Ο "πρύτανης" της γαλλική ζωγραφικής

Jean-Baptiste-Siméon Chardin*

(1699 – 6 Δεκεμβρίου 1779)

Ο "πρύτανης" της γαλλική ζωγραφικής
σε θέματα "νεκρής Φύσης".
Απολαύστε την εκπληκτική
αναπαραστατική του ικανότητα
ως καταγραφέα μιας φυσικής ζωής,
που  λίγους αιώνες μετά  είναι ανεπιστρεπτί χαμένη.
 ***********************
 Σαρντέν, Ζαv-Μπατίστ Σιμεόν (Jean-Baptiste Simeon Chardin, Παρίσι 1699 – 1779). Γάλλος ζωγράφος. Αφού τράβηξε την προσοχή με έναν αξιόλογο πίνακα για έναν χειρουργό φίλο του πατέρα του (ο οποίος ήταν κατασκευαστής μπιλιάρδων για τη βασιλική Αυλή), ο Σ. έκανε την πρώτη του δημόσια εμφάνιση στην πλατεία Ντοφέν, όπου νεαροί ζωγράφοι παρουσίαζαν τα πρώτα τους έργα, την ημέρα της εορτής του Corpus Domini. Το έργο του, ένα χάλκινο ανάγλυφο, αγοράστηκε από τον Ζαν-Μπατίστ Βανλό (ή Βαν-Λόο), του οποίου έγινε βοηθός στην επισκευή των τοιχογραφιών του Ρόσο Φιορεντίνο και του Πριματίτσιο στο Φοντενεμπλό. Το 1728, σε άλλη έκθεση στην ίδια πλατεία, παρουσίασε, ανάμεσα σε άλλα έργα, το Σελάχι (νεκρή φύση, σήμερα στο Μουσείο του Λούβρου), για το οποίο αποδόθηκε στον ζωγράφο το τιμητικό προσωνύμιο «ο Ρέμπραντ της Γαλλίας». Τον επόμενο χρόνο έγινε δεκτός στην Ακαδημία ως «ιδιότυπος ζωγράφος φρούτων, λουλουδιών και μικρών αντικειμένων». Από τα χαρακτηριστικά του έργου του ξεχωρίζει η αγάπη του για τα μικροπράγματα· στην αρχή επιδόθηκε κυρίως σε νεκρές φύσεις και στις όψεις της καθημερινής ζωής των αστών που τον περιτριγύριζαν. Έπειτα, ιδιαίτερα μετά το 1730, στα έργα του άρχισαν να παρουσιάζονται συχνότερα τα πρόσωπα. Οκτώ πίνακες, περίφημοι σήμερα (Κορίτσι με τον αετό, Κορίτσι με τα κεράσια κ.ά.), που παρουσιάστηκαν στο Σαλόν του 1737, ενίσχυσαν την ήδη μεγάλη φήμη του. Μετά το 1735 επέστρεφε όλο και συχνότερα στις νεκρές φύσεις και στις μιμήσεις των χάλκινων αναγλύφων. Άρρωστος τα τελευταία χρόνια της ζωής του, χρησιμοποίησε το παστέλ πιθανόν γιατί δεν μπορούσε να αφιερωθεί τελείως στην ελαιογραφία. Μετά το 1771 εξέθεσε με επιτυχία προσωπογραφίες και σπουδές που είχε κάνει με το μέσο αυτό. 
Ο Σ. ήταν ένας από τους μεγαλύτερους ζωγράφους του 18ου αι. και θεωρείται πρόδρομος ενός μεγάλου ρεύματος, που έφτασε έως τους σύγχρονους μέσα από τον Ζαν-Μπατίστ Καμίγ Κορό και τον Πολ Σεζάν. Ιστορικός έχει μείνει ο έπαινος για το πρόσωπό του που του απηύθυνε ο φιλόσοφος Ντενί Ντιντερό το 1763. Η τεχνική του Σ. αποτελούσε νεωτερισμό για τους Γάλλους ζωγράφους της εποχής του, που είχαν την τάση να φροντίζουν υπερβολικά την περιγραφή των πραγμάτων και να παραβλέπουν την αξία της ζωγραφικής ύλης. Στον Σ. οι μορφές των αντικειμένων καθορίζονται προσεκτικά με το φως που περιβάλλει κάθε πράγμα, δίνοντας ευρύτητα στον ορισμό των όγκων. Το ίδιο βαθμιαίο πέρασμα με υπομονετικά και πολυδουλεμένα στρώματα από τον έναν τόνο στον άλλον, συμβάλλει στο δυνάμωμα μιας εντύπωσης ομοιογένειας και στην ανάδειξη των εξαιρετικών του ικανοτήτων στη χρήση του χρώματος. Ορισμένα από τα γνωστότερα έργα του, εκτός από αυτά που αναφέρθηκαν, είναι Ο μπουφές (1728), Η μαγείρισσα (1738), Νέος με βιολί (1738), Προσωπογραφία της κυρίας Σαρντέν (1775) κ.ά. 
Πηγή: Εγκυκλοπαίδεια Δομή.