Τετάρτη, Μαρτίου 26, 2025

Πώς οι Έλληνες της Μαριούπολης αφέθηκαν στη μοίρα τους

 https://tvxs.gr/app/uploads/2025/03/marioupol-Greeks-450x292.jpg

 Οι Έλληνες της Μαριούπολης

Άγγελος Κολέμπας, Author at iskraΆγγελος Κολέμπας*


Μαριούπολη ονομάστηκε η πόλη που ιδρύθηκε με απόφαση της Αυτοκράτειρας Αικατερίνης Β’, επονομαζόμενη Μεγάλη, μετά από την υπογραφή της συνθήκης ειρήνης του Κιουτσούκ Καϊναρτζή (1774) μεταξύ της Οθωμανικής και της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, αποτέλεσμα του ρωσοτουρκικού πολέμου 1768-1774.

Το όνομά της φαίνεται να προήλθε από μία εικόνα της Παναγίας της Οδηγήτριας που έφεραν μαζί τους οι Έλληνες και που υπό την καθοδήγηση του Μητροπολίτη Ιγνάτιου πραγματοποιήθηκε η έξοδος των Ελλήνων από την Κριμαία προς την περιφέρεια της Αζοφικής.

Η ελληνική παρουσία χρονολογείται ήδη από τον 6ο και 5ο αι. π.Χ. όταν από την Μικρά Ασία, Ιωνία, Μίλητο Έλληνες έφυγαν και πήγαν στην Τραπεζούντα μετά στην Κριμαία και συγκεκριμένα στις πόλεις Πανκικαπέι (Παντικάπαιον που ταυτίζεται με το σημερινό Κερτς) και Χερσονές (Χερσώνα) όπου βαπτίστηκε χριστιανός ορθόδοξος ο Πρίγκιπας του Κιέβου (των Ρως) Βλαδίμηρος Α’ (988) από τον βυζαντινό αυτοκράτορα Βασίλειο Β’.

Η ιστορία των Ελλήνων της Αζοφικής με πρωτεύουσα την Μαριούπολη συνδέεται στενά με το εμπόριο. Οι πρώτοι που πήγαν εκεί έγιναν έμποροι και αξιοποίησαν τις μεγάλες ευκαιρίες που βρήκαν και έμειναν μέχρι που η Κριμαία έγινε ρωσική το 1774 με την συνθήκη Κιουτσούκ Καϊναρτζή.

Σύμφωνα με αυτήν την συνθήκη, η οποία ωφέλησε την ελληνική επανάσταση, δινόταν το δικαίωμα στα ελληνικά πλοία με ρωσική σημαία να κυκλοφορούν ελεύθερα στον Βόσπορο και την Μεσόγειο’ χωρίς κανένα έλεγχο από την οθωμανική αυτοκρατορία.

Ανάγκασε επίσης τον σουλτάνο να μη διώκει τους χριστιανούς που τέθηκαν υπό την προστασία της Ρωσίας. Με την προστασία της Αικατερίνης Β΄ δημιουργήθηκε ο ελληνικός εμπορικός στόλος που μετέφερε ρωσικά σιτηρά και εμπορεύματα, πλοία με ρωσική σημαία που έφεραν κανόνια και χρησιμοποιήθηκαν στην επανάσταση του 1821.

Το 1778 μεταφέρθηκαν από την Κριμαία στην Μαριούπολη με απόφαση της Μεγάλης Αικατερίνης Β΄ 30.000 περίπου, εκ των οποίων 18.000 ήταν Έλληνες και οι υπόλοιποι Αρμένιοι και Γεωργιανοί, όλοι χριστιανοί ορθόδοξοι, και έκτισαν την Μαριούπολη.

Η Μαριούπολη υπάγεται στην περιφέρεια Ντονιέτσκ και πληθυσμός ανέρχεται στους 450.000 κατοίκους περίπου. Οι περισσότεροι Έλληνες 115.000 περίπου, βρίσκονταν και βρίσκονται στην πόλη της Μαριούπολης, στα 24 χωριά, που τα ονόμασαν ελληνικά χωριά, γύρω από την Μαριούπολη και λίγοι στην υπόλοιπη περιφέρεια Ντονιέτσκ.

Με απόφαση Μεγάλης Αικατερίνης Β΄ κτίστηκε επίσης το 1794 και η πόλη της Οδησσού, γνωστή σε μας ως έδρα της Φιλικής Εταιρείας, αλλά και τους Έλληνες εμπόρους που μεγαλούργησαν εκεί. Στην Οδησσό βρίσκονταν 1500 περίπου Έλληνες. Τώρα με τον πόλεμο δεν ξέρουμε πόσοι έχουν μείνει εκεί.

Η γλώσσα, η διάλεκτος που μιλούν οι Έλληνες της Μαριούπολης ονομάζεται ρωμέϊκα (ή ρουμέικα). Από γενιά σε γενιά διατηρήθηκαν πολλά ήθη και έθιμα που κουβάλησαν μαζί τους. Γιορτάζουν έντονα, με μεγάλη νοσταλγία για την πατρίδα, την 25η Μαρτίου 1821 με ομιλίες και μεγάλες εκδηλώσεις μουσικές, πολιτιστικές.

Από τις 20 Μάη 2022, δυο μήνες περίπου από την έναρξη του πολέμου η Μαριούπολη από ουκρανική έγινε ρωσική. Τώρα όλη η περιφέρεια Ντονιέτσκ, πλην δύο, τριών μικρών πόλεων που ακόμα γίνονται μάχες ανήκει στην ρωσική ομοσπονδία.


Οι τέσσερις περιφέρειες Λουγκάνς, Ντονιέτσκ, Ζαπαρόζια και Χερσών και συνταγματικά από το 2022 ανήκουν στην ρωσική ομοσπονδία, ύστερα από σχετικά δημοψηφίσματα. Η δε χερσόνησος της Κριμαίας είναι η πρώτη που συνταγματικά, μετά από δημοψήφισμα με ποσοστό 97% ενώθηκε με την Ρωσία το 2014.

Τώρα, στα πεδία των μαχών δεν υπάρχουν Έλληνες. Ο πρώην υφυπουργός ΥΠΕΞ κ. Συρίγος ανέφερε, έβαλε το ερώτημα, θα πρέπει η Ελλάδα μας να στείλει στρατιώτες για να προστατεύσουν τους Έλληνες της Ουκρανίας; Πού είναι οι Έλληνες;

Οι Έλληνες κύριε Συρίγο είναι στην Μαριούπολη και στην περιφέρεια Ντονιέτσκ, όπως αναφέρουμε παραπάνω και όχι στην Ουκρανία και από το 2022 και μετά το ελληνικό ΥΠΕΞ και η κυβέρνηση τούς έχει εγκαταλείψει πλήρως, δεν ενδιαφέρθηκε καθόλου και έχει επιβεβαιωθεί αυτό από τους εκεί Έλληνες που έχουν εκφράσει πολλές φορές την πικρία τους για την μητέρα πατρίδα!

Καλό θα ήταν το ΥΠΕΞ και η ελληνική κυβέρνηση να ενδιαφερθεί, να ασχοληθεί με τους Έλληνες της Μαριούπολης και όχι να ασχολείται και να συνομιλεί συχνά ο πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης με τον ανεκδιήγητο ¨πρόεδρο¨ της Ουκρανίας κ. Ζελένσκι.

Από το 2014 που ξεκίνησε ο εμφύλιος πόλεμος στην Ουκρανία, απαγορεύτηκε η ρωσική γλώσσα και το κακό είναι ότι οι Έλληνες μιλούσαν, γνώριζαν ρώσικα και μεταξύ τους μιλούσαν την διάλεκτο, τα ρωμέϊκα. Οι συγγενείς και φίλοι μας φοβόνταν να μιλήσουν ελεύθερα στο τηλέφωνο. Για οχτώ χρόνια υπήρχε φόβος μέχρι που έγιναν Ρωσία.

Την διοίκηση της Μαριούπολης είχαν αναλάβει στην ουσία το γνωστό, ναζιστικό τάγμα Αζόφ που του καταμαρτυρούν πολλά εγκλήματα. Γνωστό για την μεγάλη μάχη και τον αποκλεισμό τους στο τεράστιο εργοστάσιο σιδήρου Αζόφ Στάλ, όπου και παραδόθηκαν, αιχμαλωτίστηκαν. Στην περιφέρεια Ντονιέτσκ η μεγάλη πλειοψηφία αισθανόταν Ρώσοι και Έλληνες παρά Ουκρανοί.

Η Μαριούπολη τώρα, τρία χρόνια από τότε που έγινε ρωσική (ήταν ρωσική επί Μεγάλης Αικατερίνης Β΄ όπως ήταν και το Κίεβο, Χάρκοβο, Ντονιέτσκ, Ντνιεπροπετρόφσκ, Ζαπαρόζια, Χερσώνα, Νικολάεφ, Οδησσός και Κριμαία), έχει αλλάξει πλήρως, ανακαινίστηκε.

Κατασκευάστηκαν από 10.000 Ρώσους τεχνικούς πάνω από 5.000 καινούργια διαμερίσματα, που δόθηκαν δωρεάν σε αυτούς που καταστράφηκαν τα σπίτια τους, έκτισαν καινούργιο νοσοκομείο ανακαινίστηκαν τα παλιά, ενώ η ατμόσφαιρα που ήταν πολύ επιβαρυμένη λόγω λειτουργίας του μολυσματικού εργοστασίου Αζόφ Στάλ καθάρισε μαζί με την θάλασσα, όπου άρχισαν να εμφανίζονται ψάρια. Η Μαριούπολη μετατρέπεται σε μια καινούργια τουριστική πόλη απέναντι από την Κριμαία.

Επειδή ζω την κατάσταση στην Μαριούπολη και το Ντονιέτσκ εδώ και 30 χρόνια, θα έλεγα στην ελληνική κυβέρνηση να αγκαλιάσει τους εκεί Έλληνες, να αλλάξει άρδην το λεχθέν στη ¨σωστή πλευρά της ιστορίας¨ , αποκαθιστώντας πλήρως τις σχέσεις μας με την Ρωσία.

Οι σχέσεις των λαών της Ελλάδας και της Ρωσίας ήταν και είναι πάντα φιλικές, άρρηκτα συνδεδεμένες με την ιστορία, την θρησκεία-ορθοδοξία και τον πολιτισμό.

Οι ΗΠΑ, η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Μεγάλη Βρετανία στην κρίσιμη στιγμή δεν θα μας βοηθήσουν, το έχουν αποδείξει στο παρελθόν.

Είναι καιρός, έστω και τώρα κύριε πρωθυπουργέ, να δείτε την πραγματικότητα και να κοιτάξετε τα συμφέροντα της πατρίδας μας, γιατί οι «καιροί ου μενετοί»! 

*Οικονομολόγος-Πτυχιούχος ΑΣΟΕΕ, Συνταξιούχος ΟΑΕΕ, πρώην προϊστάμενος στην Γενική Τράπεζα για έξι χρόνια, επιχειρηματίας, πρώην ιδιοκτήτης της ΠΥΡΣΟΣ ΟΕ Α. https://www.kathimerini.gr/wp-content/uploads/2024/07/tr-29.jpg?v=1719823949

Δεν υπάρχουν σχόλια: