Αποτυπώνοντας την Ιστορία

ΣΤΟ ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΤΗΣ "ΣΤΑΖΙ" ΣΤΗ ΛΕΙΨΙΑ
 
Επίσκεψη στα άδυτα της μυστικής υπηρεσίας της Ανατολικής Γερμανίας, στη Λειψία. Όχι , βέβαια, για να δούμε τους φακέλους μας. Αυτοί ασφαλώς θα βρίσκονται σε κάποιο τσιπάκι ενός υπερυπολογιστή στη δική μας χώρα, ύστερα από τη Νέα Τάξη Πραγμάτων, που εδώ και μερικά χρόνια απειλεί να εγκαθιδρύσει ένα καινούριο καθεστώς απόλυτου ελέγχου των προσωπικών μας δεδομένων, στο όνομα της "αληθινής δημοκρατίας".
Στο αρχηγείο της της Στάζι λοιπόν, που τώρα έχει μετατραπεί σε μουσείο και δέχεται
καθημερινά πλήθος κόσμου, ανάμεσα στον οποίο ξεχωρίζουν κυρίως τα σκεφτικά
πρόσωπα των μαθητών, που ακούνε σιωπηλοί τους καθηγητές τους να τους
μιλούν για το καθεστώς του ζόφου που επικρατούσε επί της εποχής των πατεράδων
και των παπούδων τους.
Πόσων , άραγε , από αυτούς οι γονείς υπήρξαν θύματα ή προσέφεραν ένθερμα
τις "υπηρεσίες" τους στον άτεγκτο καταδιωκτικό μηχανισμό , που εμείς οι "απέξω" τον γνωρίζαμε έως το 1989 μόνο από τις ταινίες και από βιβλία σαν το "Ο κατάσκοπος που γύρισε από το κρύο" του Τζον Λε Καρέ;
1. Η είσοδος. Η πινακίδα στα δεξιά της πληροφορεί
τον ανίδεο επισκέπτη ότι τη Δευτέρα 4/12/1989 διαδηλωτές
κατέλαβαν το κτίριο. Μάθαμε ότι η διαδήλωση αυτή ήταν το
αποκορύφωμα των καθιερωμένων σιωπηλών διαμαρτυριών
ψυχωμένων ανθρώπων,
που περνούσαν κρατώντας αναμμένα κεριά μέσα από τους κεντρικούς
δρόμους της πόλης , μετά το τέλος του "Κηρύγματος της Δευτέρας"
στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου.

2. Το έμβλημα της διαβόητης υπηρεσίας εντυπωμένο
στα πλακάκια του τοίχου της εσωτερικής εισόδου.
Το όπλο που στηρίζει ως ιστός τη σημαία της
Ανατολικής Γερμανίας και η σε σχήμα λίκνου επιγραφή
"ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ"
έδειχναν ξεκάθαρα τη φύση του καθεστώτος
και προκαλούσαν τον τρόμο στον εισερχόμενο.

3. Ένα μέρος από το Αρχείο των "ύποπτων προσώπων".
Σε μία πολιτεία 600.000 πολιτών , οι μισοί (!) από αυτούς
βρήκαν τους φακέλους τους μετά την πτώση του καθεστώτος
και διάβασαν ανατριχιαστικές λεπτομέρειες για τη δημόσια
και την ιδιωτική συμπεριφορά τους.

4. Το κρατητήριο, που χρησίμευε ως προθάλαμος για
τη μεταφορά των μη "συνεργαζόμενων" υπόπτων στο
υπόγειο του κτιρίου, όπου γίνονταν οι "πιο εξειδικευμένες"
ανακρίσεις.

5. Η πιο αθώα κοινωνική συναναστροφή μπορούσε να εξελιχθεί
σε τραγωδία για τον άνθρωπο που δεν κρατούσε το στόμα του κλειστό
μπροστά σε άτομα που , κατά τα άλλα, ήταν υπεράνω πάσης υποψίας,
όπως ένας φίλος ή ένας συγγενής. Δε χρειάζεται να είναι μάντης κανείς
για να καταλάβει σε τι χρησίμευαν οι μικροσυσκευές που διακρίνονται
στην προθήκη...6. Υλικά μεταμφιέσεων. Οι πράκτορες της Στάζι βρίσκονταν παντού,
εκεί όπου συναθροίζονταν πολλοί άνθρωποι, στις εκκλησίες, τα πανηγύρια,
τα γήπεδα, τους σιδηροδρομικούς σταθμούς...

6. "Fuer treue Dienste" (=Για τις πιστές υπηρεσίες).
Η επιγραφή επί του μεταλλίου είναι σαφής.
Το ερώτημα όμως που εγείρεται από την ανάγνωσή της
είναι βασανιστικό: Τι είδους "υπηρεσίες" προσέφερε ο τιμηθείς;