Ζωές σαν μυθιστόρημα
Εκατό χρόνια Αλκη Ζέη (1923 - 2020) - Ζωρζ Σαρή (1923 - 2012)
Ζωές σαν μυθιστόρημα
Δύο σπουδαίες γυναίκες και συγγραφείς, δύο μεγάλες αγωνίστριες ● Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος (ΕΒΕ) σε συνεργασία με το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ) γιορτάζουν τα 100χρονα από τη γέννησή τους και εστιάζουν στη μακρόχρονη φιλία τους ● Στο πλαίσιο της καλοκαιρινής δράσης «100 ακριβώς! Θησαυροί της Αλκης και της Ζωρζ...» έχουν αναρτηθεί στο κανάλι της ΕΒΕ στο youtube έξι συνομιλίες με ανθρώπους που τις γνώρισαν και με τους δυο γιους τους, Πέτρο Σεβαστίκογλου και Αλέξη Καρακώστα, αντίστοιχα
Είναι δύο ξεχωριστές μορφές στην ελληνική πεζογραφία: και οι δύο έγραψαν ιστορία με την αγωνιστικότητά τους στις δύσβατες για τον τόπο εποχές και έγραψαν βιβλία για παιδιά, διδάσκοντας την αξία της φιλίας και την ηθική της πάλης για το δίκιο χωρίς διδακτισμό και ηθικολογία. Αλλά υπήρξαν και αχώριστες φίλες από το σχολείο. Είναι οι μοναδικές Αλκη Ζέη (Αθήνα, 15 Δεκεμβρίου 1923 - Αθήνα, 27 Φεβρουαρίου 2020) και Ζωρζ Σαρή (πραγματικό όνομα Γεωργία Σαρηβαξεβάνη, Αθήνα, 22 Αυγούστου 1923 - Αθήνα, 9 Ιουνίου 2012).
Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος (ΕΒΕ) σε συνεργασία με το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ) γιορτάζουν τα 100χρονα από τη γέννησή τους, αλλά και την πολύχρονη φιλία τους από το σχολείο ακόμη, με έναν ιδιαίτερο τρόπο. Στο πλαίσιο της καλοκαιρινής εκστρατείας υπό τον τίτλο «100 ακριβώς! Θησαυροί της Αλκης και της Ζωρζ...» έχουν αναρτηθεί στο κανάλι της ΕΒΕ στο youtube έξι συνομιλίες με ανθρώπους που τις γνώρισαν και μοιράζονται μαζί με τους ακροατές τους στιγμιότυπα από τις σχέσεις που είχαν δημιουργήσει μαζί τους.
Στα podcast, που επιμελείται η έμπειρη και εγνωσμένης βιβλιοφιλίας ραδιοφωνική παραγωγός Θάλεια Καραμολέγκου, ζωντανεύει με τις συνεντεύξεις της για λίγο τη ζωή και τον χαρακτήρα των δύο ξεχωριστών αυτών γυναικών που με τα δικά τους λόγια από το κοινό τους βιβλίο «Αλλοι καιροί άλλα παιδιά» γράφουν για τις νεότερες γενιές με την αγωνία να μην ξεχαστούν τα όσα ζήσανε και οι αγώνες που τις ενέπνευσαν: «Μπορεί να περάσαμε δύσκολα χρόνια πολέμου και κατοχής, να πεινάσαμε, να κρυώσαμε, να φοβηθήκαμε, μα οι στιγμές που ζούσαμε ήτανε τόσο δυνατές, τόσο γεμάτες. Κι αν τώρα γράφουμε αναμνήσεις από τα παιδικά μας χρόνια, είναι γιατί κάποια συναισθήματα είναι κοινά σ’ όλα τα παιδιά όλων των εποχών».
Η ηθοποιός, σκηνοθέτρια και συγγραφέας Ξένια Καλογεροπούλου θυμάται τη γνωριμία της με τη Ζέη πριν από τη δικτατορία, το πώς κράτησαν τη φιλία τους ζωντανή στα χρόνια της εξορίας στο Παρίσι, τη μία και μοναδική συνεργασία τους στο θέατρο, τα καλοκαίρια τους στις Μηλιές του Πηλίου που φιλοξένησε ωραίες συγκεντρώσεις φίλων στην «αυγουστιάτικη φεγγαράδα» κι ακόμα μιλά για την Αλκη ως μητέρα, ως γιαγιά, με το μοναδικό της χιούμορ και την ακατάβλητη διάθεση για ζωή, για τη σχέση της με τη Ζωρζ Σαρή.
Αγνωστα περιστατικά της φιλίας τους μεταφέρει και ο ποιητής, πεζογράφος και μεταφραστής Τίτος Πατρίκιος. Λύνει τον γρίφο του μολυβιού Φάμπερ Νο 2, καθώς και οι δύο έμαθαν να γράφουν με αυτό κατόπιν παρότρυνσης από τις δασκάλες στο Δημοτικό της εποχής να αγοράσουν το συγκεκριμένο, και ξετυλίγει το νήμα μιας γνωριμίας που ξεκίνησε στα χρόνια της Κατοχής για να μετατραπεί σε δυνατή φιλία το καλοκαίρι του 1946 όταν ξανασυναντιούνται. Η μαρτυρία του μάς μεταφέρει στα σκοτεινά χρόνια της δικτατορίας και στις καθημερινές συναντήσεις τους στο Παρίσι αλλά και στο πώς ξεπήδησε η συγγραφή του πρώτου της βιβλίου «Το καπλάνι της βιτρίνας».
Ο κριτικός λογοτεχνίας, δοκιμιογράφος και δημοσιογράφος Δημήτρης Ραυτόπουλος θυμάται τη γνωριμία του με τη Ζέη στην Αθήνα του ’64, με τη δημοσίευση διηγημάτων της στην ιστορική Επιθεώρηση Τέχνης, θυμάται τη «συγκρατημένη γυναίκα» και τη στιβαρότητα της γραφής της, το κλίμα που επικρατούσε ανάμεσα στους εξόριστους διανοούμενους στο Παρίσι.
Η Μαίρη Κρητικού, για χρόνια υπεύθυνη των παιδικών εκδόσεων και των εκδηλώσεων στην Εταιρεία Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου-ΕΨΥΠΕ, μιλά για την ίδρυση της Βιβλιοθήκης Στενού Σικελίας όπου η Αλκη Ζέη δώρισε μεγάλο μέρος της προσωπικής της βιβλιοθήκης, αλλά και τη μακρινή Νέα Ζηλανδία, όπου η Δανειστική Βιβλιοθήκη έχει και το όνομά της «Αλκη Ζέη - Βάσω Ψαράκη». Επίσης μεταφέρει αναμνήσεις από τη σχέση της με τους νέους, ως επισκέπτρια σε σχολεία, με το μοναδικό της χιούμορ και την ακατάβλητη διάθεση για ζωή.
Κι ακόμη μιλούν τα παιδιά τους. Ο σκηνοθέτης Πέτρος Σεβαστίκογλου, γιος της Αλκης Ζέη, μοιράζεται αναμνήσεις με τη μητέρα του από την παιδική και εφηβική του ηλικία. Μιλά για τα χρόνια στην παγωμένη Μόσχα, τις ιστορίες που άκουγε από τη μητέρα του, για τα χρόνια στο Παρίσι και για τη σχέση της Αλκης με τους αναγνώστες της.
Αλλά και ο γιος της Ζωρζ Σαρή, ο ψυχίατρος Αλέξης Καρακώστας, σε μια σπάνια συνέντευξη μιλάει για τη μητέρα του, πώς ήταν η δυναμική Ζωρζ, πώς αντέδρασε όταν εκδηλώθηκε το πραξικόπημα των συνταγματαρχών το 1967, τη σημασία που είχε το θέμα της αλήθειας σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής της, ποια ήταν η σχέση της με την υποκριτική πέρα από την επαγγελματική της ιδιότητα, πώς συμπορεύτηκε με την Αλκη Ζέη χωρίς όμως οι δυο τους να ταυτίζονται σε όλα. Κι ακόμα για το πλήρες αρχείο της αλληλογραφίας με τους αναγνώστες και τις αναγνώστριές της που είναι πολύ μεγάλο και ιδιαίτερα ενδιαφέρον.
Η χαρά και ο ενθουσιασμός παρά τις δυσκολίες που το χιούμορ μετέπλασε σε άφθαρτα αριστουργήματα, οι ζωές δύο μεγάλων γυναικών μέσα από τα μάτια των οικείων τους, ως μια βιωμένη μαρτυρία σε έξι ηχογραφήσεις μικρότερες της μισής ώρας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου