Τσεχοσλοβακία, 1942. Μετά τη δολοφονία του Ράινχαρντ Χάιντριχ,
στρατιωτικού διοικητή της κατεχόμενης χώρας, οι Γερμανοί εξαπολύουν ένα
πρωτοφανές ανθρωποκυνηγητό για τη σύλληψη των δραστών.
---Όσα ακολουθούν τη δολοφονία είναι καθαρά προϊόν μυθοπλασίας. Η
ιστορική αλήθεια απεικονίζεται ακριβέστερα στην ταινία "Επιχείρηση
Ανθρωποειδές" (2016): https://www.sansimera.gr/articles/1481
---Η σκηνή της δολοφονίας: https://youtu.be/p8FXEqLVK2I
Τίτλος: Hangmen also die! (1943).
«Και οι Δήμιοι Πεθαίνουν!»: Ο Φριτζ Λανγκ μεταφέρει στην μεγάλη οθόνη το σενάριο του Μπέρτολτ Μπρεχτ
Στις 27 Μαρτίου του 1943, πραγματοποιείται στις Ηνωμένες Πολιτείες η παγκόσμια πρεμιέρα της ταινίας «Και οι Δήμιοι Πεθαίνουν!». Πρόκειται για μία ιστορική δημιουργία, η οποία προέκυψε από την συνεργασία δύο σπουδαίων καλλιτεχνών: του εμβληματικού σκηνοθέτη Φριτζ Λανγκ και του πατέρα του «επικού θεάτρου», Μπέρτολτ Μπρεχτ. Με αφορμή την συμπλήρωση 80 χρόνων από την κυκλοφορία του, θυμόμαστε το αντιναζιστικό μανιφέστο που ολοκληρώθηκε εν καιρώ πολέμου.
Κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής της Τσεχοσλοβακίας ο χειρουργός Δρ. Δρ. Φράντιτσεκ Σβόμποντα (Μπράιαν Ντονλεβί), ένας Τσέχος πατριώτης, δολοφονεί τον άγριο «Δήμιο της Ευρώπης» Ράινχαρντ Χάιντριχ (Χανς Χάινριχ Φον Ταρντόφσκι) και τραυματίζεται κατά τη διάρκεια της επιχείρησης. Στην προσπάθειά του να διαφύγει λαμβάνει βοήθεια από έναν Καθηγητή Ιστορίας τον Στίβεν Νοβότνι (Γουόλτερ Μπρέναν), ο οποίος παρακολουθείται από τους Ναζί και την κόρη του Μάσς (Άννα Λι).
Ως αντίποινα για τη δολοφονία, ο αρθρογράφος Εμίλ Τσάκα (Τζιν Λόκχαρτ) κι ένας ζυθοποιός, βοηθούν τις διαδικασίες για την εκτέλεση 400 πολιτών της Πράγας, συμπεριλαμβανομένου του Καθηγητή Νοβότνι, αν δεν αποκαλυφθεί ο δολοφόνος. Μέσα από μία σύνθετη αλληλουχία γεγονότων, η Αντίσταση καταφέρνει να παγιδέψει και να υποδείξει τον Τσάκα ως τον δολοφόνο, αλλά όχι πριν οι Ναζί εκτελέσουν πολλούς ομήρους.
Η μπρεχτική λογική του «Εσύ κι Εγώ» προϊδεάζει για το φιλμ «Και οι Δήμιοι Πεθαίνουν!». Η ιστορία βασίζεται στην πραγματική δολοφονία του Ναζί, Ράινχαρντ Χάιντριχ, σύμβολο της αγριότητας του ‘Γ Ράιχ, από Τσέχους αντάρτες και εξιστορεί τις έρευνες για την ανεύρεση του δολοφόνου. Το πιο πολιτικό έργο της φιλμογραφίας του Φριντς Λανγκ, μαρτυρεί τις πολιτικές του θέσεις και αποτελεί για τον ίδιο το δημιουργό, την πιο ικανοποιητική του εργασία στο Χόλιγουντ, μαζί με τη μεταγενέστερη «Μεγάλη Κάψα». Η ταινία το 1944 προτάθηκε για τα Όσκαρ Καλύτερου Ήχου και Καλύτερης Μουσικής.
Η επαφή του Μπρεχτ με τον Φριτς Λανγκ την πρώτη χρονιά του στο Χόλιγουντ οδήγησε στο μοναδικό πρακτικό αποτέλεσμα των προσπαθειών του για το φιλμ. Σε αυτή την εποχή ανήκουν τα κείμενά του, που δεν γυρίστηκαν σε ταινίες, σαν εξηγήσεις των σκοπών του και σαν διατυπωμένες προτάσεις για την τέχνη της αντιφασιστικής εξορίας. Και έστω κι αν ο Μπρεχτ δεν επιδοκίμασε την ταινία «Και οι δήμιοι πεθαίνουν», είναι ωστόσο μια από τις καλύτερες αμερικανικές ταινίες ενάντια στον φασισμό, ταινία που ζήτημα είναι αν θα γινόταν έτσι χωρίς τη σύμπραξη του Μπρεχτ.
Στις 27 Μαΐου 1942 έγινε μια από τις πιο συγκλονιστικές και ταυτόχρονα με τα πιο αντιφατικά αποτελέσματα ενέργεια του αντιφασιστικού αντιστασιακού αγώνα: Σκοτώθηκε στην Πράγα, σε μια απόπειρα εναντίον του, ο εκπρόσωπος του Ράιχ, Χάιντριχτ. Με αυτή την εκτέλεση, που έγινε με εντολή της αστικής εξόριστης κυβέρνησης, βγήκε από τη μέση ένας ναζί ηγέτης, όμως εξαπολύθηκε ένα κύμα φασιστικής τρομοκρατίας που δημιούργησε κινδύνους για τη μονιμότητα της Αντίστασης.
Το Χόλιγουντ είδε με ενδιαφέρον αυτή την απόπειρα στην Πράγα και ο Μπρεχτ είδε σε αυτό μια ευκαιρία για ταινία, που μαζί με την – για το Χόλιγουντ ενδιαφέρουσα – απεικόνιση των γεγονότων, θα έδινε μηνύματα για την ουσιαστική σημασία τους, που για τον Μπρεχτ ήταν ο αντιστασιακός αγώνας του λαού. Ήδη μια μέρα μετά το γεγονός της Πράγας, στις 28 Μαΐου ο Μπρεχτ έγραφε στις σημειώσεις του ότι σκέφτηκαν εκείνος και ο Λανγκ μια «ταινία με ομήρους» που να αναφέρεται στην επίθεση της Πράγας.
Ο Μπρεχτ και ο Λανγκ δούλεψαν εντατικά για το στόρι της ταινίας. Εξαιτίας της έλλειψης επαρκών πληροφοριών και της ύπαρξης διαφορετικών αφηγήσεων, αναγκάστηκαν να καταφύγουν σε δικές τους εμπνεύσεις. Για εκτελεστή του Χάιντριχτ επινόησαν έναν γιατρό της Πράγας. Όλες οι εκμυστηρεύσεις του Μπρεχτ και οι πρώτοι τίτλοι που προτάθηκαν για την ταινία – «Οι όμηροι της Πράγας» και «Η σιωπηλή πόλη» – δείχνουν ότι επρόκειτο για μια ταινία συλλογικής δουλειάς που θα απεικόνιζε την Αντίσταση και τα δεινά του τσέχικου λαού. Τον Μπρεχτ τον ενδιέφεραν συγκεκριμένα συμβάντα, τυπικά γεγονότα του αντιφασιστικού αγώνα, που μπόρεσε να τα δώσει στο φιλμ, σύμφωνα με αυθεντικές εξιστορήσεις.
Η ταινία, μας δείχνει ότι η απόπειρα ενάντια στο Χάιντριχτ είναι μόνο η αφορμή για το στόρι του έργου. Σε αυτό το ζήτημα θα πρέπει να υπήρξαν σύμφωνοι ο Λανγκ και ο Μπρεχτ. Όμως στην ανάπτυξη του στόρι αναδύθηκαν διαφορές σε ζητήματα αρχών, οι οποίες όξυναν την αντίθεση ανάμεσα στον Μπρεχτ και στο Χόλιγουντ. Ήδη σε αυτή την πρώτη φάση ο Λανγκ δεν αποδέχθηκε τις δραματουργικές αντιλήψεις του Μπρεχτ.
Ο Λανγκ έψαχνε για έκτακτες, ασυνήθιστες οπτικές εικόνες που ο συνδυασμός τους δημιουργεί εντύπωση στον θεατή. Έτσι ,για παράδειγμα...[..............................................]
ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου