gerontakos: Τα 100 καλύτερα βιβλία του 2021(ένας προσωπικός κατάλογος)

Σάββατο, Δεκεμβρίου 11, 2021

Τα 100 καλύτερα βιβλία του 2021(ένας προσωπικός κατάλογος)

«Οι λίστες μας αρέσουν, γιατί δεν θέλουμε να πεθάνουμε» είχε πει κάποτε ο -φανατικός του σπορ («Η ομορφιά της λίστας», 2010)- Ουμπέρτο Έκο,

Ή μπορεί απλά να μας αρέσουν -ειδικά αυτές που συστήνονται με αφορμή κομβικής, έστω και τυπικά, σημασίας γεγονότα όπως είναι το τέλος μιας χρονιάς- γιατί γνωρίζουμε ότι ναι μεν καμία λίστα δεν αποτελεί θέσφατο του εκάστοτε θέματος και χωροχρόνου που χαρτογραφεί, είναι δε (ή οφείλει να προσπαθεί άρα και να ελπίζει να είναι) τρόπον τινά ένα γράμμα προς τον ιστορικό του μέλλοντος. Και σίγουρα μια καλή αφορμή για γόνιμη συζήτηση εδώ και τώρα.

Η παράθεση των 100 Αξιοσημείωτων Βιβλίων του 2021 σύμφωνα με το Magazine, όπως θα διαπιστώσετε, έχει γίνει με αλφαβητική, και όχι αξιολογική σειρά. Σημασία, εν προκειμένω, έχουν οι λέξεις. Όχι οι αριθμοί.

Βιβλια απο τον κοσμο: Μυθοπλασια

Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες - Γυρίζοντας το βλέμμα πίσω (μτφρ.: Αχιλλέας Κυριακίδης, Εκδόσεις Ίκαρος)
Από τον Ισπανικό Εμφύλιο ώς την αυτοεξορία του παππού του στη Λατινική Αμερική, και από την Πολιτιστική Επανάσταση της Κίνας ώς τα ένοπλα αντάρτικα κινήματα της δεκαετίας του 1970, όλα βρίσκουν την κατάλληλη θέση στο αριστοτεχνικά δομημένο και βραβευμένο βιβλίο ενός συγγραφέα που σύμφωνα με τον Τζόναθαν Φράνζεν «επανεφηύρε τη λατινοαμερικανική λογοτεχνία στον 21o αιώνα».

Ιούλιος Βερν - 20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα (μτφρ. Αδαμαντία Αριάδνη Μοσχονά, εκδ. Ψυχογιός)
Ένα από τα πιο πολυμεταφρασμένα βιβλία όλων των εποχών, το magnum opus του πατέρα της επιστημονικής φαντασίας, ένα λογοτεχνικό αριστούργημα που έχει διαβαστεί από εκατοντάδες εκατομμύρια αναγνώστες σε ολόκληρο τον κόσμο, συνήθως σε ηλικία αρκετά τρυφερή ώστε οι περιπέτειες του κάπτεν Νέμο να αποτελούν ένα πολύτιμο, αξεπέραστο συλλογικό σημείο αναφοράς που ενώνει την κάθε προηγούμενη γενιά με την επόμενη.

Όσιαν Βουόνγκ - Στη γη είμαστε πρόσκαιρα υπέροχοι (μτφρ. Έφη Φρυδά, εκδ. Gutenberg) Δείξτε μας έναν άνθρωπο που θα μείνει ασυγκίνητος μετά την ανάγνωση αυτού του ημι-αυτοβιογραφικού γράμματος ενός queer Αμερικάνου βιετναμέζικης καταγωγής γιου προς την αναλφάβητη, στοργική αλλά και κατά περιόδους βίαιη μητέρα του, και θα σας δείξουμε έναν άνθρωπο φτιαγμένο από πέτρα.

Γκεόργκι Γκοσποντίνοφ - Χρονοκαταφύγιο (μτφρ. Αλεξάνδρα Ιωαννίδου, εκδ. Ίκαρος)
Μια «κλινική για το παρελθόν» προσφέρει μια πρωτότυπη θεραπεία για τους πάσχοντες από Αλτσχάιμερ, οι ασθενείς χάνουν την αίσθηση του παρόντος και του μέλλοντος και αναβιώνουν τις αναμνήσεις τους και ο συγγραφέας (Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος Βουλγαρίας 2021) καταπιάνεται με καυτά ζητήματα όπως το πώς επιλέγει κανείς τον κόσμο που θα ζήσει αλλά και τι θα κρατήσει από τον εαυτό του πριν πεθάνει.

Πάμπλο Γκουτιέρεθ - Κομμένα κεφάλια (μτφρ. Ιφιγένεια Ντούμη, εκδ. Καστανιώτης)
Με το νέο του πόνημα ο Γκουτιέρεθ, τον οποίο γνωρίσαμε το 2017 με «Τα ανατρεπτικά βιβλία», δικαιώνει όσους τον θεωρούν μία από τις σημαντικότερες σύγχρονες πένες της ισπανόφωνης λογοτεχνίας.

Τζον Γουίλιαμς - Το πέρασμα του μακελάρη (μτφρ. Αθηνά Δημητριάδου, εκδ. Gutenberg)
Τέσσερα χρόνια μετά τις εξαιρετικές ελληνικές μεταφράσεις των βιβλίων «Στόουνερ» (το «σπουδαιότερο αμερικανικό μυθιστόρημα που δεν το έχει κανείς ακουστά» όπως γράφτηκε στο περιοδικό New Yorker) και «Αύγουστος» (Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας στις ΗΠΑ το 1973) τριτώνει το καλό με «Το πέρασμα του μακελάρη» που εκδόθηκε το 1960 και θεωρείται ένα από τα καλύτερα γουέστερν όλων των εποχών, τόσο καλό που «άνοιξε τον δρόμο στον Κόρμακ ΜακΚάρθι» (New York Times Book Review).

Καζούο Ισιγκούρο - Η κλάρα και ο ήλιος / Οι απαρηγόρητοι (μτφρ. Αργυρώ Μαντόγλου, εκδ. Ψυχογιός)
Αφενός ένα καθηλωτικό ψυχολογικό μυστήριο, μια δηκτική σάτιρα της λατρείας των τεχνών, αφετέρου μια διερεύνηση ίσως του πλέον σημαντικού υπαρξιακού ερωτήματος: Τι σημαίνει στ’ αλήθεια ν’ αγαπάς; Συγκινητικός και διεισδυτικός και στις δύο περιπτώσεις ο Νομπελίστας.

Εμανυέλ Καρέρ - Γιόγκα (μτφρ. Γιώργος Καράμπελας, εκδ. του Εικοστού Πρώτου)
Ένα autofiction ξεγύμνωμα με αφετηρία την παρακολούθηση ενός σεμιναρίου εντατικού διαλογισμού που διακόπτεται βίαια λόγω της τρομοκρατικής επίθεσης στα γραφεία του Charlie Hebdo. Στη συνέχεια ο συγγραφέας αναγκάζεται να νοσηλευτεί σε ψυχιατρικό νοσοκομείο και να έρθει αντιμέτωπος με τους χειρότερους εφιάλτες του. Επόμενοι σταθμοί: ένα ρεπορτάζ στη Βαγδάτη, οικογενειακές διακοπές στην Πάτμο, ένα εργαστήρι δημιουργικής γραφής για νεαρούς πρόσφυγες στη Λέρο.

Φραντς Κάφκα - Γιοζεφίνε η αοιδός και άλλα διηγήματα (μτφρ. Μαργαρίτα Ζαχαριάδου, εκδ. Κίχλη)
Τα φανταστικά όντα του Κάφκα και το μονίμως αμήχανο «εγώ» που βρίσκεται απέναντί τους φέρνουν στο φως γυμνή μιαν αλήθεια: όσο ρευστή και αδιανόητη είναι η πραγματικότητα, άλλο τόσο ρευστός και αλλόκοτος είναι ο εαυτός μας, ένα φανταστικό ον που βαδίζει παραπατώντας μέσα στη σκοτεινιά του κόσμου

Καρλ Ούβε Κνάουσγκορντ - Το τέλος (Ο αγώνας μου) (μτφρ. Σωτήρης Σουλιώτης, εκδ. Καστανιώτη)
Ο Νορβηγός star-writer ρίχνει την αυλαία του μεγαλεπήβολου, εξωφρενικού, πολυσυζητημένου λογοτεχνικού εγχειρήματος της εξαντλητικά λεπτομερούς αυτοβιογραφίας του με τον έκτο, τελευταίο και μεγαλύτερο από όσους προηγήθηκαν τόμο. Τούτες οι 1248 σελίδες, μεταφρασμένες από τον ήρωα Σωτήρη Σουλιώτη, προφανώς δεν αφορούν όποιον δεν έχει διαβάσει και τα πέντε προηγούμενα doorstoppers.

Τα-Νεχάσι Κόουτς - Ο χορευτής του νερού (μτφρ. Βάσια Τζανακάρη, εκδ. Ίκαρος)
Καταξιωμένος δημοσιογράφος με έμφαση σε θέματα που αφορούν τους Αφροαμερικανούς, την πολιτική, την κοινωνία, τον διαρθρωτικό ρατσισμό και τη «λευκή υπεροχή», βραβευμένος non-fiction συγγραφέας που έχει τιμηθεί με το National Book Award 2015, ο Κόουτς με το ντεμπούτο του στη λογοτεχνία «εξισορροπεί τις φρικαλεότητες της δουλείας με το φανταστικό», όπως σημειώνουν οι New York Times.

Άντρε Κούμπιτσεκ - Η αξέχαστη χρονιά της αναρχίας (μτφρ. Απόστολος Στραγαλινός, εκδ. Κριτική)
Μετά το «Σκίτσο ενός καλοκαιριού» (Κριτική, 2018) και το Ποτσνταμ του 1985, ο Κούμπιτσεκ επέστρεψε με ένα μυθιστόρημα για την υπέροχη, ανήσυχη ευτυχία που νιώθει ο καθένας μας αποτολμώντας μια νέα αρχή. Εν προκειμένω με αφορμή την επανένωση των δύο Γερμανιών, δηλαδή την προσχώρηση της Ανατολικής στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, εξέλιξη που ανησυχεί τους μεγαλύτερης ηλικίας πολίτες, ενώ οι νεότεροι ζουν την αγάπη και την ελευθερία.

Ρ.Ο. Κουόν - Οι εμπρηστές (μτφρ. Παλμύρα Ισμυρίδου, εκδ. Δώμα)
Το πρώτο μυθιστόρημα της κορεατικής καταγωγής συγγραφέως που επαινέθηκε από κοινό και κριτικούς (The New York Times: «Ένα εκθαμβωτικό μυθιστόρημα για το πώς ο έρωτας μπορεί να είναι εξίσου επικίνδυνος με τον θρησκευτικό φανατισμό». The Atlantic: «Οι Εμπρηστές εξερευνούν τι μπορεί να συμβεί όταν είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε τα πάντα για έναν ανώτερο σκοπό») και ήταν υποψήφιο για καλύτερο αμερικανικό μυθιστόρημα της περασμένης χρονιάς.

Ούρσουλα Κ. Λε Γκεν - Οι δώδεκα κατευθύνσεις του ανέμου (μτφρ. Γιώργος Μπαρουξής, εκδ. Αίολος)
H πρώτη συλλογή της διάσημης αμερικανίδας συγγραφέως (1929-2018) με δεκαεφτά διηγήματα σε χρονολογική σειρά, τα οποία συνοδεύονται το καθένα από μια μικρή εισαγωγή της συγγραφέως. Εδώ θα βρει κανείς τις απαρχές της Γαιοθάλασσας, του αγαπημένου φανταστικού κόσμου της Λε Γκεν, αλλά και τα δύο πιο ξακουστά και βραβευμένα κείμενα της.

Εντουάρ Λουί - Αγώνες και μεταμορφώσεις μιας γυναίκας (μτφρ. Στέλα Ζουμπουλάκη, εκδ. Αντίποδες)
Το τρομερό παιδί των γαλλικών γραμμάτων, που την τελευταία πενταετία περνάει τη μισή χρονιά του στην Αθήνα, συνεχίζει το τρομερό σερί του: «Για μεγάλο μέρος της ζωής της η μητέρα μου έζησε μες στη φτώχεια και την ανάγκη, στο περιθώριο, τσακισμένη και πολλές φορές ταπεινωμένη από τη βία των αντρών. Η ύπαρξή της έμοιαζε να οριοθετείται απολύτως από τη διπλή κυριαρχία που ασκούνταν πάνω της, την κυριαρχία της τάξης και την ανδρική κυριαρχία. Κι όμως, μια μέρα, στα σαράντα τέσσερά της, εξεγέρθηκε ενάντια σε αυτή τη ζωή, έφυγε, και σιγά σιγά θεμελίωσε την ελευθερία της. Το βιβλίο είναι η ιστορία αυτής της μεταμόρφωσης».

Ίαν ΜακΓιούαν - Άμστερνταμ (μτφρ. Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης, εκδ. Πατάκη)
Βραβευμένο με Booker (1998), χαρακτηρισμένο ως «σκοτεινό αριστούργηµα, µια διαχρονική ιστορία ηθικού διλήµµατος µεταµφιεσµένη σε ψυχολογικό θρίλερ» (The New York Times), είναι μια ωδή για τη φιλία, τον έρωτα, τις µηχανορραφίες στον πολιτικό στίβο, τον νεοκυνισµό και τη σκληρότητα µιας εποχής που ακροβατεί ανάµεσα στη απάθεια και στην εκ νέου επινόηση της ευαισθησίας.

Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες - Περί έρωτος και άλλων δαιμονίων (μτφρ. Μαρία Παλαιολόγος, εκδ. Ψυχογιός)
Σαν τον Gabo δεν έχει: Το δουλεμπόριο, τα φέουδα, η εκκλησιαστική παντοδυναμία, η ελευθεριότητα και ο διονυσιασμός του έρωτα, οι κυνηγημένοι Εβραίοι διανοούμενοι, η ιατρική της εποχής, οι δεισιδαιμονίες και οι εξορκισμοί πρωταγωνιστούν σ’ αυτό το χρονικό της συνάντησης δυο ανθρώπων που αγαπήθηκαν βαθιά.

Χέρμαν Μέλβιλ - Μπίλλυ Μπαντ, Ναύτης (μτφρ. Παναγιώτης Κεχαγιάς, Κώστας Σπαθαράκης, εκδ. Αντίποδες)
Το τελευταίο βιβλίο του σημαντικότερου Αμερικανού συγγραφέα του 19ου αιώνα, με πρωταγωνιστή τον Μπίλλυ Μπαντ, ένα νεαρό ναύτη που στρατολογείται σε ένα αγγλικό πολεμικό πλοίο την εποχή της Γαλλικής Επανάστασης και κατηγορείται για υποκίνηση ανταρσίας.

Φερνάντα Μέλτσορ - Η εποχή των τυφώνων (μτφρ.: Αγγελική Βασιλάκου, εκδ. Δώμα)
«Απόσταγμα δηλητήριου. Εδώ το έγκλημα δεν είναι μια πράξη αλλά μια ολόκληρη ατμόσφαιρα» και «Ο Ματωμένος μεσημβρινός του Κόρμακ Μακκάρθυ συναντά το 2666 του Ρομπέρτο Μπολάνιο» έγραψαν οι δύο μεγαλύτερες εφημερίδες των ΗΠΑ (The New York Times και Wall Street Journal αντίστοιχα) για το βιβλίο της τριαντάχρονης Μεξικάνας που υπήρξε φιναλίστ για το Διεθνές Βραβείο Booker 2020.

Ντέιβιντ Μίτσελ - Utopia Avenue (μτφρ. Μαρία Ξυλούρη, εκδ. Μεταίχμιο)
Όπως έγραψε στο Magazine ο Δημήτρης Αναστασόπουλος για το πολυαναμενόμενο νέο βιβλίο του διακεκριμένου και bestseller Ντέιβιντ Μίτσελ (Cloud Atlas): «Το “Utopia Avenue” δεν είναι η μυθιστορηματική βιογραφία κάποιων ταλαντούχων μουσικών των ‘60ς. Είναι η τοιχογραφία μιας εποχής όπου οι δαιμονισμένοι με τις φαζαρισμένες κιθάρες, το στακάτο μπάσο, τα καταιγιστικά ντραμς και τη μαινόμενη farfisa πίστευαν ακράδαντα ότι η μουσική μπορεί να αλλάξει τον κόσμο.»

Αλμπέρτο Μοράβια - Η προσήλωση (μτφρ. Δημήτρης Παπαδημητρίου, εκδ. Κριτική)
Ο δημοσιογράφος Φραντσέσκο Μερίνγκι καταγράφει σε ημερολόγιό τα απαγορευμένα συναισθήματα του για τη δυνητικά αιμομικτικής σχέση του με την προγονή του. Επανεξετάζοντας το περιεχόμενο του ημερολογίου, συνειδητοποιεί το πόσο λίγο αντανακλάται σ’ αυτό η πραγματικότητα που ήθελε να καταγράψει. Γραμμένo το 1965, το μυθιστόρημα του αξεπέραστου υπαρξιστή Μοράβια, καταπιάνεται με το κατά πόσο τελικά η πραγματικότητα απέχει από την αυθεντικότητα.[......................................]

ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ