Σάββατο, Ιουλίου 25, 2015

Η διεύρυνση, η παγκοσμιοποίηση, το ευρώ και η κρίση


Ανοιχτή επιστολή των Τζούλιο Τρεμόντι και Πάολο Σαβόνα προς τον Γιάνη Βαρουφάκη και τον Ντομινίκ Στρος Καν για το τι πρέπει να αλλάξει στην Ευρώπη

Newsroom
Παρασκευή 24 Ιουλίου 2015
Αν όχι εσύ, ποιος;
Πάρε μέρος στο μεγαλύτερο εγχείρημα για ανεξάρτητη δημοσιογραφία. Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να βοηθήσεις. Γιατί το δικαίωμα στην ενημέρωση είναι δικαίωμα στη δημοκρατία. Αν δεν το στηρίξεις εσύ ποιος θα το κάνει;

Προς τον Γιάνη Βαρουφάκη και τον Ντομινίκ Στρος Καν

Αγαπητέ Γιάνη, αγαπητέ Ντομινίκ,

Υπάρχει ένα μέρος στην Γη που αντιπροσωπεύει τις ρίζες της Ευρώπης: Η Ελλάδα. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν από εκεί.

Αθήνα, 28 Απριλίου 1955. Στο συνέδριο του Αλμπέρ Καμύ «Για το μέλλον της Ευρώπης».

Σε αυτό οι συμμετέχοντες συμφώνησαν ότι τα δομικά χαρακτηριστικά των ευρωπαϊκών πολιτισμών είναι ουσιαστικά δύο: Η αξιοπρέπεια του ατόμου και το κριτικό πνεύμα.

Εκείνη την εποχή (1955) η ανθρώπινη αξιοπρέπεια ήταν στο επίκεντρο πολλών συζητήσεων στην Ευρώπη.

Κανείς ωστόσο δεν αμφέβαλε για το ευρωπαϊκό «κριτικό πνεύμα». Δεν υπήρχαν αμφιβολίες σχετικά με το ορθολογικό, καρτεσιανό, φωτισμένο όραμα, το οποίο ήταν παράγοντας και κινητήρια δύναμη της συνεχούς προόδου για την ήπειρο, τόσο από την άποψη της τεχνικής-επιστημονικής κυριαρχίας όσο και της πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής κυριαρχίας.

Σήμερα, περισσότερο από μισό αιώνα μετά, θα μπορούσαμε κάλλιστα να αντιστρέψουμε αυτά τα δύο: Η ανθρώπινη αξιοπρέπεια εκτιμάται ευρέως σε όλη την Ευρώπη αν και αμφισβητείται από τα δραματικά προβλήματα που δημιουργούνται από την μετανάστευση, αλλά είναι η έλλειψη της φωνής της λογικής που πλέον δεν υποστηρίζει την συνεχή πρόοδο.

Γιατί συμβαίνει αυτό; Τι συνέβη;

Δεν προκλήθηκε από κάποια σκοτεινή κατάρα κατά της Ευρώπης. Δεν ήταν κάποιο χέρι που έσπειρε τα χωράφια μας με αλάτι. Τι συνέβη λοιπόν;

Όπως οι δεινόσαυροι εξαφανίστηκαν επειδή ένας αστεροϊδής χτύπησε τον πλανήτη, έτσι και η «Ευρώπη-δεινόσαυρος» χτυπήθηκε από τέσσερα ξεχωριστά φαινόμενα. Κάθε ένα από αυτά ήταν επαναστατικά και από μόνα τους αλλά όλα μαζί, το ένα μετά το άλλο, αποδείχτηκαν αρκετά ισχυρά να προκαλέσουν έκρηξη, κατάρρευση, παράλυση: Η διεύρυνση, η παγκοσμιοποίηση, το ευρώ και η κρίση.

Και δεν είναι μόνο αυτό. Κατά την διαδικασία της πολιτικής ένωσης πήραμε λάθος στροφή σε κάποιο σημείο. Αποτύχαμε να ενώσουμε αυτό που θα μπορούσαμε και θα έπρεπε (όπως την άμυνα). Αντί αυτού ενώσαμε ότι δεν χρειαζόταν να ενωθεί (για παράδειγμα το μέγεθος των λαχανικών).

Αυτός είναι ο λόγος που η Ευρώπη σήμερα δεν χρειάζεται «περισσότερη ένωση». Χρειάζεται να ξεκινήσει η συζήτηση για να σχεδιαστούν νέοι «συνομοσπονδιακοί κανόνες» .

Αγαπητέ Γιάνη, αγαπητέ Ντομινίκ, συμφωνούμε στο γεγονός ότι η ζωή και ο πολιτισμός δεν μπορεί να περιοριστεί σε απλούς υπολογισμούς επιτοκίων. Συμφωνούμε ότι σήμερα στην Ευρώπη δεν είναι οι τεχνικές λεπτομέρειες που χρειάζονται αλλαγή αλλά τα πολιτικά οράματα. Η ιστορία μας διδάσκει ότι προκειμένου να πετύχουμε τους στόχους μας πρέπει να αλλάξουμε αυτό που βρίσκεται στα κεφάλια των ανθρώπων, ή τουλάχιστον να παραδεχτούμε ότι έχουν γίνει λάθη. Συμφωνούμε ότι οι δημόσιες διαμαρτυρίες πρέπει να αποφεύγονται αλλά πρέπει να βρούμε έναν νέο δρόμο, ένα μονοπάτι που μπορούμε να ακολουθήσουμε άσχετα από την χώρα ή την πολιτική μας προέλευση.

Πάολο Σαβόνα, ομότιμος Καθηγητής της Πολιτικής Οικονομίας
Τζούλιο Τρεμόντι, Γερουσιαστής της Ιταλικής Δημοκρατίας.

Δεν υπάρχουν σχόλια: