Η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών δεν είναι αυτό που νομίζεις
Ελευθερια ΤσαλικηΜία θεατρική παράσταση, με στόχο τη βελτίωση του εκπαιδευτικού· κάπως έτσι βλέπουν οι εκπαιδευτικοί με τους οποίους μιλήσαμε τη διαδικασία της αξιολόγησης δασκάλων και καθηγητών, που τρέχει αυτή τη στιγμή στα σχολεία. Τι κι αν κάποιοι περίμεναν ότι μέσω της αξιολόγησης θα τιμωρούνταν ή θα επιβραβεύονταν όσοι έκαναν πολύ κακή ή καλή δουλειά αντίστοιχα; Τελικά, η όλη διαδικασία –για όσους έχει ξεκινήσει– φαίνεται ότι γίνεται περισσότερο για τους τύπους.
Πώς τη ζουν όσοι εμπλέκονται; Μιλήσαμε με καθηγητές, διευθυντές και σχολικούς συμβούλους για να μας δώσουν μια εκ των έσω εικόνα.
Στην εποχή της αξιολόγησης
Ο Αντώνης Μιχαηλίδης θυμάται ακόμα όταν ήταν μαθητής, τη δεκαετία του ‘70, την αντίδραση της –πολύ κακής– φιλολόγου του, που σαν άλλος αυλοκόλακας υποδεχόταν τον επιθεωρητή της υποκλινόμενη, για να του κάνει καλή εντύπωση κι εκείνος να γράψει καλή έκθεση. Σήμερα ο ίδιος, ως διευθυντής στο 5ο Γενικό Λύκειο Αχαρνών-Αγία Άννα, καλείται να αξιολογήσει τους συναδέλφους του. Όπως μου εξηγεί, βλέπει ότι υπάρχει αγωνία από την πλευρά των αξιολογούμενων –που είναι προς το παρόν οι νεοδιόριστοι, όπως θα εξηγήσουμε παρακάτω– παρόλο που κανείς δεν πρόκειται να χάσει την θέση του. «Όλη η διαδικασία στην πραγματικότητα είναι τυπική και είναι σαν να θέλουν απλώς να στείλουν ένα μήνυμα στους νεότερους συναδέλφους –με τους ρυθμούς που προχωρούν δεν ξέρω αν θα προλάβουν τους πιο παλιούς– ότι εκείνοι πλέον θα περνούν από μια δύσκολη διαδικασία και θα πρέπει να είναι πιο σοβαροί, πιο διαβασμένοι, πιο πειθαρχημένοι από τους υπολοίπους» μου λέει.
Δεν είναι όμως ούτως ή άλλως οι πιο πρόσφατα διορισμένοι πολύ πιο καταρτισμένοι και ενεργητικοί σε σχέση με κάποιους παλαιότερους; «Μερικώς έχετε δίκιο» θα μου απαντήσει «γιατί οι νεότεροι έχουν πολύ περισσότερα επαγγελματικά και επιστημονικά εφόδια σε σχέση με παλαιότερους. Αλλά οι παλαιότεροι έχουν τεράστια πείρα. Πράγματι υπάρχουν φορές που λειτουργούν διεκπεραιωτικά και με τη λογική του δημοσίου υπαλλήλου, όμως σε αυτές τις περιπτώσεις, όταν έχουμε έναν συνάδελφο που είναι παραιτημένος, κουράζεται και βαριέται, πρέπει να παρέμβει ο διευθυντής και ο σύλλογος διδασκόντων για να τον “μεταμορφώσει”». Άλλωστε, ακόμη και αν η αξιολόγηση έκρινε ανεπαρκή έναν τέτοιο εκπαιδευτικό, δεν θα έχει κάποια πραγματική επίπτωση, καθώς θα κληθεί απλώς να παρακολουθήσει μια επιμόρφωση.
Οι νεοδιόριστοι
Μπορεί να τους λέμε νεοδιόριστους, αλλά όσοι διορίστηκαν το 2020 και μετά, δεν είναι απαραίτητα νέοι σε ηλικία. Αντιθέτως, υπάρχουν ακόμη και άνθρωποι 55+ ετών. «Βλέπω από την εμπειρία μου ότι οι νεοδιόριστοι είναι δύο ειδών: είτε είναι κάτοχοι πολύ υψηλών προσόντων –διδάκτορες, μεταδιδάκτορες και ερευνητές– οι οποίοι λόγω έλλειψης κονδυλίων στα πανεπιστήμια αποφάσισαν να διοριστούν, είτε είναι χρόνια αναπληρωτές και άρα έχουν στην πλάτη τους 10-20 χρόνια προϋπηρεσίας. Το πώς διδάσκεις δεν εξαρτάται πολύ από το αν έχεις διδακτορικό σε ένα πεδίο, γιατί σημασία έχει ο διδακτικός μετασχηματισμός, δηλαδή πώς αυτά που γνωρίζεις τα μετασχηματίζεις κατάλληλα διδακτικά, ώστε να τα κατανοήσουν οι μαθητές. Και η αλήθεια είναι ότι οι νέοι καθηγητές, που έχουν διδακτορικά και έρευνες στις πλάτες τους, έχουν διάθεση και είναι συνηθισμένοι να διαβάζουν, να μελετούν, να μαθαίνουν, να βελτιώνονται και να επιμορφώνονται στον καινούριο τους ρόλο πια» λέει ο Μανόλης Κουσλόγλου, Σύμβουλος Εκπαίδευσης Φυσικών Επιστήμων.
«Η εκπαίδευση δεν βελτιώνεται διώχνοντας έναν άνθρωπο με 20 χρόνια υπηρεσία γιατί ενδεχομένως δεν κάνει καλά τη δουλειά του» θα τονίσει στην κουβέντα μας ο Μανόλης Κουσλόγλου, Σύμβουλος Εκπαίδευσης Φυσικών Επιστήμων, δηλαδή ένας ακόμη από τους αξιολογητές που συμμετέχουν στη διαδικασία. «Η επένδυση που έχει γίνει και η εμπειρία που έχει συλλέξει κάποιος που είναι τόσα χρόνια στην εκπαίδευση πρέπει με κάποιον τρόπο να αποδοθεί στην ελληνική εκπαίδευση. Αυτό δεν θα γίνει διώχνοντάς τον και στέλνοντάς τον να κάνει φροντιστήριο για να βιοπορίζεται από εκεί, αλλά με το να τον βελτιώσεις έτσι ώστε αυτή η επένδυση που έχει γίνει και η εμπειρία που έχει, τελικά να μεταφερθεί στα παιδιά», εξηγεί. Βέβαια όπως σημειώνει και ο ίδιος, τα περιθώρια βελτίωσης ενός ανθρώπου που διδάσκει 30 χρόνια είναι πολύ στενά, «ενώ σε έναν νεοδιόριστο υπάρχουν πολλές δυνατότητες».
Η αυλαία σηκώνεται με τους νεοδιόριστους
Δεν είναι όμως το μεγάλο περιθώριο βελτίωσης που οδήγησε το υπουργείο να ξεκινήσει τις αξιολογήσεις από τους νεοδιόριστους. Σύμφωνα με τον νόμο του 2019, όταν ένας εκπαιδευτικός διορίζεται, για τα πρώτα δύο χρόνια είναι δόκιμος
και προκειμένου να μονιμοποιηθεί, πρέπει να περάσει από αξιολόγηση· αυτή όμως δεν ξεκίνησε παρά μόνο πρόσφατα, οπότε αυτή τη στιγμή υπάρχουν εκπαιδευτικοί που κλείνουν τριετία ή ακόμα και τετραετία ως δόκιμοι, καθώς έχουν διοριστεί από το 2020 αλλά δεν αξιολογήθηκαν ποτέ.Τι σημαίνει μονιμοποίηση
Πρακτικά δεν αλλάζει κάτι μετά τη μονιμοποίηση (π.χ. μισθολογικά). Ο μόνος φόβος των νεοδιόριστων είναι ότι χωρίς τη μονιμοποίηση, μπορεί να απολυθούν. Όμως στην πραγματικότητα, όταν ένας νεοδιόριστος κριθεί ακατάλληλος για την προσφορά διδακτικού έργου, μετακινείται σε κάποια διοικητική θέση· και μόνο εφόσον κριθεί ότι δεν μπορεί να υποστηρίξει ούτε αυτήν, απολύεται.
Προκειμένου να μην αφήσει μετέωρους τους νεοδιορισθέντες, το υπουργείο Παιδείας αποφάσισε το 2023 να ξεκινήσει τις αξιολογήσεις από εκείνους που διορίστηκαν μετά το 2020 – μία επιλογή πίσω από την οποίαν κάποιοι βλέπουν ότι το υπουργείο αποφεύγει να έρθει από την αρχή σε σύγκρουση με τους παλαιότερους εκπαιδευτικούς, πολλοί από τους οποίους αντιδρούν σφοδρά στην αξιολόγηση. Σε δεύτερη φάση, σειρά έχουν όσοι μόνιμοι εκπαιδευτικοί υπηρετούν σε Πρότυπα και Πειραματικά σχολεία (που ούτως η άλλως είναι εξοικειωμένοι με ένα είδος αξιολόγησης για να ανανεώνουν την θητεία τους) ή αυτοί που θέλουν να αναλάβουν θέσεις ευθύνης. Αλλά όπως τονίζει στην απάντηση που μας έδωσε το υπουργείο Παιδείας, «υπάρχει η πρόβλεψη στον νόμο για την αξιολόγηση όλων των εκπαιδευτικών» και μάλιστα έχει ειπωθεί από την πρώην υπουργό Παιδείας, Νίκη Κεραμέως, ότι «η άρνηση αποτελεί πειθαρχικό παράπτωμα που φέρει κυρώσεις, όπως η παρακράτηση μισθού». Παρόλα αυτά μέχρι στιγμής δεν έχει επιβεβαιωθεί πρακτικά αυτός ο ισχυρισμός, αν και υπάρχουν εκπαιδευτικοί που αρνούνται την αξιολόγησή τους. Υπογράφοντας ένα έγγραφο της ΟΛΜΕ
Οδηγίες-βήματα για την αποτροπή και της ατομικής αξιολόγησης μπροστά στην έναρξη της φάσης Α2 | ΟΛΜΕ
, δηλώνουν ότι απεργούν και απέχουν από τη διαδικασία της αξιολόγησης, παρόλο που πρόσφατα αυτή η πρακτική κρίθηκε αντισυνταγματική από το ΣτΕΑπόφαση:Παράνομη η απεργία-αποχή των εκπαιδευτικών από την αξιολόγηση- Προσωρινώς εκτελεστή η απόφαση | esos.gr
. Το μόνο που έχει όμως ως αποτέλεσμα είναι οι σύμβουλοι να μην τους αξιολογούν, προσπερνώντας τους και προχωρώντας στους επόμενους που το επιθυμούν.Φάσεις Αξιολόγησης
Η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών αποτελείται από τρία πεδία:[..........................................]
Η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών δεν είναι αυτό που νομίζεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου