Αυτοχειρίες επιφανών: η κατάδυση του Εμπεδοκλή στην Αίτνα και η
αυτοκτονία του Κάτωνος του Νεωτέρου, ξυλογραφία του 16ου αιώνα
(akg-images/picture alliance)
Ένα νέο παπυρικό απόσπασμα του Εμπεδοκλή
Σπύρος ΜοσκόβουΤο παπυρικό απόσπασμα φαίνεται ευτελές και αδιάφορο, ένα κομματάκι μόνο 10,9 εκατοστά στο φάρδος επί 13,2 εκατοστά στο ύψος, σε ξεθωριασμένο καφέ με μια τρύπα στη μέση, κομμένο από κάτω. Πάνω του διακρίνονται δυο στήλες στα ελληνικά, στην αριστερή τα τέλη 13 γραμμών κάποιου κειμένου, στη δεξιά οι αρχές 17 γραμμών, το κείμενο σε μεγαλογράμματη γραφή με ανθρακί μελάνη. Το σκύβαλο αυτό των αρχαίων χρόνων εντόπισε μόλις το 2021 ο Βέλγος παπυρολόγος Νάταν Κάρλιγκ στο Κάιρο, καθώς κατέγραφε παπυρικά ευρήματα στο εκεί Γαλλικό Ινστιτούτο Ανατολικής Αρχαιολογίας.
Ήταν τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα όταν ο Φουάντ Α’, βασιλεύς της Αιγύπτου και προστάτης των γραμμάτων, είχε δημιουργήσει την πρώτη αιγυπτιακή συλλογή αρχαίων παπύρων υπό την αιγίδα του Γαλλικού Ινστιτούτου, γι’ αυτό και το απόσπασμα ονομάζεται Πάπυρος Φουάντ, αριθμός 218. Κάτι υποψιάστηκε ο Κάρλιγκ για τη σημασία του ευρήματος, αλλά επειδή δεν είναι ελληνιστής αποτάθηκε στους σοφότερούς του, τον ελληνιστή παπυρολόγο Αλέν Μαρτέν στο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών και τον κλασσικό φιλόλογο Όλιβερ Πριμαβέζι στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου.
Μια σημαντική ανακάλυψη
Και άκουσον, άκουσον το ταπεινό κοσκυλμάτιο αποδείχθηκε θησαυρός. Είναι αλήθεια ότι οι πάπυροι των τελευταίων προχριστιανικών και πρώτων μεταχριστιανικών χρόνων που έχουν βρεθεί στην Ιταλία και την Αίγυπτο δεν κρύβουν συνήθως σημαντικά κείμενα, είναι συχνά λογαριασμοί, κατάστιχα της μυλωνούς, ραβασάκια. Αλλά υπάρχουν και περίοπτες εξαιρέσεις. Οι καθηγητές Μαρτέν και Πριμαβέζι υπήρξαν ήδη μια φορά ευνοούμενοι της τύχης, όταν στην Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη του Στρασβούργου ανακάλυψαν τη δεκαετία του ενενήντα 52 παπυρικά αποσπάσματα του 1ου μ.Χ. αιώνα, δεκάδες στίχους από το 1ο και 2ο βιβλίο του κοσμολογικού ποιήματος του Εμπεδοκλή «Περί Φύσεως» που εξέδωσαν το 1999 με τον τίτλο «Ο Εμπεδοκλής του Στρασβούργου».
Και τώρα, 25 χρόνια μετά, για δεύτερη φορά. Σύμφωνα με την έρευνα που οι δύο καθηγητές παρουσίασαν για πρώτη φορά στο Πανεπιστήμιο της Φρανκφούρτης τον Ιούνιο και ο Πάπυρος Φουάντ είναι εμπεδόκλειο απόσπασμα, κατά πάσαν πιθανότητα από την ίδια έκδοση του «Περί Φύσεως», από την οποία προέρχεται και ο Εμπεδοκλήςτου Στρασβούργου. Η κριτική και ερμηνευτική έκδοση αναμένεται μέχρι τα τέλη του χρόνου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου