«Ο ιδιοκτήτης ενός μικρού εστιατορίου είναι υπεύθυνος εάν το φαγητό του δηλητηριάζει τους πελάτες· οι μεγιστάνες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης θα πρέπει να θεωρηθούν υπεύθυνοι εάν οι αλγόριθμοί τους δηλητηριάζουν την κοινωνία μας. Ας πάρουμε ξανά τον έλεγχο. Ας κάνουμε τα social media ξανά σπουδαία». Πέδρο Σάντσεθ . πρωθυπουργός της Ισπανίας
Παρασκευή, Ιανουαρίου 31, 2025
Ορφέας και Ευρυδίκη του Γκλουκ : το συγκλονιστικό χορόδραμα της αλησμόνητης Πίνα Μπάους
Το Ballet de L'Opera National de Paris ανέλαβε την τεράστια παραγωγή της χορευτικής απόδοσης της όπερας του Γκλουκ Ορφέας και Ευρυδίκη , όπως τη συνέλαβε και τη σχεδίασε η θρυλική χορογράφος Πίνα Μπάους στο χορόδραμά της Orpheus .
Όπως υποδηλώνει ο τίτλος, παίρνει τη βασική του αφήγηση από τον μύθο
του Ορφέα και την θαρραλέα αλλά αποτυχημένη προσπάθειά του να διασώσει την αγαπημένη του Ευρυδίκη από τα δεσμά του Κάτω Κόσμου.
Η συγκεκριμένη παραγωγή βρίσκει τον Yann Bridard να χορεύει τον Ορφέα και την Marie-Agnès Gillot να ερμηνεύει την Ευρυδίκη .
Η Pina Bausch έκανε τη χορογραφία
και την διεύθυνση της σκηνής, ενώ ο Rolf Borzik σχεδίασε τα σύνολα, τα
κοστούμια και τον φωτισμό. Το συγκρότημα Balthasar-Neumann και η
χορωδία, υπό την καθοδήγηση του Thomas Hengelbrock, αποτελούν τη μουσική
συνοδεία της παράστασης.
«Ο Γκλουκ αφηγείται τον αρχαιοελληνικό μύθο του Ορφέα
του μουσικού, που ερωτεύεται την Ευρυδίκη, και κατεβαίνει έως τον Κάτω
Κόσμο για να τη φέρει πίσω, χρησιμοποιώντας εξίσου τη μουσική και τον
χορό.
Ο προσωπικός πόνος του Ορφέα για τον χαμό της αγαπημένης του και ο
θρήνος των φίλων για την Ευρυδίκη συναντιούνται στην παράσταση αυτή που
σκηνοθετεί ο Στήβεν Λάνγκριτζ. Η δημοφιλής όπερα του Γκλουκ θα
παρουσιαστεί για πρώτη φορά στην Εθνική Λυρική Σκηνή στην εκδοχή που
διαμόρφωσε ο συνθέτης για το Παρίσι, με τενόρο στον κεντρικό ρόλο.
Ο Κρίστοφ Βίλλιμπαλντ (ιππότης του) Γκλουκ [Christoph Willibald (Ritter
von) Gluck] γεννήθηκε το 1714. Σπούδασε μουσική και νομικά στην Πράγα
και συνέχισε στην Ιταλία πλάι στον Σαμμαρτίνι [Sammartini]. Στην Βιέννη
είχε την τύχη φωτισμένων συνεργατών: του διοικητή των αυτοκρατορικών
θεάτρων [imperial theatre administrator] Ντουράτσο [Durazzo], του
χορογράφου Αντζολίνι [Angiolini], του ποιητή Καλτσαμπίτζι [Calzabigi].
Σε συνεργασία έδωσαν μερικούς από τους σημαντικότερους ανανεωτικούς
καρπούς της εποχής: το μπαλέτο Δον Ζουάν (1761) [Don Juan], τις όπερες
Ορφέας και Ευρυδίκη (1762) [Orfeo ed Euridice], Άλκηστη (1767)
[Alceste], Πάρις και Ελένη (1770) [Paride ed Elena]. Ο Γκλουκ τιμήθηκε
εν ζωή όσο λίγοι συνθέτες από συναδέλφους τους και εξακολούθησε να
επηρεάζει τις μουσικές εξελίξεις μέχρι και την εποχή του Βάγκνερ. Πέθανε
στην Βιέννη το 1787.
Το ποιητικό κείμενο της όπερας στην αρχική (ιταλική) τρίπρακτη μορφή
είναι του Ρανιέρι ντε Καλτσαμπίτζι [Ranieri de’ Calzabigi]. Σε αυτό
στηρίχτηκε ο Πιέρ Λουί Μολίν [Pierre Louis Moline] για την γαλλική
εκδοχή. Η υπόθεση αφορά την γνωστή ιστορία του Ορφέα, που με όπλο την
μουσική του κατεβαίνει στον Άδη προκειμένου να φέρει πίσω την αγαπημένη
του Ευρυδίκη. Κατά την επιστροφή παραβαίνει τον όρο του Δία να μην
αντικρίσει την αγαπημένη ώσπου να φτάσει στον κόσμο των θνητών:
υποκύπτοντας στις αγωνίες της του στρέφεται και την κοιτά. Η Ευρυδίκη
πεθαίνει δεύτερη φορά και ο Ορφέας ετοιμάζεται να αφαιρέσει την ζωή του
όταν παρεμβαίνει ο Έρωτας που δίνει αίσιο τέλος στην υπόθεση.
Οι δημιουργοί ονόμασαν την όπερα Ορφέας και Ευρυδίκη azione teatrale per
musica, δηλαδή «θεατρική δράση για μουσική», προφανώς προκειμένου να
υπογραμμιστεί η διάθεση τους για ένα έργο δυναμικό, όχι στατικό, με
έμφαση στην ροή της πλοκής και όχι στην ακολουθία συναισθηματικών
διατυπώσεων μέσα από άριες. Εξ’ ορισμού η συγκεκριμένη όπερα ανήκε στην
κατηγορία των feste teatrali, δηλαδή των επετειακών θεατρικών δρώμενων
που είχαν στόχο την εξύμνηση της δύναμης του έρωτα ή της αρετής και
γράφονταν προς τιμήν κάποιου ευγενούς, εν προκειμένω του αυτοκράτορα
Φραγκίσκου Α’, συζύγου της Μαρίας Θηρεσίας. Η ευτυχής κατάληξη ήταν
αυτονόητη, όπως δεδομένα εθεωρούντο τα χορωδιακά και οι χοροί, που
προσέδιδαν μεγαλοπρέπεια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου