aski1821.gr /Αριστερά και ’21 : Αναγνώσεις μιας επανάστασης στον 20ό αιώνα

 

 Αριστερά και ’21
Αναγνώσεις μιας επανάστασης στον 20ό αιώνα
Μία ιστοσελίδα των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας
aski1821.gr
 

Από την Πέμπτη 4 Μαρτίου 2021, ένας νέος ιστότοπος βρίσκεται στο διαδίκτυο. Πρόκειται για ένα ψηφιακό εγχείρημα των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ), αφιερωμένο στη σχέση της Αριστεράς με την Ελληνική Επανάσταση στον 20ό αιώνα, με αφορμή τα διακόσια χρόνια από την έναρξη του Αγώνα.  Μία συνάντηση από την οποία προέκυψαν ιστοριογραφικές οπτικές και ερμηνείες, νέες εννοιολογήσεις, πολιτικές χρήσεις, επετειακές εκδηλώσεις, μνημονικές επιτελέσεις, καλλιτεχνικές και λογοτεχνικές αναπαραστάσεις. Βιβλία, περιοδικά, φυλλάδια, προκηρύξεις, τρικ, αφίσες, φωτογραφίες, σπάνια αρχειακά τεκμήρια από τις συλλογές των ΑΣΚΙ εικονογραφούν πλευρές αυτής της πολύπλοκης και πολύπλευρης σχέσης, μέρος της ευρύτερης μνημόνευσης της Επανάστασης του 1821 και παράλληλα στοιχείο της ταυτότητας και των πολιτικών διαδρομών της Αριστεράς στον 20ό αιώνα.
 
Τα τεκμήρια διαρθρώνονται σε οκτώ θεματικές ενότητες, οι οποίες πλαισιώνονται από σχετικά κείμενα που έχουν γραφτεί από ερευνητές/νήτριες των συλλογών των ΑΣΚΙ:  πρωτοσοσιαλιστικά κινήματα στην αυγή του 20^ού αιώνα (1900-1922), Μεσοπόλεμος (1922-1940), Κατοχή-Αντίσταση-Απελευθέρωση (1940-1946), Εμφύλιος πόλεμος (1946-1949), Πολιτικοί πρόσφυγες και ’21 (1948-1968), Μεταπολεμική Ελλάδα (1950-1967), Δικτατορία (1967-1974) και Μεταπολίτευση (1974-1984). Ο ιστότοπος περιλαμβάνει επίσης κείμενα για τις αριστερές  ιστοριογραφικές αναγνώσεις του Αγώνα στον 20ό αιώνα, τις συλλογές των ΑΣΚΙ που σχετίζονται με τη μνήμη της Επανάστασης, βιβλιογραφία,  καθώς και σχετικές εκπομπές από την «Ιστορία στο Κόκκινο». Ιδιαίτερη ενότητα αποτελεί ο «Διάλογος», ο οποίος συγκεντρώνει σύγχρονα κείμενα για την Επανάσταση του 1821 και την Αριστερά. Ο «Διάλογος» εγκαινιάζεται με ένα κείμενο του Κωστή Καρπόζηλου για τη μεσοπολεμική διαμάχη Γιάνη Κορδάτου και Γιάννη Ζεύγου. 
              
Συντελεστές
Επιστημονική επιμέλεια: Βαγγέλης Καραμανωλάκης, αρχειακή έρευνα: Θανάσης Γάλλος,  συντονισμός: Μάνος Αυγερίδης.
 
Κείμενα: Μάνος Αυγερίδης, Ιωάννα Βόγλη, Πολυμέρης Βόγλης, Θανάσης Γάλλος, Άντα Κάπολα, Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Κωστής Καρπόζηλος, Ελένη Κούκη, Άννα Ματθαίου, Στάθης Παυλόπουλος, Πόπη Πολέμη, Παναγιώτης Στάθης, Μάγδα Φυτιλή.
 
Την ευθύνη για την ανάπτυξη και το σχεδιασμό της ιστοσελίδας έχει ο Συνεταιρισμός Εργαζομένων Sociality, ενώ τη δημιουργία του λογότυπου και την επιμέλεια έχει το ατελιέ Alati Design.

******************************************************  

 Στεφανωμένη προτομή του Ρήγα, 25/3/1943 (Συλλογή Φ. Λαζάρου, Φωτογραφικό Αρχείο ΑΣΚΙ)

 

Αριστερές αναγνώσεις του ’21: η δεύτερη ζωή μιας επανάστασης 

Βαγγέλης Καραμανωλάκης, αναπληρωτής καθηγητής, ΕΚΠΑ

---

Γιατί μια ψηφιακή πλατφόρμα για τη σχέση Αριστεράς και 1821; Γιατί να φέρουμε στις οθόνες των υπολογιστών μας, μπροσούρες, φωτογραφίες, σελίδες από αρχεία και περιοδικά που αφορούν τη σχέση της Αριστεράς, της πολιτικής δύναμης που αναπτύχθηκε στον 20ό αιώνα, με το μείζον γεγονός της ελληνικής ιστορίας του 19ου; Τι νόημα έχει να μνημονεύσουμε τσαρούχια και φουστανέλες ανάκατα με σφυροδρέπανα, θούριους και κόκκινες σημαίες; Την ώρα της πανδημίας, με ορατά τα σημάδια μιας νέας οικονομικής κρίσης, την ώρα που οι επίσημοι εορτασμοί προσπαθούν να συγκροτήσουν ένα νέο αφήγημα απέναντι στην ερημία του δημοσίου χώρου γιατί να σταθούμε σε μια τέτοια αναφορά;

Αναφορά αναμφίβολα μονοδιάστατη, καθώς ο Αγώνας δεν μονοπωλήθηκε από τις αριστερές αναγνώσεις του. Το αντίθετο· υπήρξε το επίκεντρο, ως το ιδρυτικό γεγονός του ελληνικού κράτους, ενός πολύ μεγάλου όγκου ιστοριογραφικών μνημονεύσεων, αφηγήσεων, πολιτικών χρήσεων, ερμηνειών, τα οποία υπήρξαν συστατικά στοιχεία της δεύτερης ζωής του. Γιατί θα πρέπει να διακρίνουμε τις αριστερές αναγνώσεις και χρήσεις του από ένα ευρύτατο σώμα αντίστοιχων διεργασιών που γέννησε το 1821 στον 19ο και 20ό αιώνα;