Επίσκεψη στους... επισκέπτες της σχεδιάζει η ΔΕΒΘ
Μικέλα Χαρτουλάρη
Μανώλης Πιμπλής: ο ο άξιος διευθυντής της ΔΕΒΘ , που κατέλαβε μάλιστα τη θέση με ...διεθνή διαγωνισμό!
Τα τελευταία χρόνια η Διεθνής εκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης είχε καταφέρει να συγκαταλέγεται στα μείζονα πολιτιστικά γεγονότα και να συγκεντρώνει ένα ενεργό κοινό που την περίμενε με ανυπομονησία. Το φετινό πρόγραμμά της ήταν φιλόδοξο, όμως λόγω Covid-19 η ΔΕΒΘ μετατέθηκε για τα τέλη Οκτωβρίου. Ο διευθυντής της, Μανώλης Πιμπλής, εξηγεί ότι αυτή η αναβολή την ωθεί να προχωρήσει στο επόμενο σημαντικό βήμα της και αναπτύσσει το νέο στοίχημα της ΔΕΒΘ.
Σαν
αύριο θα ξεκινούσε η Διεθνής Εκθεση Βιβλίου της Θεσσαλονίκης
(7-10/5/2020), που μετατέθηκε λόγω της πανδημίας του Covid-19 για τα
τέλη Οκτωβρίου 2020. Μετατέθηκε αλλά δεν ματαιώθηκε˙ αντίθετα, σε αυτή
την πρωτόγνωρη συνθήκη, είναι έτοιμη να ανασυγκροτηθεί και να «βγει»
εκείνη να επισκεφθεί τους επισκέπτες της, «μέσα από τις οθόνες των
υπολογιστών του κοινού της και όχι μόνο».
Το
εξηγεί στην «Εφ.Συν.» ο Μανώλης Πιμπλής, διευθυντής της ΔΕΒΘ (με
διαγωνισμό) από τον Ιανουάριο του 2017: «Ελπίζουμε ότι φέτος, με μια
πεντάμηνης διάρκειας διαδικτυακή παρουσία, θα κάνουμε ένα βήμα προς τον
μεγάλο στόχο, να είναι η Εκθεση ένα σύνολο δράσεων σε ετήσια βάση, που
θα κορυφώνεται το τετραήμερο της φυσικής της πραγμάτωσης. Ανεξάρτητα
λοιπόν από τον -υπαρκτό- φόβο μιας νέας έξαρσης της επιδημίας το
φθινόπωρο, που θα ματαίωνε οριστικά την έκθεση, θα κάνουμε εμείς το
οφειλόμενο βήμα προς το κοινό που την επισκέπτεται, ζητώντας μάλιστα τη
συμμετοχή του».
Το ψηφιακό γεγονός που
ετοιμάζει η ΔΕΒΘ είναι μια πρωτοβουλία εκσυγχρονισμού και διεθνοποίησής
της σε έναν τομέα όπου καταφανώς υστερούσε. Η πρωτοβουλία βρίσκει
απολύτως σύμφωνο τον Κωνσταντίνο Τσουκαλά, πρόεδρο στο Δ.Σ. του
Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού (ΕΙΠ), το οποίο διαδέχτηκε ως φορέας
υλοποίησης της ΔΕΒΘ (και των Διεθνών Εκθέσεων Βιβλίου όπου συμμετέχει η
Ελλάδα) το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου, μετά την κατάργησή του το 2013. Και θα
μπορέσει να γίνει πραγματικότητα αυτή η πρωτοβουλία, χάρη στην παράταση
του ΕΣΠΑ η οποία εγκρίθηκε από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας για
μια τετραετία, απόδειξη του ότι αναγνωρίζεται η επιτυχία της Διεθνούς
Εκθεσης Βιβλίου.
Αυτό θα σημάνει αιμοδότηση με
265.000 ευρώ τον χρόνο (με τον ΦΠΑ) προς τη ΔΕΒΘ, η οποία, ας
σημειωθεί, δεν ενισχύεται οικονομικά ως θεσμός ούτε από το υπουργείο
Πολιτισμού ούτε από τον Δήμο Θεσσαλονίκης (το 2018 και το 2019
επιχορηγήθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων).
Θα
ήταν ξεχωριστή η 17η διοργάνωση της ΔΕΒΘ τον φετινό Μάιο, με το ολοένα
πιο ανήσυχο κοινό της -αθηναϊκό, βορειοελλαδίτικο, ευρωπαϊκό- που πέρσι
έφτασε τους 60.000 επισκέπτες, έναντι 50.000 το 2018.
Στα
Περίπτερα της Hellexpo θα τριγυρνούσαν αυτές τις ημέρες εκλεκτοί
ελληνόφωνοι συγγραφείς λογοτεχνίας και ιστορικών ή άλλων δοκιμίων
κοινωνικών και πολιτικών επιστημών, επίσης, διασημότητες όπως οι
Βρετανοί Ρόντρικ Μπίτον, Τζόναθαν Κόου και Πολ Μέισον, ο Αιγύπτιος Αλάα
Αλ-Ασουάνι, οι Γάλλοι Πιερ Ασουλίν, Ανρί Τονέ και Νταβίντ Ντιοπ, ο
Νορβηγός Γκάιρ Γκούλικσεν, οι Ιταλοί Πάολο Φάμπρι και Αντόνιο Μορέσκο, ο
Μαροκινός Μαχί Μπινμπίν, οι Γερμανοί Σεμπάστιαν Φίτζεκ, Στέφαν Λέσενιχ
και το νέο αίμα της γερμανόφωνης λογοτεχνίας, που είναι η τιμώμενη του
2020.
Σαράντα δύο «ονόματα» από τη διεθνή
συγγραφική σκηνή είχαν επιβεβαιώσει τον ερχομό τους και 357 εκδηλώσεις
εκδοτικών οίκων και φορέων (πολιτιστικών ιδρυμάτων, ινστιτούτων, λεσχών
ανάγνωσης, ψηφιακών εκδόσεων κ.ά.) είχαν οριστικοποιηθεί. Ταυτόχρονα
προετοιμάζονταν εργαστήρια για την Παιδική και Εφηβική Γωνιά ή για την
Προσφυγική Εμπειρία κι επίσης τα ειδικά Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών,
Μετάφρασης, Λογοτεχνικής Performance, τα αξιόλογα επαγγελματικά
σεμινάρια, οι ομιλίες, οι εκθέσεις, οι προβολές ντοκιμαντέρ και οι
συζητήσεις για μεγάλα κοινωνικά-πολιτισμικά ζητήματα, που καθιέρωσε
πλέον το ΕΙΠ γύρω από θεματικά αφιερώματα.
Για
το 2020, ήταν «Ο χρόνος στη λογοτεχνία και η λογοτεχνία στον χρόνο»
καθώς και τα: «Οικολογία-Λογοτεχνία-Πολιτική», «Λογοτεχνία και Μνήμη»,
«Το ’21 σήμερα». Επίσης, με παρόντα τον πρόεδρο της Ακαδημίας Γκονκούρ,
Ντιντιέ Ντεκουέν, θα εγκαινιαζόταν το Βραβείο «Γκονκούρ της Ελλάδας», με
Ελληνες σπουδαστές/στριες της γαλλικής να βραβεύουν ένα γαλλικό
λογοτεχνικό έργο μεταφρασμένο στα ελληνικά.
Ενώ
λοιπόν η οικονομική κρίση και η κατάργηση του ΕΚΕΒΙ συρρίκνωσαν τη ΔΕΒΘ
και κλόνισαν τον εκδοτικό και βιβλιοφιλικό κόσμο, «η ολική επαναφορά
της τα τελευταία χρόνια», παρατηρεί ο Μ. Πιμπλής, «οδήγησε σε κάτι πολύ
παραπάνω από την απλή ανάκτηση της εμπιστοσύνης τους. Εκδότες,
συγγραφείς, μεταφραστές, επαγγελματίες του βιβλίου και ένα ευρύτερο
κοινό την υιοθέτησαν με διάθεση να συμμετάσχουν ενεργά στις δράσεις της
όχι ως απλοί επισκέπτες αλλά ως δρώντα πρόσωπα με δημιουργική παρουσία
και πρωτοβουλίες».
«Κρίσιμος κρίκος μιας πολιτικής βιβλίου, αν αυτή υπάρξει ξανά…»
Από
τις επόμενες εβδομάδες η ιστοσελίδα της ΔΕΒΘ και οι λογαριασμοί της όσο
και του ΕΙΠ στα κοινωνικά δίκτυα προγραμματίζεται να ζωντανέψουν με
σύντομα κείμενα, βίντεο και live διαδικτυακές συζητήσεις που θα
καλλιεργούν την επικοινωνία της ΔΕΒΘ με συγγραφείς, μεταφραστές,
εκδότες, δημοσιογράφους, κριτικούς κ.ά. με στόχο: την προαγωγή της
φιλαναγνωσίας, την ανάδειξη της διαδικασίας της συγγραφής και του
εκδοτικού τοπίου, την παρουσίαση των Φεστιβάλ της ΔΕΒΘ αλλά και την
προβολή του διεθνούς χαρακτήρα της. Αναμένονται άλλωστε η διαδικτυακή
παρουσία της γερμανόφωνης λογοτεχνίας και των Γάλλων συγγραφέων που θα
πλαισίωναν το ελληνικό «Γκονκούρ». Καινοτόμα πρόταση είναι επιπλέον η
παρουσία του κοινού με μαρτυρίες ή μικροδιηγήματα σχετικά με τη ΔΕΒΘ
και, μετά από σχετικό διαγωνισμό, η συμμετοχή των νικητών σε πάνελ της
Εκθεσης.
Για όλα αυτά, η ΔΕΒΘ, προβλέπεται να
ξανασυνεργαστεί με το Τμήμα Ψηφιακών Μέσων του Πανεπιστημίου Δ.
Μακεδονίας και με την ομάδα που γύρισε τα δύο ντοκιμαντέρ της Εκθεσης
(2018, 2019). Το ολοκληρωμένο πρόγραμμα ψηφιακής παρουσίας της θα
υποβληθεί άμεσα στο Δ.Σ. του ΕΙΠ, που πήρε παράταση θητείας από το ΥΠΠΟΑ
(για δύο μήνες), ώς τα τέλη Μαΐου.
«Φυσικά»,
σημειώνει ο Μ. Πιμπλής, «όλα αυτά δεν μπορούν να υποκαταστήσουν μια
κεντρική πολιτική που έχει ανάγκη το βιβλίο όπως την έχουν και ο
κινηματογράφος, το θέατρο, η μουσική, ο χορός. Μια κεντρική πολιτική που
θα προάγει τη διάδοση της ανάγνωσης, την εξοικείωση των μαθητών με το
λεγόμενο “εξωσχολικό” βιβλίο, τη δημιουργία ενός κλίματος όπου το
βιβλίο, ο κόσμος των ιδεών και της τέχνης του λόγου αλλά και γενικότερα ο
πολιτισμός θα γίνει είδος πρώτης ανάγκης.
»Η
Εκθεση της Θεσσαλονίκης πάντως, με διαδοχικές βελτιώσεις, ελπίζουμε ότι
θα φτάσει σε ένα τέτοιο σημείο ώστε αν κάποτε μια τέτοια πολιτική
υπάρξει ξανά, να είναι εκεί, σαν έτοιμη από καιρό, και να αποτελέσει
αμέσως έναν κρίσιμο κρίκο της. Αυτόν που συνδέει την «εσωτερική» με την
«εξωτερική» πολιτική βιβλίου, τον Έλληνα συγγραφέα με το κοινό του
παντού στην Ελλάδα και τους πιθανούς εκδότες του στο εξωτερικό, τα
δίκτυα των βιβλιοθηκών και των αναγνωστών στην Ελλάδα με τα αναγκαία
διεθνή δίκτυα παραγόντων του βιβλίου, που έχει ανάγκη η χώρα για να
μπορεί να βγαίνει πολιτισμικά εκτός συνόρων.
»Αρα
μια καλή Διεθνής Εκθεση Βιβλίου της Θεσσαλονίκης δεν μπορεί παρά να
είναι μια γιορτή δημιουργικότητας, αλληλοκατανόησης, διαρκούς και
ενεργής συμμετοχής στους προβληματισμούς και την κινητικότητα του καιρού
μας».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου