Νέο ιστορικό περιοδικό: 20ος αιώνας, Ιστορική, κοινωνική και πολιτική επιθεώρηση
Ότι η ιστορία και οι ιστορικές επιστήμες δεσπόζουν στις μέρες μας είναι μια τάση που επηρεάζει όχι μόνον τον κόσμο της ιστορίας αλλά και άλλα πεδία του επιστητού. Αποτέλεσμα αυτό είναι και μια μικρή άνθηση των ιστορικών περιοδικών Έτσι λοιπόν σήμερα οι εκδόσεις Αλεξάνδρεια ανακοίνωσαν ότι εκδίδουν ένα νέο ιστορικό περιοδικό σε ηλεκτρονική μορφή με τον τίτλο 20ός αιώνας: Ιστορική, κοινωνική και πολιτική επιθεώρηση. Αφιερωμένο, όπως δηλώνει και ο υπότιτλός του, στη μελέτη της κοινωνικής και πολιτικής, αλλά και πολιτισμικής, ιστορίας του προηγούμενου αιώνα, κάνει τα πρώτα βήματά του εστιάζοντας στη δεκαετία του 1940. Εύλογα, καθώς όσοι και όσες ανέλαβαν την πρωτοβουλία της έκδοσης συναντήθηκαν στις συζητήσεις και τα συνέδρια του Δικτύου για τη Μελέτη των Εμφυλίων Πολέμων, παλιότερα και πρόσφατα. Η πρόθεση των συντελεστών του περιοδικού, όμως, δεν περιορίζεται στη μελέτη της κρίσιμης αυτής δεκαετίας. Αντιθέτως, επιδίωξή τους είναι η γεφύρωση του χάσματος που χωρίζει αυτήν την ιδιαίτερα μελετημένη περίοδο, τόσο με όσα προηγήθηκαν, κατά το πρώτο ήμισυ του 20ού αιώνα, όσο και με εκείνα που ακολούθησαν, στο δεύτερο μισό, φτάνοντας μέχρι τις μέρες μας. Τέλος, το περιοδικό φιλοδοξεί επιπλέον να αποτελέσει ένα βήμα μέσα από το οποίο νέοι κυρίως επιστήμονες θα μπορούν να παρουσιάζουν τη δουλειά τους.
Συντακτική Επιτροπή
ΝΟΠΗ ΒΕΡΓΟΥ
ΓΙΩΤΑ ΓΚΑΤΣΙΟΥ
ΣΤΡΑΤΟΣ ΔΟΡΔΑΝΑΣ
ΕΛΕΝΗ ΠΑΣΧΑΛΟΥΔΗ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΦΩΤΟΓΛΙΔΗΣ
Επιστημονική Επιτροπή
ΧΑΡΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ / ΠΟΛΥΜΕΡΗΣ ΒΟΓΛΗΣ / ΒΑΣΙΛΗΣ ΔΑΛΚΑΒΟΥΚΗΣ / ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ / ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΚΚΙΝΟΣ / ΝΙΚΟΣ ΜΑΡΑΝΤΖΙΔΗΣ / ΜΑΡΙΑ ΜΠΟΝΤΙΛΑ / ΑΓΓΕΛΟΣ ΠΑΛΗΚΙΔΗΣ / ΗΛΙΑΣ ΣΚΟΥΛΙΔΑΣ / ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΤΣΕΚΟΥ / ΚΩΣΤΑΣ ΤΣΙΒΟΣ
Τρέχον τευχος
Editorial
Κακουριώτης Σπύρος, Πασχαλούδη Ελένη
Η εστίαση αυτού του πρώτου τεύχους στη δεκαετία του 1940 έχει την εξήγησή της: το περιοδικό 20ός αιώνας, γεννήθηκε ως ιδέα ύστερα από μια διημερίδα του Δικτύου Μελέτης Εμφυλίων Πολέμων που είχε θέμα: «Αναζητώντας νέες ερευνητικές κατευθύνσεις για τη δεκαετία…
ΑΡΘΡΑ
Οι νεκροί του νομού Πέλλας κατά την Κατοχή 1941-1944
Αποστολίδης Γεώργιος
Η παρούσα έρευνα περιλαμβάνει τους νεκρούς κατοίκους του νομού Πέλλας και τα πρόσωπα που σκοτώθηκαν στο νομό με καταγωγή από άλλες περιοχές της χώρας και ο θάνατός τους οφείλεται σε βίαια αίτια (εκτελέσεις, δολοφονίες, πείνα), αίτια που συνδέονται άμεσα με τις συνθήκες της Κατοχής. Αφορά τη χρονική περίοδο που ξεκινά με την είσοδο των Γερμανών…«Roba e via»: οι διώξεις του άμαχου ελληνικού πληθυσμού κατά τη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού πολέμου στην Αλβανία
Γιώτης Σπύρος
Οι πληθυσμιακές μετακινήσεις, ως εγγενές χαρακτηριστικό των πολεμικών συγκρούσεων, συγκεντρώνουν εδώ και χρόνια το ενδιαφέρον των ερευνητών. Η μελέτη των βίαιων απομακρύνσεων αμάχων από τις εμπόλεμες περιοχές έχει συνεισφέρει στην έρευνα, κυρίως με τη χρήση της προφορικής ιστορίας ως μεθοδολογικού εργαλείου, αν και συχνά έχει οδηγήσει σε μία στρατευμένη εκδοχή της ιστορικής αφήγησης, που στόχο…Διερμηνείς: μια ιστορία για τους ανώνυμους της Iστορίας
Γκάτσιου Παναγιώτα
«Ο δήμαρχος του Φλερύ ήξερε ότι η μητέρα μου μιλούσε τα γερμανικά, και γι’ αυτό της ζήτησε να εκτελεί χρέη διερμηνέα κάθε φορά που προέκυπταν διαφορές μεταξύ των χωρικών και των Γερμανών αξιωματικών των στρατιωτικών δυνάμεων κατοχής».[1] Με αυτόν τον τρόπο ο Phillip Marcial περιγράφει μέρος της καθημερινότητας της οικογένειάς του στη γερμανοκρατούμενη Νορμανδία κατά…Η περίοδος διοίκησης του ΕΑΜ στη Ροδόπη: προσπάθειες ανασυγκρότησης της περιοχής (Σεπτέμβριος 1944 – Μάρτιος 1945)
Γκουμπίλη Μαρία
Με την πολιτειακή αλλαγή της 9ης Σεπτεμβρίου του 1944 στη Βουλγαρία, την κατάληψη της εξουσίας από το Πατριωτικό Μέτωπο και την υπογραφή ανακωχής, δόθηκε η δυνατότητα στο Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΕΑΜ) να αναλάβει την πολιτική εξουσία των περιοχών που μέχρι τότε τελούσαν υπό βουλγαρική κατοχή.[1] Στην Κομοτηνή η εξουσία παραδόθηκε στις δυνάμεις του ΕΑΜ στις…«Βουλγαρογραμμένοι». Μια πρώτη προσπάθεια προσέγγισης μιας αποσιωπημένης πτυχής της βουλγαρικής κατοχής στην Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη
Καλογιαννίδης Δημήτρης
Στις 20 Απριλίου του 1941, λίγες ημέρες μετά την κατάληψη της περιοχής από τα γερμανικά στρατεύματα, τμήματα της 2ης Βουλγαρικής Στρατιάς διέσχισαν τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα προχωρώντας με τον τρόπο αυτό στη στρατιωτική κατάκτηση της περιοχής που εκτείνονταν από την ανατολική πλευρά του Στρυμόνα μέχρι την Αλεξανδρούπολη και τη νοητή γραμμή που συνέδεε την πόλη αυτή…Προσεγγίζοντας την «Εαμοκρατία» στην Αλεξανδρούπολη
Μουλούδη-Πασαδάκη Κορτεσία
Μετά την απελευθέρωση των αστικών κέντρων της γερμανικής κατοχικής ζώνης του Έβρου, τμήματα του ΕΛΑΣ έκαναν «επίσημη» είσοδο στην Αλεξανδρούπολη από τη γέφυρα της Μαΐστρου και πρώτοι μπήκαν έφιπποι οι Αλεξανδρουπολίτες ελασίτες αξιωματικοί Κώστας Δαλαμπίνης και Διαμαντής Παγιώτας (Μίμης) μαζί με τους ηγέτες Αθηνόδωρο και Κρίτωνα, Βούλγαρους παρτιζάνους καθώς και πλήθος προσφύγων κατοίκων της πόλης.[1]Γιουγκοσλάβοι κρατούμενοι σε αναγκαστική εργασία στη Θεσσαλονίκη και τη Λαμία, 1943-1944
Μπίχτα Βικτωρία
Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ευρώπη, στα διαφόρων τύπων ναζιστικά στρατόπεδα που δημιουργήθηκαν, φυλακίστηκαν και έχασαν τη ζωή τους χιλιάδες πολίτες. Αυτά ήταν ταυτόχρονα και πηγές ομήρων για τα μαζικά γερμανικά αντίποινα σε όλη την περίοδο της Κατοχής. Από την Άνοιξη του 1942 υπήρξαν και πηγή εργατικού δυναμικού τόσο στη Γερμανία, όσο…Η θεματολογία της αθηναϊκής επιθεώρησης στη δεκαετία του 1940
Πούλιος Απόστολος
Η αθηναϊκή επιθεώρηση, το θεατρικό είδος που ασχολείται κατεξοχήν με την επικαιρότητα, ήρθε αντιμέτωπη στη δεκαετία του 1940 με κορυφαία ιστορικά γεγονότα: ο ελληνοϊταλικός πόλεμος, η Κατοχή, τα Δεκεμβριανά, ο Εμφύλιος και οι παγκόσμιες πολιτικές εξελίξεις πρόσφεραν πλούσια θεματολογία στους θεατρικούς συγγραφείς. Φυσικά οι εκάστοτε συνθήκες δεν επέτρεπαν πάντοτε στην επιθεώρηση να εξετάζει όλες τις…
ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΕΣ
Οι αφανείς της δεκαετίας του 1940
Βόγλης Πολυμέρης
Τασούλα Βερβενιώτη, Οι άμαχοι του ελληνικού εμφυλίου. Η δυναμική της μνήμης, Εκδόσεις Κουκκίδα, Αθήνα 2021, σελ. 648Εφαρμοσμένη δημόσια ιστορία στον Γράμμο
Κακουριώτης Σπύρος
Ραϋμόνδος Αλβανός, Ο ελληνικός εμφύλιος. Μνήμες σε πόλεμο και σύγχρονες πολιτικές ταυτότητες, Εκδόσεις Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη 2022, σελ. 181Η σχέση μας με το παρελθόν
Πασχαλούδη Ελένη
Αιμιλία Σαλβάνου, Πώς μαθαίνουμε Ιστορία χωρίς να τη διδαχθούμε; Ιστορική κουλτούρα, δημόσια ιστορία, ιστορική εκπαίδευση, Εκδόσεις Ασίνη, Αθήνα 2021, σελ. 271
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου