Πέμπτη, Ιανουαρίου 25, 2024

Ο Μάρκος Κρητικός προτείνει 14 αστυνομικά μυθιστορήματα από όλον τον κόσμο

 


Παγκόσμιο αστυνομικό – 14 προτάσεις από τον υπόλοιπο κόσμο


του Μάρκου Κρητικού 

oanagnostis.gr

Το τελευταίο άρθρο του Παγκόσμιου Αστυνομικού περιλαμβάνει μια επιλογή δεκατεσσάρων συγγραφέων, από την Ευρώπη την Αφρική και την Ασία, μέχρι την μακρινή Άπω Ανατολή και την Αυστραλία που δεν εντάσσονται στις προηγούμενες κατηγορίες του Οδηγού.

Μετάφραση: Άρης Αλεξάνδρου

Εκδόσεις Γκοβόστη (2014)

σελ. 896

Ο Ρώσος συγγραφέας και φιλόσοφος, Φιοντόρ Ντοστογιέβσκη, θεωρείται ένας από τους πιο εμβληματικούς και επιδραστικούς συγγραφείς όλων των εποχών. Το λογοτεχνικό του έργο στο οποίο διερευνά σε βάθος την ανθρώπινη ψυχολογία την ταραγμένη πολιτικά, κοινωνικά και πνευματικά περίοδο του 19ου αιώνα στη Ρωσία  περιλαμβάνει δώδεκα μυθιστορήματα, τέσσερις νουβέλες, δεκαέξι διηγήματα και διάφορα άλλα γραπτά. Το Έγκλημα και τιμωρία –δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1866 σε δώδεκα συνέχειες σε λογοτεχνικό περιοδικό της εποχής–  είναι ένα πολυεπίπεδο, κυρίως ψυχολογικό μυθιστόρημα, που υπερβαίνει τα όρια των λογοτεχνικών ειδών. Από τη στιγμή όμως που ο συγγραφέας υπηρετεί στην αφήγησή του βασικές συμβάσεις του αστυνομικού είδους (έγκλημα – αστυνομική έρευνα – ομολογία ενόχου – απόδοση δικαιοσύνης) μας δίνει τη δυνατότητα να το εντάξουμε στην αστυνομική λογοτεχνία. Ο Ρασκόλνικοφ, φοιτητής της Νομικής στην Αγία Πετρούπολη διαπράττει τον διπλό φόνο μιας γριάς τοκογλύφου και της αφελούς αδελφής της με κίνητρο τη ληστεία για να ξεφύγει απ’ την φτώχια του και να εκπληρώσει τους ανώτερους σκοπούς του που θα δικαιολογούσαν ένα τέτοιο έγκλημα. Μετά την πράξη του όμως, κατακλύζεται από συναισθήματα φρίκης και ενοχών που τον οδηγούν σε διανοητική σύγχυση. Ο δαιμόνιος ανακριτής Πετρόβιτς που είναι πεπεισμένος για την ενοχή του, τον κατευθύνει σε λάθη και αντιφάσεις προσπαθώντας να αποσπάσει την ομολογία του. Ένα αριστούργημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας που αναδεικνύει τις απεριόριστες δυνατότητες της αστυνομικής φόρμας.

  • Fernando Pessoa – Η κλεμμένη περγαμηνή (χ.χ.)

Μετάφραση: Μαρία Παπαδήμα

Νεφέλη (2012)

σελ. 189

Ο Πορτογάλος Φερνάντο Αντόνιο Νογκέιρα Πεσσόα είναι ένας από τους σπουδαιότερους ποιητές, μυθιστοριογράφους και δοκιμιογράφους σε όλο τον κόσμο. Υπογράφει το πολυσχιδές έργο του με το όνομά του αλλά και με τα εβδομήντα δυο καταγεγραμμένα ετερώνυμά του που συνιστούν μοναδικό παράδειγμα στην ιστορία της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Στο περίφημο μπαούλο του βρέθηκαν μετά τον θάνατό του και δεκατέσσερεις αστυνομικές ιστορίες, τις οποίες μάλιστα σκόπευε να εκδώσει σε μικρό σχήμα και «one per month», όπως διαβάζουμε στο επίμετρο που συνοδεύει την έκδοση. Η κλεμμένη περγαμηνή είναι η πρώτη από τις τρεις ιστορίες που περιλαμβάνονται στο βιβλίο. Ο γιατρός Αμπίλιο Κουαρέσμα, –εμφανίζεται πρώτη φορά στις σημειώσεις του συγγραφέα το 1914– στον ρόλο του εγκεφαλικού ερευνητή, παρουσιάζει ομοιότητες με τους διάσημους Σέρλοκ Χολμς και Ηρακλή Πουαρό. Αυτοσυστήνεται ως αποκρυπτογράφος γρίφων και εξηγεί: «Εν γένει επιλύω τα προβλήματα στο σπίτι μου ή οπουδήποτε αλλού μπορώ να καθίσω αναπαυτικά, καπνίζοντας τα Περάλτα μου και εφαρμόζοντας ως μέθοδο σ’ όλες τις περιπτώσεις, τη συλλογιστική, την καθαρή και απλή συλλογιστική, αποφεύγοντας επιμελώς την παρατήρηση ή οτιδήποτε έχει σχέση με τον εμπειρισμό…» Τρεις έξυπνες whodunit αστυνομικές νουβέλες που αξίζει να διαβαστούν, όχι μόνο για την αναγνωστική απόλαυση που προσφέρουν, αλλά και για την ιδιαίτερη αξία τους  στην ιστορία της αστυνομικής λογοτεχνίας, αφού φέρουν την υπογραφή ενός τόσο σπουδαίου συγγραφέα.

Μετάφραση: Χριστιάννα Σαμαράη

Μίνωας (2022)

σελ. 260

O Ρόμπερτ βαν Γκούλικ ήταν Ολλανδός διπλωμάτης, συγγραφέας μουσικός και εμβριθής μελετητής του πολιτισμού της Ανατολής. Έγινε γνωστός για τις αστυνομικές ιστορίες του Δικαστή Τι,  πρωταγωνιστή που δανείστηκε από ένα κινέζικο αστυνομικό μυθιστόρημα του 18ου αιώνα και ήταν υπαρκτό πρόσωπο που έζησε τον 7ο αιώνα κατά τη διάρκεια της Δυναστείας των Τανγκ. Το κόκκινο περίπτερο είναι το όγδοο από τα δεκαπέντε μυθιστορήματα της σειράς. Ο Δικαστής Τι, επίτροπος της περιοχής Που-Γιανγκ έχει μια απροσδόκητη συνάντηση στο Κόκκινο Περίπτερο με την Φθινοπωρινή Σελήνη, την πιο διάσημη εταίρα στο Νησί του Παραδείσου. Λίγες ώρες αργότερα, ανακαλύπτει το πτώμα της στον ίδιο χώρο όπου δυο μέρες νωρίτερα είχε βρεθεί νεκρός ένας νεαρός κρατικός αξιωματούχος που είχε περάσει την τελευταία του εβδομάδα μαζί της. Η έρευνα για την εξιχνίαση των δυο θανάτων θα ξυπνήσει στον δικαστή μνήμες ενός άγριου εγκλήματος που είχε διαπραχθεί τριάντα χρόνια νωρίτερα και θα τον παρασύρει στον απατηλό κόσμο των ιερόδουλων της Αυτοκρατορικής Κίνας. Ο Ρόμπερτ βαν Γκούλικ συνδέει τρεις ιστορίες μυστηρίου όπως συνηθίζει  και σε άλλα βιβλία της σειράς και συνδυάζει εξαιρετικά τον ορθολογικό τρόπο σκέψης για την επίλυση του αστυνομικού γρίφου με τις δοξασίες της λαϊκής κινέζικης κουλτούρας.

Μετάφραση: Αναστασία Χατζηγιαννίδη

Εκδόσεις Καστανιώτη (2022)

σελ. 288

Η Όλγκα Τοκάρτσουκ, πολυβραβευμένη συγγραφέας, ακτιβίστρια και διανοούμενη θεωρείται μια από τις επιφανέστερες προσωπικότητες των σύγχρονων πολωνικών γραμμάτων. Το 2018 απέσπασε το Νόμπελ Λογοτεχνίας «για την αφηγηματική της φαντασία που με εγκυκλοπαιδικό πάθος αναπαριστά τη διάσχιση των συνόρων ως τρόπο ζωής», σύμφωνα με την ανακοίνωση της Σουηδικής Ακαδημίας. Στο μυθιστόρημα, Οδήγησε το αλέτρι σου πάνω από τα οστά των νεκρών, η Γιανίνα Ντουσέικο, μια μοναχική εξηντάχρονη που ασχολείται με την αστρολογία, μεταφράζει ποιήματα του Ουίλιαμ Μπλέικ και προτιμά την παρέα των ζώων ζει σε μια απομακρυσμένη πολωνική κοιλάδα κοντά στα σύνορα με την Τσεχία. Μια σειρά φόνων θα ταράξει τη γαλήνη των λιγοστών κατοίκων της περιοχής. Όλα τα θύματα είναι μέλη της τοπικής κυνηγετικής λέσχης. Η Γιανίνα υποστηρίζει ότι οι φόνοι έχουν γίνει από ζώα στα πλαίσια μιας υπερβατικής εκδίκησης της φύσης και αναλαμβάνει να διαλευκάνει το μυστήριο.  Ένα υπαρξιακό μυθιστόρημα με έντονα στοιχεία καυστικής κοινωνικής σάτιρας, που κινείται στα όρια του αστυνομικού θρίλερ και της μαύρης κωμωδίας. Η συγγραφέας στήνει την πλοκή μιας αντισυμβατικής ιστορίας μυστηρίου στην αναξιόπιστη αφήγηση της πρωταγωνίστριας και την οδηγεί με μαεστρία σε ένα αποκαλυπτικό  τέλος. «Ένα καταπληκτικό αμάλγαμα θρίλερ, κωμωδίας και πολιτικής πραγματείας, γραμμένο από μια γυναίκα η οποία συνδυάζει μια ασυνήθιστη νοημοσύνη με μια αναρχική ευαισθησία», έγραψε ο Guardian.

Μετάφραση: Θάνος Ζαράγκαλης

Εκδόσεις Πατάκη (2012)

σελ. 687

Ο Αχμέτ Ουμίτ είναι Τούρκος ποιητής συγγραφέας και δημοσιογράφος, ενεργό μέλος του τουρκικού κομμουνιστικού κόμματος (TKP). Θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους σύγχρονους Τούρκους συγγραφείς και έγινε γνωστός πέρα απ’ τα σύνορα της χώρας του κυρίως για τη σειρά των μυθιστορημάτων του με πρωταγωνιστή τον αστυνόμο Νεβζάτ στην Κωνσταντινούπολη. H τέταρτη περιπέτεια της σειράς, Μνήμες Κωνσταντινούπολης γνώρισε τεράστια εμπορική επιτυχία στην Τουρκία μεταφράστηκε σε πολλές χώρες του κόσμου και παραμένει μέχρι σήμερα το πιο γνωστό έργο του συγγραφέα. Η υπόθεση ξεκινά με  μια σειρά φόνων στην Κωνσταντινούπολη. Επτά άνθρωποι  βρίσκονται δολοφονημένοι  σε ισάριθμα μνημεία της πόλης κρατώντας  στα χέρια τους από ένα νόμισμα που σχετίζεται με την ιστορική προσωπικότητα στην οποία αναφέρονται.  Ο αστυνόμος Νεβζάτ αναλαμβάνει να διαλευκάνει τα εγκλήματα και παρασύρεται σε μια αγωνιώδη περιπλάνηση σε   δαιδαλώδεις υπερρεαλιστικούς κόσμους θρησκευτικών θρύλων και απόκρυφων δοξασιών που συνυπάρχουν αρμονικά με τον σύγχρονο δυτικό τρόπο ζωής στην Κωνσταντινούπολη.  Ένα πολυεπίπεδο νουάρ όπου ο συγγραφέας  με πρόσχημα μια συναρπαστική αστυνομική ιστορία κάνει μια έξοχη ιστορική αναδρομή στην Πόλη της Βυζαντινής, Ρωμαϊκής και Οθωμανικής αυτοκρατορίας αναδεικνύοντας  τις εθνοτικές, θρησκευτικές και πολιτισμικές επιρροές που δέχτηκε ως σταυροδρόμι πολιτισμών στο πέρασμα των αιώνων.[................................................]

ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ :


 

Παγκόσμιο αστυνομικό – 14 προτάσεις από τον υπόλοιπο κόσμο (του Μάρκου Κρητικού)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Tom Odell - Another Love (Lyrics)