Τετάρτη, Σεπτεμβρίου 21, 2022

Η ΝΕΚΡΗ ΦΥΣΗ ΣΤΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΤΩΝ ΚΑΤΩ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ Η ΛΑΤΡΕΙΑ ΤΟΥ ...ΛΕΜΟΝΙΟΥ

 

LemonΓιατί οι Ολλανδοί ζωγράφοι της Χρυσής Εποχής λάτρευαν το... λεμόνι;

https://www.rashmee.com/wp-content/uploads/2018/10/CLAESZ-Still-life-with-a-peacock-pie-768x457.jpgΈνα  μισό λεμόνι,  ξεφλουδισμένο μοιάζει με  αστραφτερές  "σπείρες χρυσού φωτός"  και  τραβάει αμέσως   την προσοχή μας στον  τεράστιο  πίνακα  συμποσίου  του Pieter Claesz , του 17ου αιώνα , υπό το τίτλο «Νεκρή φύση με πίτα παγωνιού».
Το λεμόνι αποτελεί αγαπημένο μοτίβο στην Ολλανδική   ζωγραφική  του 16ου και 17ου αιώνα και παρουσιάζεται ανελλιπώς σε "νεκρές φύσεις"  που δείχνουν "γκουρμέδικα" εορταστικά τραπέζια..

Γιατί, αναρωτηθήκαμε; Η Εθνική Πινακοθήκη Τέχνης στην Ουάσινγκτον, D.C. δεν παρείχε απαντήσεις (σίγουρα είναι πολύ μικρό και άσχετο με το θέμα), αλλά ένα blog με λεμόνια. Δείτε τι λέει ο εύχρηστος οδηγός λεμονιού του Toby

(Art of the lemon… - lemons, lemons, lemons - WordPress.com)


Still life with imaginary view, circa 1645-circa 1650. Laurens Craen (circa 1620-between 1665-1671), Dutch. Oil on panel, 63.4 x 85.3 cm. Art Gallery of NSW, Sydney, Australia.
 Laurens Craen, Νεκρή φύση σε τραπέζι και  σκηνικό με φανταστική θέα, περ. 1645- 1650.

«Νομίζω ότι είναι ασφαλές να πούμε ότι κανείς δεν ήταν περισσότερο ερωτευμένος με τα  λεμόνια από τους Ολλανδούς  ζωγράφους που ζωγράφιζαν  "νεκρές φύσεις" τον 17ου αιώνα. Τους ζωγράφισαν σε τραπέζια συμποσίου, μερικές φορές με πίτες κρέατος και στρείδια, σχεδόν πάντα σε κρασί κοντά. Banquet Still Life with a View onto a Landscape, about 1645. Jan Davidsz de Heem (1606-1684), Dutch. Oil on panel, 54 x 74 cm. Montreal Museum of Fine Arts, Canada.Jan Davidsz de Heem, Συμπόσιο με νεκρή φύση και άποψη τοπίου, περ. 1645. 


Στους  Ολλανδούς άρεσε να αρωματίζουν τα ποτά τους με φλούδες  λεμονιού,  οπότε συχνά θα δείτε λεμόνια κοντά σε κούπες κρασιού ,  κομμένα στη μέση και μισοξεφλουδισμένα. Ήταν μια εξαιρετική ευκαιρία για αυτούς τους σπουδαίους  ζωγράφους για να επιδείξουν τα ταλέντα τους, δίνοντας αστραφτερά κομμένα λεμόνια και στρογγυλές σπείρες χρυσού φωτός. "
Still Life with a Silver Wine Jar and a Reflected Portrait of the Artist, circa 1657. Abraham van Beyeren (1620/21-1690), Dutch. Oil on canvas, 102 x 85 cm. Purchase, Mr. and Mrs. William H. Marlatt Fund. Acc. No. 60.80 Abraham van Beyeren’s style is significantly darker and more tightly cropped; however, the item he captures are similar to Craen’s: partially carved ham, peeled lemon, silver ewer, wicker basket, venetian glass, velvet drapery, etc. Like Claes, Van Beyeren was fascinated with optical illusions and   reflection of objects on the shiny surfaces.
Abraham van Beyeren, Νεκρή φύση με ασημένια κανάτα οίνου όπου αντανακλάται το πορτρέτο του καλλιτέχνη, περ. 1657

Εμείς θα προσθέσουμε και κάποιους επιπλέον λόγους  για τη σημασία του λεμονιού στη ζωή των ανθρώπων που ζούσαν στις βόρειες χώρες: 1. Τα λεμόνια ήταν δυσεύρετα και  πανάκριβα φρούτα , θεωρούνταν μάλιστα  άριστα καθαριστικά-απολυμαντικά για τα χέρια , ιδιαίτερα για όσους έτρωγαν  χρησιμοποιώντας τα δάχτυλά τους 2. Πολλοί για τον ίδιο λόγο πρόσθεταν και στο νερό που έπιναν  φέτες λεμονιού  ή έστιβαν  το χυμό του. 3. Τα λεμονόφλουδα αποτελούσαν με την καύση τους , όπως και σήμερα, μια πολλή καλή ύλη αρωματισμού του χώρου .
Συμπέρασμα : τα λεμόνια θεωρήθηκαν σημαντικά φρούτα  για τους Ολλανδούς  και πρόσφεραν στους ζωγράφους της  Χρυσής Εποχής την ευκαιρία να επιδείξουν την τέχνη τους.
Still Life with a Lobster, late 1640s. Jan Davidsz de Heem (1606-1684), Dutch. Oil on canvas, 25 x 33-1/4 in. The Toledo Museum of Art, Toledo, Ohio.Jan Davidsz de Heem, Νεκρή φύση με αστακό , τέλη του 1640.

"ΤΟ ΘΕΛΓΗΤΡΟ ΤΟΥ ΛΕΜΟΝΙΟΥ" -ΜΙΑ ΔΙΑΛΕΞΗ ΓΙΑ ΤΑ ΛΕΜΟΝΙΑ ΣΤΗΝ ΟΛΛΑΝΔΙΚΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΟΥ YALE

Yale University Art Galler

The artfully peeled lemon, baring its spongy pith and shiny flesh, was one of the most beloved motifs of Dutch still-life painters in the 17th century. Why did the lemon become such a signature element of the genre? In this talk, Mariët Westermann, Executive Vice President of the Andrew W. Mellon Foundation, historian of European art, and author of several books—including A Worldly Art: The Dutch Republic, 1585–1718—explores the lemon’s importance to painters, botanists, and collectors in early modern Europe and explains how Dutch artists set the fruit on a path of pictorial pleasure for centuries to come. Generously sponsored by the Martin A. Ryerson Fund.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

«Αντισημιτισμός», η νέα «συκοφαντία του αίματος»;

Macro Τάσος Κωστόπουλος: ...