ΟΤΑΝ ΑΝΘΡΩΠΟΣ Η...

ΜΑΡΚΟΣ ΑΥΡΗΛΙΟΣ
(121-180)

[...]Στα είκοσι, στα χρόνια των αναζητήσεων, είχα ξεχωρίσει το: «Σύντομα θα τους ξεχάσεις όλους, σύντομα θα σε ξεχάσουν όλοι». Τώρα, ξαναδιαβάζοντάς τα «Εις Εαυτόν» σταμάτησα στο: «Αξίζεις, όσο αξίζουν εκείνα που φρόντισες». Μα σε κάθε ηλικία, σε κάθε άνθρωπο, ο αυτοκράτορας κάτι έχει να του ψιθυρίσει, κάτι που θα τον σφραγίσει ανεξίτηλα και θα τον προσδιορίσει εσαεί. Διόλου υποδεέστερος του ευαγγελικού κηρύγματος, κομίζει το απόσταγμα του ανώτατου σημείου εξανθρωπισμού που άγγιξε στα ύστατα χρόνια του ο Αρχαίος Κόσμος μέσω μιας φιλοσοφικής διδαχής: του Στωικισμού. Με λίγα λόγια, πώς ο άνθρωπος να γίνει πράγματι
άν θ ρ ω π ο ς! Ο,τι περίπου και ο Μένανδρος είχε εκφράσει, δηλαδή, με το περίφημό του: «ως χαρίεν εστ' άνθρωπος όταν άνθρωπος η», και πόσοι άλλοι πριν απ' αυτόν.[...]

Απόσπασμα από παλαιό κριτικό σημείωμα του Στάντη Αποστολίδη
για το βιβλίο του Μάρκου Αυρηλίου "Τα εις εαυτόν"
(Μεφρ. Γιάννη Αβραμίδη), στη Βιβλιοθήκη της Ελευθεροτυπίας (29/5/09)