Τετάρτη, Οκτωβρίου 21, 2015

“Βίος Coop” : ο πρότυπος κοινωνικός καταναλωτικός συνεταιρισμός


582477_345116172248349_577439525_n

Η γενική συνέλευση του Κοινωνικού Καταναλωτικού Συνεταιρισμού Θεσσαλονίκης “Βίος Coop” (Λεωφ. Κων. Καραμανλή 42), που πραγματοποιήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2015 και ασχολήθηκε με τον απολογισμό της διετίας 2013-2015, κατέληξε ότι η λειτουργία του παντοπωλείου και του συνεταιρισμού συνολικότερα, στους πρώτους 22 μήνες λειτουργίας ήταν θετική και στους δύο πυλώνες της διπλής φύσης ενός συνεταιρισμού: τον κοινωνικό και τον οικονομικό.
Από την αρχική ιδέα (2011) στην ίδρυση του συνεταιρισμού (2012) και στο άνοιγμα του παντοπωλείου (2013)
Πέρασαν σχεδόν 4 χρόνια από το φθινόπωρο του 2011, όταν σε συνέλευση της ΠΡΩ.Σ.Κ.ΑΛ.Ο. (Πρωτοβουλία Συνεργασίας για την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία), πάρθηκε η απόφαση για το ξεκίνημα της προσπάθειας δημιουργίας του συνεταιρισμού “Βίος Coop” με πρώτο αντικείμενο τη δημιουργία ενός συνεταιριστικού μη κερδοσκοπικού παντοπωλείου στο πλαίσιο της κοινωνικής αλληλέγγυας οικονομίας και της άμεσης δημοκρατίας.
Την άνοιξη του 2012 ιδρύθηκε ο συνεταιρισμός και το χειμώνα του 2013 άνοιξε το παντοπωλείο. Σήμερα ο συνεταιρισμός έχει 420 μέλη (261 άνδρες και 159 γυναίκες) και στα ράφια του υπάρχουν πάνω από 3.000 προϊόντα (όλα όσα χρειάζεται ένα νοικοκυριό).
2 χρόνια λειτουργίας του παντοπωλείου
Ο Βίος χαρακτηρίζεται για την αμεσοδημοκρατική του λειτουργία, που περιλαμβάνει συχνές Γενικές Συνελεύσεις, ανοικτές συνεδριάσεις Διοικητικού Συμβουλίου (μικρές συνελεύσεις) κάθε βδομάδα, 20 ανοικτές επιτροπές και ομάδες εργασίας, την πρωτοποριακή καθιέρωση της εναλλαγής σε όλους τους τομείς λειτουργίας του συνεταιρισμού και συγκεκριμένα, εναλλαγή των μελών του ΔΣ κάθε χρόνο στις θέσεις ευθύνης, καθώς και εναλλαγή των ρόλων των εργαζομένων-μελών στο κατάστημα. Αποδείχθηκε από τα αποτελέσματα, ότι η εναλλαγή είναι θετική για την ενίσχυση της συνεργατικότητας, της συλλογικότητας και τελικά της αποτελεσματικότητας του συνεταιρισμού γενικότερα
Έχουν γίνει πάνω από 300 παρουσιάσεις του Βίος Coop σε 230 ΜΜΕ τοπικής και πανελλαδικής κλίμακας: τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς, εφημερίδες, ιστοσελίδες ενημέρωσης. Η απήχηση του εγχειρήματος ξεπερνά πλέον τα ελληνικά γεωγραφικά όρια και αυτό αποτυπώνεται με τις παρουσιάσεις, που έγιναν σε ευρωπαϊκά ΜΜΕ. Ενδεικτικά αναφέρεται το αγγλικό ντοκιμαντέρ με τίτλο «Social Economy for a better Greece» (Κοινωνική Οικονομία για μια καλύτερη Ελλάδα), που παρουσιάζει το «Βίος Coop», ως ένα παράδειγμα κοινωνικής οικονομίας, λέγοντας ότι αντιπροσωπεύει μια από τα κάτω προσπάθεια αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης και ανοικοδόμησης μιας καλύτερης Ελλάδας.
Ο Βίος συμμετείχε με σταντ, ενημερωτικό υλικό και ζωντανή ενημέρωση από μέλη-εθελοντές σε 13 εκθέσεις και φεστιβάλ, ενώ παρουσιάσεις του Βίος με προσκεκλημένες ομιλίες μελών του έγιναν σε πάνω από 30 εκδηλώσεις, ημερίδες, συνέδρια. Στο κατάστημα οργανώθηκαν 15 εκδηλώσεις με προϊόντα συνεταιρισμών και παραγωγών και πραγματοποιήθηκαν 31 δράσεις δημοσιότητας για την ανάδειξη και προώθηση των συνεταιριστικών και ποιοτικών προϊόντων του Βίος Coop. Επίσης, έγιναν 80 συλλογικές αγορές και 24 προσφορές διαφόρων προϊόντων.
Ειδικές δράσεις κοινωνικής αλληλεγγύης – καλάθια αλληλεγγύης
Στο πλαίσιο στήριξης και αλληλεγγύης στον κοινό αγώνα για την κοινωνική αλληλέγγυα οικονομία, την αυτοδιαχείριση, την άμεση δημοκρατία, για έναν κόσμο δικαιοσύνης και αξιοπρέπειας, τα μέλη και οι φίλοι του «Βίος Coop» συγκέντρωσαν προϊόντα από το παντοπωλείο του «Βίος» και τα παρέδωσαν: στους εργάτες του συνεργατικού εγχειρήματος του εργοστασίου ΒΙΟ.ΜΕ, στο δοκιμαζόμενο από φυσικές καταστροφές λαό της Σερβίας, στους πρόσφυγες του Κομπάνι, στην κοινωνική κουζίνα αλληλεγγύης “Γρανάζια”, στον Κοινωνικό χώρο “Οικόπολις” και στο Στέκι Μεταναστών για τους άστεγους, στην καμπάνια «Ένα σχολείο για τα παιδιά του Κομπάνι», στους πρόσφυγες από τη Συρία στην Ειδομένη.
Δωρεάν διανομή σπόρων
Ο «Βίος Coop» είναι κοινωνικά αλληλέγγυος με το «Πελίτι» και στηρίζει τις παραδοσιακές ποικιλίες ενάντια στην εισαγωγή των μεταλλαγμένων και των πατεντών διεθνών εταιριών. Το «Πελίτι» (στο Μεσοχώρι Παρανεστίου Δράμας) αποτελεί μια δράση για τη συλλογή, διατήρηση και διάδοση των παραδοσιακών ποικιλιών. Έχει 15 τοπικές ομάδες σε όλη την Ελλάδα και έχει παίξει καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση της γεωργικής βιοποικιλότητας της χώρας διασώζοντας πάνω από 2.000 παραδοσιακές ποικιλίες και διανέμοντάς τες σε περισσότερους από 150.000 καλλιεργητές. Σε αυτό το πλαίσιο, ο «Βίος Coop» διοργάνωσε δωρεάν διανομή φυτών και παραδοσιακών σπόρων από το «Πελίτι» στο Βίος Coop με τεράστια ανταπόκριση των πολιτών.
Διαρκής έλεγχος και αξιολόγηση της ποιότητας των προϊόντων
Η αξιολόγηση των προϊόντων, που ξεκίνησε πριν το άνοιγμα του παντοπωλείου συνεχίζεται αδιάλειπτα με διαρκή έλεγχο τόσο νέων προϊόντων, όσο και αυτών που ήδη υπάρχουν στα ράφια του καταστήματος.
Το 2015, ο “Βίος Coop” έκανε ένα μεγάλο βήμα προς τα μπρος σχετικά με τον έλεγχο της ποιότητας προϊόντων: ξεκίνησε συνεργασία με διεθνώς αναγνωρισμένης αξίας εργαστήριο του Τμήματος Χημείας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, το οποίο θα πραγματοποιεί δειγματοληπτικές χημικές αναλύσεις προϊόντων του καταστήματος. Με τη συνεργασία αυτή, προστίθεται ένα ακόμα επίπεδο ελέγχου, αξιολόγησης και αξιοπιστίας της ποιότητας των προϊόντων του Βίος.
Η προαναφερόμενη δραστηριότητα στον τομέα των προϊόντων καθόρισε και καθορίζει την ταυτότητα του “Βίος” ως προς τον τομέα αυτόν. Η ταυτότητα του “Βίος Coop” με βάση τα προϊόντα του, αποτυπώνεται με την εξέταση του «καλαθιού των 100 βασικών προϊόντων», το οποίο περιλαμβάνει τις σημαντικότερες και συχνότερες αγορές προϊόντων για ένα νοικοκυριό. Έτσι, ενώ στο ξεκίνημα του καταστήματος (2013) το 84 % των προϊόντων του καλαθιού ήταν προϊόντα με απευθείας διάθεση στο “Βίος” (χωρίς μεσάζοντες), σήμερα (2015) έφθασε το 95% να είναι προϊόντα χωρίς μεσάζοντες. Από αυτά, το 37% είναι προϊόντα συνεταιρισμών (28% ελληνικών συνεταιρισμών και 9% συνεταιρισμών διεθνούς αλληλεγγύης και δίκαιου εμπορίου), το 21% μεμονωμένων παραγωγών και ομάδων παραγωγών και το 37% ελληνικών ποιοτικών παραγωγικών μονάδων`
Εκπαιδευτικά προγράμματα
Η εκπαιδευτική δραστηριότητα του “Βίος Coop” βασίζεται στη διπλή φύση των συνεταιρισμών: Κοινωνική – Οικονομική και συνακόλουθα στη διπλή φύση της συνεταιριστικής εκπαίδευσης: Ιδεολογική – Οικονομικοτεχνική. Στοχεύει στην προώθηση της εκπαίδευσης, κατάρτισης, επιμόρφωσης και πληροφόρησης των μελών και εργαζομένων-μελών στις ιδέες, αξίες και αρχές της κοινωνικής αλληλέγγυας οικονομίας, της άμεσης δημοκρατίας και του συνεργατισμού.
Η κάλυψη των εκπαιδευτικών αναγκών του “Βίος” γίνεται επίσης και διαμέσου της δραστηριότητας του Λαϊκού Πανεπιστημίου Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας, που δημιουργήθηκε το Φεβρουάριο 2013 από την ΠΡΩ.Σ.Κ.ΑΛ.Ο. για να καλύψει εκπαιδευτικές ανάγκες τόσο των μελών του Βίος, όσο και όλων των πολιτών, που συμμετέχουν στις πάσης φύσεως συλλογικότητες της κοινωνικής αλληλέγγυας οικονομίας, αλλά και κάθε άλλου ενδιαφερόμενου πολίτη.
Προγράμματα έρευνας
Τα “Κοινωνικά και περιβαλλοντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα ενός συνεταιριστικού παντοπωλείου. Η περίπτωση του Βίος Coop” ήταν ο τίτλος έρευνας, που πραγματοποιήθηκε από το Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος σε συνεργασία με το “Βίος Coop”. Η έρευνα κατέληξε μεταξύ άλλων ότι ο Βίος Coop: ενθαρρύνει τη δίκαιη κατανομή των πόρων, δεν δημιουργεί κανένα κέρδος για άτομα ή ομάδες ιδιοκτητών και αγωνίζεται για τη βιωσιμότητα με σεβασμό προς τους πόρους και τη χρήση ενέργειας, μειώνει το οικολογικό αποτύπωμα ως προς το διοξείδιο του άνθρακα (CO2) μειώνοντας την απόσταση μεταφοράς των προϊόντων, έχει θετικές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις, αφού με την υποστήριξη σε τοπικούς παραγωγούς και την προώθηση της τοπικής προμήθειας τροφίμων δημιουργεί έμμεση απασχόληση σε διάφορους τομείς της τοπικής οικονομίας με την αύξηση των εισοδημάτων των παραγωγών και την ενίσχυση της αγροτικής οικονομίας.
Έρευνα του ΑΤΕΙ Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με το “Βίος Coop” σε μεγάλο δείγμα πελατών κατέληξε μεταξύ άλλων ότι η μεγάλη πλειονότητα των μελών και φίλων του Βίος κάνει τις αγορές από το Βίος επειδή βρίσκει καλύτερης ποιότητας και φθηνότερα προϊόντα και ότι το προφίλ των πελατών του Βίος χαρακτηρίζεται από το εύρημα ότι το μηνιαίο οικογενειακό εισόδημα του 90% των μελών και φίλων του Βίος είναι κάτω από 1.500 ευρώ και του 56% κάτω από 1.000 ευρώ.
Ερευνητική ομάδα του Maastricht University (Ολλανδία), ξεκίνησε πρόσφατα ερευνητική συνεργασία με το Βίος Coop. Κύριος σκοπός της έρευνας είναι η μελέτη του φαινομένου της «απόστασης» που παρατηρείται έντονα σε συνεταιριστικά σχήματα τα τελευταία χρόνια και συνδέεται με την αποσύνδεση από τα μέλη. Τα πρώτα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι ο Βίος Coop βρίσκεται σε πολύ καλό δρόμο, καθώς το μεγαλύτερο μέρος των μελών του είναι αρκετά ικανοποιημένο και αφοσιωμένο, σημαντικό ρόλο στη γενικότερη ικανοποίηση των μελών παίζει το καλό επίπεδο υπηρεσιών του παντοπωλείου, η ποιότητα των προϊόντων και η αξία που λαμβάνουν τα μέλη από τις αγορές. Οι σχέσεις των μελών με το συνεταιρισμό είναι καλές, ενώ το φαινόμενο της απόστασης εμφανίζει χαμηλά επίπεδα.
Ενδεικτικά στοιχεία της οικονομικής πορείας τoυ Βίος Coop
Κατά τη διάρκεια των πρώτων 22 μηνών λειτουργίας του καταστήματος, εφαρμόζοντας κατάλληλη στατιστική μέθοδο, προκύπτει ότι η τάση των πωλήσεων κατά τη διάρκεια αυτών των 22 μηνών είναι έντονα ανοδική (η κόκκινη γραμμή στο Σχήμα).
Το εναλλακτικό κοινωνικό αφήγημα οδηγεί και στην οικονομική αποτελεσματικότητα
Το εναλλακτικό κοινωνικό αφήγημα (το κοινωνικό όραμα) του “Βίος Coop”, που περιγράφεται επιγραμματικά με την υλοποίηση στην πράξη των ιδεών: «παίρνουμε την τροφή στα χέρια μας», «καλύπτουμε τις ανάγκες μας και δεν κερδοσκοπούμε», «οικοδομούμε μια κοινωνία των αναγκών και όχι των κερδών», «κινούμαστε στο πλαίσιο της κοινωνικής αλληλεγγύης και όχι της φιλανθρωπίας, ούτε της ελεημοσύνης», σε συνδυασμό με την εφαρμογή της αμεσοδημοκρατικής λειτουργίας και την προώθηση της ενεργού συμμετοχής, τη στήριξη στην εκπαίδευση για το συνεργατισμό και την ανυποχώρητη επιλογή της υψηλής ποιότητας προϊόντων, σηματοδότησε την κοινωνική ταυτότητα του “Βίος Coop” και επέδρασε καθοριστικά στην οικονομική αποτελεσματικότητά του.
Η ευρεία και συνεχής διάδοση του εγχειρήματος του “Βίος Coop” και η συνεχώς αυξανόμενη τοπική, περιφερειακή, εθνική και διεθνής αναγνώριση και αντιμετώπισή του ως πρότυπου στο χώρο της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας επέδρασε και θα συνεχίσει να επιδρά και στην οικονομική αποτελεσματικότητά του.
Με την ύπαρξη και λειτουργία του “Βίος Coop” και με αναφορά στα μεγέθη του κύκλου εργασιών του, των προϊόντων του, των μελών και της κοινωνικής του εμβέλειας, αποδείχθηκε και αποδεικνύεται καθημερινά πλέον ότι ένας άλλος κόσμος είναι όχι μόνον εφικτός και αναγκαίος, αλλά και υπαρκτός.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Βιβλία του 2024: Είκοσι τρεις προτάσεις για όλα τα γούστα από το Inside Story

Βιβλία του 2024 23 προτάσεις για όλα τα γούστα. Μαζί με τα 10 καλύτερα βιβλία του 2024 , σύμφωνα με τη Washington...