Ράμμος απαντά σε Εισαγγελία του Αρείου Πάγου: Οι υποκλοπές μέσω ΕΥΠ δεν μπορούν να είναι ανέλεγκτες και αναιτιολόγητες
Με άρθρο – παρέμβαση του στο Syntagma Watch, ο επικεφαλής της Αρχής προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, Χρήστος Ράμμος, απαντά ουσιαστικά στο πόρισμα της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου για τις υποκλοπές. Ειδικότερα, στέκεται στο ζήτημα που αφορά τη νομιμότητα των διατάξεων άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών για λόγους εθνικής ασφάλειας αναλύοντας τη διαφορά μεταξύ νόμιμου και νομότυπου.
Ουσιαστικά, ο επικεφαλής της ΑΔΑΕ καταρρίπτει το επιχείρημα του Αρείου Πάγου ότι οι παρακολουθήσεις μέσω ΕΥΠ είναι νόμιμες αρκεί να υπάρχει η σχετική εισαγγελική διάταξη.
Αντιθέτως, ο Χρήστος Ράμμος επιμένει ότι οι εισαγγελικές διατάξεις δεν είναι ανέλεγκτες, αλλά αντιθέτως υπόκεινται και αυτές σε έλεγχο, κατά τρόπο ανάλογο του ακυρωτικού ελέγχου που ασκεί το ΣτΕ σε αποφάσεις της Διοίκησης, δηλαδή ελέγχονται ως προς το εάν είναι επαρκώς αιτιολογημένες και τεκμηριώμένες. Γι’ αυτό το λόγο και επισημαίνει ότι μπορεί να μην υπάρχει ρητή πρόβλεψη αιτιολόγησης των διατάξεων άρσης του απορρήτου για λόγους εθνικής ασφάλειας, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να είναι αιτιολογημένες και μέσα στο φάκελο κάθε απόφασης να περιλαμβάνονται επαρκή στοιχεία που να δικαιολογούν τη σχετική απόφαση.
Και κάνοντας ένα βήμα ακόμη επισημαίνει ότι η ΑΔΑΕ είναι μια Αρχή που μπορεί με βάση το θεσμικό πλαίσιο και την αποστολή της να κάνει έναν τέτοιο έλεγχο της επαρκούς ή όχι αιτιολογίας τέτοιων αποφάσεων. Η ΑΔΑΕ θα μπορούσε να ελέγχει εάν στην αίτηση από την ΕΥΠ ή την Αντιτρομοκρατική για άρση απορρήτου περιλαμβάνεται όντως ένας τηλεφωνικός αριθμός ή κάποιο στοιχείο επικοινωνίας, ότι η άρση του απορρήτου έγινε όντως για τον αριθμό αυτό και όχι για κάποιον άλλο και βεβαίως ότι παρέχονται όντως λόγοι δημοσίου συμφέροντος που δικαιολογούν τη λήψη του μέτρου της άρσης του απορρήτου. Με αυτό τον τρόπο θα αποφευχθεί το ενδεχόμενο είτε των αναιτιολόγητων αποφάσεων είτε αποφάσεων π.χ. παρακολούθησης δημοσιογράφων επειδή η δημοσιογραφία τους είναι «ενοχλητική» για φορείς της εξουσίας.
Επισημαίνει μάλιστα ότι η ΑΔΑΕ θα μπορούσε να κάνει το είδος του ακυρωτικού ελέγχου που κάνει στο ΣτΕ στις αποφάσεις της Διοίκησης, έλεγχο που δεν αφορά την ουσιαστική κρίση, αλλά την επάρκεια του σχετικού φακέλλου.
Βεβαίως, δεν παραλείπει να υπογραμμίσει ότι ενώ αυτη η δυνατότητα υπάρχει με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο «διαρκώς προσκρούουμε […] στη μη εφαρμογή [των νόμων] ή στην παράκαμψή τους, άλλως την απίσχανση ή το «άδειασμά» τους», σε μια έμμεση πλήν σαφή κριτική στη διαρκή τάση υποβάθμισης του ελεγκτικού ρόλου που μπορεί να έχει η ΑΔΑΕ.
Oι διατάξεις άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών για λόγους εθνικής ασφάλειας είναι νόμιμες εξ ορισμού ή είναι απλώς κατ’ αρχήν νομότυπες, ελέγξιμες όμως, περαιτέρω, ως προς την καθ΄όλα νομιμότητα τους; *
Εισαγωγή
Είναι μάλλον κρατούσα, σε όσους λίγους -μέχρι στιγμής- έχουν ασχοληθεί με τη νομική διάσταση του θέματος, η άποψη ότι οι διατάξεις άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών για λόγους εθνικής ασφάλειας, τις οποίες εκδίδουν οι εισαγγελικοί λειτουργοί οι αποσπασμένοι στην ΕΥΠ ή την ΔΑΕΕΒ (ευρύτερα γνωστή ως Αντιτρομοκρατική) είναι εξ ορισμού και άνευ ετέρου νόμιμες. Με βάση την άποψη αυτή σταματά κάθε περαιτέρω συζήτηση και θεωρείται αδιανόητο να τεθεί θέμα ευθύνης είτε αστικής, είτε ποινικής, είτε άλλης για τους εν λόγω εισαγγελικούς λειτουργούς σε σχέση με διάταξη που εξέδωσαν. Έτσι παρανομία θεωρείται ότι υπάρχει στις άρσεις του απορρήτου των επικοινωνιών μόνο σε περίπτωση που καταλύθηκε το απόρρητο των επικοινωνιών από εγκληματική ενέργειας, όπως είναι πχ η χρήση πειρατικού λογισμικού (spyware). Είναι, όμως, έτσι τα πράγματα;
Το κρίσιμο και ιδιαίτερα ευαίσθητο αυτό θέμα δεν έχει απασχολήσει μέχρι τώρα, εξ όσων δύναμαι να γνωρίζω, ούτε τη νομική θεωρία, ούτε τη νομολογία. Εξ άλλου προβληματισμός γύρω από το θέμα άρχισε να αποκτά επικαιρότητα στην χώρα μας μόνο μετά την υπόθεση των υποκλοπών. Το παρόν αποσκοπεί στο να ρίξει φως στο ώριμο αυτό ύστερα από τις εξελίξεις στην υπόθεση των υποκλοπών θέμα, προτείνοντας μια συνεκτική και ολοκληρωμένη νομική οπτική , η οποία έχει ως βάση αλλά και πλαίσιο μια συνολική συνταγματική και δικαιοκρατική ανάγνωση των κανονιστικών διατάξεων που διέπουν το ζήτημα. Η ανάπτυξη που ακολουθεί περιορίζεται μόνο στις άρσεις του απορρήτου που γίνονται για λόγους εθνικής ασφάλειας, που αποτελούν την μερίδα του λέοντος στις εν γένει άρσεις του απορρήτου και οι οποίες θέτουν τα περισσότερα ερμηνευτικά ζητήματα σε σχέση με το καθεστώς που τις διέπουν [......................................................]
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΡΑΜΜΟΥ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου