Ο θαλερός Γιάννης Δάλλας

Πρόκειται για ένα άθλο. Ο θαλερότατος Γιάννης Δάλλας , λαμπρός νεοελληνιστής , εμβριθής δοκιμιογράφος και θαυμάσιος ποιητής, ολοκλήρωσε μετά από πολλά χρόνια εργασίας ένα από τα πιο δύσκολα εγχειρήματά του , τη μετάφραση των Αρχαίων Λυρικών.
Όπως είναι γνωστό, από το έργο των σπουδαίων αυτών ποιητών έχουν διασωθεί ελάχιστα ποιήματα , ενώ ο κύριος όγκος τους υπάρχει σε σπαραγματική μορφή.
Έχοντας μελετήσει τους δύο πρώτους τόμους , θεωρούμε ότι το πρωτότυπο στη δουλειά του Δάλλα είναι ότι επιχειρεί να δώσει "αξία" στα διασωθέντα αποσπάσματα , κάτι ομολογουμένως αφάνταστα δύσκολο, που όμως, κατά την ταπεινή μας γνώμη, οδηγεί σε αξιοπρόσεκτα αποτελέσματα χάρη στο γερό φιλολογικό οπλισμό αλλά και την οξεία ποιητική ευαισθησία του μεταφραστή.
Οι τόμοι που κυκλοφορούν είναι: Α' Χορικολυρικοί, Β' Μελικοί, Γ' Ελεγειακοί, Δ' Ιαμβογράφοι.

Γεροντάκος

***

ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΑΛΛΑΣ (ΜΤΦΡ.-ΕΙΣΑΓ. - ΣΧΟΛΙΑ)

Αρχαίοι Λυρικοί - Γ' & Δ' 1. Ελεγειακοί 2. Ιαμβογράφοι

ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΝΤΟΚΑ

«ΑΓΡΑ», Γ' ΣΕΛ. 256, ευρώ 17, Δ'. ΣΕΛ. 320, ευρώ 18

Ολοκληρώθηκε πρόσφατα η έκδοση της -εκ τεσσάρων τόμων αποτελούμενης -σειράς «Αρχαίοι Λυρικοί», με εισαγωγικά κείμενα, μετάφραση (αντικριστά στο αρχαίο κείμενο) και σχόλια του Γιάννη Δάλλα. Μια προσπάθεια που κράτησε πολλά χρόνια προσήλωσης του μεταφραστή, νεοελληνιστή, πανεπιστημιακού, δοκιμιογράφου και ποιητή «στην ανάδειξη (πέραν όλων των άλλων στόχων του) ως αξίας του αποσπάσματος», μιας και τα ολοκληρωμένα ποιήματα των λυρικών είναι ελάχιστα, ενώ τον μεγάλο όγκο τους τον έχουμε σε μορφή σπαράγματος.
Το εγχείρημα του Γ. Δάλλα παρουσιάζει και εκδοτικό ενδιαφέρον: άρχισε από τις εκδόσεις «Κείμενα» το 1976, για να περατωθεί τριάντα τόσα χρόνια αργότερα, με ενδιάμεσες επανεκδόσεις κάποιων τόμων. Τώρα από τον οίκο «Αγρα» κυκλοφορούν όλοι οι τόμοι: Α' Χορικολυρικοί, Β' Μελικοί, Γ' Ελεγειακοί και Δ' (σε τρίτη συμπληρωμένη έκδοση) Ιαμβογράφοι. Η λυρική ποίηση (ο όρος δηλώνει ότι συνοδευόταν από μουσική λύρας) εξέφραζε προσωπικά συναισθήματα των ποιητών ακόμη και στις περιπτώσεις που είχε να κάνει με αθλητικές επιδόσεις ή πατριωτικές προτροπές.
Εμφανίστηκε περίπου τον 7ο π.Χ. αιώνα, χωρίς να αποτελεί συνέχεια της επικής ποίησης και τελείωσε -όσον αφορά τους μεγάλους λυρικούς ποιητές- στα μέσα του 5ου αιώνα π.Χ., καθώς η δραματική ποίηση έπαιρνε πια τη μορφή χιονοστιβάδας. Αξίζει να επισημανθεί το γεγονός ότι ένας άνθρωπος -όποια κι αν είναι τα προσόντα του- επιχειρεί και δοκιμάζει τη γραφή του, τη νεοελληνική, σε τόσο πολλά είδη και τόσο διαφορετικές προσωπικές γραφές των αρχαίων ποιητών.
Είναι ασφαλώς θέμα αισθητικής εκτίμησης το πώς αποδίδει στη σύγχρονη ελληνική τα αρχαία κείμενα ο ποιητής-μεταφραστής, αλλά τα εισαγωγικά του κείμενα και τα σχόλιά του δεν επιδέχονται παρερμηνειών.

Ελευθεροτυπία, 14/12/07