Η
έκθεση αποτελεί επετειακό αφιέρωμα για τα εκατό χρόνια από την εθνική
συμφορά του ξεριζωμού του Μικρασιατικού Ελληνισμού από τις μακραίωνες
εστίες του. Μια επέτειος η οποία καταγράφεται ως μέγιστο κεφάλαιο της
κατ’ εξοχήν καταστροφής στην ελληνική ιστορία, είναι καιρός μνημοσύνης
και ενθυμήσεων. Οι μνήμες αναζητούν διέξοδο προς τις πηγές του ιστορικού
χρόνου και αποτελούν ταυτοχρόνως υπενθύμιση της οφειλής και του χρέους
προς αυτούς που σθεναρά αντιτάχθηκαν στη διάβρωση της συλλογικής μνήμης,
κάνοντας λάβαρο εθνικού χρέους την πρόθεση αναστήλωσης του ιερού της
«Ελληνικότητας» και αναζωπύρωσης της φλόγας της επί εκατό χρόνια
παραμερισμένης παράδοσης.
Ο Φώτης Κόντογλου, από τις εμβληματικότερες μορφές αυτής της γενιάς, ως αυθεντικός εκφραστής της ανάγκης επιστροφής προς τα θέσμια των παραδόσεων και της λαϊκής παράδοσης, έθεσε ως κυρίαρχο ζητούμενο την απαλλαγή από την κηδεμονία και την εξάρτηση από τα καλλιτεχνικά ρεύματα της Δύσης. Την παράδοση ήθελε ελληνοπρεπή και σε αδιάσπαστη ενότητα με το ορθόδοξο δόγμα.
Σε μια εποχή που συναφείς έννοιες κλυδωνίζονταν στη δίνη των πολυπολιτισμικών μετασχηματισμών και οι παραδοσιακές δομές υφίσταντο την πίεση της αποδόμησης, ο Φώτης Κόντογλου ως κληρονόμος των Αϊβαλιώτικων παιδαγωγικών επιρροών θεώρησε χρέος του να αντιταχθεί στην «αττική ωραιοπάθεια» κατά την ρήση του Τσαρούχη και να ανασύρει από τους άβατους χώρους της ψυχής του τις υπνώτουσες αρχές των πολιτιστικών του αναφορών.
Παρά τις κατά καιρούς κριτικές υπονομεύσεις ένα είναι βέβαιο, ότι τόσο οι εικονογραφικές ιστορίσεις όσο και οι πνευματικές διδαχές του άφησαν ανεξίτηλο στίγμα και βαθιά σημάδεψαν τον εικοστό αιώνα του τόπου μας.
ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου