1. «Το χιόνι των Αγράφων» του Παναγιώτη Χατζημωυσιάδη (κριτική)
Για το μυθιστόρημα του Παναγιώτη Χατζημωυσιάδη «Το χιόνι των Αγράφων» (εκδ. Κίχλη). Φωτογραφία: Ο καπετάν Διαμαντής (Γιάννης Αλεξάνδρου) με τον Χαρίλαο Φλωράκη (Γιώτης) © Φωτογραφικό Αρχείο ΑΣΚΙ.
Του Γιώργου Ν. Περαντωνάκη
Εφτά δεκαετίες έπειτα από τη λήξη του Εμφυλίου πολέμου, τι είναι αυτό που τον κάνει την προσφιλέστερη ιστορική περίοδο για τους σύγχρονους συγγραφείς; Κι αν σκεφτούμε ότι οι συμμετέχοντες σ’ αυτόν, εκόντες ή άκοντες, έχουν πλέον αποβιώσει, ποια μεταμνήμη ή ποια αναζήτηση επιστρέφει σ’ αυτά τα δύσκολα αδελφοκτόνα χρόνια ή στον τριακονταετή πόλεμο, κατά την έκφραση του Αλέξανδρου Κοτζιά, που ακολούθησε;
Μια πρώτη εξήγηση είναι ότι οι ηττημένοι στη μάχη Αριστεροί κέρδισαν τον πόλεμο στα γράμματα και μέσω των κειμένων τους αναδεικνύουν τα πάθη τους, αναζητούν τα αίτια της ήττας, στοχοποιούν τους Δεξιούς και καταδικάζουν δικαίως τους δωσίλογους, που πήραν το μέρος των Γερμανών κι έπειτα κυνήγησαν λυσσαλέα τους κομμουνιστές. Η θυματοποίηση αυτή, η αυτοθυματοποίηση μάλλον, παίρνει την πραγματικότητα των διώξεων, των εξοριών, των ερημονησιών, και τη μετουσιώνει σε λογοτεχνική γραφή, σε ένα είδος δικαίωσης που έρχεται μέσα από τις λέξεις. Σ’ αυτήν την αριστερή κυριαρχία ορθώνει το 1994 την Ορθοκωστά του ο Θανάσης Βαλτινός, δέχεται τα πυρά των αντίπαλων ιδεολογικά πνευματικών ανθρώπων, αλλά καταφέρνει να επανασυστήσει τον Εμφύλιο ως το πεδίο στυγνής εκατέρωθεν βίας και προσωπικών συγκρούσεων.
Μια δεύτερη εξήγηση εκπορεύεται από τη συνεχή διπολική σύγκρουση σε πολιτικό επίπεδο ανάμεσα στους συντηρητικούς και τους προοδευτικούς κύκλους, Νέας Δημοκρατίας και ΠΑΣΟΚ παλιότερα, Νέας Δημοκρατίας και ΣΥΡΙΖΑ τη δεκαετία του 2010, αλλά και την άνοδο της Χρυσής Αυγής που έκανε αυτό το δίπολο ματωμένη διελκυστίνδα. Ύστερα από μια περίοδο ύφεσης, με αποκορύφωμα το 1989, όταν η Νέα Δημοκρατία και το ΚΚΕ συγκυβέρνησαν, όταν, όπως λέχθηκε, η Μεταπολίτευση τελείωσε, έρχεται η δεκαετία του ’10 να επαναφέρει τον Διχασμό και να πολώσει επικίνδυνα την πολιτική ζωή. Σ’ αυτό το κλίμα, ο Εμφύλιος, με εκατέρωθεν συνθήματα, μνήμες και ιδεολογικές χρήσεις, ανυψώθηκε σε «πρακτικό παρελθόν», σε έναν προνομιακό χώρο ιδεολογικής σύγκρουσης.
Ο Παναγιώτης Χατζημωυσιάδης ξεκινά από αριστερή αφετηρία, αλλά στο παρόν βιβλίο του τολμά να φωτίσει λάθη και ιδεολογικές αγκυλώσεις της κομμουνιστικής παράταξης.
Τα τελευταία χρόνια, ο αναθεωρητισμός
και η αριστερή αυτοκριτική ξαναδιαβάζουν τον Εμφύλιο και μετακινούν τους
κομμουνιστές από τον ρόλο του αθώου θύματος σ’ αυτόν του (συν)υπαίτιου
για πολλά έκτροπα και ιστορικά λάθη, ήδη από το Κιβώτιο
του Άρη Αλεξάνδρου που έβαλε γερές βάσεις για να ανοιχτούν νέοι δρόμοι.
Ο Παναγιώτης Χατζημωυσιάδης 
ξεκινά από αριστερή αφετηρία, αλλά στο
παρόν βιβλίο του τολμά να φωτίσει λάθη και ιδεολογικές αγκυλώσεις της
κομμουνιστικής παράταξης. Ξεκινώντας από την πραγματική πορεία της
Ταξιαρχίας Αόπλων της Ρούμελης, που συγκροτήθηκε το 1948 στη Βράχα των
Αγράφων, πορεύεται μέσα σε φιλικά και εχθρικά εδάφη και φτάνει λειψή κι
αποδεκατισμένη στην «Ελεύθερη Ελλάδα», στα βουνά του Γράμμου, υπό την
ηγεσία του Γιώργη Βοντίτσου (ή Γούσια).
Στην ουσία, οι έξι αφηγήσεις που συν-αρθρώνουν το μυθιστόρημα ακολουθούν με σπονδυλωτό τρόπο την έξω από κάθε στρατιωτική λογική πορεία και συγκροτούν μια διπλή γραμμή. Στη θεωρία, η κομμουνιστική ιδέα, που εμφορεί όλους όσοι στρατεύτηκαν εθελοντικά στον Δημοκρατικό Στρατό, αποσκοπεί στην απελευθέρωση της Ελλάδας από τον «μοναρχοφασισμό», την κεφαλαιοκρατία, την εκκλησία και την αστυνομοκρατία, στην εδραίωση μιας αταξικής κοινωνίας στα πρότυπα της ΕΣΣΔ, στην υλοποίηση των μαρξιστικών ιδεών και στην αποδέσμευση από τη στυγνή πατριαρχία που ταυτίζεται με την αστική κουλτούρα. Στην πράξη, όμως, συναντώνται ανάλογες μορφές ολοκληρωτισμού: από την απέχθεια για τα ζώα ως την καταδίκη της ομοφυλοφιλίας κι από τα βασανιστήρια και τη βία προς τους εσωτερικούς εχθρούς, απέναντι στους οποίους η ηγεσία είναι καχύποπτη, μέχρι την τιμωρία ακόμα και αθώων για παραδειγματισμό. Σ’ αυτό το πλαίσιο, ο Αρχηγός –εν προκειμένω ο Γούσιας– ενσαρκώνει κάθε αυταρχική εξουσία, που ζει με ασυμβίβαστες με το πνεύμα της ισότητας προδιαγραφές, που εκμεταλλεύεται ερωτικά τις υφιστάμενές του, που διοικεί με μια κατ’ επίφαση δημοκρατικότητα, που χρησιμοποιεί τον διδακτισμό και ποινικοποιεί κάθε παρέκκλιση, που υψώνει το «αλάθητό» του σε κανόνα…
Όλα
αυτά τα αναδεικνύει ο συγγραφέας επαγωγικά, με τις φέτες ζωής που
αφηγείται, με έξι μικροβιογραφίες εμπλεκομένων στα γεγονότα, που συνήθως
είχαν τον ενθουσιασμό της πίστης σε ένα καλύτερο αύριο, ή άλλων που
κατατάχθηκαν με το ζόρι ή από ερωτική έλξη προς μια συντρόφισσα. Ο
δεκαεξάχρονος Κυριάκος Σιάτρας, ο οποίος εκτελείται ως προδότης, ο
Χαράλαμπος Σουρούτσης, ο οποίος υπέγραψε ομολογία μετανοίας και
αποχαρακτηρίστηκε, ο Απόστολος Ουλιόπουλος, ο οποίος θέλησε να σβήσει το
στίγμα του τροτσκιστή θείου του, η Σωτηρία, η οποία επιδίωξε να
απαλλαγεί από τον βιαστή πατέρα της, ο Αβραάμ Πολυχρονίδης, ο οποίος
ανέλαβε τη σίτιση των αμάχων, και τέλος ο Γιώργος Γεωργιάδης, βαθμοφόρος
του ΔΣ, που καταδικάστηκε σε θάνατο για προδοσία.
Όλα αυτά τα πρόσωπα αποτελούν ισάριθμους κρίκους στην αλυσίδα των προσδοκιών που στην πράξη διαψεύστηκαν, των καλών προθέσεων που συνάντησαν τον απηνή χαρακτήρα μιας κομματικής διαστρέβλωσης. Και τα έξι πρόσωπα αντιδιαστέλλονται ως αγνοί ιδεολόγοι της βάσης με τον Γούσια, που καταδικάζεται για όλα τα κακά και στραβά της εξουσίας του, της απόλυτης αρχής που επέλεξε να ασκήσει, της μονοκόμματης κομματικής γραμμής του, που αντανακλά ίσως τη ζαχαριαδική μονολιθικότητα και πιο μακροσκοπικά την επίσημη σταλινική ορθοδοξία.
Το βιβλίο ορθώνει μια γνήσια φωνή που καταφέρνει να σκιαγραφήσει παραστατικά και ζωντανά την πορεία των Αόπλων της Ρούμελης, αλλά περισσότερο να αναδείξει τη διάσταση μεταξύ της ανιδιοτελούς κομμουνιστικής θεωρίας και της αυταρχικής πράξης.
* Ο ΓΙΩΡΓΟΣ Ν. ΠΕΡΑΝΤΩΝΑΚΗΣ είναι διδάκτορας Νεοελληνικής Φιλολογίας, κριτικός βιβλίου και συγγραφέας. Τελευταίο του βιβλίο, το μυθιστόρημα «Πυθαγόρας» (εκδ. Καστανιώτη).
Απόσπασμα από το βιβλίο
«Είναι το πρωί της 24ης Φεβρουαρίου. Τα βήματα που ακούει στον διάδρομο δεν είναι τα συνηθισμένα. Καταλαβαίνει αμέσως τι συμβαίνει. Η πόρτα του κελιού του ανοίγει. Μπαίνουν μέσα τρεις φρουροί. Σηκώνεται. Τινάζει τη στολή του, σιάζει τα ρούχα του, τεντώνει το κορμί του. Παίρνει θέση ανάμεσά τους και ακολουθεί. Ξέρει επακριβώς το τυπικό, τα ’χει όλα τα κανονισμένα στο μυαλό του.
Θα τον στήσουνε στα έξι μέτρα. Ο γραμματέας του δικαστηρίου θα ανακοινώσει την καταδικαστική απόφαση και την απόρριψη της αίτησης χάριτος. Θα του ζητήσουν έπειτα να πει τα τελευταία λόγια. Εκείνος τότε θα πει ότι τους συγχωρεί, γιατί άλλοι τους έβαλαν».
*************************************
2. Μνήμες από μια δίκη του εμφυλίου
Η μικρή εκκλησία στο ορεινό και ρημαγμένο από τον εμφύλιο πόλεμο χωριό Τρίγωνο στην περιοχή των Πρεσπών Φλώρινας έκρυβε επί εξήντα τέσσερα χρόνια ένα μεγάλο «μυστικό».
Οι πέντε οικογένειες κτηνοτρόφων που έχουν απομείνει στο χωριό με τα πλινθόκτιστα σπίτια, αγνοούσαν ότι στο εσωτερικό του ναού γράφτηκε μία από τις πιο μελανές σελίδες της κομμουνιστικής αριστεράς, στην κορύφωση της αδελφοκτόνου σύγκρουσης στον Γράμμο και το Βίτσι, το 1947 – 1949.
Οι εικόνες και οι αγιογραφίες δεν μπορούσαν να μιλήσουν γι’ αυτά που «είδαν» να διαδραματίζονται ενώπιόν τους στις 20 – 21 Φεβρουαρίου του 1949: Τους «δικαστές», δηλαδή, του ανταρτοδικείου του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας και την ηγεσία του να δικάζουν για «προδοσία» και να καταδικάζουν σε θάνατο έναν από τους πλέον εκλεκτούς συντρόφους και συμπολεμιστές τους, τον ταξίαρχο Γιώργο Γεωργιάδη.
Ούτε απέμειναν άνθρωποι που να θυμούνται, καθώς οι κάτοικοι του χωριού, δίγλωσσοι σλαβομακεδονικής συνείδησης στο σύνολό τους, αναγκάστηκαν να το εγκαταλείψουν και να περάσουν «μέσα», στα Σκόπια δηλαδή, με την ήττα του ΔΣΕ, και στα σπίτια τους ήρθαν να εγκατασταθούν άλλοι, από τη νότια Ελλάδα.
Η ομάδα των επιστημόνων
Έτσι, όταν το περασμένο Σάββατο εμφανίστηκε στο χωριό μια ομάδα αγνώστων, αποτελούμενη από τη διευθύντρια Ερευνών του ΕΚΚΕ και επιστημονική συνεργάτιδα των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ) Ιωάννα Παπαθανασίου, τον ιστορικό και καθηγητή του ΑΠΘ Θανάση Σφήκα και το μέλος της Εταιρείας Διάσωσης Ιστορικών Αρχείων (ΕΔΙΑ) Γιάννη Παπαγρηγορίου, με έκπληξη και σταυροκοπήματα λίγες γριούλες και μερικοί ποιμένες που τους είδαν, θα ρώτησαν και θα έμαθαν για το ανθρώπινο και πολιτικό δράμα που «έκρυβε» κάτω από τις εικόνες και τα καντήλια του ο «Αη Νικόλας».
Φεβρουάριος του 1949. Ο εμφύλιος βρισκόταν στην κορύφωσή του, όμως
πάνω από τον Γράμμο και το Βίτσι πλανιόταν ήδη, για τον Ζαχαριάδη και
τον στρατό του, το φάντασμα της ήττας. Ο παντοδύναμος ηγέτης του ΚΚΕ
είχε διώξει ήδη τον αρχιστράτηγό του Μάρκο Βαφειάδη και εκκαθάριζε τον
ΔΣΕ από του «Μαρκικούς». Ανάμεσά τους και ο ταξίαρχος Γιώργος
Γεωργιάδης, άριστος αξιωματικός, τον οποίο ο διάδοχος του Μάρκου στην
αρχιστρατηγία, Γούσιας (Γιώργης Βοντίτσιος), κατηγορούσε για «προδοσία»
ως υπαίτιο της αποτυχημένης επιχείρησης κατάληψης της Εδεσσας.
Ο Γεωργιάδης θα συλληφθεί, θα δικαστεί από «ανταρτοδικείο», με τις συνήθεις κατηγορίες περί «προδοσίας» και θα εκτελεστεί, κάπου στην περιοχή των Πρεσπών. Ελάχιστοι γνώριζαν τον ακριβή τόπο της δίκης και της εκτέλεσης, καθώς και τι ειπώθηκε στο «δικαστήριο» και όσοι ήξεραν κρατούσαν το στόμα τους κλειστό, όσο εξουσίαζε το κόμμα ο Ζαχαριάδης και οι πιστοί του. Οταν όμως το 1956 ανατράπηκε στο πλαίσιο της αποσταλινοποίησης, στην αρμόδια επιτροπή της νεοεκλεγείσας Κ.Ε. του ΚΚΕ έφτασε η επιστολή ενός πολιτικού πρόσφυγα από την Τασκένδη, που υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας στη δίκη.
Το αδημοσίευτο γράμμα θα εντοπίσει η κ. Παπαθανασίου στο πλαίσιο της ιστορικής της έρευνας και θα το αναγνώσει στην εκδήλωση με θέμα «εκκαθαρίσεις στον ΔΣΕ: αναψηλαφώντας την υπόθεση Γ. Γεωργιάδη», που οργάνωσε στις Πρέσπες η ΕΔΙΑ.
«Όταν θυμάμαι αυτή τη δίκη δακρύζω. Για την ιστορία του κόμματός μας αποτελεί μαύρη κηλίδα», έγραφε ο τότε αντάρτης Προκόπης Μπαράκος, τον οποίο η ηγεσία του ΚΚΕ είχε επιστρατεύσει μαζί με δύο άλλους συμπολεμιστές τους για να αποτελέσουν, κατά τα προβλεπόμενα, το «ακροατήριο» της δίκης!
«Οργανωτής όλης αυτής της σκηνοθεσίας και υπεύθυνος για την καταδίκη σε θάνατο του σ. Γεωργιάδη ήταν ο σ. Γούσιας, ο οποίος φώναζε στον Γεωργιάδη: σήμερα εδώ θα τα πληρώσεις όλα».
Ο Μπαράκος περιέγραφε ότι η δίκη έγινε «μέσα σε μια υγρή εκκλησιά με τέσσερις δικαστές, έναν «λαϊκό επίτροπο», δύο μαχητές για την ασφάλεια και «τρεις ακροατές», μεταξύ των οποίων ήταν και ο ίδιος.
Συνέχιζε λέγοντας ότι ο Γούσιας δεν είπε ούτε λέξη για την κύρια «κατηγορία» που αφορούσε τη μάχη της Εδεσσας και δεν του επέτρεψε καν να πάρει τον λόγο.
Ανέφερε ακόμα ότι «κατά τις έντεκα το βράδυ, η δίκη μεταφέρθηκε σε ένα σπίτι λόγω του κρύου» και ο ίδιος κρατούσε ένα «γκαζοκάντηλο» για φωτισμό.
Αποκατάσταση το ’57
Ο Γεωργιάδης θα ζητήσει χάρη από την Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση, που όμως θα απορριφθεί και με ένα πρόχειρο σημείωμά του ο Γούσιας αξίωσε την άμεση εκτέλεσή του -θα γίνει κάπου κοντά στο χωριό των Πρεσπών Καρυές- υποσχόμενος πως το επίσημο έγγραφο θα σταλεί μετά!
Με βάση την επιστολή Μπαράκου, η νέα ηγεσία του ΚΚΕ θα αποκαταστήσει το ’57 τον Γεωργιάδη και θα φωτιστεί (;) μια από τις σκοτεινές υποθέσεις των «ελληνικών δικών της Μόσχας», όπως είχαν χαρακτηριστεί οι αιματηρές εσωκομματικές εκκαθαρίσεις.
**********************************
3. Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΟ ΦΩΣ
Από το βιβλίο: Τάκης Κωστόπουλος, Με τους αντάρτες στη Δυτική Μακεδονία: Αναμνήσεις από Κατοχή, Εμφύλιο, Τασκένδη, Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας, Μαρτυρίες VII, Βιβλιόραμα-Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς, 2006
Ο Γιώργος Βοντίτσιος (Γούσιας) σε νεανική φωτογραφία
(Πηγή:http://xyzcontagion.wordpress.com)
Ο διαβόητος για τις δόλιες εξοντώσεις δημοκρατικών επιτελών Γιώργος Βοντίσιος (Γούσιας) σε φωτογραφία (τρίτος από τα αριστερά) με άλλους αξιωματικούς του Δημοκρατικού Στρατού.(Πηγή:Στελέχη Δ.Σ.Ε. - ASKI Digital Archives)******************************************
4. ΦΑΚΕΛΟΣ
Ταξίαρχος Δ.Σ.Ε Γιώργος Γεωργιάδης
Η "στημένη" δίκη από τον Γούσια για τη δολοφονία του
Ντοκουμέντα για τον ταξίαρχο γιώργο Γεωργιάδη ,που παρουσιάστηκαν στο επιστημονικό συνέδριο για τις "εκκαθαρίσεις" στο Δημοκρατικό Στρατό
«Aναψηλαφώντας την υπόθεση του ταξίαρχου Γ. Γεωργιάδη»
«Ο σύντροφος Γ. Γεωργιάδης: προδότης και ήρωας»
·Ιωάννα Παπαθανασίου, επιστημονικός συνεργάτης Α.Σ.Κ.Ι.
·Θανάσης Σφήκας, ιστορικός-καθηγητής Α.Π.Θ
·Βασίλης Γκανάτσιος (Χείμαρρος). Διοικητής του Γ. Γεωργιάδη στο Α.Δ. Μακεδονίας.
Πρέσπες. Σάββατο 31/8/2013 ώρα 6μ.μ στο δημαρχείο (Λαιμός).
********************************************
Λίγα λόγια για τον ταξίαρχο του ΔΣΕ Γιώργο Γεωργιάδη.
Ο Γιώργος Γεωργιάδης γεννήθηκε το 1916 στην Κωνσταντινούπολη, από γονείς που στη συνέχεια βρέθηκαν πρόσφυγες στην Αθήνα. Εκεί μπήκε στη σχολή Ευελπίδων από όπου αποφοίτησε με άριστα και για αυτό παρέμεινε ως εκπαιδευτής. Πήρε μέρος στον πόλεμο TOY ΄40, στην Αντίσταση με τον ΕΛΑΣ στην Ρούμελη και στα Δεκεμβριανά. Μετά τη Βάρκιζα βρέθηκε στην Γιουγκοσλαβία. Με την έναρξη του δεύτερου αντάρτικου επέστρεψε πάλι στη Ρούμελη όπου ανέλαβε τη στρατιωτική διοίκηση μονάδων του ΔΣΕ. Συνοδεύοντας την μεγάλη «πορεία των αόπλων» από τη Ρούμελη κατέφθασε τον Φλεβάρη του 1948 στο Γράμμο, όπου κι ανέλαβε τη διοίκηση της 14ης ταξιαρχίας του Αρχηγείου Δ. Μακεδονίας. Εθεωρείτο ως ένας από τους καλύτερους αξιωματικούς του ΔΣΕ και η Ταξιαρχία του ήταν η μόνη που κράτησε τη διάταξη της κατά την μεγάλη μάχη του Γράμμου του ΄48 που βάστηξε 72 μέρες και έδωσε έτσι τη δυνατότητα στον ΔΣΕ να διαφύγει με τον ελιγμό στο Βίτσι. Αυτήν την περίοδο όμως κορυφώνονταν και η αντιπαράθεση στην ανώτατη ηγεσία του ΚΚΕ μεταξύ Ζαχαριάδη και Μάρκου με την αποπομπή του τελευταίου και την απομάκρυνσή του στη Μόσχα. Η ηγεσία του ΚΚΕ στο ίδιο διάστημα εξαπέλυσε «εκκαθαριστική εκστρατεία» στο ΔΣΕ για να απαλλαγεί από τους στρατιωτικούς που θεωρούσε ότι ήταν της επιρροής του Μάρκου. Η αρχή έγινε με την δολοφονία του ταξίαρχου Γιαννούλη για να ακολουθήσει μετά από έξι μήνες και η δολοφονία του άλλου ταξίαρχου του Γιώργη Γεωργιάδη που σκοτώθηκε με 35 συντροφικές σφαίρες , με ατιμωτικό τρόπο έξω από τις Καρυές των Πρεσπών, σε ηλικία 33 χρονών στις 24 Φλεβάρη του 1949. Σε αυτές τις εκκαθαρίσεις η ηγεσία του ΚΚΕ θέλησε να δώσει , όπως συνηθίζεται και μια προσχηματική νομιμοφάνεια. Όμως η μη τήρηση ούτε αυτών που προβλέπονταν από το σχετικό νόμο της Π.Δ.Κ (Φεβρουάριος 1948), οδήγησε στην παρωδία της υπόθεσης του Γ. Γεωργιάδη και στην τραγική εκτέλεση του.
Η δολοφονία του κρατούμενου ταξιάρχη του ΔΣΕ Γιώργο Γεωργιάδη.
«Οι τρεις αντάρτες της φρουράς του Γ.Α (αποσταλμένοι του Βλαντά) παρέλαβαν το Γεωργιάδη …και μόλις βγήκαν έξω από το χωριό Κρανιές Πρέσπας, τον έβρισαν χυδαία, τον έσπρωξαν, έπεσε κάτω και άδειασαν πάνω του ο καθένας από μία ταινία φυσίγγια από τα ατομικά (τους) όπλα..Άφησαν το νεκρό στο δρόμο κα έφυγαν για το Γ.Α. …
Στο πέτσινο σακάκι του αξέχαστου παλληκαριού μετρήσαμε 35 τρύπες …αυτό ήταν το τραγικό τέλος του ήρωα της Εθνικής Αντίστασης και του ΔΣΕ Γ. Γεωργιάδη».
«Για την περίπτωση του συνταγματάρχη Γεωργιάδη δεν τηρήθηκε κανένας από τους όρους της στρατιωτικής δικαιοσύνης του ΔΣΕ. …
Έγινε κατά παράβαση της ισχύουσας νομοθεσίας και ήταν η μοναδική περίπτωση εκτέλεσης με αυτό τον τρόπο …Πρόκειται λοιπόν για ένα στυγερό έγκλημα που διαπράχθηκε με εντολή μελών της τότε ηγεσίας.
Πρόκειται για δολοφονία κρατουμένου…»
Βάσος Καραγιάννης Διευθυντής φυλακών του ΔΣΕ στις Πρέσπες.
Τα τελευταία λόγια του Γ. Γεωργιάδη πριν εκτελεστεί.
«Εμένα θα με εκτελέσουν, αλλά από εσένα σ. Θανάση είσαι ο άνθρωπος που βρέθηκε την τελευταία ώρα της ζωής μου, θέλω όμως, αν ζήσεις και έρθει η ώρα …..να γράψεις αυτά που θα σου πω.
Δεν θέλω να με γράψουν στον κατάλογο του χαφιέ και του προδότη, αυτά που γράφει ο Γούσιας και η παρέα του, είναι επειδή δεν συμβιβάστηκα με τα στραπάτσα και τις ανήθικες πράξεις …..
Εγώ σαν λαϊκός αγωνιστής πρόσφερα πολλά στο αγώνα από το 1944 τόσο στη Ρούμελη όσο και εδώ στη Δυτική Μακεδονία που ήρθα, σου αφήνω
Σαν λόγο να γράψεις σ. Θανάση να τα διαβάσουν όλοι….» 24-2-1949
Τόλιας Θανάσης διοικητής της φρουράς των φυλακών του Γενικού Αρχηγείου του ΔΣΕ στις Πρέσπες.
*
(Αφήγηση Τ. Κωστόπουλου)
Ας συνεχίσουμε τώρα τα γεγονότα του Δεκέμβρη του 1948. Ύστερα από λίγες μέρες πορείας με χιονοθύελλα φθάσαμε στο Καϊμακτσαλάν, στο χωριό Κερασιές. Στις 22-12-1948 η ταξιαρχία μας επιτέθηκε με 2 τάγματα στην Έδεσσα. Ο λόχος μου επιτέθηκε και κατέλαβε το χωριό Μεσημέρι που το υπερασπιζόταν μια διμοιρία στρατού και μια ΜΑΫδων. Αυτή ήταν και η μόνη επιτυχία της ταξιαρχίας μας. Η Ευδοξία εκείνο το βράδυ βρισκόταν στο σταθμό διοίκησης της ταξιαρχίας, κοντά στην Έδεσσα. Οπισθοχωρώντας προς τα υψώματα Λύκοι το βραδάκι κάτω από τα καταιγιστικά πυρά των τανκς φτάσαμε στο χωριό Νόρμα. Εκεί συνάντησα την Ευδοξία και της έφερα ένα μεγάλο δώρο· ένα καρβέλι ψωμί, λίγο τυρί και μια ολοκαίνουργια εγγλέζικη κουβέρτα χακί, την οποία σε λίγες μέρες μετέτρεψε σε πανταλόνι.Τις 5-6 μέρες που ακολούθησαν ώς τις 28-12-1948 τις αφιερώσαμε σε ξεκούραση, στην κριτική της μάχης και σ’ ένα στρατοδικείο που έγινε στην ύπαιθρο με κατηγορούμενο έναν λοχαγό του τάγματος, το Λάκη, φοιτητή από το Βόλο, γιατί εγκατέλειψε τη θέση του η οποία παρείχε κάλυψη στο λόχο μου από τυχόν επίθεση απ’ τη μεριά του Άγρα.Στο σύντομο αυτό σημείωμα που το αφιερώνω στη μνήμη της αγαπημένης μου Ευδοξίας, της Ντούσιας, όπως θα την φωνάζουν αργότερα οι φίλες και συνάδελφοί της στη Σοβ. Ένωση, δεν θα μπω σε λεπτομέρειες των μαχών εκτός από ορισμένες πτυχές που αφορούν σε πρόσωπα που θυσιάστηκαν για να καλύψουν αδυναμίες άλλων και προπαντός των στελεχών της ανίκανης καθοδήγησης Ζαχαριάδη, δηλ. του Γούσια, του Βλαντά, του Μπαρτζιώτα. Έτσι στις 28-12-1948 με κάλεσε ο Γούσιας παρουσία του διοικητή της ταξιαρχίας Γ. Γεωργιάδη και μου είπε ότι με ορίζει λαϊκό επίτροπο του Στρατοδικείου στο οποίο θα δικαστεί ο λοχαγός Λάκης για εγκατάλειψη θέσης. Το στρατοδικείο θα συνεδριάσει στην ύπαιθρο για λόγους ασφάλειας από επιδρομές της αεροπορίας και θα παραβρεθούν αντιπροσωπείες απ’ όλα τα τμήματα. Κατάλαβα πού το πήγαινε. Ήθελε την καταδίκη του λοχαγού την οποία θα χρησιμοποιούσε αργότερα ενάντια στο Γεωργιάδη. Οι αντιρρήσεις που είχα –γιατί ο Λάκης ήταν φίλος μου και συναγωνιστής μου– δεν τον έπεισαν να με απαλλάξει. Είναι πολύ δύσκολο σήμερα ύστερα από 40 χρόνια να περιγράψω την πολυπλοκότητα και τη σοβαρότητα των γεγονότων εκείνης της εποχής.[......................................................]ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου