Portrait of the Poet Lord Byron, 1810.
By Sanders.
O MΠΑΊΡΟΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ 1810
Ένας έρωτας στην Αθήνα...
Το 1809 είναι μια δύσκολη χρονιά για τον Λόρδο Μπάιρον. Χρωστάει στους δανειστές του υπέργκα ποσά και υποφέρει από σοβαρές κρίσεις κατάθλιψης,. Μολονότι έχει εκλεγεί μέλος της Βουλής των Λόρδων, νιώθει ξένο σώμα ανάμεσα σε μια αργόσχολη και αντιδραστική τάξη.Η άτακτη συναισθηματική του ζωή, με τις θυελλώδεις ερωτικές του περιπέτειες, ξεχειλίζει το ποτήρι, έτσι αποφασίζει λοιπόν να κάνει μια μεγάλη περιοδεία .
Έχοντας μαζί του τον φίλο του Τζων Χόμπχαουζ (John Cam Hobhouse, 1786 – 1869), ταξιδεύει στην Πορτογαλία, την Ισπανία, την Μάλτα, την Ελλάδα και στην Ήπειρο. Εκεί ξεκινά να γράφει το περίφημο «Προσκύνημα του Τσάϊλντ Χάρλοντ» («Childe Harold's Pilgrimage»), το οποίο θα εκδοθεί το 1818. Στην Ήπειρο φιλοξενείται από τον Αλή Πασά, που κάνει τα πάντα για να κερδίσει τη συμπάθειά του, αλλά ο Μπάιρον δεν δελεάζεται και αντιλαμβάνεται τον ύπουλο χαρακτήρα του πονηρού σατράπη.
Το επόμενο έτος (1810) θα ταξιδέψει στην Κωνσταντινούπολη, και την Μικρά Ασία , ενώ θα επισκεφθεί δύο φορές την Αθήνα, την οποία χρησιμοποιεί ως βάση για τακτικές περιοδείες σε τόπους αρχαιολογικού ενδιαφέροντος της Πελοποννήσου. Κατά την παραμονή του στην Ελλάδα γοητεύεται από την ατμόσφαιρα και γράφει ποιήματα που έχουν ως θέμα την ιστορία της Ελλάδας και της Αθήνας στη μακραίωνα διαδρομή τους, από την ακμή δηλαδή των κλασικών χρόνων στη σκλαβιά και την απόλυτη παρακμή της εποχής του.
Ο Μπάιρον θα φιλοξενηθεί στην Αθήνα στο σπίτι του Άγγλου προξένου Θεοδώρου Μακρή, ο οποίος έχει τρεις θυγατέρες .Ο ποιητής και ο φίλος του Χόμπχαουζ θα γοητευθούν από την τρίτη κόρη του Μακρή , την μόλις 12χρονη (!) Τερέζα (1798 – 1875). Η ομορφιά της θα κάνει τον Χόμπχαουζ να αναφωνήσει : «Ω, μια Καρυάτιδα έχει ζωντανεύσει!», ενώ ο Μπάιρον θα την ερωτεευθεί παράφορα και θα γράψει το περίφημο ποίημα «Κόρη των Αθηνών» («Maid of Athens, ere we part»: Κόρη γλυκιά των Αθηνών, πριν από το χωρισμό μας...) με το τελευταίο στίχο κάθε στροφής γραμμένο στα ελληνικά: Ζωή μου, σᾶς ἀγαπῶ.
Γι όσους/ες δυσκολεύονται να πιστέψουν πώς ήταν δυνατόν ο ποιητής να ερωτευθεί ένα δωδεκάχρονο κορίτσι, η απάντηση είναι πολύ απλή: ο Βύρων δεν είχε κανένα ενδοιασμό να συνάψει ερωτικές σχέσεις με οποιονδήποτε, χωρίς να εξετάζει περιορισμούς ηλικίας , φύλου και κοινωνικής θέσης . Φυσικά, εάν το τρυφερό αυτό επεισόδιο συνέβαινε στη ζωή του ρομαντικού ποιητή σήμερα, αυτός θα είχε καταλήξει στη φυλακή για παιδεραστία.
Gerontakos
*****************************
" Στην περιοχή του Ψυρρή γράφτηκε στα 1809 η πολύ τρυφερή ιστορία αγάπης μεταξύ των δύο νέων.Λίγο πιο πέρα από την πλατεία 'Ηρώων, την πλατεία Ψυρρή, στην Οδό Αγυιάς, σήμερα 'Αγ. Θέκλας, βρισκόταν το σπίτι του Μακρή. Στην πραγματικότητα ήταν δύο κατοικίες που χωρίζονταν με μεσότοιχο, αλλά επικοινωνούσαν μεταξύ τους.
Τότε, που τα σπίτια ήταν λίγα στην Αθήνα, στη μια από τις δυο κατοικίες εφιλοξενούντο ξένοι περιηγητές για λίγες ημέρες.
Ανάμεσα στους φιλοξενούμενους ήταν ο Λόρδος Βύρων και ο φίλος του Χόμπχαουζ.
Όταν ο Βύρων, στα τέλη του Δεκέμβρη του 1809, είδε την δωδεκάχρονη Θηρεσία ή Τερέζα Μακρή (είχε γεννηθεί το 1791) κεραυνοβολήθηκε. Ενοιωσε μεγάλο θαυμασμό και είπε στο φίλο του:
- Κοίτα, Ρόμπερτ, μία από τις Καρυάτιδες ζωντάνεψε!
Όσο περνούσαν οι μέρες τόσο ο έρωτας του Βύρωνα για την μικρή σπιτονοικοκυρά του μεγάλωνε.
Ο φίλος του Ρόμπερτ, του συνέστησε να φύγουν το γρηγορότερο.
Όμως ο Βύρων ήθελε να την παντρευτεί. Μα φοβόταν μήπως η δωδεκάχρονη κόρη δεν καταλάβαινε τον έρωτά του.
Ετσι αποφάσισε να μιλήσει στη μητέρα της.
Βέβαια, και η μικρή Θηρεσία, όταν αντάμωσε το βλέμμα του, ένοιωσε την καρδιά της να φτερουγίζει. Μα απέκλεισε μέσα της οτιδήποτε, αφού ο Βύρων είχε τέτοια καταγωγή.
Μια μέρα, όμως, που βρέθηκαν οι δυο τους στο χαγιάτι του σπιτιού, ο ευγενής φιλέλληνας της έπιασε το χέρι. Η νέα το τράβηξε και του είπε στα Γαλλικά:
"- Είμαι ορφανή κοπέλα και δεν έχω δικαίωμα να μιλάω με άνδρες….."
Τότε ο Λόρδος γονάτισε μπροστά της και της φίλησε τα κρινοδάχτυλα των χεριών της.
- Ζωή μου, σ' αγαπώ, της είπε με αληθινό πάθος. Πες μου, θέλεις να γίνεις γυναίκα μου;
Πλημμυρισμένη από ευτυχία η Θηρεσία του είπε:
"- Φοβάμαι, Νοέλ.."
Φοβόταν πως η αγάπη, η μεγάλη αυτή αγάπη, θα περνούσε σύντομα.
"- Ταξίδεψε, συνέχισε κι αν η αγάπη σου μείνει ζωντανή, τότε έλα πάλι!"
Τρελός από ευτυχία ο Βύρων έγραψε το γνωστό ποίημα για την κόρη των 'Αθηνών, που κάθε στροφή του τελειώνει με το «ζωή μου, σ' αγαπώ».
Όταν, όμως, επρόκειτο να φύγει, η Θηρεσία του υπενθύμισε ότι ένας ποιητής πρέπει να μένει ελεύθερος.
Ο ποιητής έφυγε με σκυμμένο το κεφάλι και δεν ξαναγύρισε.
Λίγο αργότερα η Θηρεσία έκλαψε το θάνατό του.
Στα 1829 παντρεύτηκε τον πρόξενο της Αγγλίας στο Μεσολόγγι, γνωστό Φιλέλληνα Ιάκωβο Μπλακ, και από κει και πέρα έζησε στην Αγγλία, αφήνοντας πίσω της την πλατεία του Ψυρρή.
Όταν πέθανε, στα 1876, οι «κουτσαβάκηδες» ήταν στις δόξες τους γύρω από το πατρικό της σπίτι.
Η μορφή της Κόρης των Αθηνών, (ή κατά κόσμον Τερέζας Μακρή), μια μορφή αγγελικά πλασμένη μέσα από τους φλογερούς στίχους βγαλμένους από τον έρωτα που έτρεφε ο Μπάϋρον για εκείνην, ενέπνευσε ποιητές, ζωγράφους και λοιπούς καλλιτέχνες για να περάσει για πάντοτε στα Ηλύσια της ποίησης και του θρύλου.
Το σπίτι της οδού Θέκλας(στου Ψυρρή) εκεί όπου γεννήθηκε ο έρωτας του Μπάϋρον για την πανέμορφη Τερέζα δεν υπάρχει πια.....
Κατεδαφίστηκε το 1974....."
Πηγή του αποσπάσματος:: WWW. kariatida62.blogspot.com
Λόρδος Βύρων - Βικιπαίδεια
*Όταν ο Λόρδος Βύρων αντίκρισε τον γυμνό Παρθενώνα - LiFO
*Λόρδος Βύρων: Φιλέλληνας χωρίς αυταπάτες -Το Βήμα
*****************************
*****************************
(1788-1824)
Maid of Athens, ere we part,
Give, oh, give back my heart!
Or, since that has left my breast,
Keep it now, and take the rest!
Hear my vow before I go,
Ζωή μου, σᾶς ἀγαπῶ.
By those tresses unconfined,
Wooed by each Aegean wind;
By those lids whose jetty fringe
Kiss thy soft cheeks' blooming tinge;
By those wild eyes like the roe,
Ζωή μου, σᾶς ἀγαπῶ.
By that lip I long to taste;
By that zone-encircled waist;
By all the token-flowers that tell
What words can never speak so well;
By love's alternate joy and woe,
Ζωή μου, σᾶς ἀγαπῶ.
Maid of Athens! I am gone:
Think of me, sweet! when alone.
Though I fly to Istambol,
Athens holds my heart and soul:
Can I cease to love thee? No!
Ζωή μου, σᾶς ἀγαπῶ.
************************
Κόρη των Αθηνών
Κόρη των Αθηνών, προτού αποχαιρετιστούμε,
Δώστε , ώ δώστε πίσω την καρδιά μου,
Αλλιώς, αφού το στήθος μου έχει εγκαταλείψει,
Κρατήστε την , και πάρετε τα υπόλοιπα.
Πριν φύγω, τον όρκο μου ακούστε :
-Ζωή μου, σας αγαπώ!
*
*
Ορκίζομαι στις λυτές κοτσίδες ,
Που τις χαϊδεύει τ΄αγέρι του Αιγαίου,
Σ΄αυτά τα βλέφαρα που οι μαύροι τους κροσσοί
Φιλούν τα πρωτοανθισμένα τρυφερά μάγουλα .
Φιλούν τα πρωτοανθισμένα τρυφερά μάγουλα .
Ομνύω στα ελαφίσια τα αγριωπά σου μάτια,
-Ζωή μου, σας αγαπώ!
*
Ορκίζομαι στα χείλη ετούτα , που λαχτάρησα να νιώσω,
Και στη δαχτυλιδένια σας μέση,
Και στη δαχτυλιδένια σας μέση,
Ομνύω στα λουλούδια που έχετε κόψει και λένε
Όσα οι λέξεις μου ποτέ να εκφράσουν δεν μπορούν
Όσα οι λέξεις μου ποτέ να εκφράσουν δεν μπορούν
Ορκίζομαι στης αγάπης τη χαρά, που είναι μαζί και λύπη :
-Ζωή μου, σας αγαπώ!
*
Κόρη των Αθηνών, φευγάτος ήδη είμαι,
Γλυκιά μου, η σκέψη σας σε μένα, όταν είστε μόνη,
Όμως κι αν έχω φύγει ήδη για την Πόλη,
Κόρη των Αθηνών, φευγάτος ήδη είμαι,
Γλυκιά μου, η σκέψη σας σε μένα, όταν είστε μόνη,
Όμως κι αν έχω φύγει ήδη για την Πόλη,
Η Αθήνα κατέχει την καρδιά και την ψυχή μου:
Μπορώ να πάψω να σας αγαπώ; Όχι!
-Ζωή μου, σας αγαπώ!
Μετάφραση: Gerontakos
H Tερέζα Μακρή φωτογραφίζεται
στα 72 της χρόνια (1870) με φόντο την Ακρόπολη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου