Playing With the Orchestra in Baltimore
A
Baltimore Symphony Orchestra program in its third year invites amateur
musicians for a rigorous week of work, study and performance.
July 15, 2012, Sunday
ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ ΣΤΗΝ ΟΡΧΗΣΤΡΑ
ΤΑ ΝΕΑ/THE NEW YORK TIMES
TOY DANIEL J. WAKIN, 29/7/2012
Ενας έμπειρος πλην ερασιτέχνης κλαρινετίστας αφηγείται
την εμπειρία συμμετοχής του στη Συμφωνική της Βαλτιμόρης για μία εβδομάδα
Το «Ιταλικό καπρίτσιο» του Τσαϊκόφσκι έμοιαζε να
καλπάζει όλο και πιο γρήγορα ενώ εγώ βρισκόμουν στη σκηνή της μεγάλης αίθουσας
συμφωνικής μουσικής Τζόζεφ Μέγιερχοφ, ανάμεσα στα μέλη της Συμφωνικής Ορχήστρας
της Βαλτιμόρης. Οι νότες έτρεχαν μπροστά στα μάτια μου κατά τη διάρκεια αυτής
της πρώτης πρόβας και τα δάκτυλά μου ήταν ανίκανα να τις παρακολουθήσουν. Το
τρένο έφευγε χωρίς εμένα. Ευτυχώς δεν ήμουν μόνος σ' αυτή τη θέση. Υπήρχαν
άλλοι 103 ερασιτέχνες μουσικοί οι οποίοι, όπως κι εγώ, είχαν δηλώσει συμμετοχή
στο ειδικό πρόγραμμα διάρκειας μίας εβδομάδας που έχει καθιερώσει η Συμφωνική
της Βαλτιμόρης, προσφέροντας μια μοναδική εκπαιδευτική εμπειρία «ζωής με την
ορχήστρα» σε ερασιτέχνες. Οχι δωρεάν φυσικά. Το ελάχιστο κόστος συμμετοχής
είναι 1.750 δολάρια, καθιστώντας το πρόγραμμα - εκτός από ευκαιρία «γνωριμίας
με το κοινό» - μια σωτήρια πηγή εσόδων για τη Συμφωνική σε αυτές τις δύσκολες
εποχές.
Στη διάρκεια αυτής της εβδομάδας παρακολουθήσαμε
πολλές διαλέξεις για τη βελτίωση της τεχνικής, την επιστήμη των ακουσμάτων, τις
μεθόδους εξάσκησης και για τους τρόπους διαχείρισης άγχους όταν καλείται να
λειτουργήσει κάποιος σε τόσο υψηλό επίπεδο απόδοσης. Κυρίως όμως παίζαμε, είτε
στα πλαίσια ιδιωτικών μαθημάτων και ορχηστρών δωματίου είτε σε μεγάλες αίθουσες
όπως στην επιβλητική και εκτυφλωτικά φωτισμένη σκηνή του Μέγιερχοφ. Για μία
εβδομάδα καθήσαμε δίπλα στους μουσικούς της Συμφωνικής, κάναμε παρέα και ήπιαμε
μπίρες μαζί τους, και ρουφήξαμε μπόλικη από τη μουσική σοφία τους («μπαμπά,
πήγες σε συμφωνική κατασκήνωση» μου είπε εκ των υστέρων ο γιος μου). Γνωρίσαμε
από πρώτο χέρι την εμμονική φύση των επίλεκτων μελών μιας ορχήστρας και νιώσαμε
τον σωματικό πόνο, την παραλυτική ανασφάλεια και, μια φορά στις τόσες, τη βαθιά
τους αυτοπεποίθηση. Οι αντιδράσεις τους στα πλαίσια αυτού του προγράμματος
συναναστροφής με ερασιτέχνες μουσικούς - σε μια περίοδο μάλιστα κατά την οποία
βιώνουν περικοπές, απολύσεις, καθώς και το αίσθημα ότι δεν εκτιμάται το έργο
τους όσο θα έπρεπε - ήταν ανάμεικτες. Κάποιοι έμοιαζαν να έχουν ένα ύφος συγκατάβασης
ανθρώπων που αφιέρωσαν τη ζωή τους στον στόχο της καλλιτεχνικής ολοκλήρωσης και
τώρα έπρεπε να συμβιβαστούν με την ιδέα ότι πρέπει να συνεργάζονται με
ερασιτέχνες καλεσμένους που πληρώνουν ακριβά γι' αυτό το προνόμιο. Υπήρξαν όμως
και μέλη της Συμφωνικής που ένιωθαν φανερή ικανοποίηση μεταδίδοντας τις γνώσεις
τους σε αφοσιωμένους και περιδεείς εραστές της μουσικής. Ανεκτίμητες ήταν και
οι ανεκδοτολογικές ιστορίες - συνήθως με πρωταγωνιστές τούς διευθυντές
ορχήστρας - που μας αφηγούνταν τις νύχτες κάποιοι από τους μουσικούς της
Συμφωνικής, τους οποίους συναντούσαμε στο μπαρ του ξενοδοχείου όπου διαμέναμε
κατά τη διάρκεια του προγράμματος. Οπως η περίπτωση του μαέστρου, του οποίου το
αριστερό χέρι όταν διηύθυνε είχε γίνει κάποια στιγμή τόσο ανεξέλεγκτο στις
κινήσεις του ώστε οι μουσικοί σταμάτησαν να τον παρακολουθούν για να μην
μπερδεύονται. «Κάποια στιγμή, γλίστρησε και έπεσε από το πόντιουμ, και δεν το
προσέξαμε καν» μας είπε ένας βετεράνος βιολονίστας. Τα φαιδρά περιστατικά
πάντως αποτελούν εξαίρεση σε μια δουλειά στην οποία κυριαρχεί συχνά η απόλυτη
ένταση: «Η πίεση και το άγχος είναι εξωπραγματικά» μου είπε ένας από τα πιο
παλιά μέλη της Συμφωνικής. «Το κοινό δεν έχει ιδέα. Δεν σου επιτρέπεται να
κάνεις ούτε ένα λάθος». Καθώς τελείωνε η εβδομάδα, κατανοούσα απολύτως τα λόγια
του, αφού ξυπνούσα στη μέση της νύχτας από την αγωνία για την πρόβα της
επόμενης ημέρας. Για να ξανακοιμηθώ, έπρεπε να θυμίσω στον εαυτό μου ότι δεν
ήμουν μέλος της Συμφωνικής αλλά περιστασιακός επισκέπτης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου