Δύο κείμενα για ένα κατάμαυρο νουάρ
1. ΕΡΩΤΑΣ-ΓΑΜΟΣ. ΣΕ ΣΥΝEΡΓΑΤΙΚΗ ΣΥΝΥΠΑΡΞΗ Ή ΣΕ ΜΟΝΙΜΗ ΔΙΕΛΚΥΣΤΙΝΔΑ;
«ΝΟΡΑ ΠΡΕΝΤΙΣ» του Βίνσεντ Σέρμαν
«NORA PRENTISS» 1947
από τον Γιάννη Ν. Γκακίδη
Πηγή:kemes.wordpress.com
Έρωτας και γάμος. Σε συνεργατική ή σε ανταγωνιστική συνύπαρξη, ή μήπως σε μόνιμη διελκυστίνδα; Ο Τάλμποτ είναι γιατρός, 43 ετών με σύζυγο και δύο παιδιά στην εφηβική ηλικία. Καταξιωμένος ως επιστήμονας, με σχετική οικονομική άνεση, προσφέρει στην οικογένειά του μιαν άνετη ζωή χωρίς έγνοιες βιοπορισμού και ούτε ανικανοποίητες επιθυμίες κι ελλείψεις. Ωστόσο η ρουτίνα στη ζωή είναι αναπόφευκτη και δη μέσα σε έναν γάμο. Παρότι ο ίδιος ο Τάλμποτ εργάζεται πολλές ώρες, έχει διάθεση για αναζωογονητικές αποδράσεις ακόμα και με την γυναίκα του. Εντούτοις αυτή δε δείχνει καμιά διάθεση για κάτι τέτοιο. « Απολαμβάνει» τη ρουτίνα της χωρίς πολλά-πολλά. Εξάλλου είναι μητέρα δύο έφηβων πια και περιθώρια για ενδογαμιαία ερωτικά σκιρτήματα δεν υπάρχουν. Που έλεγε και ο Ηλίας, φίλος απ’ τα παλιά. «Με την μάνα των παιδιών μου ρε!» Για εξωγαμιαίες ερωτικές απόπειρες, ούτε καν ως σκέψη. Εξάλλου δεν είναι και ελκυστική για να μπει στο οπτικό πεδίο κάποιου ανήσυχου άντρα. Όμως στον Τάλμποτ, η συγκυρία θα του προσφέρει μιαν ευκαιρία απόδρασης, από την περίφραξη της γαμιαίας συνύπαρξης, όταν η όμορφη τραγουδίστρια Νόρμα Πρέντις βρεθεί στο ιατρείο του τραυματισμένη σε αυτοκινητικό. Αλλά τα παιχνίδια με τη φωτιά, εμπεριέχουν σοβαρούς κινδύνους και μάλιστα όταν η φλόγα είναι ερωτική. Αλλά πώς να πει στην αμέριμνη σύζυγο, τελειώσαμε, αντίο. Εξάλλου είναι και τα παιδιά, τι να πει σ’ αυτά. Αυτά τα παιδιά είναι που στάθηκαν και στέκονται φρένο , στη διάλυση ενός γάμου και στη συνέχισή του με προϋποθέσεις συχνά μιας επώδυνης ισορροπίας . Το θολωμένο μυαλό του Τάλμποτ θα αναζητήσει με κάθε τρόπο την απόδραση, τη φυγή για να βρεθεί ξανά στην μεθυστική θαλπωρή του έρωτα. Όμως ο έρωτας, αργά ή γρήγορα, περνά από τις συμπληγάδες του πόνου. Σκηνοθετεί τον θάνατό του και οδεύει στην ελευθερία μιας νέας ταυτότητας με τη συνεπαγόμενη καινούργια ζωή. Το τέλος της αφηγούμενης ιστορίας που μας αφηγείται ο Βίνσεντ Σέρμαν, έχει προφανώς κακό τέλος, καθότι η ταινία είναι νουάρ και η ζωή μας, τελικά ρέπει προς το νουάρ. Το ερώτημα είναι γιατί ο γάμος μετατρέπεται σε φυλακή, ενώ ξεκινά με τον πυροδότη έρωτα; Όταν ξεκινά έτσι. Μα θα μου πείτε, ο έρωτας είναι φυλακή. Ναι αλλά γλυκιά φυλακή, στην οποία μπαίνει κανείς αυτοβούλως. Και είναι επώδυνο να είναι κανείς δέσμιος των επιλογών του, καθότι δεν μπορεί να επιρρίψει ευθύνες στον άλλον. Ο άνθρωπος που επινόησε τον γάμο, πέραν της συνύπαρξης κάτω από την ίδια στέγη, την τεκνοποιία και την επιβεβαίωση του έρωτα, είναι μια κοινωνική σύμβαση. Ως σύμβαση λύνει κάποια προβλήματα κοινωνικότητας, όμως δημιουργεί προβλήματα και εμπόδια στη φύση του ανθρώπου. Εξάλλου η ύπαρξη τόσων πολλών διαζυγίων στον κόσμο επιβεβαιώνει την αμφισβήτηση του γάμου, ως θεσμού που επιλύει προβλήματα. Το ερώτημα παραμένει μετέωρο χωρίς απάντηση. Μήπως πρέπει να αναζητήσουμε κάτι άλλο, πέρα από τον γάμο; Και αν ναι, τι μπορούμε να προτείνουμε; Πάντως οφείλουμε να μην κλείνουμε τα μάτια σε μια οφθαλμοφανή πραγματικότητα. Με τις καλές ερμηνείες της όμορφης Αν Σέρινταν ως μοιραίας γυναίκας στο τελευταίο της νουάρ, που έφυγε από τη ζωή μόλις στα 51 της, Κεντ Σμιθ, Μπρους Μπένετ, Ρόμπερτ Άλντα, Ρόζμαρι Ντεκάμπ. Με την όμορφη φωτογραφία του πολυβραβευμένου Τζαίημς Βονγκ Χάου.
_____________________
Η κριτική ματιά για το ίδιο έργο του Αλέξη Ν. Δερμεντζόγλου
Στα δυο «minor classics» του 1947 που προτείνει το ΚΕΜΕΣ, δηλαδή στο «Nora Prentiss» του Βίνσεντ Σέρμαν και στο «They Won’t believe me» του Ίρβινγκ Πίτσελ, ιδιαίτερη σημασία έχει η φωτογραφία που αποδίδει τα εσωτερικά σκοτάδια της αγωνίας των ανδρών ηρώων να φτάσουν στην περίφημη «σωτηρία της ψυχής» όπως λέει και το ελληνικό άσμα σε στίχους της Λίνας Νικολακοπούλου σε εκτέλεση της Άλκηστις Πρωτοψάλτη (https://youtu.be/8BoYOaSV6Zc).
Στην «Νόρα Πρέντις» ο διάσημος διευθυντής φωτογραφίας Τζέιμς Γουόνγκ Χόου με 9 υποψηφιότητες για Όσκαρ και με 2 Όσκαρ για τις ταινίες «The Rose Tattoo» και «Hud» φωτογραφίζει με έντονο το στοιχείο του μαύρου για να δείξει το κατράμι, το περίφημο «Paint it, black» των Rolling Stones (https://youtu.be/O4irXQhgMqg) και την εσωτερική αγωνία για την έξοδο στο φως. Δεν υπάρχει, όμως, έξοδος από το λαγούμι, δεν υπάρχει σωτηρία παρά μόνο είσοδος στο μαύρο του θανάτου. Τελικά, είναι και αυτό μια μορφή εξιλέωσης σε έναν ρευστό ασταθή κόσμο όπου η διαφυγή τιμωρείται, η ερωτική επιλογή θεωρείται μη πολιτικά ορθή, ο πόθος ευνουχίζεται και οι όλοι οι συναισθηματικά ανάπηροι βολεύονται με δεκανίκια. Εδώ είναι 1947, δεν είναι παίξε-γέλασε. Εδώ, ταυτόχρονα, είναι 2021 δηλαδή η εποχή της πανδημίας και της αφασίας.
Στο «Δεν ήθελαν να με πιστέψουν», ο διευθυντής φωτογραφίας Χάρι Γουάιλντ με υποψηφιότητα για Όσκαρ για την ταινία «Army Girl» επιλέγει μια άλλη αισθητική αντιμετώπιση της επιδιωκόμενης σωτηρίας της ψυχής. Υπερφορτίζει μεγάλο μέρος της ταινίας του με φωτογενή τρόπο, αξιοποιώντας ενθέσεις κατάμαυρου όταν το θεωρεί απαραίτητο. Το φωτογενές παραπέμπει στην φαντασίωση του άνδρα ότι βρίσκει τον δρόμο για την σωτηρία της ψυχής, ενώ το μαύρο το μπλοκάρισμα. Έτσι ή αλλιώς, όμως, αυτός ο ήρωας θα πετύχει τον στόχο του μετατρέποντας την σωτηρία του συναισθήματος του σε ισχυρή αυτοκριτική για τον μέχρι τώρα ασταθή χαρακτήρα του.
3. Nora Prentiss
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου