Πού κρύβουν τα λεφτά που έκλεψαν...

Λεφτά υπάρχουν! Απλώς κρύβονται...

  Βαγγέλης Καλκατζάκος*

To ποσό, αρχικά, σε εξοργίζει, μετά σε βάζει σε σκέψεις. Ένα τρισεκατομμύριο ευρώ είναι η ετήσια φοροδιαφυγή στις 27 χώρες της Ε.Ε., σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Τα χρήματα αυτά ισοδυναμούν με πέντε φορές το ελληνικό Α.Ε.Π. και θα ήταν αρκετά για να σώσουν εξήντα φορές την κυπριακή οικονομία! Την ώρα, μάλιστα, που οι Ευρωπαίοι καλούνται να κάνουν και άλλες θυσίες, όταν 26 εκατομμύρια από αυτούς είναι άνεργοι, με την Ελλάδα να έχει χάσει 500.000 θέσεις εργασίας, στον ιδιωτικό τομέα, την περίοδο 2008-2012.

Η τεράστια έρευνα για τους φορολογικούς παραδείσους, που διεξήγαγε η Διεθνής Σύμπραξη Ερευνητών Δημοσιογράφων, αποκαλύπτει στους πολίτες τους μηχανισμούς της φοροδιαφυγής που χρησιμοποιούν οι πλούσιοι φοροφυγάδες, ανάμεσά τους δεκάδες χιλιάδες Ευρωπαίοι. Οι ειδικοί υπολογιζουν γύρω στις 14.000 τις υπεράκτιες εταιρείες ελληνικών συμφερόντων, πέρυσι το Δημόσιο έβαλε στο ταμείο του μόλις 345.000 ευρώ από τέτοιες εταιρείες. Στις Βρετανικές Παρθένες Νήσους έχουν εντοπιστεί, μέχρι στιγμής, 107 ελληνικές οφσόρ, οι 103 είναι άγνωστες στο υπουργείο Οικονομικών. Το φαινόμενο αναπτύχθηκε με την απελευθέρωση της κίνησης κεφαλαίων, στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν και είδαν το φως της δημοσιότητας τα πρώτα μεγάλα πολιτικο-οικονομικά σκάνδαλα στις ευρωπαϊκές χώρες. Τότε πληροφορηθήκαμε για πρώτη φορά ότι υπάρχουν χώρες -κυρίως στην Καραϊβική- όπου οι οικονομικά ευκατάστατοι μπορούν να βάλουν εκεί τα λεφτά τους χωρίς να ανησυχούν για ενοχλητικούς φορολογικούς ελέγχους.

Οι φορολογικοί παράδεισοι επέστρεψαν στα πρωτοσέλιδα με την τραπεζική κρίση στην Κύπρο αφού οι Ευρωπαίοι βίωσαν τις επιπτώσεις από την έλλειψη φορολογικής εναρμόνισης των χωρών-μελών της Ε.Ε. Αυτή η έλλειψη έδωσε τη δυνατότητα σε χώρες, όπως η Κύπρος και η Ιρλανδία, να αναπτυχθούν μέσω μίας ευνοϊκής φορολογικής πολιτικής, παραπάνω απ’ όσο άντεχε η δομή της οικονομίας τους και ενθάρρυνε μαζικές μεταφορές κεφαλαίων μακριά από τα υπουργεία Οικονομικών των κρατών στα οποία δημιουργήθηκαν. Πρόκειται για έναν επικίνδυνο φορολογικό ανταγωνισμό που απειλεί την ενότητα της Ε.Ε. καθώς πολλά κράτη-μέλη προχωρούν στον δύσκολο δρόμο της δημοσιονομικής εξυγίανσης.

Κάθε φορά που επανέρχεται στο προσκήνιο η ιδέα της ευρωπαϊκής φορολογικής εναρμόνισης, γρήγορα αποδεικνύεται ότι οι πραγματικοί φίλοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν είναι, τελικά, πάρα πολλοί. Ακόμα και "ομάδα δράσης" δημιουργήθηκε από τον Ευρωπαίο Επίτροπο για θέματα φορολογίας, Algirdas Šemeta, το 2010. Η αντίσταση όμως από ορισμένα κράτη φαντάζει ανυπέρβλητο εμπόδιο: ο φορολογικός μοχλός είναι ένα από τα τελευταία στοιχεία της οικονομικής πολιτικής που είναι στην αποκλειστική τους ευχέρεια και δεν φαίνονται έτοιμα να παραιτηθούν από αυτό το δικαίωμα. Το αποτέλεσμα είναι η οικονομία τους να αιμορραγεί καθώς, κάθε χρόνο, δισεκατομμύρια ευρώ «φεύγουν» για άλλες πολιτείες.

Η εναρμονισμένη φορολογία δεν είναι αρκετή για να μπει ένα τέλος στις χρυσές δουλειές των φορολογικών παραδείσων. Θα πρέπει να συνοδεύεται από μια «επιθετική» πολιτική έναντι των ευρωπαϊκών τραπεζών που προωθούν τη «μετανάστευση» του πλούτου σε υπεράκτιες φορο-οάσεις και από διμερείς συμφωνίες με τις χώρες όπου βρίσκουν καταφύγιο τα αφορολόγητα χρήματα. Οι ΗΠΑ του Ομπάμα έχουν, ήδη, κηρύξει τον πόλεμο, με τον νόμο FACTA, στις τράπεζες που βοηθούν αμερικανούς φορολογουμένους να κρύβουν σε αλλοδαπούς λογαριασμούς αδήλωτα εισοδήματα, χωρίς να πληρώνουν τους φόρους που τους αναλογούν. Στην Ευρώπη, ωστόσο, οι εκρηκτικές αποκαλύψεις για πολιτικούς και χρηματοδότες τους, που εμπλέκονται στην έρευνα Offshore Leaks, δεν αφήνουν και πολλά περιθώρια αισιοδοξίας.

*Ο Βαγγέλης Καλκατζάκος είναι δημοσιογράφος
Πηγή: Protagon.gr , 11/4/2013