Ως Ελαφρό τραγούδι ονομάζεται το έντεχνο ελληνικό τραγούδι ευρείας κατανάλωσης που κυριάρχησε στην αστική διασκέδαση και τη ψυχαγωγία, από την εποχή του Μεσοπολέμου (1920-1940) μέχρι τη δεκαετία του 1960, της πρώτης μεταπολεμικής/μετεμφυλιακής δεκαετίας.
Άλλοι το ονομάζουν "Δυτικότροπο ή ευρωπαϊκό τραγούδι, παιδί ή ανίψι της καντάδας και της λαοφιλούς επιθεώρησης, ξαδέρφι της οπερέτας, το ελαφρό ή ελαφρύ τραγούδι προσαρμόζεται συνήθως στους ρυθμούς χορών όπως το βαλς ή το ταγκό. Με το ελαφρό τραγούδι καταπιάστηκαν κάποιοι σπουδαίοι και εμπνευσμένοι συνθέτες με μουσική παιδεία και, πολύ συχνά, θητεία σε κλασικές φόρμες.
Ξεπερνώντας τις επιρροές του ιταλικού στιλ, δημιούργησαν τραγούδια ιδιαίτερα έντεχνα, με επιρροές κυρίως από τη γαλλική σχολή τραγουδιού.
Ανάμεσα σε πολλούς άλλους, την εποχή εκείνη μεσουράνησαν συνθέτες όπως ο Αττίκ (που υμνεί τον έρωτα και ψυχαγωγεί, αμέτρητους νέους της εποχής), ο Κώστας Γιαννίδης, ο Χρήστος Χαιρόπουλος, ο Ιωσήφ Ριτσιάρδης, ο Κουτσουρόπουλος, ο Μίμης Κατριβάνος, ο Σώσος Ιωαννίδης, ο Στεφανίδης, ο Δενδρινός, ο Βέλλας, ο Σπάρτακος, ο Μαρκέας, ο Μιχάλης Σουγιούλ, ο Ζακ Ιακωβίδης, ο Καπνίσης, ο Ζοζέφ Κορίνθιος, ο Χατζηαποστόλου, ο Γιώργος Μουζάκης, ο Τάκης Μωράκης, κ.ά.
Στίχους για το ελαφρό τραγούδι θα γράψουν οι: Μίμης Τραϊφόρος, Αλέκος Σακελλάριος, Γιώργος Οικονομίδης, Αιμίλιος Σαββίδης, Μίνως Μάτσας, Πωλ Μενεστρέλ και πολλοί άλλοι.
Οι δίσκοι των 78 στροφών και το ραδιόφωνο, θα μεταφέρουν σε κάθε γωνιά της χώρας τις φωνές ερμηνευτών όπως οι: Σοφία Βέμπο, Κάκια Μένδρη, Ελίζα Μαρέλλι, Νίκος Γούναρης, Νάσος Πατέτσος, Νινή Ζαχά, Τώνης Μαρούδας, Μάγια Μελάγια, Δανάη (Στρατηγοπούλου), Σώτος Παναγόπουλος, Φώτης Πολυμέρης, Πέτρος Επιτροπάκης κ.ά. Θα διακριθούν επίσης κάποια εξαίρετα ντουέτα (Κορώνη-Φίλανδρου, Μουζά-Λιγνού, κ.ά.) και κάποια τρίο (Τρίο-Κιτάρα, Τρίο-Μπριλάντε, κ.ά.)
Ως ειδική κατηγορία μουσικής έκφρασης, είναι δύσκολο να πούμε τι είναι το ελαφρό τραγούδι.
Είναι, όμως, εύκολο να πούμε τι δεν είναι: δεν είναι «βαρύ», είτε σε σχέση με τη δυτική μουσική έκφραση, την κλασική μουσική, είτε σε σχέση με το δημοτικό ή το αστικό λαϊκό τραγούδι.
Συχνά, βέβαια, τα όρια ανάμεσα στο «ελαφρό» και το «βαρύ» είναι δυσδιάκριτα, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε πως, το ελαφρό τραγούδι, για να διευρύνει την εκφραστική του δύναμη ή για να γίνει αποδεκτό από τα λαϊκά στρώματα, φλερτάρει με στοιχεία από τη λαϊκή ή τη δημοτική μουσική.
Το ελαφρό τραγούδι είναι το τραγούδι μιας ετεροχρονισμένης ελληνικής μπελ-επόκ.
Είναι συχνές οι αναφορές σε απελπισμένους έρωτες δίχως ανταπόκριση ή στα νιάτα που περνούν δίχως επιστροφή.
Ρομαντισμός, νοσταλγία και αστική ευγένεια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της στιχουργικής του.
Στα τραγούδια που παράγονταν από τη δεκαετία του 1920, έπαψε πλέον η έντονη επιρροή του ιταλικού μπελ κάντο. Οι συνθέτες επηρεάσθηκαν από τη γαλλική σχολή τραγουδιού, δημιουργώντας τραγούδια ιδιαίτερα έντεχνα από μελωδική και αρμονική άποψη, συμβατών με το ρομαντικό κλίμα της εποχής και που μπορούσαν να λειτουργήσουν ως οικογενειακή αναψυχή. Ωστόσο σε πολλές περιπτώσεις, δεν δίσταζαν να αναμείξουν στις περίτεχνες μελωδίες και αρμονίες και μοτίβα ανατολίτικα ή ρυθμούς δανεισμένους από την ελληνική μουσική όπως τα 7/8.
Οι επιρροές όμως δεν σταμάτησαν στο γαλλικό τραγούδι. Το αργεντίνικο ταγκό, από τα τέλη της δεκαετίας του 1920, κατακτά τις καρδιές των αστών όπως και άλλοι λατινοαμερικάνικοι ρυθμοί όπως το φοξ - τροτ, η σάμπα, η ρούμπα κ.ά. που ήλθαν να παραγκωνίσουν το βαλς που κυριαρχούσε μέχρι τότε, ενώ τζαζ ορχήστρες έκαναν την εμφάνισή τους στα πολυτελή νυχτερινά κέντρα της εποχής. Όλα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα να δημιουργηθούν τραγούδια που ενσωμάτωναν τα νέα μηνύματα.
Έτσι δημιουργήθηκε ολόκληρη κατηγορία τραγουδιών, τα λεγόμενα ελαφρά, η ρετρό του μεσοπολέμου.
0:00:00 * 01. ΤΟ ΤΑΓΚΟ ΤΩΝ ΡΟΔΩΝ [ΟΡΕΣΤΗΣ ΜΑΚΡΗΣ]
0:03:32 * 02. ΓΛΥΚΕΙΑ ΜΟΥ ΡΕΖΕΝΤΑ [ΠΑΟΛΑ ΝΙΚΟΛΕΣΚΟ]
0:06:43 * 03. ΕΙΔΑ ΜΑΤΙΑ [ΑΤΤΙΚ]
0:10:18 * 04. ΠΑΛΙΑ ΤΑΒΕΡΝΑ [ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΙΤΑΛΗΣ & ΧΟΡΩΔΙΑ]
0:13:34 * 05. ΑΣΤΕΡΩ [ΠΕΤΡΟΣ ΕΠΙΤΡΟΠΑΚΗΣ]
0:16:05 * 06. ΤΗΣ ΚΟΛΟΜΠΙΝΑΣ ΤΟ ΦΙΛΙ [ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΑΒΑΡΗΣ & ΧΟΡΩΔΙΑ]
0:19:05 * 07. Ο ΓΕΡΟ ΔΗΜΟΣ [ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ]
0:22:00 * 08. ΑΝ ΒΓΟΥΝ ΑΛΗΘΕΙΑ [ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΕΛΕΝΔΑΣ]
0:25:07 * 09. Ο ΜΠΑΡΜΠΑ ΓΙΑΝΝΗΣ [ELVIRA DE HIDALGO & ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ]
0:28:09 * 10. Η ΠΑΛΙΑ ΣΤΡΑΤΩΝΑ [ΜΑΡΙΚΑ ΚΟΥΡΜΗ & ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΜΒΥΣΗΣ]
0:31:22 * 11. ΣΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ ΤΗ ΣΙΓΑΛΙΑ [ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΡΙΩΝΑΣ]
0:34:34 * 12. ΓΙΑΤΙ ΦΤΑΙΕΙ Η ΓΥΝΑΙΚΑ [ΕΛΕΝΗ ΠΑΠΑΔΑΚΗ]
0:37:21 * 13. ΑΝΑΜΝΗΣΙΣ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ [ΟΡΕΣΤΗΣ ΜΑΚΡΗΣ]
0:40:38 * 14. ΤΟ ΤΑΓΚΟ ΤΗΣ ΘΕΑΤΡΙΝΑΣ [ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΥΛΩΝΑΣ]
0:43:29 * 15. ΕΥΖΩΝΑΚΙ ΓΟΡΓΟ [ΧΟΡΩΔΙΑ]
0:47:04 * 16. ΜΠΕΜΠΑ ΜΟΥ, ΜΠΕΜΠΑ ΜΟΥ [ΝΟΥΝΟΥΚΑ ΦΡΑΓΚΙΑ & ΣΠΥΡΟΣ ΣΑΛΙΓΚΑΡΟΣ]
0:50:09 * 17. ΚΙ ΟΜΩΣ, ΚΙ ΟΜΩΣ [ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΕΛΕΝΔΑΣ]
0:53:09 * 18. ΕΙΜΑΙ ΕΝΑΣ ΤΡΕΛΟΣ ΚΑΒΑΛΛΙΕΡΟΣ [ΤΕΤΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ]
0:56:58 * 19. ΚΑΛΕ ΠΑΤΩΝΕΙΣ [ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΠΟΥΛΟΣ]
0:59:37 * 20. ΕΓΩ ΕΙΜΑΙ Η ΝΕΑ ΓΥΝΑΙΚΑ [ΣΩΤΗΡΙΑ ΙΑΤΡΙΔΟΥ]
1:02:11 * 21. ΜΙΑ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΑ ΤΡΕΛΑ [ΝΙΚΟΣ ΓΟΥΝΑΡΗΣ]
1:05:00 * 22. ΚΟΝΤΑ ΣΤΟ ΝΕΙΛΟ [ΣΟΦΙΑ ΒΕΜΠΟ]
1:08:12 * 23. ΑΡΤΙ ΑΦΙΧΘΕΙΣ ΕΞ ΑΜΕΡΙΚΗΣ [ΠΕΤΡΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ & ΤΕΤΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ]
1:11:26 * 24. Η ΚΑΡΔΙΑ ΜΟΥ ΠΟΝΕΙ ΓΙΑ ΣΑΣ [ΟΡΧΗΣΤΡΙΚΟ]
1:13:57 * 25. ΜΙΛΑ ΜΟΥ ΓΙ' ΑΓΑΠΗ [ΤΕΤΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ]
1:17:13 * 26. ΠΙΤΣΑ ΠΙΠΙΤΣΑ [ΝΟΥΝΟΥΚΑ ΦΡΑΓΚΙΑ & Ν. ΚΟΝΤΟΠΟΥΛΟΣ]
1:20:12 * 27. ΤΑ ΚΑΗΜΕΝΑ ΤΑ ΝΙΑΤΑ [ΑΤΤΙΚ]
1:23:03 * 28. ΣΤΗ ΣΑΝΤΑ ΛΟΥΤΣΙΑ [ΠΕΤΡΟΣ ΕΠΙΤΡΟΠΑΚΗΣ]
1:26:22 * 29. ΘΕΛΩ ΜΑΜΑ ΕΝΑΝ ΑΝΤΡΟΥΛΗ [ΕΛΕΝΗ ΠΑΠΑΔΑΚΗ]
1:29:32 * 30. ΛΑΤΡΕΥΩ ΤΗΝ ΠΕΘΕΡΑ ΜΟΥ [ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΙΔΑΛΗΣ]
1:32:43 * 31. ΑΧ! ΜΑΡΙ [ΣΩΤΗΡΙΑ ΙΑΤΡΙΔΟΥ]
1:36:08 * 32. Ο ΛΕΑΝΔΡΟΣ ΣΟΥ [ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΖΗΣ]
1:40:34 * 33. ΤΣΟΠΑΝΑΚΟΣ ΗΜΟΥΝΑ [Ν. ΜΟΣΧΟΝΑΣ & Κ. ΚΟΝΤΟΠΟΥΛΟΣ]
1:43:09 * 34. ΕΓΩ ΤΟ ΠΙΝΩ ΚΑΙ ΤΟ ΛΕΩ [ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΟΛΑΝΗΣ & ΧΟΡΩΔΙΑ]
1:46:00 * 35. ΣΜΥΡΝΙΑ ΚΑΙ ΠΑΛΑΙΟΕΛΛΑΔΙΤΗΣ [ΖΑΖΑ ΜΠΡΙΛΑΝΤΗ & ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΜΒΥΣΗΣ]
1:48:43 * 36. ΚΥΡΑ ΜΟΥ [ELVIRA DE HIDALGO]
1:51:56 * 37. ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ [ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΕΛΕΝΔΑΣ]
1:55:09 * 38. ΤΗΣ ΚΙΘΑΡΑΣ ΤΟ ΚΛΑΜΑ [ΠΑΟΛΑ ΝΙΚΟΛΕΣΚΟ]
1:58:06 * 39. ΠΑΟΛΑ ΠΑΟΛΑ [ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΥΛΩΝΑΣ]
2:01:12 * 40. ΤΟ ΣΤΥΜΜΕΝΟ ΤΟ ΣΤΑΦΥΛΙ [ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΛΑΠΠΑΣ]
2:04:33 * 41. ΡΙΡΗ ΡΙΡΙΚΑ [ΜΑΡΙΑ ΚΟΥΡΜΗ & ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΡΙΝΕΑΣ]
2:08:11 * 42. ΤΟ ΣΙΓΑΡΕΤΤΟ [ΤΑΣΙΑ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ]
2:11:01 * 43. ΜΙΑ ΓΥΝΑΙΚΑ ΠΕΡΑΣΕ [ΚΩΣΤΑΣ ΚΟΝΤΟΠΟΥΛΟΣ]
2:14:25 * 44. ΓΛΥΚΕΙΑ ΜΟΥ ΑΡΖΕΝΤΙΝΑ [ΟΡΕΣΤΗΣ ΜΑΚΡΗΣ]
2:17:23 * 45. Η ΜΠΑΤΑ [ΧΑΒΑΓΙΕΣ ΜΑΚΡΗ]
2:20:21 * 46. ΞΕΝΟΜΑΝΙΑ [ΝΙΚΟΣ ΓΟΥΝΑΡΗΣ]
2:23:30 * 47. ΣΑΝ ΚΙ ΑΠΟΨΕ [ΣΟΦΙΑ ΒΕΜΠΟ]
2:26:10 * 48. ΠΟΣΟ Σ' ΕΧΩ ΣΥΜΠΑΘΗΣΕΙ [ΟΥΓΓΑΡΕΖΙΚΗ ΟΡΧΗΣΤΡΑ ΤΟΥ SANDOR JOZSI]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου