Ο μαέστρος της ειρήνης

daniel barenboim Μπαγκέτα,σεξ, πολιτική

Παύλος Ηλ. Αγιαννίδης, Τα Νέα, 14/7/2012

Ο Ντάνιελ Μπάρενμποϊμ έβαλε στη ζωή του τη μουσική στα πέντε, τη διδάχθηκε από τον ίδιο τον πατέρα του, έδωσε την πρώτη του συναυλία στα επτά στο Μπουένος Αϊρες και μέχρι τα 11 είχε καταφέρει να τον καλέσει ο μεγάλος γερμανός μαέστρος - που είχε κατηγορηθεί και ως «ναζιστής» - Βίλχελμ Φουρτβένγκλερ να παίξουν Μπετόβεν στο Ζάλτσμπουργκ. Παράλληλα, έβαλε στη ζωή του τον στόχο της ειρήνης και την ευμάρεια. Στην τελευταία ο ίδιος συμπεριλαμβάνει δίχως ενοχές και το σεξ. Τον έρωτα, αν θέλουν οι πιο σεμνότυφοι, οι οποίοι δεν θα βρουν υποχρεωτικά σύμμαχό τους τον μαέστρο στο στρογγύλεμα των εννοιών.

Βέβαια, για κείνον όλα είχαν αφετηρία τον έρωτα και το πάθος. Ερωτευμένος με τη βρετανίδα βιολοντσελίστρια Ζακλίν ντι Πρε, την πήγε στο Ισραήλ, προκαλώντας με τις ερωτικές διαχύσεις τους μίνι σκάνδαλο στην τότε πουριτανική ισραηλινή κοινωνία. Εκεί συνέπραξαν μουσικά για τον Στρατό στη διάρκεια του Πολέμου των Εξι Ημερών και παντρεύτηκαν στο Τείχος των Δακρύων, αφού εκείνη ασπάστηκε τον ιουδαϊσμό. Με κουμπάρο τον διάσημο μαέστρο Ζούμπιν Μέτα, που χρειάστηκε να βαφτιστεί - για λίγο! - Μοσέ Κοέν!

Οταν η Ντι Πρε διαγνώστηκε με σκλήρυνση κατά πλάκας - κατέληξε το 1987 - κυκλοφόρησαν φήμες, που ποτέ δεν χρειάστηκε να διαψευσθούν (ο Μπάρενμποϊμ όταν τον ρωτούν, κάποιοι ορκίζονται ότι μειδιά πονηρά), ότι εκείνη για να μην τον χάσει τον «δάνειζε» στην αδελφή της.

Δεν το πέτυχε βέβαια, όσο κι αν ο σύζυγός της πίστευε πως κατάφερε να της αποκρύψει - για να μην την πληγώσει, όπως λέει - την παθιασμένη παράλληλη σχέση του, από τις αρχές του '80, με τη ρωσίδα πιανίστρια Γιελένα Μπασκίροβα, που του χάρισε τα δυο παιδιά τους (χιπ - χόπερ και βιολονίστα σήμερα) όταν παντρεύτηκαν το 1988. Ο ίδιος επανειλημμένα έχει πει πως η σωματική έλξη είναι εκείνο που μπορεί να κρατήσει έναν γάμο, όπως ο δικός του, για χρόνια πολλά…

Δεν είναι όμως αυτό - αστειεύεται - για το οποίο προτάθηκε επανειλημμένα για Νομπέλ (Ειρήνης). Ο Μπάρενμποϊμ είναι γνωστό, διεθνώς, ότι δεν σηκώνει μύγα στο σπαθί του σε ζητήματα εξουσίας και επιβολής. Το είχε πει άλλωστε και στις εξαιρετικές - ως προς το βάθος της μουσικής και της πολιτικής συνάμα - συζητήσεις του στο Κάρνεγκι Χολ της Νέας Υόρκης (έγιναν και βιβλίο, το οποίο είχε παρουσιαστεί παλαιότερα από το «Βιβλιοδρόμιο») με τον παλαιστινιακής καταγωγής αμερικανό διανοούμενο και συγγραφέα Εντουαρντ Σαΐντ με τον οποίο το 1999 ίδρυσαν την Ορχήστρα West Eastern Divan, από Ισραηλινούς, Παλαιστινίους των Κατεχομένων και άραβες νέους μουσικούς.

Σε αυτή την ορχήστρα έχει ρίξει το βάρος του ο Μπάρενμποϊμ και ως μουσικοπαιδαγωγός τα τελευταία χρόνια, όντας παράλληλα μουσικός διευθυντής στη Σκάλα του Μιλάνου (όπου σε μια παράσταση της «Βαλκυρίας», το 2010, κάλεσε το κοινό να «Ελευθερώσει τον Βάγκνερ» από τη λάθος αντίληψη ότι ήταν... ναζιστής, επειδή ο Χίτλερ και οι Ναζί τον είχαν ως προφήτη) και της Κρατικής Οπερας Βερολίνου.

Και να σκεφτεί κάποιος ότι πολύ πρόσφατα το Διεθνές Φεστιβάλ της Ντόχα, που τον είχε καλέσει με τη West Eastern Divan, ακύρωσε την πρόσκλησή του, ύστερα από καμπάνια εναντίον του ως «σιωνιστή»!

Τόσα χρόνια μουσικής κάτι λένε. Και για τη στάση του Μπάρενμποϊμ απέναντί της και για τον τρόπο που έκανε εκείνος τη Μουσική εργαλείο Ζωής.

«Η μουσική μπορεί να είναι το καλύτερο σχολείο για τη ζωή, και την ίδια στιγμή ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να ξεφύγεις από αυτήν», είναι το απόσταγμα σοφίας, που κλείνει και την αυτοβιογραφία - αστραπή του Ντάνιελ Μπάρενμποϊμ.