«Γκάνγκστερς πολυτελείας»
«Γκάνγκστερς πολυτελείας»
Τι συνέβη ώστε ο Χάρι Κον, το αυταρχικό αφεντικό της Κολούμπια, να απολύσει τον σκηνοθέτη Ρόμπερτ Ολντριτς λίγο πριν από το τέλος των γυρισμάτων της ταινίας-μυστήριο «Τhe Garment Jungle» (1957); Η απάντηση είναι εξαιρετικά διαφωτιστική για μια πολύ συνηθισμένη μορφή «βελούδινης» λογοκρισίας α λα Χόλιγουντ. Και ο ελληνικός τίτλος της ταινίας («Γκάνγκστερς πολυτελείας») αποδεικνύεται εξίσου διαφωτιστικός.
Ο Όλντριτς λύνει τη σιωπή του σε μια συνέντευξη που περιλαμβάνεται στην πρόσφατη, καταπληκτική έκδοση της ταινίας σε blu-ray. Δεν είδε ποτέ την τελική βερσιόν της ταινίας. Πίστευε πολύ στο αρχικό σενάριο. Κι όμως όλα άλλαξαν λίγο πριν τελειώσουν τα γυρίσματα. Μια φράση ήταν αυτή που πυροδότησε την αντίστροφη μέτρηση. Τέσσερις λέξεις.
Ας θυμηθούμε την υπόθεση. Ο Άλαν Μίτσελ αποφασίζει να εργαστεί στην επιχείρηση ενδυμάτων του πατέρα του Γουόλτερ. Όμως ο πατέρας του αποδεικνύεται ένας σατράπης που φέρεται φρικτά στις εργάτριες της επιχείρησής του. Για να προστατευτεί μάλιστα από τις δίκαιες διεκδικήσεις τους και τις όποιες σχέσεις τους με το επαγγελματικό τους σωματείο, προσλαμβάνει ως επιστάτη έναν μαφιόζο.
Ένας «ενοχλητικός» συνεργάτης του Γουόλτερ σκοτώνεται σ’ ένα «ατύχημα» στο ασανσέρ, ενώ ένας άλλος «ενοχλητικός» συνδικαλιστής δολοφονείται. Ο Άλαν, σοκαρισμένος, θέλει να μάθει αν ο πατέρας του ήταν συνένοχος ή και οργανωτής των δύο φόνων. Ο συνήθης σε ρόλους «γκρινιάρικων φωνακλάδων» ηθοποιός Λι Κομπ, που υποδύεται τον πατέρα, για να μπορέσει προφανώς να παίξει σωστά τον ρόλο ρώτησε τον σκηνοθέτη: «Ήξερα για τους φόνους ή δεν ήξερα;» Η απάντηση του Όλντριτς ήταν τέσσερις λέξεις που έκαναν έξαλλο τον ηθοποιό: «Και ναι και όχι!».
Ούτε στον παραγωγό άρεσαν φυσικά οι τέσσερις λέξεις. Απέλυσε αμέσως τον Όλντριτς και προσέλαβε στη θέση του τον Βίνσεντ Σέρμαν. Το σενάριο «διορθώθηκε» και πολλές σκηνές ξαναγυρίστηκαν αθωώνοντας πανηγυρικά τον πατέρα-αφέντη με ένα μεγαλοπρεπές «όχι». Κανονικό πλυντήριο. Όλα τα κακά φορτώθηκαν στην πλάτη του μαφιόζου επιστάτη. «Τώρα κατάλαβα τι δεν πήγαινε καλά στην ταινία» δήλωσε πανευτυχής ο Κον (που άφησε απλήρωτο και τον αναπληρωτή σκηνοθέτη Σέρμαν με διάφορες δικαιολογίες!)
Αχ, γενναίε Όλντριτς! Ονειρευόσουν μια ταινία σαν αυτές τις ανεπανάληπτες που έκανες μέχρι τότε – και συγχρόνως μια μορφή απάντησης στο «Λιμάνι της αγωνίας» του Καζάν. Όμως εκείνος πήρε 8 Όσκαρ κι εσύ απολύθηκες από το αφεντικό σου, που αποκατέστησε αμέσως την τάξη: πήρε μια ταινία-πρόκληση και την έκανε μια ταινία-σούπα, αν και η δυναμική σου δεν κρύβεται και πολλές σκηνές μαρτυρούν την υπογραφή σου.
Έχασες μια ταινία. Όμως με την απάντησή σου, εκείνο το σαρκαστικό «και ναι και όχι», έγραψες το πιο ιδιοφυές σχόλιο για ένα σύστημα (όχι μόνο κινηματογραφικό) που πίσω από το «ναι μεν, αλλά» κρύβει όλο το υποκριτικό, τερατώδες πρόσωπό του.
* σκηνοθέτης, διευθυντής Film Studies BA, MA New York College, Athens, University of Greenwich, UK
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου