον που έχει ανατεθεί η διερεύνηση μιας υπόθεσης απόκρυψης Εβραιόπουλων, στην οποία είναι αναμεμειγμένη η Όλγα .
Ο Χέλμουτ (Κρίστιαν Κλάους) είναι ένας αριστοκράτης ιδεαλιστής ναζιστής και υψηλόβαθμος και αδέκαστος αξιωματικός των SS, που κάποτε ήταν ερωτευμένος με την Όλγα , όταν ζούσαν ως ανέμελοι αριστοκράτες τη γλυκιά ζωή στην Ιταλία, αλλά τώρα την συναντά ξανά μετά τη μεταφορά της σε στρατόπεδο συγκέντρωσης και την κάνει ερωμένη του .
Οι διασταυρώσεις των τριών ζωών και το ξετύλιγμα του κουβαριού των γεγονότων γίνονται μέσα σ΄ένα περιβάλλον Κόλασης, όπου ο διεστραμμένος ισχυρός θεωρεί σκουλήκια προς εξαφάνιση τους αδυνάτους.
Οι ασπρόμαυρες ψηφίδες του συγκλονιστικού παζλ που ο Κοντσαλόφσκι δίνει στον θεατή να συνθέσει πραγματοποιείται μέσω μονολόγων ως καταθέσεις των πρωταγωνιστών προς έναν αόρατο ανακριτή .
Στο τέλος της ταινίας θα καταλάβουμε και τη σημειολογία που φέρει ο τίτλος της , o "Παράδεισος" δεν ανήκει μόνο στα αθώα θύματα των ναζιστικών θηριωδιών αλλά και se εκείνους τους ανθρώπους που σε καιρό πολέμου κράτησαν την αξιοπρέπειά τους και θυσιάστηκαν στην προσπάθειά τους να σώσουν κατατρεγμένους συνανθρώπους τους.
Ο «Παράδεισος» αντικατοπτρίζει τον 20ο αιώνα γεμάτο ψευδαισθήσεις θαμμένες σε ερείπια, τους κινδύνους του μίσους και την ανάγκη να νικήσει το καλό.
«Αυτά που έχουν συμβεί είναι μια προειδοποίηση. Πρέπει να το θυμόμαστε συνεχώς. Ήταν πιθανό να συμβεί κάποτε και είναι πιθανό ακόμη. Μόνο με τη γνώση μπορεί να σταματήσει. Ο κίνδυνος εδώ είναι η απροθυμία για τη γνώση, η τάση να ξεχνάμε και η δυσπιστία ότι όλα αυτά έχουν όντως συμβεί». Οι λέξεις του φιλόσοφου Καρλ Τζάσπερ είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με το κεντρικό θέμα του «Παραδείσου», που μας παρακαλά να μην ξεχνάμε την ιστορία, όσο τρομακτική κι άβολη είναι, ούτως ώστε να μη την επαναλάβουμε».
Μια ταινία για τα ηθικά διλήμματα του ανθρώπου σε καιρό πολέμου
Η Όλγα (Τζούλια Βιζότσκαγια) είναι μια όμορφη πριγκίπισσα Ρωσίδα εμιγκρέ και μέλος της Γαλλικής Αντίστασης. Ο Zιλ (Φιλίπ Ντικέσν) είναι ένας Γάλλος διοικητής της αστυνομίας , συνεργάτης των Ναζί , στον που έχει ανατεθεί η διερεύνηση μιας υπόθεσης απόκρυψης Εβραιόπουλων, στην οποία είναι αναμεμειγμένη η Όλγα .
Ο Χέλμουτ (Κρίστιαν Κλάους) είναι ένας αριστοκράτης ιδεαλιστής ναζιστής και υψηλόβαθμος και αδέκαστος αξιωματικός των SS, που κάποτε ήταν ερωτευμένος με την Όλγα , όταν ζούσαν ως ανέμελοι αριστοκράτες τη γλυκιά ζωή στην Ιταλία, αλλά τώρα την συναντά ξανά μετά τη μεταφορά της σε στρατόπεδο συγκέντρωσης και την κάνει ερωμένη του .
Οι διασταυρώσεις των τριών ζωών και το ξετύλιγμα του κουβαριού των γεγονότων γίνονται μέσα σ΄ένα περιβάλλον Κόλασης, όπου ο διεστραμμένος ισχυρός θεωρεί σκουλήκια προς εξαφάνιση τους αδυνάτους.
Οι ασπρόμαυρες ψηφίδες του συγκλονιστικού παζλ που ο Κοντσαλόφσκι δίνει στον θεατή να συνθέσει πραγματοποιείται μέσω μονολόγων ως καταθέσεις των πρωταγωνιστών προς έναν αόρατο ανακριτή .
Στο τέλος της ταινίας θα καταλάβουμε και τη σημειολογία που φέρει ο τίτλος της , o "Παράδεισος" δεν ανήκει μόνο στα αθώα θύματα των ναζιστικών θηριωδιών αλλά και se εκείνους τους ανθρώπους που σε καιρό πολέμου κράτησαν την αξιοπρέπειά τους και θυσιάστηκαν στην προσπάθειά τους να σώσουν κατατρεγμένους συνανθρώπους τους.
Σημείωμα του σκηνοθέτη
«Η ιστορία είναι γεμάτη τραγωδίες, οι οποίες παραμένουν στο μυαλό μας ως αρχαία παραπτώματα που δε θα μπορούσαν με τίποτα να επαναληφθούν σήμερα. Μία από τις πιο τρομακτικές στιγμές της ιστορίας μας ήταν η άνοδος των Ναζί και η γενοκτονία των Εβραίων κι όσων δεν ταίριαζαν στον «τέλειο Γερμανικό παράδεισο». Οι θηριωδίες αυτές αποκάλυψαν το βάθος των ικανοτήτων της ανθρωπότητας και παρόλο που ανήκουν στο παρελθόν, αυτός ο τρόπος σκέψης και το μίσος εμφανίζεται και σήμερα απειλώντας τις ζωές πολλών ανθρώπων παγκοσμίως.Ο «Παράδεισος» αντικατοπτρίζει τον 20ο αιώνα γεμάτο ψευδαισθήσεις θαμμένες σε ερείπια, τους κινδύνους του μίσους και την ανάγκη να νικήσει το καλό.
«Αυτά που έχουν συμβεί είναι μια προειδοποίηση. Πρέπει να το θυμόμαστε συνεχώς. Ήταν πιθανό να συμβεί κάποτε και είναι πιθανό ακόμη. Μόνο με τη γνώση μπορεί να σταματήσει. Ο κίνδυνος εδώ είναι η απροθυμία για τη γνώση, η τάση να ξεχνάμε και η δυσπιστία ότι όλα αυτά έχουν όντως συμβεί». Οι λέξεις του φιλόσοφου Καρλ Τζάσπερ είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με το κεντρικό θέμα του «Παραδείσου», που μας παρακαλά να μην ξεχνάμε την ιστορία, όσο τρομακτική κι άβολη είναι, ούτως ώστε να μη την επαναλάβουμε».
*Αντρέι Κοντσαλόφσκι (1937-)/ Βικιπαίδεια
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου