Α ΜΠΕ ΜΠΑ ΜΠΛΟΜ!

Υγιή μάτια, «τυφλή» συνείδηση

Tης Τασουλας Καραϊσκακη

H Καθημερινή. 7/12/2012

Προ μηνών ήταν η Ζάκυνθος (το 80% των 700 δικαιούχων επιδομάτων τυφλότητας έβλεπε), στη συνέχεια η Χίος (το 60% των 450 δικαιούχων επιδομάτων τυφλότητας έβλεπε), τις τελευταίες ημέρες η Κρήτη· εδώ, 850 άτομα, προκειμένου να αποφύγουν τη φορολόγηση των υψηλών εισοδημάτων τους, έκαναν εικονικές δωρεές σε αθλητικά σωματεία - μέσα σε τέσσερα χρόνια «δώρισαν» 10 εκατ. ευρώ. Στο ίδιο νησί 6.274 αγρότες έλαβαν ως επιστροφή ΦΠΑ, με πλαστά ή εικονικά τιμολόγια, συνολικά 37,7 εκατ. ευρώ. Το ίδιο είχε συμβεί προ καιρού στην Πελοπόννησο (Μεσσηνία, Λακωνία, Ηλεία, Κορινθία - στην Τριφυλία μόνο 23 αγρότες, ανάμεσα σε εκατοντάδες που ακολουθούσαν την ίδια πρακτική, έλαβαν 10 εκατ. ευρώ).

Είναι η εικόνα της Ελλάδας του χθες που μονίμως αναπαράγεται παγιώνοντας, σήμερα, τα στερεότυπα της διεφθαρμένης χώρας. Ως ποιο σημείο είναι πλέον αληθινή και πώς θα γινόταν ανατροπή της; Είναι αλήθεια ότι τα φαινόμενα διαφθοράς προβάλλουν εντονότερα σε ένα σκηνικό κρίσης που σημαδεύεται από την αγωνία και την αβεβαιότητα για το μέλλον. Σε εποχή ισχνότατων αγελάδων, ανόδου των τιμών και πολλαπλών φόρων γίνονται αλματώδη βήματα πίσω στη διαφάνεια. Τα μετρητά αποδημούν στην εσπερία, τα «μαύρα» κυκλοφορούν ευρέως, γιατί έτσι έρχεται πιο οικονομικά για όλους... Επίσης είναι αλήθεια πως δεν έχει εμπεδωθεί στις συνειδήσεις όλων ότι η δημόσια περιουσία είναι κοινό κτήμα, ούτε έχει εξασθενήσει πολύ η βεβαιότητα της ατιμωρησίας· οι συνθήκες σχεδόν διάλυσης των υπηρεσιών, λόγω αντιδράσεων σε μειώσεις μισθών και επικείμενες απολύσεις, επιβαρύνουν το ήδη αντιπαραγωγικό, ράθυμο, αναξιόπιστο Δημόσιο - οι κυβερνήσεις για δεκαετίες δεν επιθυμούσαν ένα έντιμο, αποτελεσματικό κράτος. Ετσι, αν στη χώρα μας υπήρξαν, υπάρχουν ακόμη επιτήδειοι που επιχειρούν «αρπαχτές», δεν ευθύνεται αποκλειστικά ο Ελληνας, που κάνει την ανάγκη συνήθεια και ισοπεδώνει ό,τι βρει μπροστά του.

Η διαφθορά είναι φαινόμενο αλληλένδετο με το σύστημα διακυβέρνησης και τη λειτουργία των θεσμών. Οι «εθνικές» συντεταγμένες θα αλλάξουν μόνο αν αλλάξουν τα σημεία που τις ορίζουν και βρίσκονται βαθιά στο σώμα του κράτους. Τα κομματικά κατεστημένα ακυρώνουν τις δεδηλωμένες προθέσεις για εξυγίανση. Διότι, μια απλή οικονομοτεχνική μελέτη σε κάθε υπηρεσία θα αποκάλυπτε τις αληθινές ανάγκες σε προσωπικό, την αδιαφορία, την κακοδιαχείριση, τις κλοπές, τις κλειστές κάστες που λειτουργούν συνωμοτικά, εξασφαλίζοντας στα μέλη τους προνόμια και αμοιβαίες παράνομες εκδουλεύσεις. Αν δεν διαλυθούν αυτές οι κάστες και το κράτος δεν στηριχθεί πάνω στις αρχές δικαίου, το κοινωνικό σώμα θα συνεχίσει να αποδέχεται την απάτη ως αυτονόητο χαρακτηριστικό του δημόσιου βίου. Για να τον σπουδάσει εξ αρχής, φασκελώνοντας τους «δασκάλους» που τον στράβωσαν, θα πρέπει να σημάνει κάτι πιο ισχυρό, πιο επίσημο από τον κίνδυνο να είναι οι σημερινές γενιές (και οι επόμενες) που θα χάσουν, που θα ζημιωθούν, γιατί δεν αντιστάθηκαν έγκαιρα, γιατί παρηγοριούνταν με την ιδέα ότι θα δικαιωθούν ενώ είχαν οι ίδιες απεμπολήσει το δίκιο τους.