Σκοτώνουμε το Θερμαϊκό!
Οι βιομηχανίες ρυπαίνουν αλόγιστα το Θερμαϊκό κόλπο, σε ποσοστό 82,71%, ενώ συμμετοχή σε ποσοστό 17,29% έχουν τα αστικά και τουριστικά λύματα. Αυτό προκύπτει από τα πρώτα στοιχεία της μελέτης για τον προσδιορισμό της ποσότητας μεταφερόμενου ρυπαντικού φορτίου μέσω ρεμάτων, παραποτάμων και ποταμών (Αξιός, Λουδίας, Αλιάκμονας, Γαλλικός και Ανθεμούντας) στο οικοσύστημα.
Η μελέτη, που γίνεται για λογαριασμό της Διεύθυνσης Προστασίας και Ανάπτυξης του Θερμαϊκού Κόλπου (ΔΠΑΘΚ) του υπουργείου Μακεδονίας - Θράκης και στην οποία συμμετέχουν δέκα νομαρχίες, αποτελεί την πρώτη από τις παρεμβάσεις για την προστασία του κόλπου, μετά τη διαπίστωση της τραγικής κατάστασης στην οποία έχει περιέλθει.
Χαρτογράφηση των πηγών ρύπανσης
Την κατάσταση αυτή είχε αποτυπώσει η μελέτη που εκπόνησε και πάλι για λογαριασμό του υπουργείου το Εργαστήριο Ελέγχου Ρύπανσης Περιβάλλοντος του ΑΠΘ. Η ΔΠΑΘΚ, σύμφωνα με τη διευθύντρια, Νικολέτα Τσικώτη, αποφάσισε να προχωρήσει στην καταγραφή και χαρτογραφική επισήμανση των σημειακών πηγών ρύπανσης στους ποταμούς που εκβάλλουν στο Θερμαϊκό σε συνεργασία με τις διευθύνσεις Περιβάλλοντος των νομαρχιών Γρεβενών, Καστοριάς, Κοζάνης, Φλώρινας, Πέλλας, Ημαθίας, Πιερίας, Θεσσαλονίκης, Κιλκίς και Χαλκιδικής και τις Περιφέρειες της Δυτικής και Κεντρικής Μακεδονίας.
«Ο συγκεντρωτικός χάρτης σημειακών πηγών ρύπανσης βιομηχανικών και αστικών λυμάτων, που τροφοδοτούν υδάτινα σώματα με τελικό αποδέκτη το Θερμαϊκό κόλπο, ολοκληρώνεται. Σύμφωνα με τη μέχρι σήμερα επεξεργασία των στοιχείων που διατέθηκαν στη ΔΠΑΘΚ, το σύνολο των σημειακών πηγών ρύπανσης είναι 82,71% βιομηχανίες και 17,29% αστικά και τουρισμός. Με τα αποτελέσματα της μελέτης θα δημιουργηθεί μία βάση δεδομένων, που θα ενημερώνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα», επισήμανε η κ. Τσικώτη.
Πρόκειται ουσιαστικά για την πρώτη από μια σειρά δράσεων προστασίας του οικοσυστήματος, που ανέλαβε και θα παρουσιάσει τις επόμενες μέρες το υπουργείο Μακεδονίας - Θράκης, ως αποτέλεσμα των προτάσεων της μελέτης του ΑΠΘ.
Αλόγιστη ρύπανση
Ο Θερμαϊκός βάσει των επιστημονικών στοιχείων αποτελεί ιδανικό περιβάλλον για την εκδήλωση ακόμη και τερατογενέσεων, έπειτα από την αλόγιστη ρύπανσή του επί δεκαετίες. Οι επιστήμονες διαπιστώνουν παθογόνους μικροοργανισμούς, οι οποίοι μάλιστα έχουν γίνει ανθεκτικοί στις τοξικές επιθέσεις, μεταλλάσσονται και κατορθώνουν να αναπτυχθούν σε ένα περιβάλλον που δεν επιτρέπει την ανάπτυξη άλλων οργανισμών. Στη χειρότερη κατάσταση, από άποψη ρύπανσης, βρίσκεται το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, από το οποίο απουσιάζουν οι βενθικοί οργανισμοί, δηλαδή απουσιάζει κάθε μορφή ζωής.
Τα σημεία στα οποία εντοπίζεται χερσαία ρύπανση, έτσι όπως έχουν καταγραφεί από την ομάδα του Εργαστηρίου Ελέγχου Ρύπανσης Περιβάλλοντος, είναι:
1. Περιοχή βυρσοδεψείων: εντοπίστηκαν ενεργές πηγές ρύπανσης, ορισμένες από τις οποίες φαίνεται ότι σχετίζονται με τον παρακείμενο σταθμό καυσίμων.
2. Κοίτη Δενδροποτάμου: χύνονται βιομηχανικά απόβλητα και βοθρολύματα. Πιθανότητα για παράνομες συνδέσεις στο ρέμα του Δενδροποτάμου.
3. Τάφρος 66: χύνονται χωρίς καμία επεξεργασία απόβλητα από κονσερβοποιίες της Νάουσας, Βέροιας και Εδεσσας, αλλά και μεγάλες ποσότητες από φυτοφάρμακα και λιπάσματα των καλλιεργειών.
4. Αξιός ποταμός: μεταφέρει ακόμη και τοξικές ουσίες από τα εργοστάσια που λειτουργούν στην περιοχή των Σκοπίων. Η διασυνοριακή ρύπανση είναι ένα χρόνιο πρόβλημα που επιβαρύνει το οικοσύστημα του Αξιού επί δεκαετίες.
5. Τάφρος Φοίνικα: χύνονται ακατέργαστα αστικά λύματα.
6. Κοίτη Ανθεμούντα: απόβλητα από τις περιοχές Θέρμης, Σουρωτής και Βασιλικών.
Ο Θερμαϊκός δέχεται τη μεγαλύτερη ρύπανση σήμερα από τους χειμάρρους, ρέματα, ποτάμια και παραποτάμους που εκβάλλουν σ' αυτόν. Εστίες ρύπανσης εντοπίζονται στις εκβολές όλων των χειμάρρων, ρεμάτων και ποταμών, αλλά και στην περιοχή δυτικά του λιμανιού της Θεσσαλονίκης (Καλοχώρι, βυρσοδεψεία, Βιολογικός Σταθμός), πριν από το αεροδρόμιο «Μακεδονία» και μετά τη «Βιαμύλ». Τα νερά στο ύψος της πλατείας Αριστοτέλους αλλά και του Λευκού Πύργου βρίθουν επικίνδυνων τοξικών ενώσεων, όπως είναι τα PCBs, που συσσωρεύτηκαν εδώ και χρόνια και είναι εξαιρετικά δύσκολο να απομακρυνθούν.
Συνοπτικά, στη μελέτη αναφέρεται ότι «ο Θερμαϊκός δέχεται πολλές πιέσεις από την οικιστική ανάπτυξη, ποτάμια, χειμάρρους, βιολογικούς σταθμούς, που υπολειτουργούν, καθώς και αστικά, βιομηχανικά και βιοτεχνικά απόβλητα. Πρέπει να γίνει λεπτομερής καταγραφή των πηγών ρύπανσης του Θερμαϊκού και του φορτίου που διοχετεύει καθεμιά από αυτές στον κόλπο. Ειδικά για τις βιομηχανίες. Υψηλό ρυπαντικό φορτίο έχουν: Ανθεμούντας, χείμαρρος Δενδροποτάμου, Λουδίας, Αλιάκμονας και Αξιός, λιμάνι.
Ο Δενδροπόταμος είναι κινούμενος βούρκος, γεμάτος ακατέργαστα αστικά λύματα, με παράνομες συνδέσεις να χύνουν λύματα. Η περιοχή των παλαιών βυρσοδεψείων είναι ρυπογόνος, καθώς ακόμη εκλύεται μεθάνιο και υδρόθειο. Στον Ανθεμούντα πέφτουν ακατέργαστα λύματα, ακάθαρτα και όχι καλά κατεργασμένα απόβλητα από το δήμο Θέρμης και το καζίνο».
Υψηλές συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων
Οι επιστήμονες κατέγραψαν υψηλές συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων, όπως είναι το κάδμιο, ο μόλυβδος, το χρώμιο και ο χαλκός, στο βυθό του κόλπου, ενώ την άνοιξη νιτρικά και φωσφορικά άλατα στη δυτική πλευρά προερχόμενα από τα αποστραγγιστικά κανάλια κάνουν... πάρτι. Οι επιστήμονες εντόπισαν ακόμη και ουσίες φυτοφαρμάκων που έχουν απαγορευτεί από τη δεκαετία του 1970 (DDT), κλοφέν και άλλες τοξικές ουσίες.
Στο λιμάνι υπάρχει το μεγαλύτερο πρόβλημα, που χαρακτηρίζεται ως αζωική περιοχή! Φώσφορος καταγράφεται στην περιοχή της «Βιαμύλ», ενώ αμμωνία (από ακατέργαστα αστικά λύματα) εντοπίστηκε στις εκβολές ρεμάτων και ποταμών στο Καλοχώρι και τη Θέρμη. Παρασιτοκτόνα, οργανοχλωριωμένα φυτοφάρμακα και άλλες απαγορευμένες στην Ελλάδα ουσίες (διασυνοριακή ρύπανση), κλοφέν και πολυαρωματικοί υδρογονάνθρακες αποτελούν θανατηφόρο φορτίο για τις μορφές ζωής στον κόλπο.
Το ένα τρίτο της ρύπανσης του Θερμαϊκού, βάσει της μελέτης, προέρχεται από τις γεωργικές δραστηριότητες, όμως συμμετοχή έχουν και οι βιομηχανίες και τα αστικά λύματα, αλλά σε μεγάλο ποσοστό και η εισαγόμενη ρύπανση κυρίως από την ΠΓΔΜ. Οι επιστήμονες αισιοδοξούν πως η κατάσταση είναι αναστρέψιμη, όμως επισημαίνουν πως πρέπει να ληφθούν τα μέτρα που έχουν προταθεί στη μελέτη (24 βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα) και μάλιστα άμεσα.
ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ "ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ", 12/3/3009
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου