Δευτέρα, Μαρτίου 27, 2023

Los Olvidados/ «Ξεχασμένοι από την Κοινωνία»: το εξαιρετικά επίκαιρο αριστούργημα του Λουίς Μπουνιουέλ για την παιδική εγκληματικότητα

https://m.media-amazon.com/images/M/MV5BODM4OTk1MjI5NV5BMl5BanBnXkFtZTgwNTg0NTQzMjE@._V1_.jpg

70 χρόνια «Ξεχασμένοι από την Κοινωνία»: Ο Μπουνιουέλ παντρεύει τον σουρεαλισμό με τον νεορεαλισμό

Γιώργος Ρούσσος

Με την επιβολή της δικτατορίας του Φράνκο στην Ισπανία, πολλοί καλλιτέχνες αναγκάστηκαν να εκπατριστούν. Ο Λουίς Μπουνιουέλ έφυγε στο Μεξικό, όπου θα βρει το γόνιμο έδαφος και την ελευθερία έκφρασης που χρειαζόταν για να δημιουργήσει τις ταινίες του. Χαρακτηριστικό δείγμα γραφής εκείνης της περιόδου αποτελεί το σπουδαίο φιλμ «Ξεχασμένοι από την Κοινωνία».

«Ευτυχώς, κάπου ανάμεσα στο τυχαίο και το μυστηριώδες βρίσκεται η φαντασία, το μόνο πράγμα που προστατεύει την ελευθερία μας, παρά το γεγονός ότι οι άνθρωποι προσπαθούν συνέχεια να την περιορίσουν ή να την αφανίσουν ολοσχερώς...» - Λουίς Μπουνιουέλ

Στα υποβαθμισμένα προάστια της Πόλης του Μεξικό, μια ομάδα παιδιών, κάποια αρκετά και κάποια εντελώς εγκαταλελειμμένα από τις οικογένειές τους, ζουν κλέβοντας. Ο Πέδρο είναι ένα ενδεκάχρονο αγόρι, που ζει με τη μητέρα του. Αρχηγός της συμμορίας στην οποία ανήκει ο Πέδρο είναι ο Ελ Χάιβο, ένα μεγαλύτερο αγόρι που το έχει σκάσει από το αναμορφωτήριο.

Ο Ελ Χάιβο είναι σίγουρος ότι ο μικρός Χουλιάν, ένα αγόρι που αρνήθηκε να συμμετάσχει στη συμμορία και προτίμησε να δουλέψει για να βοηθήσει τους δικούς του να τα βγάλουν πέρα, είναι υπεύθυνος για την κατάληξή του στο αναμορφωτήριο. Ο Πέδρο βοηθάει τον Ελ Χάιβο να εντοπίσει τον Χουλιάν, ο οποίος βρίσκει το θάνατο στα χέρια του αδίστακτου αγοριού.


Μετά τη δολοφονία του Χουλιάν, ο Πέδρο καταλαβαίνει ότι η σχέση του με τον Ελ Χάιβο πρόκειται να του φέρει πολλά δεινά. Απομακρύνεται λοιπόν από τη συμμορία του Ελ Χάιβο και πιάνει δουλειά σε μεταλλουργείο. Αλλά ο Ελ Χάιβο τον βρίσκει και τον εμπλέκει σε κλοπή.

Οι «Ξεχασμένοι από την Κοινωνία» του 1950, σηματοδοτούν ουσιαστικά το πρώτο αριστούργημα της λεγόμενης μεξικάνικης περιόδου του Μπουνιουέλ. Πάντρεμα του νεορεαλισμού με τον σουρεαλισμό σε ένα Σινεμά της ωμότητας που σοκάρει ακόμα και σήμερα, 70 χρόνια μετά. Η ταινία τιμήθηκε με το Βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ των Καννών του 1951, επιτρέποντας στον εξόριστο Ισπανό σκηνοθέτη, να αναγνωριστεί διεθνώς.

«Ο Μπουνιουέλ είναι ένας εύθυμος πεσιμιστής. Δεν παραδίνεται στην απελπισία αλλά είναι σκεπτικιστής. Σαν τους συγγραφείς του 18ου αιώνα, ο Μπουνιουέλ μας διδάσκει πώς να αμφισβητούμε...» Φρανσουά Τρυφώ

Λουίς Μπουνιουέλ

Ο Λουίς Μπουνιουέλ, υπήρξε ένας εκ των κορυφαίων σκηνοθετών στην ιστορία του Κινηματογράφου. Ο Ισπανός δημιουργός δε δίστασε μέσα από τα έργα του, να ασκήσει δριμεία κριτική στην καθεστηκυία τάξη και στους αντιπροσώπους της. Στο στόχαστρο του καλλιτέχνη βρέθηκαν το Κράτος, η Εκκλησία αλλά και οι Αστοί - Μπουρζουαζία. Με ευρηματική σκηνοθεσία, που συχνά πυκνά αναιρεί τον διαχωρισμό μεταξύ ονείρου και πραγματικότητας, ο Μπουνιουέλ επαναπροσδιορίζει τα όρια της Έβδομης Τέχνης.

Η σουρεαλιστική σύγχυση της πραγματικότητας, αποτέλεσε για τον Μπουνιουέλ ένα δίχτυ ασφαλείας, αλλά κι ένα μέσο αμφισβήτησης του καθολικισμού. Αποτέλεσε παράλληλα και την κινητήρια δύναμη στο σύνολο του σπουδαίου έργου του, διατηρώντας ζωντανή την αντίφαση της συνύπαρξης δύο αντίρροπων δυνάμεων, του Σουρεαλισμού και του Καθολικισμού.

Ωστόσο ο κορυφαίος Ισπανός σκηνοθέτης, γνώριζε καλά πως η συνεπής καλλιτεχνική δημιουργικότητα, αν θέλει να συνεχίσει την πορεία της και να εξελίσσεται, δεν μπορεί ποτέ και δεν πρέπει να επαναπαύεται στις δάφνες της που έχει ήδη αποκτήσει, αλλά συνεχώς να αναζητά την βελτίωση. Ο δημιουργός αναφέρει χαρακτηριστικά: «Μέσω του Σουρεαλισμού, κατάλαβα ότι η ζωή έχει ένα ηθικό νόημα, το οποίο ο άνθρωπος δεν πρέπει να αγνοήσει».

«Πάντα ήμουν με το μέρος αυτών που ψάχνουν την αλήθεια, αλλά τους αφήνω αμέσως μόλις νομίσουν ότι την έχουν βρει. Πολύ συχνά γίνονται είτε φανατικοί, πράγμα που περιφρονώ, είτε ιδεολόγοι: δεν είμαι διανοούμενος, κι ο λόγος τους με κάνει να τρέπομαι σε φυγή –όπως όλοι οι λόγοι. Για μένα, ο καλύτερος ομιλητής είναι αυτός που, ήδη από την πρώτη φράση, βγάζει από τις τσέπες του δύο πιστόλια και πυροβολεί το κοινό.» - Λουίς Μπουνιουέλ

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

ΟΥΔΕΝ ΣΧΟΛΙΟΝ

ΣΥΝΘΕΣΗ EIKONAΣ: Gerontakos ΔΙΑΒΑΣΤΕ Νέα Αριστερά για Νετανιάχου / Με το «κανένα σχόλιο» στο Tvxs η κυβέρνηση Μητσοτά...