Εκλεκτές νέες εκδόσεις

Δημήτριος Καπετανάκης

ΕΡΓΑ

Τόμος Πρώτος

ΤΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΕΝΑ, 1933 – 1944

Βιβλίο Α΄& Βιβλίο Β΄

Εισαγωγή ● Φιλολογική επιμέλεια: Εμμανουέλα Κάντζια

Αθήνα, Εταιρεία Κοινωνικού Έργου και Πολιτισμού / Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2020 (Ιανουάριος)

Σελίδες: 472 (Βιβλίο Α΄) & 390 (Βιβλίο Β΄)

Διαστάσεις: 14 x 21 εκ.

ΙSBN πανόδετου σε κασετίνα: 978-960-250-757-5

 

«Υπήρξαν γενιές που, μετά τον πόλεμο, μυήθηκαν στη σκέψη του Δημητρίου Καπετανάκη», γράφει στον Πρόλογο του Α΄ Τόμου των απάντων του συγγραφέα η Εμμανουέλα Κάντζια. Ερευνήτρια, συγκριτολόγος ευρωπαϊκής λογοτεχνίας, έβγαλε από τα αρχεία και επιμελήθηκε τη σημαντική αυτή έκδοση των Δημοσιευμένων (Τόμος Πρώτος) και των Αδημοσίευτων (Τόμος Δεύτερος, ετοιμάζεται) έργων αυτού του «μυητή» ποιητή και δοκιμιογράφου, στον συντομότατο βίο του οποίου (Σμύρνη 1912 – Λονδίνο 1944) γονιμοποιήθηκαν πλούσιες και ώριμες αισθητικές, στοχαστικές και κριτικές μελέτες καλύπτοντας μεγάλο φάσμα γνωστικών πεδίων. Οι μεταπολεμικοί ωστόσο λατρευτικοί αναγνώστες του γνώριζαν ελάχιστες από αυτές, κυρίως τα δοκίμιά του Έρως και Χρόνος και Μυθολογία του Ωραίου. Ο ίδιος και το έργο του ποτέ δεν έφτασαν στο ευρύτερο κοινό. Αινιγματικός και αταξινόμητος, άνθρωπος των γραμμάτων και της τέχνης στη θρυλική δεκαετία του 1930, ο Δημήτριος Καπετανάκης, από τα φοιτητικά του χρόνια στην Αθήνα είχε συνδεθεί φιλικά με τον δάσκαλό του Παναγιώτη Κανελλόπουλο και με τον κύκλο του Ιωάννη Συκουτρή, ενώ αργότερα, στη Χαϊδελβέργη, μαθήτευσε πλάι στον Καρλ Γιάσπερς και γοητεύθηκε από την επιβλητική ποιητική φυσιογνωμία του Στέφαν Γκεόργκε. Η εκτενής Εισαγωγή της επιμελήτριας τον παρακολουθεί στις πνευματικές και ανθρώπινες περιπλανήσεις του ταραγμένου βίου του, έως την καταφυγή του στην Αγγλία το ’39, παραμονές του πολέμου, όπου μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια, ώς το θάνατό του, θα αναδειχθεί σε γνήσιο εκφραστή της μοντέρνας αγγλικής ποίησης.

Ο Τόμος Πρώτος – Τα Δημοσιευμένα (χωρισμένος σε Βιβλίο Α΄ και Βιβλίο Β΄) περιλαμβάνει τα δοκίμια του και μελέτες του (αυτές για τον Ευθύδημο του Πλάτωνα και για τον Ρεμπώ), τα αγγλόφωνα κείμενά του (μεταξύ άλλων, για τον Γκεόργκε, για τον Ντοστογιέφσκι, για την αγγλική ποίηση), βιβλιοκρισίες και τεχνοκριτικά του σημειώματα (για τους Ρούντολφ Φάρνερ, Τσαρούχη, Σκίπη, Τσάτσο, Πρεβελάκη, Καντ κ.λπ.), τα ποιήματά του στα ελληνικά και στα αγγλικά, το μονόπρακτο θεατρικό του έργο Η θύελλα, καθώς και μεταφράσεις του προς τα ελληνικά ή προς τα αγγλικά (των Χαίλντερλιν, Άντονυ Χάξλεϋ, Ελύτη, Πρεβελάκη, Κανελλόπουλο). Ο Δημήτριος Καπετανάκης, μεταφυσικός στοχαστής αλλά και άνθρωπος του κόσμου τούτου που πάλεψε βαθιά με το αίνιγμα του έρωτα και της μαθητείας, διακρίθηκε και ως δεινός δάσκαλος, μέσω των περιλάλητων διαλέξεών του στην Αθήνα του ’30, για τον παιδαγωγικό του τρόπο να ξυπνάει το δαιμόνιο των μαθητών του οδηγώντας τους στο δρόμο της διαρκούς αναζήτησης.

(πηγή: ΜΙΕΤ)

 

●● / ●●  / ●●

 

Νίκος Ανδριώτης

Πρόσφυγες στην Ελλάδα 1821-1940. Άφιξη, περίθαλψη, αποκατάσταση

Αθήνα, Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, 2020 (Μάιος)

Σελίδες: 388, με α/μ εικόνες

Διαστάσεις: 17 x 24 εκ.

ISBN χαρτόδετου: 978-618-5154-41-7

 

Η μελέτη αυτή συνιστά μια πανοραμική, διεισδυτική και τεκμηριωμένη θεώρηση των προσφυγικών ρευμάτων προς το ελληνικό κράτος από τα χρόνια του Αγώνα της Ανεξαρτησίας έως τα μέσα του 20ού αιώνα, καθώς και του τρόπου με τον οποίο οι επαναστατικές Αρχές αρχικά και το ελληνικό κράτος στη συνέχεια αντιμετώπισε τα ρεύματα αυτά, μεριμνώντας για την υποδοχή, την περίθαλψη, την εγκατάσταση και εντέλει τη συνολική αποκατάστασή τους. Ο τόμος εμπλουτίζεται από πλούσιο εικονογραφικό υλικό και πίνακες.

 

●● / ●●  / ●●

 

Βουλή των Ελλήνων. Οι σταθμοί μιας διαδρομής σχεδόν διακοσίων ετών

Κατάλογος έκθεσης

Κείμενα: συλλογικό

Αθήνα, Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, 2019 (Νοέμβριος)

Σελίδες: 102, με έγχρωμες και α/μ εικόνες

Διαστάσεις: 23,5 x 21 εκ.

ISBN χαρτόδετου: 978-618-5154-38-7

 

«Στη χώρα μας, ελάχιστοι γνωρίζουν ότι η Βουλή των Ελλήνων είναι μία από τις παλαιότερες της Ευρώπης. Και όταν το μαθαίνουν, δεν βλέπουν σε αυτό τίποτα παράδοξο. Γιατί, για τους περισσότερους από μας, η ύπαρξή της συνυφαίνεται με την πολιτική ιστορία του τόπου. Τις δόξες της αντανακλά η λειτουργία της, μα και τις πιο σκοτεινές σελίδες. 

Και όμως, οι στατιστικές είναι εντυπωσιακές και, κανονικά, θα έπρεπε να μας κάνουν υπερήφανους: αφότου το Φθινόπωρο του 1843 εκλέχτηκε η Α΄ Εθνοσυνέλευση -γνωστότερη ως Γ΄ Σεπτεμβρίου-, η Βουλή μας λειτούργησε σχεδόν αδιάλειπτα επί 176 χρόνια. Οι εκτροπές -όλες του «σύντομου» 20ου αιώνα- ήταν βραχείας διάρκειας και δεν έπληξαν τελικά ούτε το κύρος ούτε τη νομιμοποίησή της. Το μακρύ αυτό χρονικό διάστημα καθιστά έτσι τη Βουλή μας μακράν το σταθερότερο και μακροβιότερο αντιπροσωπευτικό σώμα στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Αν μάλιστα αναλογιστεί κανείς ότι από τις 67 εκλογές που διεξήχθησαν από το 1843 έως τις μέρες μας για την ανάδειξή της, περισσότερες από 50 ήταν από κάθε άποψη αδιάβλητες, η επίδοση τοποθετεί την νεότερη Ελλάδα στις κορυφαίες θέσεις του καταλόγου των κοινοβουλευτικών ώριμων χωρών…».

(από την εισαγωγή του βιβλίου)

 

●● / ●●  / ●●

 

Δημητρίου Κυδώνη

Θωμά Ακυινάτου: Σούμμα Θεολογική, εξελληνισθείσα

Editio princeps / Τόμος εικοστός

Επιμέλεια εκδόσεως και παρουσιάσεως: Α. Γλυκοφρύδη - Λεοντσίνη και Ι. Δ. Σπυραλάτου

Αθήνα, Ακαδημία Αθηνών-Κέντρο Ερεύνης της Ελληνικής Φιλοσοφίας, 2019 (Νοέμβριος)

Σελίδες: 249

Διαστάσεις: 17 x 24 εκ.

ISBN χαρτόδετου: 978-960-85441-5-4

 

«Ο παρών τόμος της σειράς Corpus Philosophorum Grœkorum Recentiorum είναι ο εικοστός της εκδόσεως του κειμένου της υπό του Δημητρίου Κυδώνη (1324-1397/8) γενομένης ελληνικής μεταφράσεως της Summa Theologiœ του Θωμά Ακυινάτου, δια της οποίας επραγματοποιήθη, κατά τον 14ον αιώνα, η αρχή της διαδόσεως της δυτικής σχολαστικής φιλοσοφίας – όπου συνεδέετο ο Αριστοτέλης με τον Χριστιανισμόν, ο ορθός λόγος με την πίστιν – εις το Βυζάντιον. Ο τόμος περιλαμβάνει τα ζητήματα ΡΑ΄-ΡΚΒ΄της Secunda Secundœ (2α2œ 101-122) εις τα οποία αναλύονται αι σχετικαί προς την δικαιοσύνην και ευθυγραμμιζόμεναι προς αυτήν ηθικαί αρεταί…».

 

●● / ●●  / ●●

 

Roderick Beaton

Ελλάδα. Βιογραφία ενός σύγχρονου έθνους

Μετάφραση: Μενέλαος Αστερίου

Αθήνα, Εκδόσεις Πατάκη, 2020 (Μάιος)

Σελίδες: 574

Διαστάσεις: 14 x 24 εκ.

ISBN χαρτόδετου: 978-960-16-8237-2

Το βιβλίο αυτό ανατέμνει το αξιοσημείωτο επίτευγμα της σύγχρονης Ελλάδας: στη διάρκεια των τελευταίων τριακοσίων ετών ένα σύγχρονο έθνος οικοδομήθηκε, στη βάση, κυριολεκτικά σχεδόν, των ερειπίων ενός εξαφανισμένου πολιτισμού. To Ελλάδα, Βιογραφία ενός σύγχρονου έθνους είναι η ιστορία του ελληνικού έθνους-κράτους, αλλά είναι κυρίως, και πιο ουσιαστικά, η ιστορία της συλλογικής ταυτότητας που συνοδεύει το έθνος-κράτος. Είναι η ιστορία των γεγονότων και της υψηλής πολιτικής, αλλά και η ιστορία της κουλτούρας και των τεχνών, των ανθρώπων και των ιδεών.

 

●● / ●●  / ●●

 

Κ. Σπ. Στάικος

Ο Έρασμος. Ένας απόστολος της ελληνικής διανόησης από τον Βορρά

Αθήνα, Άτων, 2020 (Μάρτιος)

Σελίδες: 234, με έγχρωμες και α/μ εικόνες

Διαστάσεις: 14 x 20 εκ.

ISBN χαρτόδετου: 978-618-5337-12-4

 

«Ο Έρασμος θεωρείται, ως ο κατεξοχήν εκπρόσωπος του λεγόμενου χριστιανικού ουμανισμού: αυτός ανέδειξε όσο κανένας άλλος την ανάγκη της ζεύξης του αρχαίου, ελληνικού κυρίως, πνεύματος με τις Γραφές και τη χριστιανική ευσέβεια. Διέτρεξε κατά μήκος και κατά πλάτος τον ευρωπαϊκό χώρο, ξεκινώντας βόρεια από τα κολεγιακά κέντρα της Αγγλίας, την Οξφόρδη και το Καίμπριτζ, και φτάνοντας μέχρι την παπική πρωτεύουσα, σε μια προσπάθεια να καταδείξει ότι τα ηθικά διδάγματα που φωλιάζουν στα έργα της ελληνορωμαϊκής γραμματείας βρίσκονται σε απόλυτη αρμονία με τη Βίβλο και τα κηρύγματα του Ιησού Χριστού, όπως μας τα παραδίδουν οι αποστολικές διδαχές.

Ο σπουδαίος αυτός άνθρωπος του πνεύματος πάσχισε σε όλη του τη ζωή να αποδείξει ότι με εργαλείο την τέχνη της φιλολογίας είναι εφικτό να αποκατασταθούν και να σχολιαστούν κείμενα της αρχαίας ελληνορωμαϊκής γραμματείας και η αυθεντική ευαγγελική παράδοση.

Δυστυχώς το έργο του δεν μελετήθηκε συστηματικά ούτε αναδείχθηκε από τους Έλληνες στοχαστές. Από τα συγγράμματα και τα δοκίμιά του μόνο το Laus Stultitiae (Μωρίας Εγκώμιον/Encomium moriae) μεταφράστηκε αρχικά στα ελληνικά από τον Κοσμά Κοκίδη και έπειτα από τον Στρατή Τσίρκα, ενώ το θέμα της ερασμικής και νεοελληνικής προφοράς σχολιάστηκε επανειλημμένα από τον Γιώργο Μπαμπινιώτη σε βιβλία και άρθρα του.

[...] Η πνευματική πορεία που ακολούθησε ο Έρασμος ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων στον συντηρητικό κόσμο και τους οπαδούς της σχολαστικής παράδοσης, κυρίως από τότε που άρχισε να αμφισβητεί την εγκυρότητα κειμένων εμβληματικών για τη χριστιανοσύνη, ή μάλλον για την Αγία Έδρα, όπως η λατινική μετάφραση της Βίβλου από τον άγιο Ιερώνυμο, η περίφημη Βουλγάτα. Χαρακτηριστικά, έγραψε ο Έρασμος:

Παρακαλώ τους συκοφάντες μου να καταλάβουν πως αφιέρωσα τα νιάτα μου μελετώντας με πάθος τα αρχαία γράμματα και με πολλά ξενύχτια μπόρεσα να αποκτήσω μια μέτρια γνώση της λατινικής και της ελληνικής γλώσσας, όχι γιατί αναζητούσα κάποια μάταιη δόξα ή για να ευφράνω με ασήμαντες χαρές το πνεύμα μου, αλλά για να ομορφύνω τον ναό του Κυρίου, που τον ντροπιάζουν η αμάθεια και η βαρβαρότητα, για να τον στολίσω με πλούτη παραγνωρισμένα και να παρακινήσω τις γενναίες διάνοιες να αγαπήσουν τις άγιες Γραφές...».

 

●● / ●●  / ●●

 

Νίκος Κανελλόπουλος

Πέραν του Σαγγάριου. Η κορύφωση της Μικρασιατικής Εκστρατείας

Αθήνα, Εκδόσεις Ασίνη, 2020 (Απρίλιος)

Σελίδες: 184

Διαστάσεις: 14 x 21 εκ.

ISBN χαρτόδετου: 978-618-5346-17-1

 

Στο πλαίσιο της πραγμάτωσης της Μεγάλης Ιδέας και της προστασίας των ελληνικών πληθυσμών της Ιωνίας από τις τουρκικές βιαιότητες, η Ελλάδα πέτυχε το 1919 να λάβει από την Αντάντ εντολή απόβασης στη Σμύρνη. Το αποκορύφωμα της επιθετικής προσπάθειας του ελληνικού στρατού σε όλη τη διάρκεια της τρίχρονης εκστρατείας που ακολούθησε αποτέλεσαν οι επιχειρήσεις του Ιουνίου-Ιουλίου 1921, η προέλαση προς την Άγκυρα τον Αύγουστο του 1921 και οι επικές μάχες στα ανατολικά του ποταμού Σαγγάριου.

Η απόφαση για την προέλαση λήφθηκε με μια διαδικασία κατά την οποία παραγνωρίστηκαν οι στρατιωτικές δυνατότητες που θα καθιστούσαν την επιχείρηση εφικτή με ικανοποιητική πιθανότητα επιτυχίας. Η υψηλή στρατηγική, όπως διατυπώθηκε από την πολιτική ηγεσία, οδήγησε στην εφαρμογή στρατιωτικής στρατηγικής, η οποία ήταν μη υλοποιήσιμη με τα διαθέσιμα μέσα και η εκτέλεσή της σε τακτικό επίπεδο ήταν υπερβολικά επισφαλής.

Επιπλέον, η ανάλυση των στρατιωτικών επιχειρήσεων προς την Άγκυρα οδηγεί στη διαπίστωση μιας σειράς σφαλμάτων, παραλείψεων και δυσχερειών τα οποία εμπόδισαν την ελληνική Στρατιά να επιτύχει αποφασιστική διάσπαση των τουρκικών αμυντικών γραμμών. Από την ανάλυση αυτή προκύπτουν ενδιαφέροντα συμπεράσματα και διδάγματα με ισχύ και εφαρμογή στις σύγχρονες στρατιωτικές επιχειρήσεις. 

Τέλος, επιχειρείται μια αποτίμηση της απόφασης για σύμπτυξη δυτικά του Σαγγάριου, όπου πλέον παρατηρούμε μια απότομη μετάπτωση της ελληνικής στρατηγικής, δηλαδή την εγκατάλειψη κάθε πολιτικού σκοπού και την ολοκλήρωση των επιχειρήσεων αποκλειστικά με βάση τη στρατιωτική αναγκαιότητα.

●● / ●●  / ●●

 

Μαριλένα Ζ. Κασιμάτη

Αναμνήσεις του Ερνστ Τσίλλερ. Συμβολή στην προσωπικότητα και στη δράση ενός αρχιτέκτονα στην Ελλάδα

Επίμετρο: Ελένη Φέσσα-Εμμανουήλ

Μεταγραφή χειρογράφου, μετάφραση, γενικός συντονισμός: Μαριλένα Ζ. Κασιμάτη

Μεταφράσεις στα γερμανικά: Doris Staikos, Klaus-Valtin Eickstedt, Μαριλένα Ζ. Κασιμάτη

Αθήνα, Peak Publishing, 2020 (Φεβρουάριος)

Δίγλωσση έκδοση (ελληνικά / γερμανικά)

Σελίδες: 250, με έγχρωμες και α/μ εικόνες

Διαστάσεις: 20,5 x 26,5 εκ.

ISBN χαρτόδετου: 978-618-80427-8-0

ΟΙ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΡΝΣΤ ΤΣΙΛΛΕΡ στη γερμανική γλώσσα δεν μπορούν να θεωρηθούν πλέον χαμένες. Η ιστορικός τέχνης Μαριλένα Ζ. Κασιμάτη καλύπτει το ερευνητικό κενό με τούτη τη μοναδική, δίγλωσση -εικονογραφημένη με σπάνιο υλικό- έκδοση.

Ο αυτοβιογραφικός λόγος του Τσίλλερ, μια συναρπαστική εναλλαγή αποκάλυψης και απόκρυψης, δείχνει πως η συνάντηση του αρχιτέκτονα με την Ελλάδα του Γεωργίου Α΄και του Τρικούπη, παρά το πικρό του τέλος, υπήρξε γόνιμη και αμοιβαία επωφελής.

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

 

●● / ●●  / ●●

 

Ανδρέας Κ. Μπουρούτης

Ολοκαύτωμα στη Θεσσαλονίκη. Η ιταλική στάση και οι Εβραίοι μαθητές του Ουμπέρτο Πρίμο

Προλογικό σημείωμα: Ρένα Μόλχο

Αθήνα, Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 2020 (Μάιος)

Σελίδες: 263, με α/μ εικόνες

Διαστάσεις: 17 x 24 εκ.

ISBN χαρτόδετου: 978-960-221-843-3

Προπολεμικά, η ιταλική παρουσία στη Θεσσαλονίκη ήταν διαρκής χάρη στην επαφή των Ιταλών με αρκετούς Εβραίους που είχαν διατηρήσει την ιταλική υπηκοότητα. Η μακρόχρονη αυτή σχέση κλονίστηκε το 1938 με την εφαρμογή στην Ιταλία των φυλετικών-ρατσιστικών νόμων που εξοβέλιζαν τους Εβραίους από τη δημόσια ζωή.

Το πρώτο μέρος του βιβλίου εξετάζει τη σχέση των Ιταλών με ένα μέρος της εβραϊκής κοινότητας μέχρι το ξέσπασμα του πολέμου. Το χρονικό του διωγμού των Εβραίων από τους ναζί και του εκτοπισμού τους στο Άουσβιτς από τον Μάρτιο του 1943 παρουσιάζεται με αναφορές κυρίως από τα ιταλικά αρχεία, ενώ διαλύονται οι αμφίσημες ενέργειες των Ιταλών διπλωματών για τη διάσωση ορισμένων από αυτούς. Η διαδικασία μεταφοράς στην Αθήνα και προσωρινής διάσωσης περίπου 350 Εβραίων, μερικοί εκ των οποίων απέκτησαν την τελευταία στιγμή την ιταλική υπηκοότητα, εξετάζεται υπό το πρίσμα νέων στοιχείων. Υπάρχουν άραγε "ήρωες" σε αυτή την ιστορία, όπως ο πρόξενος Ζαμπόνι, ή υπάρχουν σκιές στις ενέργειές τους; Μπορούν μερικές "καλές" πράξεις να σβήσουν είκοσι χρόνια φασισμού αλλά και στοχοποίησης των Εβραίων;

Το δεύτερο μέρος του βιβλίου αφηγείται τις ιστορίες δέκα Εβραίων μαθητών της Θεσσαλονίκης και ενός δικηγόρου, του Δημήτρη Σπηλιάκου, που έγινε "Δίκαιος των Εθνών". Κατά τη διάρκεια της Κατοχής η φοίτηση Εβραίων στα ιταλικά σχολεία, όπως το γυμνάσιο-λύκειο Ουμπέρτο Πρίμο, είχε απαγορευτεί από τους Ιταλούς. Μόνο ελάχιστοι κατόρθωσαν να συμμετάσχουν ως "ιδιωτικώς εκπαιδευθέντες" στις απολυτήριες εξετάσεις του 1941 και του 1942. Κάποια από τα παιδιά ακολούθησαν την κοινή μοίρα των Εβραίων και χάθηκαν στα κρεματόρια του Άουσβιτς-Μπίρκεναου. Ένα από αυτά κατάφερε να επιζήσει και η μαρτυρία του είναι συγκλονιστική. Μερικά σώθηκαν χάρη στη βοήθεια Ελλήνων χριστιανών φίλων. Όλες μαζί οι ιστορίες δίνουν όνομα και μορφή σε ανθρώπους που διώχτηκαν και σε πολλές περιπτώσεις δολοφονήθηκαν. Δεν αποτελούν απλώς μέρος μιας μακάβριας στατιστικής ή ενός πλήθους αριθμών. Είναι άνθρωποι με σάρκα και οστά, σε νεαρή ηλικία, κι έχουν ονόματα: είναι η Εσθήρ, οι τρεις νεαροί Αλμπέρτο, η Λαελίτα, ο Δανιήλ, η Λυδία, ο Κλαύδιος, ο Τζιοβάνι και η μικρή Μπιάνκα. Όλοι τους ήταν παιδιά της Θεσσαλονίκης, αυτή ήταν η πόλη τους, αυτή και η πατρίδα τους.

 

●● / ●●  / ●●

 

Γιάννης Μηλιός

Βενετία: Μία συνάντηση που στέριωσε απρόβλεπτα. Πραγματεία για τον καπιταλισμό και τη διαδικασία γένεσής του

Αθήνα, Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 2020 (Μάρτιος)

Σελίδες: 309

Διαστάσεις: 17 x 24 εκ.

ISBN χαρτόδετου: 978-960-221-844-0

«Σε αυτή την επιβλητική ανακατασκευή της γένεσης του καπιταλισμού, ο Μηλιός φέρνει στο προσκήνιο τους Μαρξ, Μπρωντέλ, Βέμπερ, Λένιν, μαζί με τη δική του ανάλυση για τους “χρηματοπαραγωγικούς” τρόπους παραγωγής, υπό την αιγίδα της αλτουσεριανής “αστάθμητης συνάντησης” των κοινωνικών δυνάμεων. Σε μια συγκεκριμένη ανάλυση που ανοίγει νέους δρόμους, επινοεί το βενετικό παράδειγμα της μη σύμπτωσης μεταξύ χρηματικοποίησης και προλεταριοποίησης. Είναι ένα βιβλίο εντυπωσιακό, πειστικό και απροσδόκητα επίκαιρο».

Ετιέν Μπαλιμπάρ, συν-συγγραφέας του Να διαβάσουμε το Κεφάλαιο

«Ένα συναρπαστικό βιβλίο που μας παρέχει μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα νέα οπτική για τις απαρχές του καπιταλισμού. Ο Γιάννης Μηλιός επερωτά, με μεγαλύτερη ακριβολογία από ό,τι είθισται, τι διακρίνει τον καπιταλισμό ως κοινωνικό σύστημα από τις προκαπιταλιστικές κοινωνίες. Λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη ότι η ανάδυση του καπιταλισμού είναι μια ιστορικά ιδιαίτερη διαδικασία, αποφεύγει οποιαδήποτε αιτιοκρατική προσέγγιση στην ανάλυση της ιστορίας. Η ιστορικά αναπάντεχη άνοδος της Βενετίας ως κορυφαίας εμπορικής και αποικιακής δύναμης τον 13ο και 14ο αιώνα, με τη μάλλον ιδιαίτερη μορφή της πρωταρχικής συσσώρευσης που έλαβε χώρα εκεί προς τα τέλη του 14ου αιώνα, αποδεικνύεται ότι διαμόρφωσε έναν καπιταλιστικό κοινωνικό σχηματισμό που στην πράξη εισήγαγε τον καπιταλισμό στη Δυτική Ευρώπη. Αυτό το βιβλίο δίνει πραγματικά μια θεμελιώδη και εξαιρετικά ενδιαφέρουσα νέα κατεύθυνση στη μακρόχρονη συζήτηση για την προέλευση του καπιταλισμού».

Μίχαελ Χάινριχ, συγγραφέας του Το Κεφάλαιο του Καρλ Μαρξ: Εισαγωγή στους τρεις τόμους

«H έκδοση αυτού του βιβλίου είναι μια σημαντική στιγμή στην ιστορία της σκέψης για τον καπιταλισμό, και επιπλέον σημείο καμπής στη διερεύνηση της ιστορίας του μεταβατικού παρόντος μας. Θέτοντας ξανά το ερώτημα “τι είναι πραγματικά ο καπιταλισμός ως σύστημα”, ο Γιάννης Μηλιός επανασυγκροτεί το αντικείμενο της έρευνάς του, διατρέχοντας αιώνες και τόπους της ιστορίας προκειμένου να αναγνωρίσει και να διακρίνει τις συγκεκριμένες ετερογενείς πρακτικές που αντικειμενοποιούνται (ή όχι) στο όνομα καπιταλισμός, για να χαράξει τελικά τη γενεαλογική γραμμή ενός “καπιταλιστικού κράτους πέραν της εθνικής εδαφικοποίησης”. Το βιβλίο αυτό, ή ας τολμήσουμε να πούμε αυτό το “βιβλίο-μηχανή”, προσφέρει την παράξενη επήρεια που ίσως νιώθει κάποιος όταν διαβάζει ένα σημαντικό βιβλίο: την ίδια στιγμή γεμάτος και άδειος».

Μάριος Εμμανουηλίδης, συγγραφέας του «Οικονομία και κρίση της νεοφιλελεύθερης κυβερνολογικής», στο Χρυσή Αυγή και στρατηγικές διαχείρισης της κρίσης

 (από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

●● / ●●  / ●●

 

Δημήτρης Χριστόπουλος

Αν το προσφυγικό ήταν πρόβλημα, θα είχε λύση

Αθήνα, Εκδόσεις Πόλις, 2020 (Μάρτιος)

Σελίδες: 224

Διαστάσεις: 14 x 20,5 εκ.

ISBN χαρτόδετου: 978-960-435-730-7

Κατά κανόνα, τα προβλήματα λύνονται. Αν το προσφυγικό ήταν πρόβλημα, θα είχε λύση. Δεν έχει, όμως. Είναι εντελώς μάταιο να αντιμετωπίζουμε ως πρόβλημα ένα φαινόμενο. Τέτοιο είναι και το προσφυγικό: ένα κοινωνικό φαινόμενο που γεννά προβλήματα – λιγότερα ή περισσότερα, ανάλογα με το πώς το διαχειριζόμαστε. Επιχειρώντας να εντάξουμε ιστορικά το προσφυγικό και μεταναστευτικό ζήτημα στη μακρά και μέση διάρκειά του στην Ελλάδα, επιχειρούμε ουσιαστικά να εμβαθύνουμε τις αξιολογήσεις μας, να διασώσουμε την ευθυκρισία και την προνοητικότητά μας από τον πανικό που προκαλούν οι φρενήρεις ρυθμοί των γεγονότων. Να απομαγεύσουμε τη στιγμή από τα πάθη της.

Σε αυτές τις δύσκολες και αγωνιώδεις στιγμές, το παρόν βιβλίο γράφτηκε με σκοπό να προσφέρει επιχειρήματα σε όσους πιστεύουν ότι το προσφυγικό και το μεταναστευτικό είναι ζητήματα με τα οποία η ελληνική κοινωνία –είτε της αρέσει είτε όχι– θα πρέπει να μάθει να ζει, χωρίς εξωραϊσμούς και δαιμονοποιήσεις. Από αυτή την άποψη, θέλει πρωτίστως να υπηρετήσει την αρετή της επίγνωσης: της επίγνωσης ως μοναδικής προϋπόθεσης για να αλλάξουν τα πράγματα προς το καλύτερο.

 

●● / ●●  / ●●

 

Alexander Dumas

Ο Κόμης Μοντεχρίστος

Σειρά: Orbis Litere ●Editio Minor

Μετάφραση: Ωρίων Αρκομάνης

Αθήνα, Εκδόσεις Gutenberg, 2020 (Ιανουάριος)

Σελίδες Α΄ τόμου: 1121  //  Σελίδες Β΄ τόμου: 1062

Διαστάσεις: 11,5 x 20 εκ.

ISBN Α΄ τόμου 978-960-01-2081-3   //   ISBN Β΄ τόμου 978-960-01-2082-0

Ο Εδμόνδος Νταντές, νεαρός πετυχημένος ναυτικός, φυλακίζεται για ένα έγκλημα που δεν διέπραξε. Στη φυλακή ο συγκρατούμενός του κάνει λόγο για έναν αμύθητο θησαυρό θαμμένο στο νησί Μοντεχρίστο. Δραπετεύει, βρίσκει τον θησαυρό και αποφασίζει να εκδικηθεί αυτούς που τον αδίκησαν. Το δημοφιλέστερο μυθιστόρημα του Δουμά στην πλήρη εκδοχή του.

 

●● / ●●  / ●●

 

Jacques Dugast

Η πολιτιστική ζωή στην Ευρώπη (τέλη 19ου αι. – αρχές 20ού αι.)

Επιστημονική επιμέλεια: Λάμπρος Φλιτούρης

Μετάφραση: Αλεξάνδρα Νεστοροπούλου

Αθήνα, Εκδόσεις Gutenberg, 2020 (Φεβρουάριος)

Σελίδες: 327

Διαστάσεις: 17 x 24 εκ.

ISBN χαρτόδετου: 978-960-01-2087-5

Κατά τα έτη 1880-1910 η πολιτιστική ζωή στις ευρωπαϊκές κοινωνίες μεταμορφώθηκε ριζικά. Εμφανίστηκαν νέοι τρόποι διασκέδασης και κοινωνικοποίησης, που συνδέονταν με την τεχνική πρόοδο και την επέκταση της αστικής ζωής στα περισσότερα έθνη. Οι σχέσεις ανάμεσα στους καλλιτέχνες και τους διανοούμενους βάθυναν. Η υιοθέτηση σύγχρονων μέσων πολιτιστικής διάδοσης, όπως ο Τύπος, οι λογοτεχνικές και καλλιτεχνικές επιθεωρήσεις, οι μεγάλες εκθέσεις, τα μαζικά θεάματα, όπως οι αθλητικές εκδηλώσεις ή ακόμα τα μιούζικ χολ και, ήδη από τότε, ο κινηματογράφος συνέβαλαν στην ομοιογενοποίηση των πολιτισμικών πρακτικών σε ολόκληρη την Ευρώπη. Παράλληλα, εκδηλώθηκαν έντονες ταυτοτικές διεκδικήσεις και αφυπνίστηκαν -–ή ανακαλύφθηκαν εκ νέου-– αγνοημένες πολιτιστικές παραδόσεις.

Το βιβλίο αυτό εξετάζει τις ποικίλες όψεις του μωσαϊκού της Ευρώπης και την ανάδυση νέων αντιλήψεων στην τέχνη και τον πολιτισμό. Αναλύει τα δεδομένα της κρίσης που χαρακτήρισε εκείνη τη στιγμή της πολιτιστικής ιστορίας, την ηγεμονία αλλά και την αμφισβήτηση των ευρωπαϊκών μοντέλων. Προτείνει την καλύτερη γνωριμία του αναγνώστη με τις νέες γλώσσες και τις τεχνικές έκφρασης, τις εξωευρωπαϊκές επιδράσεις στην κουλτούρα της αποικιοκρατικής Ευρώπης και τη συγκρότηση του δημόσιου χώρου την εποχή έναρξης της μετάβασης στη μαζική κουλτούρα. 


Ο Jacques Dugast είναι ομότιμος καθηγητής Συγκριτικής Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου Rennes ΙΙ. Έχει ειδικευτεί στις πολιτιστικές σχέσεις της Ευρώπης και ασχολήθηκε αρχικά με τις λογοτεχνικές επαφές μεταξύ Αυστρίας και Γαλλίας. Είναι συγγραφέας πολλών επιστημονικών μελετών και μέλος του Groupe de recherche sur la culture de Weimar (Maison des Sciences de l’Homme - Paris) που μελετά τη γερμανική πολιτιστική ζωή την περίοδο του Μεσοπολέμου. Από το 1990 έως το 1994 διετέλεσε πρόεδρος της γαλλικής Εταιρείας Γενικής και Συγκριτικής Λογοτεχνίας. Το παρόν βιβλίο έχει μεταφραστεί στα ισπανικά, σερβοκροατικά και κινεζικά.

Ο Λάμπρος Φλιτούρης διδάσκει Ευρωπαϊκή Ιστορία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και είναι επισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Versailles-Saint Quentin en Yvelines (Βερσαλιών), Limoges (Λιμόζ) και Lund (Λουντ). Ειδικεύεται στην Ιστορία των Διεθνών Πολιτισμικών Σχέσεων. 
 

 

●● / ●●  / ●●

 

Γιώργος Πάλλης

Από τη Λαμία στο Ζητούνι. Ανασυνθέτοντας μια μικρή βυζαντινή πόλη

Αθήνα, Εκδόσεις Gutenberg, 2020 (Φεβρουάριος)

Σελίδες: 196, με έγχρωμες και α/μ εικόνες

Διαστάσεις: 14 x 21 εκ.

ISBN χαρτόδετου: 978-960-01-2095-0

Σχεδόν όλες οι πόλεις της Ελλάδας κρύβουν ένα βυζαντινό παρελθόν, το οποίο έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της οργάνωσης και της εικόνας τους έως τις μέρες μας. Εντούτοις, στις περισσότερες το παρελθόν αυτό έχει αφήσει πολύ λίγα υλικά ίχνη –-συνήθως ένα κάστρο-– και έχει καταστεί εξαιρετικά δυσανάγνωστο. Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί η Λαμία, το μεσαιωνικό Ζητούνι, μία μικρή βυζαντινή πόλη που υπήρξε για περισσότερο από μία χιλιετία στρατηγικός κόμβος στον δρόμο από και προς τη νότια Ελλάδα. Συνδυάζοντας τις πενιχρές αναφορές των γραπτών πηγών και τις αποσπασματικές αρχαιολογικές μαρτυρίες, στο παρόν βιβλίο επιχειρείται η ανασύνθεση της μορφής και της εξέλιξης της Λαμίας από τον 4ο ώς τον 15ο αιώνα, και η αποτίμηση της σημασίας της ως τοπικού διοικητικού, στρατιωτικού και εκκλησιαστικού κέντρου. Παράλληλα, αναδεικνύονται οι δυνατότητες που προσφέρουν τα αποσπασματικά ιστορικά και αρχαιολογικά δεδομένα για την αποκατάσταση του βυζαντινού κρίκου της εξέλιξης των ελληνικών πόλεων.

 

●● / ●●  / ●●

 

Κατερίνα Ριτζούλη

Σαντορίνη 1204 – 1956. Η ιστορία της αρχιτεκτονικής

Επιστημονική επιμέλεια: Κλαίρη Παλυβού

Θήρα, Ίδρυμα Λουκά & Ευάγγελου Μπελλώνια, 2020 ( Φεβρουάριος)

Σελίδες: 297, με έγχρωμες και α/μ εικόνες

Διαστάσεις: 27,5 x 24 εκ.

ISBN χαρτόδετου: 978-618-81420-3-9

«Ανάμεσα στα νησιά του αρχιπελάγους των Κυκλάδων η Σαντορίνη ξεχωρίζει για το ιδιαίτερο τοπίο και τον τρόπο με τον οποίο οι κάτοικοι συνδιαλέγονται με το φυσικό περιβάλλον του νησιού στο πέρασμα του χρόνου. Ο διάλογος αυτός είναι ιδιαίτερα εμφανής στην αρχιτεκτονική, αφού σ΄ αυτήν καταγράφονται με τον πλέον παραστατικό τρόπο οι επιλογές των ανθρώπων για το είδος της ζωής που αρμόζει σε κάθε ιστορική περίοδο. Επιλογές που προσδιορίζονται τόσο από τις περιβαλλοντικές συνθήκες -τη μορφολογία του εδάφους, το κλίμα, τα διαθέσιμα δομικά υλικά- όσο και τους κοινωνικούς και πολιτισμικούς παράγοντες. Οι τελευταίοι, μάλιστα, είναι πολύ συχνά ισχυρότεροι των πρώτων, όπως σημειώνει ο Amos Rapoport στο θεμελιώδες βιβλίο του Αρχιτεκτονική και Πολιτισμικοί παράγοντες. Οι περιβαλλοντικοί παράγοντες, εξηγεί, είναι ως ένα βαθμό περιοριστικοί, αλλά το κοινωνικό, το πολιτικό και οικονομικό πλαίσιο είναι εν τέλει αυτό που θέτει τις ισχυρότερες επιταγές. Αυτή είναι και η περίπτωση του ηφαιστειογενούς συμπλέγματος της Σαντορίνης, όπου η ιδιάζουσα γεωμορφολογία των νησιών αξιοποιήθηκε κατά καιρούς με πολύ διαφορετικούς τρόπους, προκειμένου να υπηρετήσει αποτελεσματικά τις εκάστοτε κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες.

[…] Το υλικό που συγκεντρώθηκε -σχέδια και εικόνες- προέρχονται από ποικίλες πηγές και είναι εξαιρετικά πλούσιο. Έχει δε από μόνο του μεγάλη αξία για τις πληροφορίες που παρέχει, αφού είναι η πρώτη φορά που παρουσιάζεται ένα τέτοιο εκτενές σύνολο στοιχείων για την αρχιτεκτονική του νησιού.

[…] Το χρονικό εύρος των 850 χρόνων που καλύπτει το βιβλίο είναι εντυπωσιακό. Στη μακρά διάρκεια του χρόνου η Σαντορίνη, αλλά και οι Κυκλάδες γενικότερα, είδε μεγάλες αλλαγές, πολέμους και πειρατικές επιδρομές, σεισμούς και συνταρακτικά γεγονότα, όπως η μεγάλη έκρηξη του ηφαιστείου το 1650. Είδε κατακτητές και δέχθηκε επιρροές τόσο από την Ανατολή όσο και από τη Δύση…».

Κλαίρη Παλυβού

(από τον πρόλογο του βιβλίου)

 

●● / ●●  / ●●

 

Rachel Ignotofsky

Γυναίκες της επιστήμης. 50 ατρόμητες πρωτοπόροι που άλλαξαν τον κόσμο

Εικονογράφηση: Rachel Ignotofsky

Μετάφραση: Αλεξάνδρα Γουργιώτη

Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2020 (Μάιος)

Σελίδες: 128, με έγχρωμες εικόνες

Διαστάσεις: 19 x 23 εκ.

ISBN χαρτόδετου: 978-960-524-574-0

Είναι επιστημονικά διαπιστωμένο: οι γυναίκες είναι αστέρια! Στις Γυναίκες της επιστήμης, ένα βιβλίο γνώσεων με υπέροχη εικονογράφηση, παρουσιάζονται τα πορτρέτα πενήντα σημαντικών γυναικών που προσέφεραν πολλά στους τομείς των φυσικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών (STEM) από την αρχαιότητα μέχρι τη σημερινή εποχή. Γεμάτη από πανέμορφες και πρωτότυπες εικόνες, αυτή η συναρπαστική συλλογή περιέχει επίσης πληροφορίες γύρω από συναφή θέματα, όπως τα όργανα ενός εργαστηρίου και τα ποσοστά των γυναικών που εργάζονται στις μέρες μας στους κλάδους STEM, ενώ συμπληρώνεται με ένα εικονογραφημένο γλωσσάρι επιστημονικών όρων.

Στις γυναίκες-πρωτοπόρους που παρουσιάζονται στις σελίδες του βιβλίου περιλαμβάνονται γνωστές προσωπικότητες της επιστήμης, όπως η πρωτευοντολόγος Τζέιν Γκούντωλ, καθώς και λιγότερο γνωστές μορφές όπως η Κάθριν Τζόνσον, η Αφροαμερικανίδα φυσικός και μαθηματικός που υπολόγισε την τροχιά του διαστημοπλοίου Απόλλων 11 το οποίο έφτασε στη Σελήνη το 1969. Τα θαυμαστά επιτεύγματα όλων αυτών των θαρραλέων γυναικών, που ξεπέρασαν με αξιοθαύμαστη επιμονή και αφοσίωση όλα τα εμπόδια και τις προκαταλήψεις που αντιμετώπισαν από το κοινωνικό τους περιβάλλον, αποτελούν μια πολύτιμη πηγή έμπνευσης για τις επόμενες γενιές γυναικών μηχανικών, βιολόγων, μαθηματικών, γιατρών, αστροναυτών και φυσικών.