"Κυκλώματα βίας βασιλεύουν στα πανεπιστήμια"

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΟΥΣΗΣ
"Κυκλώματα βίας βασιλεύουν στα πανεπιστήμια"

Για τον καθηγητή του Τμήματος ΜΜΕ στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας κ. Γιάννη Πανούση τα δύσκολα ήρθαν στις 18 Φεβρουαρίου, όταν ομάδα κουκουλοφόρων εισέβαλε σε πανεπιστημιακή αίθουσα όπου μιλούσε και τον ξυλοκόπησε τραυματίζοντάς τον ελαφρώς. Λίγες ημέρες πριν, άγνωστοι είχαν τοποθετήσει εμπρηστικό μηχανισμό στο γραφείο του. Μιλώντας στα Νέα (18.03.2009), ο Γιάννης Πανούσης αποδίδει την κλιμάκωση της βίας στα πανεπιστήμια στην εσωτερική διαφθορά και ζητά διατήρηση του πανεπιστημιακού ασύλουγια το οποίο μετά τις τελευταίες εξελίξεις ανοίγει και πάλι η συζήτηση- αλλά επανεξέταση της λειτουργίας του, ώστε να μην καταλύεται η ελεύθερη διακίνηση των ιδεών.

«Οι κύκλοι και τα κυκλώματα βίας στα πανεπιστήμια έχουν διαμορφωθεί και λειτουργούν υπογείως εδώ και πολλά χρόνια. Η διαφθορά και διαπλοκή πολλών “επαγγελματιών” πρυτάνεων που κυβερνούν τα ιδρύματά τους επί 10-15 χρόνια και εκβιάζουν τους καθηγητές και τους φοιτητές, η φοιτητική νομενκλατούρα που συναλλάσσεται με τους παραπάνω κι άλλους αξιωματούχους και καπελώνει τους υπόλοιπους φοιτητές, η ένταση των φοιτητικών εκλογών, αλλά κυρίως οι αντηχήσεις του γενικότερου πολιτικού και κοινωνικού κλίματος συνεχίζουν να αποτελούν τους βασικούς παράγοντες βίαιων επεισοδίων. Στα παραπάνω προστίθενται τυφλά χτυπήματα, τα οποία υπερβαίνουν κατά πολύ και διαφοροποιούν ποιοτικά τις συμβολικές καταλήψεις ή τις εκφραστικές δυναμικές διαμαρτυρίες. Το φαινόμενο αυτό πρέπει να μελετηθεί από τον πολιτικό κόσμο, την κοινωνία και την πανεπιστημιακή κοινότητα, διότι χωρίς ελευθερία και ελεύθερη διατύπωση απόψεων ούτε η επιστήμη ούτε η διδασκαλία ούτε το ίδιο το πανεπιστήμιο μπορεί να λειτουργήσει. Άρα (ανεπαισθήτως;) αυτοκαταργούμεθα...».

Η επίθεση εναντίον σας σάς έκανε να αναθεωρήσετε κάποιες απόψεις σας ή να κάνετε νέες σκέψεις πάνω στο ζήτημα της βίας στα πανεπιστήμια και της τιμωρίας των υπευθύνων;

"Η επίθεση εναντίον μου δεν τραυμάτισε τόσο το σώμα μου, ούτε την ψυχή μου με την έννοια της πρόκλησης φοβιών. Πρέπει όμως να ομολογήσω ότι τραυμάτισε την ιδεολογική και ηθική μου ασφάλεια. Πάντοτε πίστευα πως όταν κάνεις καλά τη δουλειά σου, δεν κερδοσκοπείς και δεν καιροσκοπείς, όταν δίνεσαι στους φοιτητές σου κι αυτοί σ΄ αγαπάνε και σε σέβονται, όταν δεν διαπλέκεσαι και δεν κυνηγάς το χρήμα και τη δόξα, τότε δεν κινδυνεύεις από τίποτα κι από κανέναν, τουλάχιστον μέσα στα ακαδημαϊκά προαύλια. Το ότι τα παραπάνω φαίνεται να μην ισχύουν, κλόνισαν ορισμένες από τις σταθερές παραδοχές της φιλοσοφίας ζωής. Δεν άλλαξαν όμως σε τίποτα τη στάση της ακαδημαϊκής ζωής. Δεν πιστεύω στους τρομονόμους, στην πανεπιστημιακή αστυνομία ή στην ένοπλη αυτοδικία. Ο πανεπιστημιακός δάσκαλος πρέπει να μένει όρθιος και στα δύσκολα."

Ο Γιάννης Πανούσης διαχωρίζει πλήρως τις φοιτητικές καταλήψεις από τις καταστροφικές:
«Οι συμβολικές καταλήψεις, με πολλές φορές δίκαια αιτήματα, αφυπνίζουν συνειδήσεις και αναχαιτίζουν αυθαιρεσίες. Οι καταστροφικές όμως, εν είδει αυτοσκοπού, καταλήψεις ούτε στην κοινωνία ούτε στο πανεπιστήμιο στέλνουν κάποιο μήνυμα για να γίνουν τα πράγματα καλύτερα. Το άσυλο για ιστορικούς και συμβολικούς λόγους πρέπει να παραμείνει. Το περιεχόμενό του, όπως και η λειτουργία του, πρέπει να επανεξεταστούν υπό το πρίσμα της κατοχύρωσης των ελευθεριών και όχι της ανομίας, της βίας, ή της καταστολής».

Τι θα μπορούσε κανείς να ευχηθεί για το ελληνικό πανεπιστήμιο, έτσι όπως εξελίσσεται η κατάσταση;

"Ανάκτηση του πανεπιστημίου, που σημαίνει νομιμότητα και όχι ανομία ή πελατειακές παρανομίες. Ηθική και όχι διαφθορά. Φανερές σχέσεις με φοιτητές, όχι εκμαυλισμός. Φανερές σχέσεις με το κράτος και όχι υπόγειες συμφωνίες με υπουργούς. Φανερές σχέσεις με τον ιδιωτικό τομέα και όχι αλλοίωση των δημοσίων λειτουργιών. Προσωπική ευθύνη και όχι συγκάλυψη πίσω από αποφάσεις συλλογικών οργάνων. Δημοκρατική ευαισθησία και όχι φόβο."