Δευτέρα, Αυγούστου 19, 2024

H φωτιά στο όρος Όρβηλος και η επί ένα μήνα αδυναμία κατάσβεσής της

 

https://insidestory.gr/sites/default/files/styles/image_ckeditor_medium/public/2024-08/orvilosafp-20240812-oikonomou-notitle240803_npw8i-v1-highres-fireatthegreekbulgarianbo.jpg.webp?itok=kMMTrZvd

Γιατί καίει ένα μήνα η φωτιά στο όρος Όρβηλος;

Κείμενο: Ραφαέλλα Μανέλη

Στις αρχές Αυγούστου η είδηση ότι μια φωτιά καίει ήδη για μέρες σε παρθένο πευκοδάσος στις Σέρρες άρχισε να κάνει τον γύρο του διαδικτύου, προκαλώντας αντιδράσεις για τα αντανακλαστικά του κράτους και θλίψη για την καταστροφή. Ένα μήνα μετά, η φωτιά σύμφωνα με το Εθνικό Αστεροσκοπείο

Στο ερώτημα αν στάλθηκε επαρκής αριθμός εναέριων μέσων και αν υπήρξε διακοπή των πτήσεών τους πάνω από τον Όρβηλο λόγω άλλων πιο κρίσιμων μετώπων στη χώρα, όπως έχει αναφέρει ο δήμαρχος, πηγές από την Πυροσβεστική υποστηρίζουν ότι καθημερινά διατίθεντο εναέρια μέσα για τη φωτιά στον Όρβηλο, χωρίς να αποκλείουν την πιθανότητα να υπήρξαν χρονικά κενά ανάμεσα στις ρίψεις. Τέλος, οι ίδιες πηγές σπεύδουν να επισημάνουν ότι είναι λάθος να νομίζουμε ότι αν στέλνονταν όλα τα εναέρια μέσα θα έσβηνε η φωτιά, ενώ τονίζουν ότι τα αεροσκάφη δεν επιχειρούν βραδινές ώρες. Έτσι, όταν μια εστία δεν έχει σβήσει καλά, βρίσκει την ευκαιρία να ξαναφουντώσει μέχρι το πρωί.

Η εξέλιξη της καμένης έκτασης από δορυφορικές απεικονίσεις στη δασική πυρκαγιά στο όρος Όρβηλος | Meteo

έχει κάψει 12.000 στρέμματα, από τα οποία τα 8.900 βρίσκονται στον ελλαδικό χώρο. Η πυρκαγιά πέρασε στη Βουλγαρία και ανάλογα με τη φορά του ανέμου έκαιγε πότε εμπρός και πότε πίσω από τη συνοριογραμμή, ενώ μέχρι πριν λίγες ώρες συνέχιζε έρπουσα, χωρίς να απειλεί τον κύριο όγκο του βουνού – χωρίς αυτό να σημαίνει πως ένας δυνατός αέρας δεν θα μπορούσε να αλλάξει την εικόνα. 

Πριν από λίγες ημέρες, ο Δήμος Σιντικής και οι κάτοικοι της περιοχής διαμαρτύρονταν

Δήμαρχος Σιντικής για φωτιά στις Σέρρες: «Τις τελευταίες 5 ημέρες δεν υπάρχει κανένα εναέριο μέσο» | Ethnos Newspaper on Youtube

για έλλειψη εναέριων μέσων, ενώ ο δικηγορικός σύλλογος Σερρών ανακοίνωσε ότι θα καταθέσει

Μήνυση του Δικηγορικού Συλλόγου Σερρών για τη φωτιά στον Όρβηλο που καίει ένα μήνα | Εφημερίδα των Συντακτών

μήνυση κατά παντός υπευθύνου. Εμείς ψάξαμε να βρούμε τι ακριβώς συμβαίνει τόσες μέρες στον Όρβηλο. Γιατί η φωτιά καίει επί ένα μήνα; Τι συνέβη με τα εναέρια μέσα και τι σημαίνει η μεγάλη διάρκειά της για το δάσος, σύμφωνα με τους ειδικούς;

Η αρχή και τα εμπόδια

Ήταν λίγο πριν τα μεσάνυχτα της 18ης Ιουλίου, όταν ένας κεραυνός άναψε φωτιά στο βουνό που μοιραζόμαστε με τη Βουλγαρία. Η μορφολογία του εδάφους έβαλε εξαρχής τους όρους στην επιχείρηση κατάσβεσης: ο Όρβηλος, όπως και άλλα βουνά της Βόρειας Ελλάδας, είναι ψηλός, απόκρημνος και δύσβατος. Είναι όμως και επικίνδυνος για έναν ακόμα απροσδόκητο λόγο: τα ναρκοπέδια. 

Ακούγεται περίεργο τόσα χρόνια μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τον εμφύλιο να γίνεται λόγος για ναρκοπέδια, αλλά ο Όρβηλος δεν είναι το μοναδικό βουνό της Β. Ελλάδας, του οποίου ένα μέρος αποτελεί αχαρτογράφητο πεδίο θανάτου που μπορεί να ξυπνήσει με τη φωτιά. Ο Γράμμος, το Βίτσι και άλλα βουνά, στα οποία επίσης έλαβαν χώρα μάχες, παρουσιάζουν αντίστοιχα προβλήματα. Τα απομεινάρια της Μάχης των Οχυρών

Μάχη των Οχυρών

και οι βόμβες του εμφυλίου λοιπόν, οδήγησαν τον στρατό να απαγορεύσει την πρόσβαση των πυροσβεστών σε ένα μέρος του βουνού όπου υπάρχουν εστίες φωτιάς. «Γίνονται συνεχώς εκρήξεις από πολεμικό υλικό που έχει μείνει εκεί» λέει ο δήμαρχος Σιντικής, Γεώργιος Τάτσιος, όσο μου εξιστορεί τις πρώτες ώρες της πυρκαγιάς, την περασμένη εβδομάδα, λίγο πριν τη συγκέντρωση διαμαρτυρίας των κατοίκων της περιοχής που ένιωθαν ότι είχαν αφεθεί στην τύχη τους με το βουνό να καίει από πάνω τους για τόσες μέρες. Τόσο ο Τάτσιος, όσο και ο Δασάρχης Σιδηροκάστρου, Στυλιανός Γαϊδαρτζής, που παρακολουθούν τη φωτιά όλο αυτό το διάστημα, αναφέρουν ότι άκουσαν εκρήξεις κοντά στα μέτωπα.

Συνεπώς οι τρόποι αντιμετώπισης της πυρκαγιάς ήταν δύο: τα εναέρια μέσα και οι αντιπυρικές ζώνες που δημιούργησαν οι πυροσβέστες σε μέρη που μπορούσαν να προσεγγίσουν. «Ήταν αδύνατο να πλησιάσουν οι πυροσβέστες με αποτέλεσμα εξαρχής να επιχειρούν μόνο εναέρια μέσα, μέχρι και πριν πέντε μέρες, όταν σταμάτησαν γιατί είχαμε πολλά μέτωπα σε όλη τη χώρα και το μεγάλο μέτωπο της Αττικής. Έτσι το Συντονιστικό της περιοχής έστελνε τα εναέρια μέσα όπου κινδύνευαν περιουσίες ανθρώπων ή και ανθρώπινες ζωές» αναφέρει ο Τάτσιος στις 13 Αυγούστου.

Οι φωτιές δεν σβήνουν με εναέρια μέσα

Με τις επίγειες δυνάμεις σχεδόν παροπλισμένες, η φωτιά δεν έσβηνε. Αυτή ήταν μια αναμενόμενη εξέλιξη για όσους ξέρουν καλά από πυρκαγιές. «Ειδικά στην έρπουσα φωτιά, το εναέριο μέσο δεν θα κάνει τη δουλειά που περιμένουμε. Πρέπει να πατήσει πόδι πυροσβέστη για να σβήσει τελείως. Τα εναέρια μέσα δεν κάνουν κατάσβεση σε καμία πυρκαγιά. Μπορούν μόνο να μειώσουν την ένταση, προκειμένου να δουλεύουν οι πυροσβέστες σε καλύτερες συνθήκες και με ασφάλεια. Διαφορετικά, η φωτιά θα σβήσει μόνη της, από τη βροχή ή από την υγρασία. Αυτή τη δυσκολία έχουν αυτά τα σημεία» εξηγεί ο Ηλίας Τζηρίτης, συντονιστής δράσεων για τις δασικές πυρκαγιές της WWF Ελλάδος και εθελοντής δασοπυροσβέστης.

«Ένα αεροσκάφος μειώνει την ένταση του πυροθερμικού φορτίου», μου εξηγούν πηγές του Πυροσβεστικού Σώματος, δίνοντας ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: «όταν οι φλόγες αγγίζουν τα 25 μέτρα, ακόμα κι αν έχει άπνοια, η ακτινοβολία τους δεν επιτρέπει στον πυροσβέστη να πάει εγγύτερα των 15 μέτρων από την εστία. Όμως, η εμβέλεια του σωλήνα νερού δεν είναι μεγαλύτερη από 15 μέτρα. Έτσι, τα αεροσκάφη κάνουν ρίψεις εκεί που οι φλόγες είναι μεγάλες, μειώνουν το ύψος της φλόγας και άρα την ακτινοβολία της δίνοντας τη δυνατότητα στους πυροσβέστες να πλησιάσουν και με τη βοήθεια του πυροσβεστικού σωλήνα να σβήσουν τις εστίες».

Στο ερώτημα αν στάλθηκε επαρκής αριθμός εναέριων μέσων και αν υπήρξε διακοπή των πτήσεών τους πάνω από τον Όρβηλο λόγω άλλων πιο κρίσιμων μετώπων στη χώρα, όπως έχει αναφέρει ο δήμαρχος, πηγές από την Πυροσβεστική υποστηρίζουν ότι καθημερινά διατίθεντο εναέρια μέσα για τη φωτιά στον Όρβηλο, χωρίς να αποκλείουν την πιθανότητα να υπήρξαν χρονικά κενά ανάμεσα στις ρίψεις. Τέλος, οι ίδιες πηγές σπεύδουν να επισημάνουν ότι είναι λάθος να νομίζουμε ότι αν στέλνονταν όλα τα εναέρια μέσα θα έσβηνε η φωτιά, ενώ τονίζουν ότι τα αεροσκάφη δεν επιχειρούν βραδινές ώρες. Έτσι, όταν μια εστία δεν έχει σβήσει καλά, βρίσκει την ευκαιρία να ξαναφουντώσει μέχρι το πρωί.[.........................................................]

ΣΥΝΕΧΙΣΤΕForest Fire GIFs | Tenor

Γιατί καίει ένα μήνα η φωτιά στο όρος Όρβηλος;


Δεν υπάρχουν σχόλια: