ΣΥΝΥΠΟΓΡΑΦΟΥΜΕ

«Me too» show, «me too» business! - Από το σκάνδαλο Γουάινστην, στον νέο Μακκαρθισμό

Της Ευγενίας Λουπάκη*

Πηγή: stokokkino.gr (στο κόκκινο)

11 Ιανουαρίου 2018 

Η τελευταία εικόνα που είχα το μεσημέρι της Τετάρτης φεύγοντας από το Κόκκινο, ήταν το φοβισμένο πρόσωπο του Τζέιμς Φράνκο στην τηλεόραση. Πριν καν ψάξω, είχα καταλάβει. Κατηγορούμενος κι αυτός για σεξουαλική παρενόχληση. Ο Τζέιμς Φράνκο, νέος, όμορφος, ταλαντούχος, είχε μόλις βραβευθεί στις Χρυσές Σφαίρες και φορούσε μάλιστα την κονκάρδα «time's up!», για να δείξει την συμπαράστασή του, στον αγώνα των γυναικών του Χόλλυγουντ κατά της σεξουαλικής τους εκμετάλλευσης από ισχυρούς άνδρες της κινηματογραφικής βιομηχανίας.

 

Ο Τζέιμς Φράνκο δεν συγκαταλέγεται στους «ισχυρούς» αλλά αυτό δεν έχει πλέον καμμία σημασία. Μία ηθοποιός ανάρτησε στο τουίττερ ότι την είχε σεξουαλικά εκμεταλλευθεί, πριν από χρόνια. Αμέσως μετά κατέβασε την ανάρτησή της αλλά αυτό επίσης δεν έχει καμμία σημασία. Ο ηθοποιός και σκηνοθέτης, βρέθηκε ανακρινόμενος και απολογούμενος σε γνωστό τηλεοπτικό σώου, αργά την ίδια νύχτα. Αρνήθηκε οποιαδήποτε κατηγορία, είπε ότι κάποτε είχε συνεργαστεί με την κοπέλα σε κάποιο θεατρικό έργο και έχει τις καλύτερες εντυπώσεις γι' αυτήν. Το φοβισμένο του πρόσωπο, ίσως να ήταν ένδειξη ενοχής, ίσως απόδειξη ότι αυτό που ξεκίνησε ως εξυγίανση και διεκδίκηση σεβασμού, έχει εξελιχθεί σε νέο κυνήγι μαγισσών.

 

Λίγο αργότερα, είδα ότι στη χορεία των κατηγορουμένων εντάχθηκε και ο Μάικλ Ντάγκλας, αφού μια άλλη γυναίκα θυμήθηκε ότι 32 χρόνια πριν, ο ηθοποιός αυνανίστηκε μπροστά της. Ο Ντάγκλας εμφανώς θορυβημένος αρνήθηκε οτιδήποτε, αλλά τα μηχανάκια του ιντερνετ είχαν ήδη ανάψει.

 

Ακολούθησε ένα βίντεο που κάνει το γύρο του αμερικανικού διαδικτύου, και στο οποίο ένας τύπος χαστουκίζει τον Χάρβευ Γουάινστην, σε ένα εστιατόριο στην Αριζόνα, βρίζοντάς τον, ενώ ο φίλος του τραβάει βίντεο. Ο πάλαι ποτέ κραταιός παραγωγός αφού απολύθηκε από την εταιρεία του και τον χώρισε η γυναίκα του έχει καταφύγει σε ένα κέντρο αποτοξίνωσης στην Αριζόνα.

 

Είναι ένα δείγμα μόνο, μέσα σε ένα απόγευμα της κατάστασης που επικρατεί αυτή τη στιγμή στην Αμερική του Τραμπ. Ενός κινήματος που ξεκίνησε από τις καταγγελίες μιας Ιταλίδας ηθοποιού, της Αζια Αρζέντο και εξελίχθηκε σε χιονοστιβάδα κατά του Γουάινστην αλλά και κατά πάντων των αρσενικών, αφού μερικές πασίγνωστες και άπειρες άγνωστες ηθοποιοί, γραμματείς, σκριπτ γκερλ κλπ, προσέθεσαν τις δικές τους ανάλογες εμπειρίες. Και εγένετο το διάσημο πλέον «me too».

 

Εχει ιδιαίτερη σημασία νομίζω, να αναφέρω τα αλλεπάλληλα άρθρα της Ντύλαν Φάρροου, κόρης του Γούντυ Αλλεν και της Μία Φάρροου, με τα οποία εγκαλεί το κίνημα «me too» θεωρώντας ότι εξαιρεί τον πατέρα της από τον αποκλεισμό και την καταισχύνη, αφού η ίδια (η μητέρα της για την ακρίβεια) έχει καταγείλει ότι ο Γούντυ την κακοποίησε σεξουαλικά. 

 

Οι καταγγελίες έγιναν όταν ο Αλλεν εγκατέλειψε τη Μία Φάρροου και έφυγε με την θετή κόρη τους,  Σουν Γι Πρεβέν με την οποία ζει έκτοτε. Η Ντύλαν Φάρροου που έγινε δικηγόρος εξειδικευμένη σε θέματα κακοποίησης, εγκαλεί όλες τις γυναίκες ηθοποιούς που δέχονται να παίξουν στις ταινίες του Γούντυ Αλλεν και προσωπικά την Κέιτ Μπλάνσετ, την Κέιτ Γουίνσλετ κ.ά. Μία από αυτές, η Γκρέτα Γκέργουικ, που η ταινία της Ladybird κέρδισε Χρυσή σφαίρα καλύτερης ταινίας, δήλωσε μετά την απονομή ότι μετάνοιωσε πικρά που δούλεψε με τον Γούντυ Αλλεν και δεν θα ξαναπαίξει ποτέ σε ταινία του.

 

Σε αυτό το σημείο ας σημειώσουμε κι έναν άλλο, βαρύνουσας σημασίας, Φάρροου στην υπόθεση «Me too». Πρόκειται για τον 30χρονο Ρόναν Φάρροου, γιο επίσης του Γούντυ Αλλεν και της Μία, ο οποίος έχει και αυτός το επώνυμο της μητέρας του.



Η Μία Φάρροου έκανε χθες δηλώσεις ότι φοβάται για την ασφάλεια του γιού της. Διότι ο Ρόναν Φάρροου είναι ο δημοσιογράφος του NewYorker, που μετέτρεψε την καταγγελία της Αρζέντο σε μεγάλο θέμα, παίρνοντας συνεντεύξεις από μερικές ακόμα γυναίκες (10 Οκτωβρίου του 2017).

 

Κοινή συνισταμένη των καταγγελιών, ότι η σεξουαλική κακοποίηση είχε συμβεί δεκαετίες πριν. Οτι τα θύματα «βρέθηκαν» σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου μόνες με τον Γουάινστην, ότι δεν αντιστάθηκαν και το μετανοιώνουν σ' όλη τους τη ζωή και ότι αποφάσισαν να μιλήσουν τώρα για να μπει τέλος σε αυτή την κατάσταση (ναι, διάβασα τις συνεντεύξεις). Ειδικά η Αζια Αρζέντο, που καταγγέλει το σοβαρότερο, βιασμό δηλαδή, παραδέχεται πως συνέχισε για χρόνια, να έχει σχέσεις με τον παραγωγό, να βγαίνουν, τη γνώρισε στη μητέρα του, της πλήρωνε διάφορα έξοδα κλπ.

 

Αλλά και οι διάσημες που μίλησαν τώρα (Αντζελίνα Ζολί, Γκουίνεθ Πάλτροου, Ραζάνα Αρκέτ) ήταν όλες τότε κοριτσάκια τρομαγμένα. Καμία δεν δήλωσε ότι του πέταξε ένα τασάκι π.χ. στα μούτρα και αποχώρησε από το δωμάτιο...

 

Μαυροντυμένες σφαίρες

 

Από την έρευνα-ρεπορτάζ του Ρόναν Φάρροου, από τον περασμένο Οχτώβρη δηλαδή, μια χιονοστιβάδα καταγγελιών έχει σαρώσει το Χόλλυγουντ, και όποιος δεν εντάσσεται στην καμπάνια «me too» είναι εχθρός.

 

Έτσι φτάσαμε να δούμε αφίσες της Μέρυλ Στριπ στους δρόμους, με μαύρη ταινία στα μάτια και τη φράση «She knew», επειδή η σπουδαία ηθοποιός είπε ότι δεν ήξερε για τις «δραστηριότητες» του Γουάινστην. Θορυβήθηκα. Ο νέος Μακκαρθισμός είναι εδώ, σκέφθηκα.



Προφανώς το σκέφθηκε κι αυτή και έσπευσε να κάνει δηλώσεις για τους «μπάσταρδους» που οι γυναίκες του Χόλλυγουντ πρέπει να καταβαραρθρώσουν. Αλλά επειδή είναι και έξυπνη γυναίκα, μέσα στο απολογητικό κείμενό της, γράφει «Δεν ήξερα. Δεν ξέρω που ζει ο Χάρβευ, ούτε έχει έρθει ποτέ στο σπίτι μου. Δεν με είχε ποτέ στη ζωή μου προσκαλέσει σε δωμάτιο ξενοδοχείου»... Μετά φόρεσε κι αυτή μια μαύρη τουαλέτα και πήγε στην απονομή των Χρυσών Σφαιρών. Ηταν υποψήφια αλλά έχασε από την Κίντμαν. Τυχαίο; Ισως.

 

There is no business, like show business και οι μαυροντυμένες τουαλέττες στις Χρυσές Σφαίρες, μας το επιβεβαίωσαν. Η πανίσχυρη βιομηχανία του θεάματος, μετέτρεψε ήδη την πιθανότητα κάθαρσης του χώρου και σε show και σε business. Απόδειξη οι δεκάδες δημοσιεύσεις δικηγορικών γραφείων και συμβούλων, πρόθυμων να αναλάβουν την εκπροσώπηση των εκατοντάδων πλέον καταγγελλουσών. Κυρίως όμως, η μετατροπή της φοβερής πραγματικότητας της έμφυλης βίας, της ενδοοικογενειακής κακοποίησης, της σεξουαλικής παρενόχλησης στους χώρους δουλειάς, σε ιλουστρασιόν εύπεπτα τηλεοπτικά προϊόντα όπως π.χ. Η σειρά Little Big Lies, που σάρωσε στις Χρυσές Σφαίρες. Οπου στο τέλος, όλες μαζί οι χολλυγουντιανές νοικοκυρές δολοφονούν τον σύζυγο που κακοποιεί τη γυναίκα του και η Νικόλ Κίντμαν βραβεύεται.

 

Η Ευρώπη διαχωρίζει τη θέση της

 

Ο στόχος και ο εχθρός δεν είναι οι άντρες, δήλωσε πριν λίγες μέρες εδώ στην Αθήνα, η σπουδαία Αγγλίδα σκηνοθέτις Σάλλυ Πόττερ, όταν ρωτήθηκε για το «Me too». «Από τη μία είναι θετικό γιατί οι γυναίκες άρχισαν να μιλάνε, από την άλλη νομίζω ότι το ανάθεμα και πετροβόλημα των ανδρών δεν είναι λύση, τόνισε. Είναι εκδίκηση, αλλά δεν πρόκειται να καταρρεύσει έτσι η πατριαρχία».

 

Στην ίδια περίπου «γραμμή» κι ένα βήμα παραπέρα, η επιστολή των 100 προσωπικοτήτων της Γαλλίας, με γνωστότερες την Κατρίν Ντενέβ, την Κατρίν Μιγιέ, την Ινγκριν Κάβεν, που υπερασπίζονται την σεξουαλική ελευθερία απέναντι στον νέο πουριτανισμό. Δαχωρίζοντας σαφώς, τη βίαιη συμπεριφορά, τον βιασμό ως αυτονόητο έγκλημα, οι 100 Γαλλίδες δηλώνουν ότι δεν πρέπει να ποινικοποιηθεί το φλερτ.

 

Η επίθεση στις θέσεις τους άρχισε ήδη και προμηνύεται θυελλώδης. Η Αζια Αρζέντο η πρώτη καταγγέλουσα τον Γουάιστην, τις κατηγόρησε για μισογυνισμό, τα αγγλόφωνα μέσα διαστρεβλώνουν ακραία την επιστολή, επιλέγοντας αποσπάσματα που αφορούν το «καμάκι» και τις παρουσιάζουν περίπου ως ελευθερίων ηθών. Ειδικά για την Ντενέβ, οι αμόρφωτοι Αμερικάνοι, επιλέγουν ως μόνη αξιομνημόνευτη ταινία της την Ωραία της Ημέρας, όχι ως αριστούργημα βέβαια, αλλά ως μια ταινία όπου μια μεσοαστή νοικοκυρά κάνει και την πόρνη...

 

Αφήνω για το τέλος τον πύρινο «προεδρικό» λόγο που εκφώνησε στις Χρυσές Σφαίρες, μαυροντυμένη κι αυτή, η βασίλισσα των ρηάλιτυ Οπρα Γουίνφρυ. Ξεσήκωσε θύελλα χειροκροτημάτων στην αίθουσα με τις αναφορές της στις φυλετικές διακρίσεις στο Χόλλυγουντ και στη γενναιότητα της Ρόζα Παρκς. «Ως εδώ! Η εποχή σας πέρασε!» (your time's up). Παραλήρημα ενθουσιασμού και τα μήντια απ' άκρη σ' άκρη αντιλαμβάνονται ότι μια νέα προεδρική υποψηφιότητα ανατέλλει.  Εντάξει είχαμε μαύρο πρόεδρο, τα πιάσαμε τα λεφτά μας, τώρα μπορούμε να δοκιμάσουμε μαύρη, γυναίκα πρόεδρο, για πρώτη φορά, σούπερ! Ισως  μάλιστα συνδυαστεί με Τζωρτζ Κλούνεϋ, θα πρόκειται για αχτύπητο δίδυμο.

 

Δεν είναι σαφές τί εννοούν και τίνος ο καιρός έχει τελειώσει. Των πολυεθνικών εταιρειών παραγωγής που φτιάχνουν αβέρτα ταινίες και σειρές όπου η γυναίκα προβάλλεται κατά 95% ως σεξουαλικό αντικείμενο; Αυτών που άμα περάσει τα 40 η γυναίκα ηθοποιός πρέπει νά' ναι Μέρυλ Στρηπ για να δει ρόλο; Θα φτιάχνουν τώρα ταινίες τύπου Φρανς Κάπρα και στυλ Τομ Χανκς, που δεν παίζει λέει ερωτικές σκηνές για να μην στενοχωρεί τη γυναίκα του; Του Τραμπ μήπως; Που κι αυτός έχει λερωμένη τη φωλιά του; Των ανδρών γενικώς; Να μάθουν να μαζεύουν το «γουρούνι» τους, όπως λέει άλλο δημοφιλές χάσταγκ;

 

Πολύ αμφιβάλλω αν τέλειωσε οτιδήποτε από αυτά. Η αν μπορεί να καταπολεμηθεί έτσι. Δεν αντιτίθενται στο σεξιστή Τραμπ αυτές οι εκστρατείες, αλλά αντίθετα εκτρεπόμενες σ' έναν νέο πουριτανισμό, που ήταν συνυφασμένος εξάλλου με το Αμεριικάνικο Ονειρο, με την υποκρισία των family values, συνεισφέρουν άθελά τους (;) στο φρικαλέο όραμα της Great America.

 

Πολύ πριν η Οπρα, τέλος, ανακαλύψει τον φεμινισμό και τις φυλετικές διακρίσεις, υπήρξε μια γυναίκα που τον ενσάρκωσε κυριολεκτικά. Και τον φεμινισμό και τη Μαύρη Υπερηφάνεια. Που έβαζε υποψήφια για αντιπρόεδρος με το Κομμουνιστικό Κόμμα των ΗΠΑ. Που φυλακίστηκε για τις ιδέες της, απελευθερωτικές του φύλου και της φυλής της. Που σπούδασε κι έγινε σημαντική ακαδημαϊκός, πρέσβειρα του μαχόμενου φεμινισμού ανά τον κόσμο. Του μαχόμενου φεμινισμού, που όπως λέει η ίδια δεν έχει σχέση με το γεννητικό όργανο που φέρει ο καθένας. Αλλά για παράδειγμα με το να παλεύει ενάντια στο «σωφρονιστικό» σύστημα των ΗΠΑ όπου σήμερα βρίσκονται φυλακισμένες το ένα τρίτο των παγκοσμίως φυλακισμένων γυναικών.

 

Τη λένε Αντζελα Ντέιβις. Και δεν ίσιωσε ποτέ το ατίθασσο αφρικάνικο μαλλί της...

*:BiblioNet : Λουπάκη, Ευγενία