"Βγαίνουμε από την εποχή του κοινωνικού, όπως είχαμε βγει παλαιότερα από την εποχή του πολιτικού και πιο πριν από την εποχή του θρησκευτικού. Το θέμα είναι ότι ήρθε ένας μετεωρίτης που τον ονομάζουμε παγκοσμιοποίηση και η οικονομία από τότε βρίσκεται εκτός ελέγχου. Αυτό σημαίνει πως το κοινωνικό, τα μεγάλα κόμματα, τα συνδικάτα, όλα αυτά δεν μετρούν πια καθόλου. Η διαχείριση της οικονομίας εξαφανίστηκε. Το κοινωνικό κράτος θρυμματίστηκε. Από τη μια υπάρχει ο αμυντικός και επιθετικός κοινοτισμός. Από την άλλη, ένας ατομικισμός κατανάλωσης και αποκοινωνικοποίησης. Και στη μέση, μια πολιτική που έχει γίνει καθαρά επικοινωνιακή. Μια πολιτική που αποτελείται από λέξεις, εικόνες και κενό».
Τι μπορεί να κινητοποιήσει εκ νέου το κοινωνικό σώμα;
«Το ηθικής μορφής σκάνδαλο, όχι η ηθικολογία ή η ηθικοποίηση, αλλά το αφόρητο που μπορεί να προκαλέσει ένα κίνημα. Στη Γαλλία, έχουμε αρκετή παιδεία και παραδόσεις, είτε πρόκειται γι' αυτές του εργατικού κινήματος είτε του χριστιανισμού. Εχουμε μια ευαισθησία, σε αντίθεση με τις κυβερνήσεις μας ή με τα δικαστήριά μας που συχνά κακοποιούν τα θέματα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η απόρριψη του άλλου, ο αποδιοπομπαίος τράγος, ο ρατσισμός που εξαπλώνεται μέσα από τον λόγο των νοικοκυραίων, ιδού τα θέματα, τα μεγάλα σκάνδαλα της άρνησης των δικαιωμάτων του ανθρώπου.
Τα μεγάλα κινήματα που μπορούν να αλλάξουν τη συλλογική ζωή μας προέρχονται από τους "κάτω". Η δημοκρατία προέρχεται από τη διαμαρτυρία, από αυτούς που δεν έχουν να φάνε, που δεν έχουν ελευθερία, που δεν μπορούν να εκφραστούν, που δεν εκπροσωπούνται. Σήμερα, όσο πιο κάτω κατεβαίνετε τόσο περισσότερη ζωντάνια συναντάτε. Στη βάση διεκδικούμε δικαιώματα και από αυτή την άποψη το Διαδίκτυο είναι μια μεγάλη ευκαιρία. Τα κύματα περνούν από άνθρωπο σε άνθρωπο, η συζήτηση, η αγανάκτηση διαδίδονται και επιτρέπουν στον κόσμο να αποκτήσει συνείδηση του σκανδάλου και να κινητοποιηθεί. Οταν ακούμε για βασανιστήρια ή ότι μια γυναίκα πρόκειται να λιθοβοληθεί, μπορούμε να κινητοποιήσουμε τους ανθρώπους. Πάρετε ως παράδειγμα το κίνημα του Νο Berlusconi Day, στην Ιταλία, ή το Move On, στις ΗΠΑ. Καμία οργάνωση, κανένα κόμμα ή συνδικάτο δεν υποστήριξε αυτές τις αντιδράσεις· το Διαδίκτυο, όμως, κινητοποίησε χιλιάδες ανθρώπους».
Ποιος είναι ο ρόλος του πολιτικού;
«Ο ρόλος του πολιτικού είναι να το βουλώσει και να ακούσει τι συμβαίνει εκεί κάτω. Θα ανακαλύψει πως έχουμε πολλά κοινά, τη χρήση της λογικής, της επιστήμης, της τεχνολογίας, της παραγωγής, τόσα μέσα τα οποία οφείλει να χρησιμοποιήσει με τον καλύτερο τρόπο». *
*Αλέν Τουρέν (1925/Κοινωνιολόγος).
Απόσπασμα από το βιβλίο του "Μετά την κρίση".
Δημοσιεύτηκε στην Ελευθεροτυπία (15/9/2010),
υπό την επιμέλεια της Βίκης Τσιώρου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου