ΟΧΙ ΟΡΧΙΔΕΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΙΣ ΜΠΛΑΝΤΙΣ/ No orchids for Miss Blandis, του James Hadley Chase

 

No Orchids for Miss Blandish - PDF Free Download - EPDF.MX

No Orchids for Miss Blandish (film 1948) - Wikipedia

KΡΙΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΥ

Miss Blandish i suppose

librofilo.blogspot.com

Θεωρήθηκε το βιαιότερο λογοτεχνικό βιβλίο που έχει εκδοθεί, ενώ ο George Orwell (ναι, ο γνωστός!), το χαρακτήρισε ως «βουτιά στο βόθρο» (αναγνωρίζοντας όμως την λογοτεχνική του αξία). Ο λόγος για ένα αρχετυπικό γκανγκστερικό θρίλερ, το σπουδαίο pulp μυθιστόρημα «ΟΧΙ ΟΡΧΙΔΕΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΙΣ ΜΠΛΑΝΤΙΣ» («No orchids for Miss Blandish»), του James Hadley Chase (1906 Λονδίνο – 1985 Ελβετία), κυκλοφόρησε πριν αρκετούς μήνες στα ελληνικά σε μια έκδοση σε νέα (εξαιρετική) μετάφραση και (κατατοπιστικότατο) επίμετρο του Ανδρέα Αποστολίδη, από τις εκδόσεις Άγρα (σελ. 331), για τέταρτη φορά (οι τρεις προηγούμενες ήταν από τα «Βίπερ» το «Λυχνάρι» και τον «Εξάντα»).

Ο θρύλος της άκρατης βιαιότητας που συνοδεύει το «Όχι ορχιδέες…» δεν είναι τυχαίος. Εκδόθηκε το 1939, ακολουθώντας την επιτυχία ιδιαίτερα σκληρών βιβλίων όπως «Ο ταχυδρόμος χτυπάει πάντα δύο φορές» του Cain και γκαγκστερικών ταινών της δεκαετίας όπως «Ο σημαδεμένος» και το «Angels with dirty faces» ή και το εκπληκτικό «Little Caesar», αντικατοπτρίζει την εικόνα μιας κοινωνίας που βγαίνοντας από την μεγάλη οικονομική κρίση του 1929-32, κάνει τα πάντα για το χρήμα, και οι απαγωγές ήταν σε ημερήσια διάταξη.
 
Η δεσποινίς Μπλάντις συμπληρώνει τα 24 της χρόνια. Είναι κόρη του μεγιστάνα του Κάνσας σίτι κ.Μπλάντις που η περιουσία του εκτιμάται ότι υπερβαίνει τα εκατό εκατομμύρια δολάρια. Την ημέρα των γενεθλίων της, ο πατέρας της θα της χαρίσει ένα περιδέραιο με τα διαμάντια της οικογένειας, που η αξία τους υπολογίζεται στα 50.000 δολάρια. Το νέο διαδίδεται, αλλά, η μις Μπλάντις ζώντας σε ένα κόσμο άνεσης και ασφάλειας, μέσα στην αφέλειά της, φοράει το περιδέραιο και βγαίνει το βράδυ με τον αρραβωνιαστικό της να διασκεδάσει.
Μια συμμορία μικροκακοποιών, του Ράιλυ και του Μπέηλυ, που ενημερώνεται από έναν κοσμικό δημοσιογράφο για τις κινήσεις της, στήνει καρτέρι και σκοτώνοντας τον αρραβωνιαστικό της, αρπάζει την μις Μπλάντις αλλά γίνονται αντιληπτοί από την συμμορία της αδίστακτης Μα Γκρίσσον που μπορεί να μην είναι η μεγαλύτερη της πόλης, αλλά είναι από τις πιο επικίνδυνες. Με καθοδηγητή την Μα και αρχιεκτελεστή τον γιο της, τον ψυχοπαθή παθολογικό δολοφόνο Σλιμ Γκρίσσον και μέλη διάφορους απελπισμένους άντρες, πρώην φυλακισμένους, σωματοφύλακες, πιστολάδες, διαρρήκτες και έναν γιατρό αλκοολικό που είχε χάσει την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος, η συμμορία της Γκρίσσον αποτελούσε το ιδανικό σκηνικό παράνοιας για να γίνει της μουρλής.
 
«Έσπρωξαν τη μις Μπλάντις κάτω από το σκληρό φως μιας λάμπας που κρεμόταν από το ταβάνι. Της είχαν κλείσει τα μάτια με μπαμπάκι και μονωτική ταινία. Την κρατούσε ο Έντυ. Είχε αφεθεί ολοκληρωτικά πάνω του. Το χέρι του Έντυ ήταν σφιχτό και ζεστό πάνω στο μπράτσο της. Ήταν η μόνο επαφή που είχε μέσα στο σκοτάδι.
Η Μα Γκρίσσον κοιτούσε από την καρέκλα της την κοπέλα. Πριν φύγουν από του Τζώννυ, ο Έντυ τής είχε τηλεφωνήσει να της πει ότι επέστρεφαν. Είχε το χρόνο να αποτιμήσει τι σήμαινε αυτή η απαγωγή για την ίδια και τη συμμορία της. Με προσεκτικό χειρισμό και με λίγη τύχη θα αποκτούσαν ένα εκατομμύριο δολάρια πριν από το τέλος της βδομάδας. Τα τελευταία τρία χρόνια έχτιζε συστηματικά τη φήμη της συμμορίας της. Δεν είχαν βγάλει πολλά χρήματα, αλλά δεν τα πήγαιναν κι άσχημα. Οι άλλες συμμορίες τη θεωρούσαν τρίτης κατηγορίας. Τώρα, λόγω της κομψής κοκκινομάλλας κοπέλας, θα γίνονταν η πιο πλούσια συμμορία και ο πλέον καταζητούμενος δημόσιος εχθρός του Κάνσας Σίτυ.»
 
Η συμμορία της Γκρίσσον, δεν δυσκολεύεται να αρπάξει με τη σειρά της, την μις Μπλάντις από τους αρχικούς απαγωγείς της σφαγιάζοντάς τους, και να διαπραγματευτεί με τον Μπλάντις το ποσό των λύτρων. Έχοντας θάψει τον Ράιλυ και τον Μπέηλυ, στρέφουν την προσοχή των Αρχών σε αυτούς κι εκείνοι περνάνε απαρατήρητοι. Ο Μπλάντις απελπίζεται από την αδυναμία της Αστυνομίας να βρει κάτι και υποκύπτει στην απαίτηση για ένα εκατομμύριο δολάρια για να απελευθερώσει την κόρη του. Η Μα Γκρίσον δεν είχε σκοπό να παραδώσει την απαχθείσα εξαρχής, όμως ο τρελάρας Σλιμ Γκρίσον, έχει ερωτευτεί την πανέμορφη κοπέλα και την θέλει ολοκληρωτικά δική του, απειλώντας ακόμα και την μητέρα του για να την προστατέψει. Η μις Μπλάντις είναι μονίμως ναρκωμένη από τις ενέσεις που της κάνει ο γιατρός της συμμορίας, ενώ με τα χρήματα που παίρνουν από την απαγωγή, αγοράζουν ένα κλαμπ που το μετατρέπουν σε απόρθητο φρούριο, με κρυφές εξόδους και θωρακισμένες πόρτες, ενώ η άτυχη κοπέλα βρίσκεται κλειδωμένη σε ένα πολυτελές δωμάτιο, όπου μόνο ο Σλιμ έχει το δικαίωμα εισόδου.
 
Ο Μπλάντις απογοητευμένος και απελπισμένος, θεωρώντας ότι η κόρη του είναι πλέον νεκρή, στρέφεται προς έναν πρώην επιτυχημένο δημοσιογράφο και νυν ιδιωτικό ερευνητή, τον Ντέηβ Φέννερ για να εξιχνιάσει την υπόθεση. Ο Μπλάντις πιστεύει (δικαιολογημένα) ότι αν ζει η κόρη του, θα είναι μια γυναίκα τραυματισμένη από τις κακουχίες και τις ταλαιπωρίες, ενώ δίνει μια πλουσιοπάροχη αμοιβή στον Φέννερ να βρει την άκρη με την ιστορία – όπου όλοι θεωρούν ότι τα χρήματα τα έχει λάβει η αρχική συμμορία, που δεν βρίσκονται πουθενά (αφού είναι όλοι τους νεκροί). Ο Φέννερ δεν έχει παρά να ακολουθήσει την πορεία του χρήματος, και τη ζωή της εντυπωσιακής στριπτιζέζ Άννας Μποργκ, φιλενάδας του Ράιλυ, που τον ψάχνει εναγωνίως για να εξιχνιάσει την υπόθεση, σε μια θεαματική εξέλιξη της ιστορίας με απρόσμενο φινάλε.
 
«Έχω έναν φάκελο με όλα τα δεδομένα. Αυτόν θέλω να μελετήσω. Ένα πράγμα από την αρχή με παραξένεψε. Γνώριζα προσωπικά τον Ράιλυ και τον Μπέηλυ. Έπεφτα συνέχεια πάνω τους σε καταγώγια και μπαρ όταν έβγαινα να μαζέψω πληροφορίες για τη δουλειά μου. Ήταν ψιλικατζήδες. Από που έως που βρήκαν το θράσος να κάνουν απαγωγή; Κι όμως φαίνεται ότι την έκαναν. Δεν βγαίνει πάντως νόημα. Αν ξέρατε τους κακοποιούς με τον τρόπο που τους ξέρω εγώ, το ίδιο συμπέρασμα θα βγάζατε. Το περισσότερο που θα μπορούσαν να κάνουν είναι μια μικροληστεία τράπεζας. Τέλος πάντων. Απήγαγαν την κόρη σας. Μετά αναρωτιέμαι πώς μπόρεσαν να εξαφανιστούν από προσώπου γης; Πώς και δεν έχει φανεί ούτε ένα δολάριο από τα λύτρα; Με τι χρήματα ζούνε οι απαγωγείς, αν όχι από τα λύτρα;»
 
Το «Όχι ορχιδέες…», είναι το πρώτο μυθιστόρημα, του Άγγλου Rene Lodge Brabazon Raymond, που έμελλε να γίνει γνωστός με το ψευδώνυμο James Hadley Chase, ως ένας εκ των κυριότερων εκπροσώπων του αμερικανικού νουάρ χωρίς να πατήσει ποτέ το πόδι του στην Αμερική (και μάλιστα πριν το Google)! Εργαζόμενος στην εμπορία βιβλίων την δεκαετία του ’30, είδε την τεράστια επιτυχία των ιστοριών με γκάνγκστερς και αποφάσισε να γράψει κάτι ανάλογο. Το πέτυχε και με το παραπάνω αφού θεωρείται πλέον ως ένας από τους χαρακτηριστικότερους εκπροσώπους του «καθαρού νουάρ», αν και στο βιβλίο αυτό, βασίστηκε εν πολλοίς στο εξαιρετικό «ΙΕΡΟ» του W.Faulkner που κυκλοφόρησε το 1931 (μια απόπειρα στο αστυνομικό μυθιστόρημα από τον σπουδαίο συγγραφέα) και στη βάση του έχει μια παρόμοια ιστορία. Εκεί όμως που ο Φώκνερ «ξεστρατίζει» δίνοντας μεγάλη «λογοτεχνικότητα» στην ιστορία του, ο Chase δεν δίνει δεκάρα για κάτι τέτοιο. Στο βιβλίο του κυριαρχεί η δράση, το πιστολίδι, η βία, η απανθρωπιά και η ιλιγγιώδης πλοκή με συνεχείς ανατροπές.

Το σημαντικό, στην έκδοση που κρατάμε στα χέρια μας, είναι ότι η μετάφραση γίνεται από την έκδοση του 1961 και όχι από την πρώτη του 1939 που είναι βιαιότερη αλλά και τολμηρότερη (πυροδοτώντας μια διαμάχη που κρατάει ακόμα, για το ποια εκδοχή είναι καλύτερη), όπως αναφέρει ο μεταφραστής του βιβλίου Ανδρέας Αποστολίδης στο λεπτομερές επίμετρό του. Υπήρξαν μεταξύ 1939 με 1961 διάφορες εκδοχές του βιβλίου, σε μια δε (αυτή του 1948) έχει αλλαχθεί το τέλος για να γραφτεί και συνέχεια. Η έκδοση του 1961 έχει «στρογγυλέψει» λίγο ορισμένα άκρως σοκαριστικά στοιχεία (που όμως δίνουν πολλές διαστάσεις στην ιστορία) αλλά είναι ως βιβλίο περισσότερο ισορροπημένο και πιο σύγχρονο. Το πρωτοποριακό για την εποχή του, στυλ του Chase, διαφαίνεται σε μια σκηνή της έκδοσης του 1939, όταν περιγράφει μια σκηνή σφαγής από τον ψυχοπαθή Σλιμ ως εξής: «Δεν ήθελε να πεθάνει. Όχι με τον τρόπο που θα τον σκότωνε ο Σλιμ. Είχε ξαναδεί το στιλέτο του Σλιμ. Το σπέρμα μέσα του άρχιζε να αναβλύζει. Ως προς αυτό δεν μπορούσε να κάνει κάτι. Του ήρθε απρόσμενα ως ανακούφιση. Ένιωσε για τελευταία φορά την έκσταση που τού ήταν τόσο αναγκαία στη σύντομη ζωή του. Ένιωσε τους μυς του να χαλαρώνου μέσα της κι έπειτα η ατσάλινη λεπίδα τα έσβησε όλα.» Στην έκδοση του 1961, όλα αυτά έχουν απαλειφθεί: «Ο Ρόκκο μέσα στη ζαλάδα του διαισθάνθηκε τον κίνδυνο∙ βρισκόταν μια ανάσα από το θάνατο. Γύρισε ανάσκελα με σηκωμένα τα χέρια για να προστατευτεί. Ο Σλιμ πλησίασε χαμογελώντας πλατιά. Η μις Μπλάντις είδε το μαχαίρι να γυαλίζει στο χέρι του και έκλεισε τα μάτια της. Άκουσε τον Ρόκκο να κλαψουρίζει. Οι ήχοι που ακολούθησαν την έκαναν να γονατίσει με τα χέρια στ’ αυτιά της. Κάθε μουντός κρότους που αντηχούσε κάθε φορά που το μαχαίρι χωνόταν στο κορμί του Ρόκκο, την έκανε να συνταράσσεται σύγκορμη.»
 
Μπορεί το βιβλίο να είναι γεμάτο στερεότυπα – οι κακοί είναι πάρα πολύ κακοί, οι καταστάσεις είναι ακραίες, αλλά είναι τέτοια η ένταση και η ζωντάνια της ιστορίας, που ο αναγνώστης καθηλώνεται σε συνδυασμούς με τους απολαυστικούς, άκρως κυνικούς και ιδιαίτερα σαρκαστικούς διαλόγους, ενώ η πρωτοτυπία του Chase φαίνεται σε δύο καθοριστικά στοιχεία: Καταρχάς, δεν μαθαίνουμε ποτέ το μικρό όνομα της μις Μπλάντις, κάτι που συνάδει με την γενικότερη αοριστία γύρω από αυτήν. Παρότι είναι το κεντρικό πρόσωπο της ιστορίας, γύρω από την οποία γίνεται όλος ο χαμός, παραμένει ένας χαρακτήρας αινιγματικός και διφορούμενος, χωρίς ουσιαστικά προσωπικότητα, με τον συγγραφέα να μην ξεκαθαρίζει τι ακριβώς συνέβαινε με τον Σλιμ (τι έκανε μαζί της στο δωμάτιο), μέχρι ποιο βαθμό εκείνη συμμετείχε ή αντιδρούσε, πόσο ισχυρά ήταν τα ναρκωτικά… Επίσης, ο Chase εισάγει τον «ήρωα» που θα επιλύσει την ιστορία, τον ιδιωτικό ερευνητή Φέννερ λίγο πριν από τη μέση του βιβλίου, κλείνοντας το μάτι στο κοινό που ζητάει απεγνωσμένα έναν «ήρωα» να ξεκαθαρίσει την ιστορία.
 
Διάλογοι κοφτοί, ατμόσφαιρα σαγηνευτική, ιστορία με συνεχείς ανατροπές και ένα φινάλε εκπληκτικό, το «ΟΧΙ ΟΡΧΙΔΕΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΙΣ ΜΠΛΑΝΤΙΣ» είναι ένα έξοχο pulp μυθιστόρημα, πολύ πιο «σύγχρονο» από τις χιλιάδες αστυνομικές ιστορίες που κατακλύζουν τους πάγκους των βιβλιοπωλείων, αποδεικνύοντας την δύναμη που έχουν οι μεγάλοι νουάρ συγγραφείς.
Το βιβλίο έχει μεταφερθεί δύο φορές στη μεγάλη οθόνη, τελείως αυθαίρετα το 1948 με τον ομώνυμο τίτλο και πολύ καλά το 1971 από τον πολύ καλό Robert Aldrich με τίτλο «The Grissom gang».
 
Βαθμολογία 87 / 100

 

«Η συνωμοσία των αγγέλων», του Ίγκορ Σαχνόφσκι

Τα θραύσματα μας ανήκουν

Αλέξανδρος Στεργιόπουλος 

to periodiko.gr

| 31/08/2022

AddThis Sharing Buttons

Share to Facebook

Share to ΕκτύπωσηShare to ΑγαπημέναShare to Google BookmarkShare to Περισσότερα...

Ποτέ δεν ξέρεις τι κρύβεται πίσω από τις φυλλωσιές. Ανυποψίαστος προχωράς, τον οξυγόνο ρουφάς και τον χρυσό των ματιών σου σπαταλάς. Η ηρεμία και η δροσιά των φύλλων είναι εκεί και σε περιμένει να δεις τα μικρά και τα μεγάλα του κόσμου που δεν βλέπεις. Πίσω από το φως και το σκοτάδι του πράσινου υπάρχουν θαύματα, εκπλήξεις και πληκτικές καταφάσεις. Τα μοναδικά, μικρά, κενά, οι σχισμές αποκαλύπτουν τα θραύσματα ζωής, τις ψηφίδες ενός κόσμου που δεν σταματά να διαλύεται και να δημιουργείται ξανά! Και έρχεται ο Ίγκορ Σαχνόφσκι και βάζει τα πράγματα στη θέση τους, δίνει την καθοριστική οδηγία, επιβεβαιώνει το προφανές που δεν βλέπουμε: Ο άνθρωπος θαρρεί πως κυβερνάει επιδέξια τη ζωή του, μα στην πραγματικότητα χειρίζεται καθημερινές αυταπάτες (σ. 276). Ο Ρώσος συγγραφέας «κλέβει» τη σοφία των αγγέλων και έρχεται πολύ κοντά σε αυτό που ονομάζουμε «τυχαίο». Γι’ αυτό και δεν θα υπήρχε πιο ταιριαστός τίτλος για το βιβλίο του από το «Η συνωμοσία των αγγέλων» (Εκδόσεις Ποταμός). Κάτι κρυφό, ένας ψίθυρος, μια φευγαλέα κίνηση και το πέπλο της πραγματικότητας σηκώνεται, η φυλλωσιά προσφέρει το χάδι της στον αέρα που βλέπει και συναντά τα πάντα. Ο Σαχνόφσκι μας προτρέπει να κοιτάξουμε δίπλα μας…

Ο άνθρωπος δεν θα μπορούσε να χειριστεί τίποτε άλλο πέρα απ’ αυτό που συμβαίνει δίπλα του. Δεν θα μπορούσε να ξεφύγει από τις φρούδες ελπίδες που τον θρέφουν και τον κρατούν σε εγρήγορση. Κι αν γεννήθηκε δυνατός, το αδύνατο δεν του αναλογεί. Όπως αναφέρει στη σελίδα 229 … οι θεοί ευθύνονται μονάχα για το θαύμα και για τίποτα παραπάνω. Το «παραπάνω» είναι το καθημερινό, το ύπουλα κρυμμένο, αυτό που πρέπει να δει και να καταλάβει ο άνθρωπος. Σε αυτή τη γραμμή κινείται ο λόγος του Σαχνόφσκι, κάτω από το λεπτό στρώμα του πάγου που σκεπάζει κόσμους αθέατους, κόσμους δικούς μας, ξεχασμένους, κόσμους που θα δεις στο στραβό σου βλέμμα. Η κατάσταση αυτή είναι διαχρονική και πάντα η απομίμηση του θαύματος μας ωθούσε στις μικρές-μεγάλες μας αυταπάτες. Γι’ αυτό και ο Σαχνόφσκι εκμεταλλεύεται στο έπακρο τον χρόνο και τον χώρο. Και να πώς το αποτυπώνει (σ.204): Απλώς δέχτηκα ότι ο κόσμος δεν είναι ένας ενιαίος ολοκληρωμένος οργανισμός (πράγμα που μας διδάσκουν παντού, αρχής γενομένης από το σχολείο), αλλά μια ενιαία ημιτελής σκέψη. Στις ιστορίες του Ρώσου είναι τα ανολοκλήρωτα που δίνουν τον τόνο και τη συνοχή στην αφήγηση. Ο Σαχνόφσκι θα μπορούσε να έχει γράψει μια ενιαία ιστορία, αλλά η πρόκληση είναι μεγαλύτερη όταν την αφήνεις να «σπάσει».

Όπως αναφέρεται και στο οπισθόφυλλο, ο συγγραφέας μας καλεί σε ένα ταξίδι στα πέρατα του κόσμου. Είναι η περιπλάνηση στις ζωές τριών γενεών ανδρών τις οποίες στοιχειώνει η ίδια γυναίκα, η Λίλιθ. Τα θαύματα διατρέχουν τον χρόνο και τους τόπους και ο θηλυκός δαίμονας κάνει τις συμπτώσεις να γεννούν γεγονότα και τα γεγονότα να μοιάζουν με θαύματα. Ο λόγος τους Σαχνόφσκι διαθέτει την αλήθεια της Ιστορίας, το κύρος της σοφίας και την ουσία της ποίησης. Μέσα από ιστορίες απλών, μα θαρραλέων, ανθρώπων μας εξηγεί ότι όλα είναι δίπλα μας. Ορίστε το φινάλε της αποκωδικοποίησης του βιβλίου (σ.176). …κυρίως στις αποκλίσεις, στις μοναδικότητες και στην παθολογία βρίσκεται αν όχι η απάντηση στον κανόνα, τουλάχιστον μια πολύ πιο εύγλωττη πληροφορία γι’ αυτόν… Φυσικά πρέπει να σταθούμε και στη μετάφραση (από τα ρωσικά) της Σταυρούλας Αργυροπούλου. Δύσκολη η γλώσσα του συγγραφέα και όμως, η μεταφράστρια μας δίνει την ουσία και της λάμψη της.

Αν σας άρεσε το άρθρο, μπορείτε να το διαδώσετε

*Σαχνόφσκι Ίγκορ [Сахновский Игорь]

Ο Ίγκορ Σαχνόφσκυ γεννήθηκε το 1958 στη μικρή πόλη Ορσκ της Σιβηρίας.  Το 1981 αποφοίτησε από τη Φιλολογική σχολή του Πανεπιστημίου του Εκατερινμπούργκ. Υπήρξε επιστημονικός συνεργάτης του εκδοτικού οίκου NAUKA της Ακαδημίας Επιστημών της τότε ΕΣΣΔ στην περιοχή των Ουραλίων. 
Το 1981 στο περιοδικό NOVI MIR δημοσιεύτηκε το πρώτο μυθιστόρημά του με τίτλο Οι ζωτικές ανάγκες των νεκρών, το οποίο βραβεύτηκε με το αγγλικό βραβείο Fellowship Hawthornden International Writers Retreat. Ακολούθησαν συλλογές ποιημάτων και διηγημάτων, τα μυθιστορήματα Ο άνθρωπος που ήξερε τα πάντα (2007),  Η συνωμοσία των αγγέλων (2009). Έργα του δημοσεύτηκαν  στα  περιοδικά Ural, Znamya, Oktyabr, London Courier, Revue des Deux Mondes, Lettres Russes κλπ. ενώ το μυθιστόρημά του Ο άνθρωπος που ήξερε τα πάντα έγινε  το 2009 ταινία. Τα βιβλία του μεταφράστηκαν στην Αγγλία, την  Γαλλία, την Ιταλία, τη Γερμανία, τη Σερβία, τη Βουλγαρία, το Λίβανο και την Κροατία. 
Για την πρόζα του Σαχνόφσκι, η επίσης Ρωσίδα ομότεχνή του, η Λιουντμίλα Ουλίτσκαγια, έγραψε: «Ο Σαχσνόφσκι κατέχει ένα σπάνιο χάρισμα, το οποίο χρησιμοποιεί προκειμένου να περιγράψει    όχι μόνο το ορατό εξωτερικό αλλά τη φευγαλέα ουσία των όσων συντελούνται. Αυτό δεν είναι μια μέθοδος, ένα λογοτεχνικό τέχνασμα, ένα εγκεφαλικό σχέδιο, αλλά ο παντεπόπτης οφθαλμός του συγγραφέα». 
Ο Ίγκορ Σαχνόφσκυ πέθανε στις 18 Νοεμβρίου 2019 στο Εκατερινμπούργκ από ανεύρυσμα της αορτής.

Βιογραφικό: Εκδόσεις Ποταμός /potamos.com.gr

Πότε προλαμβάνουμε καλύτερα την αύξηση της εγκληματικότητας, με την Επιείκεια ή με την Αυστηρότητα;

 

Hang ’Em High (1968) [Κρεμάστε τους ψηλά]
Αυστηρότητα και επιείκεια ως στοιχεία
της θετικής γενικής πρόληψης

Ιωάννης Κ. Μοροζίνης
ΔΝ, LLM, Δικηγόρος
Ειδικός Επιστήμων Νομικής Σχολής ΔΠΘ

Νοεμβριος 2021

Art & Crime

ΠΗΓΗ: theartofcrime.gr

Ι. Λίγα λόγια για την ιστορία πίσω από το έργο

Για την κατανόηση της συγκεκριμένης ταινίας, είναι απαραίτητη μια σύντομη σύνδεση με το ιστορικό πλαίσιο αναφοράς της, το οποίο ήταν και είναι γνωστό στον μέσο Αμερικανό θεατή της, όχι όμως στον αλλοδαπό. Πρόκειται μεν περί μυθοπλασίας, η οποία αναπτύσσεται όμως επί ενός συγκεκριμένου ιστορικού υποβάθρου. Η στοιχειώδης γνώση του είναι, λοιπόν, απαραίτητη για την κατανόηση του προβληματισμού που θέτει η ταινία.

Toν Μάρτιο του 1875, ο Isaac Charles Parker ορκίστηκε Ομοσπονδιακός Δικαστής στο Περιφερειακό Δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών για τη Δυτική Περιφέρεια του Αρκάνσας (United States District Court for the Western District of Arkansas), με έδρα το Fort Smith.[1] Ήταν μόλις 37 ετών, χωρίς ιδιαίτερες νομικές σπουδές, αφού, ολοκληρώνοντας τη βασική εκπαίδευση (πράγμα σπάνιο για την εποχή), είχε αρχικά υπηρετήσει ως δάσκαλος και, μετά από σύντομη εντρύφηση στα νομικά βιβλία, είχε κατορθώσει να γίνει δεκτός στον Δικηγορικό Σύλλογο (Bar) του Ohio. Πριν τον διορισμό του, είχε βεβαίως να επιδείξει μίαν άξια λόγου πορεία ως εισαγγελέας και εν συνεχεία εκλεγμένος δικαστής στην πόλη St. Joseph του Μισούρι, ενώ είχε εν συνεχεία εκλεγεί δις βουλευτής στο Κογκρέσο, αποτυγχάνοντας όμως να εκλεγεί γερουσιαστής της πολιτείας του Μισούρι το 1874. Η κομματική φιλία του με τον ρεπουμπλικάνο Πρόεδρο (στρατηγό-νικητή του αμερικανικού εμφυλίου πολέμου) Ulysses S. Grant σίγουρα έπαιξε ρόλο στο διορισμό του. Πολλοί πίστευαν ότι, δεδομένου και του νεαρού της ηλικίας του, δεν θα καταφέρει να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων, λόγω της ιδιαιτερότητας της δικαιοδοσίας του δικαστηρίου που αναλάμβανε. Ως ομοσπονδιακό δικαστήριο, είχε μια μάλλον ασήμαντη ποινική δικαιοδοσία, η οποία περιοριζόταν στις ταχυδρομικές παραβάσεις και τις παραβάσεις των ομοσπονδιακών νόμων για τη φορολογία στα οινοπνευματώδη ποτά που τελούνταν στην Πολιτεία του Αρκάνσας. Οι σημαντικές ποινικές υποθέσεις για τα εγκλήματα κατά των προσωπικών εννόμων αγαθών, ακόμα και οι φόνοι, εκδικάζονταν από τα τοπικά πολιτειακά δικαστήρια. Πλην όμως, στα δυτικά του Αρκάνσας εκτεινόταν μια αχανής έκταση, γνωστή ως «Ινδιάνικη Επικράτεια» (Indian Territory) –επειδή εκεί είχαν εκτοπιστεί οι πέντε φυλές των «πολιτισμένων Ινδιάνων» (Creeks, Cherokee, Choctaw, Chickasaw, Seminoles)–, δηλαδή το έδαφος της σημερινής Πολιτείας της Οκλαχόμα. Τα εγκλήματα που τελούνταν στην περιοχή αυτή υπάγονταν στην ποινική δικαιοδοσία του Περιφερειακού Δικαστηρίου των Ηνωμένων Πολιτειών για τη Δυτική Περιφέρεια του Αρκάνσας, το οποίο δίκαζε σε πρώτο και τελευταίο βαθμό (δηλ. αμετακλήτως), με μόνη δυνατότητα ανατροπής της καταδίκης την απονομή χάριτος από τον Πρόεδρο των Η.Π.Α. Μετά το τέλος του εμφυλίου πολέμου (1865), στην Ινδιάνικη Επικράτεια έβρισκαν καταφύγιο κάθε λογής σκληρά κακοποιά στοιχεία, ιδίως αποκυήματα του αδελφοκτόνου ανταρτοπόλεμου στις μεσοδυτικές νότιες πολιτείες των Η.Π.Α.[2]

Ο Isaac C. Parker παρέμεινε στη θέση του ως τον θάνατό του, στις 17 Νοεμβρίου του 1896 (σε ηλικία μόλις 58 ετών). Μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου 1896, όταν η ποινική δικαιοδοσία για την Ινδιάνικη Επικράτεια μεταβιβάστηκε σε ειδικώς συσταθέν γι’ αυτή ομοσπονδιακό δικαστήριο, το αμιγές ορκωτό Δικαστήριο της Δυτικής Περιφέρειας του Αρκάνσας, υπό την προεδρία του Isaac C. Parker, είχε κρίνει ενόχους για την κατηγορία του φόνου (ανθρωποκτονία εκ προθέσεως) 164 άνδρες και γυναίκες (επί συνόλου άνω των 300 κατηγορουμένων). Η ποινή που τους επέβαλε ο Δικαστής Parker ήταν θάνατος δι’ απαγχονισμού. Από αυτούς, οι 79 πράγματι απαγχονίστηκαν, κάποιοι απεβίωσαν πριν εκτελεστεί η ποινή τους και οι υπόλοιποι γλίτωσαν την αγχόνη λόγω απονομής χάριτος ή (στην ύστερη περίοδο της θητείας του) χάρη στην αποδοχή ενδίκου μέσου από το U.S. Supreme Court. Ως δήμιος του δικαστηρίου υπηρετούσε ο γερμανικής καταγωγής George Maledon, γνωστός για την τελειομανία του όσον αφορά την προετοιμασία των σχοινιών και των κόμπων. Οι εκτελέσεις ελάμβαναν χώρα δημοσίως, σε ένα ικρίωμα κατασκευασμένο στο προαύλιο του δικαστικού μεγάρου, στο οποίο μπορούσαν να απαγχονιστούν ταυτόχρονα έως και δώδεκα άτομα. Επί θητείας Parker, έλαβαν χώρα δύο φορές εκτελέσεις δι’ απαγχονισμού έξι ατόμων ταυτόχρονα.

Σημαντική για το έργο του ήταν η συμβολή της δικαστικής αστυνομίας που υπαγόταν στον Δικαστή Parker, των βοηθών ομοσπονδιακών αστυνόμων (deputy U.S. Marshals), τους οποίους επέλεγε προσεκτικά ο ίδιος ώστε να είναι ικανοί να φέρουν εις πέρας το εξαιρετικά δύσκολο έργο της σύλληψης ή/και προσαγωγής των παρανομούντων από την Ινδιάνικη Επικράτεια στην ομοσπονδιακή φυλακή (η οποία βρισκόταν στο υπόγειο του δικαστικού μεγάρου του Fort Smith). Κατά τη θητεία του, υπηρέτησαν περί τους 200, από τους οποίους 65 σκοτώθηκαν κατά την εκτέλεση του καθήκοντος. Έμειναν γνωστοί στην ιστορία ως «the men who rode for Parker» (κατ’ ελεύθερη, πλην ακριβή απόδοση: «οι καβαλάρηδες του Parker»). Ο δε Δικαστής Isaac Charles Parker πέρασε στην ιστορία της αμερικάνικης δύσης ως ο περίφημος «Hanging Judge Parker» («ο απαγχονιστής δικαστής Parker»). Απέκτησε το προσωνύμιο αυτό όταν διέταξε για πρώτη φορά τη δημόσια εκτέλεση δι’ απαγχονισμού έξι θανατοποινιτών ταυτόχρονα στις 3 Σεπτεμβρίου 1875, πράγμα που προκάλεσε το ενδιαφέρον του κοινού όχι μόνο σε τοπικό, αλλά και εθνικό επίπεδο.[3]

 

Συχνά ο Δικαστής Parker χρησιμοποιείται ως συνώνυμο του αυστηρού δικαστή (στην αμερικανική νομική αργκό, ο χαρακτηρισμός «hanging judge» αποδίδεται μέχρι και σήμερα στον πολύ αυστηρό δικαστή), σε συνάρτηση με την αρνητική γενική πρόληψη ως σκοπό της ποινής, αφού υπολαμβάνεται ότι οι αθρόες καταδίκες σε θανατική ποινή από τον Δικαστή Parker λάμβαναν χώρα προς εκφοβισμό, ήτοι για να λειτουργήσουν αποτρεπτικά για τους παράνομους της (πραγματικά) «Άγριας Δύσης» της Ινδιάνικης Επικράτειας. Ωστόσο, τα σωζόμενα γραπτά του περιγραφόμενου ως ευγενούς, καλότροπου, θεοσεβούμενου και εργασιομανούς Δικαστή Parker καταδεικνύουν ότι στόχος του δεν ήταν οι (μάλλον αδύνατον να συμμορφωθούν) παραβάτες του ποινικού νόμου εντός της δικαιοδοσίας του, αλλά οι νομοταγείς πολίτες. Ο Δικαστής Parker ήταν υπέρμαχος αυτής της περί σκοπού της ποινής θεωρίας που σήμερα ονομάζουμε «θετική γενική πρόληψη», πολύ πριν η ιδέα αυτή δογματοποιηθεί από τη γερμανική θεωρία. Στις πρώτες οδηγίες που εξέδωσε ο Parker για το Σώμα της Ολομέλειας των Ενόρκων (Grand Jury) του Δικαστηρίου του κατά το έτος 1875, διακρίνει κανείς, όπως σημειώνει ο ιστορικός Fred Harvey Harrington, «τη βασική πεποίθηση του Parker ότι οι ένοχοι πρέπει να τιμωρούνται προς το συμφέρον των αθώων».[4] Πράγματι, οι οδηγίες του περιλαμβάνουν αποστροφές όπως:

«You are the great inquest between the government and the citizen, commissioned on the one hand to see to it, that all the violators of the government shall be in a proper and legal way presented to the court for punishment, that the dignity and supremacy of the laws of the United States may be upheld, that the good may be protected from the bad, that every person of every station in life shall be made secure in the enjoyment of his life, his life and his property».

[«Είστε το μεγάλο εξεταστικό όργανο μεταξύ της κυβέρνησης και του πολίτη, με αποστολή από τη μία πλευρά να φροντίζετε ότι όλοι οι παραβάτες {των νόμων} της κυβερνήσεως θα παρουσιάζονται κατά τον πρέποντα και νόμιμο τρόπο στο δικαστήριο για να τιμωρηθούν, ότι η μεγαλοπρέπεια και υπεροχή των νόμων των Ηνωμένων Πολιτειών θα διατηρείται, ότι οι καλοί θα προστατεύονται από τους κακούς, ότι κάθε πρόσωπο σε κάθε στάδιο της ζωής του θα είναι ασφαλές κατά την απόλαυση της ζωής του, της ζωής του και της περιουσίας του».]

Έχουν δε ως κατακλείδα μια επιτομή της ιδέας της θετικής γενικής πρόληψης:[5] [...............................]

Hang ’Em High (1968) [Κρεμάστε τους ψηλά]
Αυστηρότητα και επιείκεια ως στοιχεία
της θετικής γενικής πρόληψης

 

Δέκα κλασικά βιβλία που λογοκρίνονται ξανά και ξανά

25 Αυγούστου 2022

 

Πολλοί πιστεύουν πως η εποχή που τα λογοτεχνικά βιβλία απαγορεύονταν και καίγονταν στην πυρά έχει παρέλθει. Στην πραγματικότητα, μέχρι και σήμερα, πολλές συντηρητικές ομάδες σε πολλές χώρες του κόσμου επιχειρούν να λογοκρίνουν και να καταστρέψουν ακόμα και έργα που θεωρούνται πλέον κλασικά, με διάφορες δικαιολογίες. Ακολουθεί μια λίστα με δέκα μυθιστορήματα που απειλούνται συχνά από απόπειρες λογοκρισίας. Ανάμεσά τους, ορισμένα από τα σημαντικότερα βιβλία του 20ου αιώνα. Στην κεντρική εικόνα, στιγμιότυπο από την ταινία «Φαρενάιτ 451» (1966), του Φρανσουά Τριφό. 

Επιμέλεια: Σόλωνας Παπαγεωργίου

Ακολουθούν τα δέκα βιβλία της λίστας. Όλα τα έργα που αναφέρονται έχουν μεταφραστεί στη γλώσσα μας.

1. Ο φύλακας στη σίκαλη, του Τζερόμ Ντέιβιντ Σάλιντζερ
Εκδόσεις Πατάκη
Μετάφραση: Αθηνά Δημητριάδου

Το εμβληματικό μυθιστόρημα του Σάλιντζερ συγκαταλέγεται στα Μεγάλα Αμερικανικά Μυθιστορήματα. Πρωταγωνιστής της ιστορίας είναι ο δεκαεπτάχρονος παρείσακτος Χόλντεν Κόλφηλντ, ο οποίος επισκέπτεται τη μεταπολεμική Νέα Υόρκη, και κατά τη διάρκεια της περιπλάνησής του, αρνείται πεισματικά να μεγαλώσει, εφόσον πιστεύει πως ο κόσμος των ενηλίκων είναι γεμάτος υποκρισία. Ο Κόλφηλντ πλέον θεωρείται σύμβολο της εφηβικής επαναστατικότητας.

Λόγω της θεματολογίας του, το βιβλίο έχει χαρακτηριστεί «βλάσφημο και ανήθικο». Ο φύλακας στη σίκαλη, ένα ανάγνωσμα που διδάσκεται συχνά στα σχολεία και που είναι ιδιαίτερα αγαπητό από το εφηβικό κοινό, έχει κατηγορηθεί πως προωθεί το κάπνισμα και την κατανάλωση αλκοόλ από ανηλίκους, μεταξύ άλλων.

Η εύρεση του μυθιστορήματος ανάμεσα στα υπάρχοντα του Μαρκ Ντέιβιντ Τσάπμαν, του δολοφόνου του Τζον Λένον, καθώς και οι ισχυρισμοί του πως το βιβλίο συνοψίζει την κοσμοθεωρία του, αναζωπύρωσαν την οργή του κοινού. Έκτοτε, διάφοροι εγκληματίες έχουν χρησιμοποιήσει το βιβλίο για να εξηγήσουν τα κίνητρά τους.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η αναφορά του Φύλακα σε ένα άλλο μυθιστόρημα, στον Συλλέκτη του Τζον Φώουλς (εκδ. Εστία, μτφ. Φαίδων Ταμβακάκης). Η πρωταγωνίστρια του Συλλέκτη, η απαχθείσα Μιράντα, προτείνει στον δεσμοφύλακά της, τον παράφρονα Κλεγκ, να διαβάσει το βιβλίο του Σάλιντζερ, θεωρώντας πως θα ταυτιστεί με τον μοναχικό Κόλφηλντ. Ο Κλεγκ διαβάζει το μυθιστόρημα χωρίς να εντυπωσιαστεί από την πλοκή και τους χαρακτήρες.

2. Άνθρωποι και ποντίκια, του Τζον Στάινμπεκ
Εκδόσεις Παπαδόπουλος
Μετάφραση: Μιχάλης Μακρόπουλος

Το Άνθρωποι και ποντίκια, που περιγράφει τον αγώνα δυο φτωχών εργατών να επιβιώσουν στην Αμερική της Μεγάλης Ύφεσης, έχει απαγορευτεί στο παρελθόν από διάφορες δημόσιες και πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες στις ΗΠΑ.

Οι πιο παράλογες κατηγορίες εναντίον του ισχυρίζονται πως «προωθεί την ευθανασία» και πως προωθεί μια ιδεολογία που είναι «κατά των επιχειρήσεων» (anti-business).

3. Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια, της Χάρπερ Λη
Εκδόσεις Bell
Μετάφραση: Βικτώρια Τραπαλή

Παρόλο που η αφηγήτρια της ιστορίας είναι η αθώα εξάχρονη Σκάουτ Φιντς, το βιβλίο της Χάρπερ Λη θίγει λεπτά, σύνθετα ζητήματα, σχετικά με τον ρατσισμό, τις κοινωνικές και τις ταξικές διακρίσεις.

Στο παρελθόν, το Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια κρίθηκε πολλές φορές ακατάλληλο για ανηλίκους, καθώς, σύμφωνα με τις κατηγορίες, χρησιμοποιεί «ρατσιστικούς χαρακτηρισμούς», «προωθεί τον ρατσισμό μέσω της λογοτεχνίας» και «υιοθετεί δυνητικά προσβλητικούς όρους, όπως ‘’damn’’ (γαμώτο) και ‘’whore lady’’ (πόρνη)».

4. Το πορφυρό χρώμα, της Άλις Γουόκερ
Εκδόσεις Παπαδόπουλος
Μετάφραση: Λένια Μαζαράκη

Η Άλις Γουόκερ, μέσα από το βραβευμένο με Πούλιτζερ μυθιστόρημά της, μιλά για την καταπίεση που βιώνουν οι Αφροαμερικοί στις Ηνωμένες Πολιτείες, για τη θρησκευτική πίστη, για την αμφισβήτηση των παραδοσιακών ρόλων των φύλων. Η περιγραφή βίαιων πράξεων και οι γλαφυρές ερωτικές σκηνές προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις μετά από την κυκλοφορία του βιβλίου.

Σύμφωνα με την Αμερικάνικη Ένωση Βιβλιοθηκονόμων, Το πορφυρό χρώμα είναι ένα από τα εκατό βιβλία που πολύ συχνά κινδυνεύουν να αφαιρεθούν από τα ράφια των βιβλιοθηκών, και να κριθούν απαγορευμένα.

5. Λολίτα, του Βλαντίμιρ Ναμπόκοφ
Εκδόσεις Πατάκη
Μετάφραση: Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης

Η παρουσία της Λολίτας στη λίστα δεν προκαλεί έκπληξη. Το κεντρικό θέμα του αριστουργήματος του Ναμπόκοφ έχει να κάνει με τον έρωτα και τις εμμονές ενός μεσήλικα καθηγητή με την κόρη της νοικάρισσας του, την ανήλικη Λολίτα. Εξαιτίας του αμφιλεγόμενου αυτού θέματος, ο Ναμπόκοφ αρχικά σκόπευε να εκδώσει το βιβλίο χρησιμοποιώντας κάποιο συγγραφικό ψευδώνυμο. Το βιβλίο εκδόθηκε για πρώτη φορά στα γαλλικά, καθώς όλοι οι αμερικανικοί εκδοτικοί οίκοι ήταν διστακτικοί λόγω της σκανδαλιστικής πλοκής του.

Μέσα στα χρόνια, η Λολίτα έχει απαγορευτεί στη Γαλλία, στην Αργεντινή, στην Αγγλία και στη Νέα Ζηλανδία. Ο χαρακτήρας της σχέσης του Χάμπερτ Χάμπερτ με τη νεαρή Λο διχάζει τους κριτικούς λογοτεχνίας μέχρι σήμερα. Το 2008, κυκλοφόρησε ο οδηγός Approaches to teaching Nabokov's Lolita, ένα εγχειρίδιο που προτείνει καινοτόμους τρόπους προσέγγισης του βιβλίου από την ακαδημαϊκή κοινότητα, καθώς «ο ιδιαίτερος συνδυασμός των αφηγηματικών τεχνικών, της περίτεχνης υπαινικτικής πεζογραφίας και του προβληματικού θέματος συχνά περιπλέκει την παρουσίασή του στους φοιτητές».

[..................................]

ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ

Δέκα κλασικά βιβλία που λογοκρίνονται ξανά και ξανά

Είμαι σαν κάποιο βασιλιά σε μια σκοτεινή χώρα, πλούσιον, αλλά χωρίς ισχύ, νέον, αλλά από τώρα γέρο...

Charles Baudelaire

Spleen

Je suis comme le roi d'un pays pluvieux,
Riche, mais impuissant, jeune et pourtant très vieux,
Qui, de ses précepteurs méprisant les courbettes,
S'ennuie avec ses chiens comme avec d'autres bêtes.
Rien ne peut l'égayer, ni gibier, ni faucon,
Ni son peuple mourant en face du balcon.
Du bouffon favori la grotesque ballade
Ne distrait plus le front de ce cruel malade;
Son lit fleurdelisé se transforme en tombeau,
Et les dames d'atour, pour qui tout prince est beau,
Ne savent plus trouver d'impudique toilette
Pour tirer un souris de ce jeune squelette.
Le savant qui lui fait de l'or n'a jamais pu
De son être extirper l'élément corrompu,
Et dans ces bains de sang qui des Romains nous viennent,
Et dont sur leurs vieux jours les puissants se souviennent,
II n'a su réchauffer ce cadavre hébété
Où coule au lieu de sang l'eau verte du Léthé

— Charles Baudelaire

Spleen (III) (Σαρλ Μπωντλαίρ | μετάφραση: Κώστας Καρυωτάκης)

Είμαι σαν κάποιο βασιλιά σε μια σκοτεινή χώρα,
πλούσιον, αλλά χωρίς ισχύ, νέον, αλλά από τώρα
γέρο, που τους παιδαγωγούς φεύγει, περιφρονεί,
και την ανία του να διώξει ματαιοπονεί

μ’ όσες μπαλάντες απαγγέλλει ο γελωτοποιός του.
Τίποτε δε φαιδρύνει πια το μέτωπο του αρρώστου,
ούτε οι κυρίες ημίγυμνες, που είν’ έτοιμες να πουν,
αν το θελήσει, πως πολύ πολύ τον αγαπούν,

ούτε η αγέλη των σκυλιών, οι ιέρακες, το κυνήγι,
ούτε ο λαός. Προστρέχοντας, η πόρτα όταν ανοίγει.
Γίνεται μνήμα το βαρύ κρεβάτι του, κι αυτός,
χωρίς ένα χαμόγελο, σέρνεται σκελετός.

Χρυσάφι κι αν του φτιάχνουν οι σοφοί, δε θα μπορέσουν
το σαπισμένο τού είναι του στοιχείο ν’ αφαιρέσουν,
και με τα αιμάτινα λουτρά, τέχνη ρωμαϊκή,

ιδιοτροπία των ισχυρών τότε γεροντική,
να δώσουνε θερμότητα σ’ αυτό το πτώμα που έχει
μόνο της Λήθης το νερό στις φλέβες του και τρέχει.

Spleen (Σαρλ Μπωντλαίρ | μετάφραση: Κώστας Καρυωτάκης)

Σαρλ Μπωντλαίρ (1821-1867)- Βικιπαίδεια

«Κάποτε στη Νέα Υόρκη» (2013)

«Κάποτε στη Νέα Υόρκη», με την Μαριόν Κοτιγιάρ και τον Χοακίν Φίνιξ

Γιώργος Ρούσσος

tvxs.gr 

6-7 λεπτά

---

Το «Κάποτε στη Νέα Υόρκη» είναι  δημιουργία του Τζέιμς Γκρέι που μας μεταφέρει την περίοδο του μεταναστευτικού κύματος στις Ηνωμένες Πολιτείες και συγκεκριμένα στη Νέα Υόρκη του 1921. Παρά την όμορφη φωτογραφία και την καλή αναπαράσταση της ατμόσφαιρας εκείνης της εποχής, το σενάριο κινείται σε χαμηλά επίπεδα χωρίς πρωτοτυπία και με επαναλήψεις που ίσως κουράσουν τον θεατή. Ωστόσο είναι η καταλυτική παρουσία της Μαριόν Κοτιγιάρ και του Χοακίν Φίνιξ, που κερδίζουν τις εντυπώσεις και εν τέλει τον θεατή...

Βρισκόμαστε στο 1921. Η Εύα (Μαριόν Κοτιγιάρ) και η αδερφή της Μάγδα (Angela Sarafyan) εγκαταλείπουν την Πολωνία, για μια καινούρια αρχή κι ένα καλύτερο μέλλον στη Νέα Υόρκη. Κατά την άφιξη τους στο Έλις Άιλαντ όμως, οι γιατροί ανακαλύπτουν πως η Μάγδα είναι βαριά άρρωστη και πρέπει να αποχωριστεί το αμερικανικό όνειρο για πάντα.

Έτσι η Εύα φτάνει στο Μανχάταν, ενώ η αδερφή της μπαίνει σε καραντίνα. Μόνη κι απελπισμένη η Εύα είναι εύκολο θήραμα για τον Μπρούνο (Χοακίν Φίνιξ), έναν γοητευτικό αλλά κακόβουλου άντρα με σκοτεινό ποιόν, ο οποίος και θα την αναγκάσει να εκπορνευτεί.

Η άφιξη όμως του Ορλάντο (Τζέρεμι Ρένερ), ενός φαινομενικά εντυπωσιακού μάγου και τυχοδιώκτη περιπλέκει την ήδη δύσκολη κατάσταση. Ο Ορλάντο υπόσχεται να βοηθήσει την Εύα ώστε να βρει την αδερφή της και μαζί τη χαμένη της αυτοπεποίθηση κι ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον.

Οι εξελίξεις όμως θα είναι ραγδαίες και δυστυχώς κάθε άλλο παρά ευνοϊκές για τους ήρωες μας. Μπρούνο και Ορλάντο συγκρούονται και το μοιραίο αποτέλεσμα θα σημάνει παράλληλα και την αρχή του τέλους για τους εμπλεκόμενους.

Ο σεναριογράφος και σκηνοθέτης Τζέιμς Γκρέι, που στο παρελθόν μας έχει παρουσιάσει ταινίες όπως το «Little Odessa» του 1994 και το «Two Lovers» του 2008, επιστρέφει με την πέμπτη μεγάλου μήκους δημιουργία του, το «Κάποτε στη Νέα Υόρκη» (The Immigrant - 2013).

Η ταινία διερευνά την εμμονή του Τζέιμς Γκρέι με τις διαφορές στις κοινωνικές τάξεις και ειδικότερα τη μετανάστευση που σχετίζεται παράλληλα και με τις εβραϊκές ρίζες του. Η ιδέα για την συγκεκριμένη ιστορία δημιουργήθηκε στον Γκρέι, από παλιές φωτογραφίες του παππού του στο Έλις Άιλαντ το 1923 και ιστορίες του προπάππου του, που διατηρούσε μπαρ εκείνη την περίοδο.

Αυτή είναι η πρώτη ταινία εποχής με την οποία καταπιάνεται ο Γκρέι. Η πλούσια οπτική παλέτα της εποχής εκείνης είναι έργο του Ντάριους Κόντζι (Από τη Ρώμη με αγάπη, Amour, Se7en), καθώς ο διευθυντής φωτογραφίας χρησιμοποίησε ως έμπνευση τους πίνακες των Τζορτζ Μπέλοους και Έβερετ Σιν, καθώς και φωτογραφίες του Ιταλού αρχιτέκτονα Κάρλο Μολίνο.

Ο ΑΝΗΞΕΡΟΣ ΞΕΡΟΛΑΣ

ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ  Ο ΑΝΗΞΕΡΟΣ ΞΕΡΟΛΑΣ

 

Στην αρχή προσκάλεσε τον Ανδρουλάκη για να τον ενημερώσει

και τον φάκελο  των παρακολουθήσεών του  να του αναγνώσει

Τώρα παριστάνει τον χαζό , διατείνεται ότι  ουδείς γνωρίζει την αλήθεια

αυτός που σοφός υπήρξε   στα νομικά  κατάντησε να λέει  παραμύθια.

ΣΥΡΙΖΑ => Οι αντιφάσεις Γεραπετρίτη και ο «εγκέφαλος της παρακρατικής σπείρας»

Για αντιφάσεις στις οποίες έπεσε ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης, μιλώντας στον ΣΚΑΪ για το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων, κάνει λόγο ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. 

Όπως σημειώνει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο  υπουργός που δήλωσε ότι κανείς δεν γνωρίζει τους λόγους παρακολούθησης του κινητού τηλεφώνου του Νίκου Ανδρουλάκη, ωστόσο «προεξοφλεί ότι δεν προέκυψε τίποτα από την υποκλοπή, είναι ο ίδιος κ. Γεραπετρίτης που τηλεφωνούσε πριν είκοσι μέρες στον κ. Ανδρουλάκη για να τον καλέσει σε κατ΄ ιδίαν ενημέρωση για τους λόγους παρακολούθησής του;».

Ο ΣΥΡΙΖΑ διατυπώνει το ερώτημα «αφού κανείς δεν γνωρίζει τους λόγους, πώς ο κ. Μητσοτάκης είπε προχθές στη Βουλή πως "από την πρώτη ώρα που η κυβέρνηση κι εγώ προσωπικά έλαβα γνώση των γεγονότων, η κυβέρνηση κάλεσε τον ενδιαφερόμενο να ενημερωθεί προσωπικά, καθώς γνωρίζετε πολύ καλά ότι τα στοιχεία αυτά δεν μπορούν να δημοσιοποιηθούν";».

«Οι διαδοχικές αντιφάσεις των κυβερνητικών στελεχών είναι η διαρκής απόδειξη της ενοχής Μητσοτάκη. Δεν απαντούν στα αυτονόητα ερωτήματα γιατί ξέρουν αυτό που έχει καταλάβει ο ελληνικός λαός: Ότι κάθε λέξη που ξεστομίζουν επιβεβαιώνει πως αυτός είναι ο εγκέφαλος της παρακρατικής σπείρας», καταλήγει στην ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ.

Τι είπε ο υπουργός

Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Γεραπετρίτης ανέφερε μεταξύ άλλων πως «ο πρωθυπουργός και κάθε υπεύθυνος της Πολιτείας θα ενημερωθεί μόνο αν προκύψουν ζητήματα, τα οποία άπτονται της εθνικής ασφάλειας», ενώ ισχυρίστηκε πως κανείς δεν μπορεί να ξέρει τους λόγους που οδήγησαν την υπηρεσία στο να εισηγηθεί την επίμαχη παρακολούθηση. Δήλωσε ωστόσο πως «δεν προέκυψε από την παρακολούθηση του τηλεφώνου του κ. Ανδρουλάκη κανένα στοιχείο και εξ αυτού του λόγου δεν υπήρχε κανένας λόγος ούτε να συνεχισθεί ούτε να γνωρίζει το περιεχόμενο αυτού οποιοσδήποτε τρίτος».

Σε άλλο σημείο της συνέντευξης ανέφερε πως «δεν γνωρίζει κανείς το οτιδήποτε» για την παρακολούθηση του τηλεφώνου του Νίκου Ανδρουλάκη και πως «δεν προέκυψε τίποτε από την παρακολούθηση. Δεν έχει περιέλθει κάτι σε γνώση μας και εξ αυτού του λόγου αντιλαμβάνομαι ότι δεν έχει προκύψει το ο,τιδήποτε. Και, για να αναφερθώ και στη μομφή του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, προφανώς και δεν γνώριζα ότι παρακολουθείτο, νομίμως, ο κ. Ανδρουλάκης όταν προσήλθα στη Βουλή».​

«Ο πρωθυπουργός ΔΕΝ μπορεί να μεταβιβάσει την πολιτική ευθύνη του σε κανέναν»!

 

Βόμβα Παυλόπουλου: «Ο πρωθυπουργός ΔΕΝ μπορεί να μεταβιβάσει την πολιτική ευθύνη του σε κανέναν»!

Από

Militaire News

-

30/08/2022 | 13:42

Ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος με άρθρο του στην ιστοσελίδα Constitutionalism.gr παρεμβαίνει εκ νέου, γράφοντας και εξηγώντας με σαφήνεια για την πολιτική ευθύνη των μελών της κυβέρνησης.

Αυτές τις ημέρες το άρθρο του έχει μεγάλη σημασία και βαρύτητα…

Μεταξύ άλλων γράφει:

•«Για να έλθουμε στα καθ’ ημάς, αναφορικά με τα ζητήματα παραβίασης του κατά τις διατάξεις του άρθρου 19 του Συντάγματος απορρήτου του επικοινωνιών, εφόσον ο Πρωθυπουργός, όπως είχε αρμοδιότητα να το πράξει, επιφύλαξε υπέρ αυτού την αρμοδιότητα ελέγχου λειτουργίας της ΕΥΠ – και, e contratio, δεν την εκχώρησε σε άλλο μέλος της Κυβέρνησης, π.χ. στον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη – ουδόλως και καθ’ οιονδήποτε τρόπο νομιμοποιείται να μεταθέσει την ανακύπτουσα πολιτική ευθύνη, λόγω ελλιπούς άσκησης του προαναφερόμενου ελέγχου επί της ΕΥΠ, σε οποιοδήποτε άλλο μέλος της Κυβέρνησης.  Πολύ δε περισσότερο σε μη μέλος της Κυβέρνησης, όπως π.χ. στον Γενικό Γραμματέα του Πρωθυπουργού».

•«…πολιτική είναι εκείνη η ευθύνη των μελών της Κυβέρνησης – του Πρωθυπουργού, των λοιπών μελών του Υπουργικού Συμβουλίου και των Υφυπουργών – η οποία τους επιβάλλει ν’ ανταποκρίνονται πλήρως στην εμπιστοσύνη της Βουλής. Ιδίως με το ν’ ασκούν τις αρμοδιότητες που τους ανατίθενται κατά περίπτωση τηρώντας, απαρεγκλίτως, πρωτίστως τις επιταγές του Κράτους Δικαίου και της Αρχής της Νομιμότητας».

•«…Όμως οι αρμοδιότητες αυτές δεν ανατίθενται στην Κυβέρνηση άνευ όρων – αφού κατά τις θεμελιώδεις αρχές της Αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας εντός αυτής δεν νοείται κρατικό όργανο, το οποίο συμπεριφέρεται ως «princeps legibus solutus» – δοθέντος ότι, όπως προεκτέθηκε, πρέπει ν’ ασκούνται κατά τρόπο απολύτως σύμφωνο ιδίως με τις επιταγές του Κράτους Δικαίου και της Αρχής της Νομιμότητας».

•«…για κάθε αρμοδιότητα που ασκεί ο ίδιος ο Πρωθυπουργός, είτε σύμφωνα με το Σύνταγμα και την εκτελεστική του νομοθεσία είτε επειδή έχει, στο μέτρο που τούτο επιτρέπεται κατά νόμο, επιφυλάξει υπέρ αυτού την συγκεκριμένη αρμοδιότητα και δεν την έχει εκχωρήσει σε άλλο μέλος της Κυβέρνησης, η πολιτική ευθύνη κατά την άσκησή της βαρύνει αυτόν και μόνο».

 

 

Διαβάστε όλο το άρθρο:

 

Τα κατά το Σύνταγμα «essentialia negotii» της πολιτικής ευθύνης των μελών της Κυβέρνησης  

του

Προκοπίου Παυλοπούλου

τέως Προέδρου της Δημοκρατίας

Επίτιμου Καθηγητή της Νομικής Σχολής

του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

                                   

Πρόλογος

Tα όσα, ορισμένες φορές από αντιφατικά έως ανακριβή, έχουν γραφεί και ακουσθεί με αφορμή τα τεκταινόμενα στην Χώρα μας μετά την εμφάνιση των φαινομένων παραβίασης του κατά τις διατάξεις του άρθρου 19 του Συντάγματος δικαιώματος του απορρήτου των επικοινωνιών εις βάρος πολιτών, αλλ’ ακόμη και θεσμικών παραγόντων της πολιτικής και πολιτειακής μας ζωής, δικαιολογούν, χωρίς αμφιβολία, την ανάγκη διευκρίνισης της έννοιας και της θεσμικής ιδιοσυστασίας της πολιτικής ευθύνης των μελών της Κυβέρνησης κατά το Σύνταγμα.  Και τούτο, διότι για μιαν ακόμη φορά αποδεικνύεται ότι όταν ανακύπτουν ζητήματα ερμηνείας και εφαρμογής του Συντάγματος, κατά την διάρκεια  κρίσιμων περιόδων του δημόσιου βίου στον Τόπο μας, το αυτονόητο δεν είναι πάντοτε και προφανές.  Το αντίθετο μάλιστα, τουλάχιστον σε ορισμένες περιπτώσεις. 

Ι. Οι ρυθμίσεις των διατάξεων του Συντάγματος περί πολιτικής ευθύνης των μελών της Κυβέρνησης

Στο πλαίσιο της Έννομης Τάξης μας το θεσμικό καθεστώς της πολιτικής ευθύνης των μελών της Κυβέρνησης ρυθμίζεται, αμέσως ή εμμέσως, από τις περί αυτής διατάξεις του Συντάγματος, κατ’ εξοχήν δε από τις, μη αναθεωρητέες, διατάξεις που προσδιορίζουν την μορφή του Πολιτεύματος.  Και κατ’ ακρίβεια, η έννοια και η θεσμική ιδιοσυστασία της ως άνω πολιτικής ευθύνης επηρεάζονται ιδίως από την μορφή του Πολιτεύματος ως Προεδρευόμενης Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας.

Α. Οι κυριότερες διατάξεις του Συντάγματος που ρυθμίζουν την πολιτική ευθύνη των μελών της Κυβέρνησης 

    Συγκεκριμένα, βασικές εν προκειμένω είναι κυρίως οι διατάξεις: 

1. 1. Του άρθρου 1 παρ. 1 του Συντάγματος, κατά τις οποίες: «Το πολίτευμα της Ελλάδας είναι Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία».  Βεβαίως με την προσθήκη των διατάξεων τόσο της παρ. 2 όσο και της παρ. 3 του κατά τ’ ανωτέρω άρθρου περί Λαϊκής Κυριαρχίας, κατά τις οποίες, αντιστοίχως: «Θεμέλιο του πολιτεύματος είναι η λαϊκή κυριαρχία» και «όλες οι εξουσίες πηγάζουν από το Λαό, υπάρχουν υπέρ αυτού και του Έθνους και ασκούνται όπως ορίζει το Σύνταγμα».
2. 2. Του άρθρου 85 παρ. 1 εδ. α΄ του Συντάγματος, κατά τις οποίες: «Η Κυβέρνηση οφείλει να έχει την εμπιστοσύνη της Βουλής».
3. 3. Και του άρθρου 84 παρ. 1 εδ. α΄ του Συντάγματος, κατά τις οποίες: «Τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου, καθώς και οι Υφυπουργοί είναι συλλογικώς υπεύθυνοι για τη γενική πολιτική της Κυβέρνησης και καθένας από αυτούς για τις πράξεις ή παραλείψεις της αρμοδιότητάς του, σύμφωνα με τις διατάξεις των νόμων για την ευθύνη των Υπουργών». 

     α) Εδώ πρέπει να διευκρινισθεί ότι η ρύθμιση του εδ. β΄ του άρθρου 85 του Συντάγματος, σύμφωνα  με την οποία «σε καμία περίπτωση η έγγραφη ή προφορική εντολή του Προέδρου της Δημοκρατίας δεν απαλλάσσει τους Υπουργούς και τους Υφυπουργούς από την ευθύνη τους», είναι πλήρως παρωχημένη, παραπέμποντας περισσότερο σ’ ένα είδος «νομικού απολιθώματος» παλαιότερων μοναρχικών περιόδων.  

      β)  Αυτό δικαιολογείται από το ότι οι ίδιες οι διατάξεις του Συντάγματος ως προς τις αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας, ήτοι κατά βάση οι διατάξεις των άρθρων 35 επ.,  αρκούν για να καταδείξουν πως, ούτως ή άλλως, στο πεδίο της σύγχρονης Προεδρευόμενης Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας δεν νοείται, έστω και εμμέσως, «έγγραφη ή προφορική εντολή του Προέδρου της Δημοκρατίας» περί απαλλαγής των μελών της Κυβέρνησης και από την πολιτική ευθύνη που τους αναλογεί.  

 Β.  Tα κατά το Σύνταγμα ουσιώδη στοιχεία – «essentialia negotii» – της πολιτικής ευθύνης των μελών της Κυβέρνησης 

Δίχως να υποτιμάται η σημασία της αρχής, κατά την οποία «omnis definitio periculosa est», σύμφωνα με τις ως άνω διατάξεις του Συντάγματος, όπως αναλύονται εκτενέστερα στην συνέχεια, πολιτική είναι εκείνη η ευθύνη των μελών της Κυβέρνησης – του Πρωθυπουργού, των λοιπών μελών του Υπουργικού Συμβουλίου και των Υφυπουργών – η οποία τους επιβάλλει ν’ ανταποκρίνονται πλήρως στην εμπιστοσύνη της Βουλής. Ιδίως με το ν’ ασκούν τις αρμοδιότητες που τους ανατίθενται κατά περίπτωση τηρώντας, απαρεγκλίτως, πρωτίστως τις επιταγές του Κράτους Δικαίου και της Αρχής της Νομιμότητας.  Ειδικότερα:

1. Όπως προκύπτει από τις διατάξεις του Συντάγματος που   προεκτέθηκαν,  η φύση του Κοινοβουλευτικού Πολιτεύματος συνεπάγεται και το ότι η Κυβέρνηση πρέπει να διαθέτει την εμπιστοσύνη της Βουλής.  Συνακόλουθα δε η Κυβέρνηση μπορεί ν’ ασκεί τις αρμοδιότητές της, συλλογικώς ή και ατομικώς από την πλευρά καθενός μέλους της, μόνον εφόσον διαθέτει μια τέτοια εμπιστοσύνη, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του Συντάγματος περί απόκτησης και απώλειάς της. Από τον συνδυασμό των προμνημονευόμενων διατάξεων του άρθρου 1 παρ. 2 και 3 του Συντάγματος συνάγεται και ότι η ως άνω εμπιστοσύνη της Βουλής συνιστά μια μορφή «πηγής» της δημοκρατικής νομιμοποίησης της Κυβέρνησης κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων της.  Με την έννοια ότι η εμπιστοσύνη της Βουλής «μετακενώνει» – οπωσδήποτε στο μέτρο που τούτο επιτρέπεται από το Σύνταγμα – στην Κυβέρνηση μέρος του θεσμικού και πολιτικού νομιμοποιητικού «οπλοστασίου» της Λαϊκής Κυριαρχίας.

2. Η προαναφερόμενη, λοιπόν, εμπιστοσύνη της Βουλής προς την Κυβέρνηση, με βάση και την αρχή της Λαϊκής Κυριαρχίας, σημαίνει πως η Κυβέρνηση ασκεί, συλλογικώς ή ατομικώς εκ μέρους κάθε μέλους της,  τις αρμοδιότητες, οι οποίες τους ανατίθενται σύμφωνα με τις κείμενες εκάστοτε ρυθμίσεις της Έννομης Τάξης.  Όμως οι αρμοδιότητες αυτές δεν ανατίθενται στην Κυβέρνηση άνευ όρων – αφού κατά τις θεμελιώδεις αρχές της Αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας εντός αυτής δεν νοείται κρατικό όργανο, το οποίο συμπεριφέρεται ως «princeps legibus solutus» – δοθέντος ότι, όπως προεκτέθηκε, πρέπει ν’ ασκούνται κατά τρόπο απολύτως σύμφωνο ιδίως με τις επιταγές του Κράτους Δικαίου και της Αρχής της Νομιμότητας.

3.  Επέκεινα, κάθε φορά που η Κυβέρνηση ασκεί τις αρμοδιότητές της, συλλογικώς ή κατά την  δραστηριοποίηση των επιμέρους μελών της, παραβιάζοντας τις επιταγές του Κράτους Δικαίου και της Αρχής της Νομιμότητας,  κατ’ ουσία και κατ’ αποτέλεσμα παραβιάζει και τους όρους, υπό τους οποίους της έχει παραχωρηθεί η εμπιστοσύνη της Βουλής.  Τότε ανακύπτει και η αναλογούσα πολιτική ευθύνη είτε της Κυβέρνησης συλλογικώς, είτε του μέλους της εκείνου στο οποίο έχει ανατεθεί η συγκεκριμένη αρμοδιότητα.

ΙΙ.  Η ανάληψη και ο καταλογισμός της πολιτικής ευθύνης των μελών της Κυβέρνησης και οι εντεύθεν νομικές και πολιτικές συνέπειες 

Τις προϋποθέσεις ανάληψης και, κατά λογική ακολουθία, καταλογισμού της πολιτικής ευθύνης των μελών της Κυβέρνησης προσδιορίζουν, όπως είναι προφανές και ευνόητο, τα ίδια τα θεσμικά και πολιτικά χαρακτηριστικά της ευθύνης αυτής.

    Α.  Ο αντικειμενικός χαρακτήρας της πολιτικής ευθύνης των μελών της Κυβέρνησης και οι συνακόλουθες νομικές επιπτώσεις 

Και μόνο το ότι η πολιτική ευθύνη των μελών της Κυβέρνησης – συλλογικώς, κατά τον εκ μέρους της Κυβέρνησης καθορισμό και την κατεύθυνση της  γενικής πολιτικής της Χώρας, σύμφωνα με το άρθρο 82 παρ. 1 του Συντάγματος και ατομικώς, κατά την άσκηση των επιμέρους αρμοδιοτήτων των μελών της – επέρχεται πρωτίστως ως συνέπεια της μη ανταπόκρισής τους στις υποχρεώσεις που δημιουργεί η προς αυτά εμπιστοσύνη της Βουλής, λόγω άσκησης των αρμοδιοτήτων τους κυρίως κατά παράβαση των επιταγών του Κράτους Δικαίου και της Αρχής της Νομιμότητας, σημαίνει πως η κατά τ’ ανωτέρω πολιτική ευθύνη είναι, οιονεί εκ φύσεως και εξ ορισμού, αντικειμενική.  

    1.  Το ότι η υπό τ’ ανωτέρω χαρακτηριστικά πολιτική ευθύνη των μελών της Κυβέρνησης είναι αντικειμενική συνεπάγεται, μεταξύ άλλων βεβαίως, πως για την ενεργοποίηση του μηχανισμού της δεν απαιτείται, επιπροσθέτως, πταίσμα.  Δεν απαιτείται δηλαδή και δόλος ή αμέλεια είτε της Κυβέρνησης συλλογικώς είτε συγκεκριμένου μέλους της Κυβέρνησης, αλλ’ αρκεί η συνδρομή των προμνημονευόμενων λόγων ενεργοποίησης της πολιτικής ευθύνης και των συνεπειών της, κατ’ εξοχήν δε των λόγων οι οποίοι συνδέονται με την παράβαση των επιταγών του Κράτους Δικαίου και της Αρχής της Νομιμότητας.  

α) Πραγματικά, η ίδια η νομική «φυσιογνωμία» του Κράτους Δικαίου και της Αρχής της Νομιμότητας στο πεδίο δράσης των κρατικών οργάνων εν γένει, ιδίως δε των οργάνων της Εκτελεστικής Εξουσίας – όπως είναι και η Κυβέρνηση – επιβάλλει τον αντικειμενικό χαρακτήρα της εντεύθεν προκύπτουσας ευθύνης των οργάνων τούτων. Με το πρόσθετο, πλην καταλυτικό, επιχείρημα ότι η δράση των κρατικών οργάνων πρέπει, εν πάση περιπτώσει, κατά την άσκηση δημόσιας εξουσίας να υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον υπό τις επιμέρους εκφάνσεις του.

β) Είναι δε άκρως αντιπροσωπευτικό της νομικής ορθότητας της προμνημονευόμενης διαπίστωσης π.χ. πως ακόμη και η κατά τις διατάξεις του άρθρου 105 ΕισΝΑΚ αστική ευθύνη των οργάνων του Δημοσίου είναι αντικειμενική και ενεργοποιείται εφόσον συντρέχει – οπωσδήποτε μαζί με τις λοιπές, από τις κατά τ’ ανωτέρω διατάξεις θεσπιζόμενες, προϋποθέσεις – παρανομία της πράξης, παράλειψης ή υλικής ενέργειας του in contreto οργάνου του Δημοσίου, δίχως ν’ απαιτείται πταίσμα του.  Και μόνον αυτό το χαρακτηριστικό γνώρισμα της αστικής ευθύνης των οργάνων του Δημοσίου, κατά την άσκηση δημόσιας εξουσίας, καταδεικνύει μ’ ενάργεια την διαφορά μεταξύ της Αρχής της Νομιμότητας στο πεδίο του Δημόσιου Δικαίου και της ίδιας αρχής στο πεδίο του Ιδιωτικού Δικαίου.  Όπου η ενεργοποίηση της όποιας ευθύνης των ιδιωτών, φυσικών ή νομικών προσώπων, προϋποθέτει, τουλάχιστον κατ’ αρχήν, την συνδρομή πταίσματος από την πλευρά τους, γεγονός που σημαίνει ότι η ως άνω αστική ευθύνη είναι, επίσης κατ’ αρχήν, υποκειμενική (άρθρο 914 Α.Κ.).

 2.  Ο σύμφωνα με τα προαναφερόμενα «essentialia negotii» – φυσικά μεταφορικώς, αφού εδώ δεν πρόκειται για συμβατική δικαιοπρακτική σχέση – αντικειμενικός χαρακτήρας της πολιτικής ευθύνης των μελών της Κυβέρνησης αποκαλύπτει και την διαφορά μεταξύ αυτής και της ποινικής ευθύνης των μελών τούτων, σύμφωνα με τις ρυθμίσεις του άρθρου 86 του Συντάγματος: Η ποινική ευθύνη των μελών της Κυβέρνησης είναι οπωσδήποτε υποκειμενική, αφού προϋποθέτει πάντοτε την ύπαρξη δόλου ή αμέλειας – ανάλογα  με την ρύθμιση της κατά περίπτωση ποινικώς αξιόποινης πράξης – κατά την δράση είτε της Κυβέρνησης συλλογικώς είτε, συνηθέστερα, μέλους ή μελών της.  Και τούτο διότι, όπως συνάγεται κυρίως από τις διατάξεις των άρθρων 14 επ. και 26 επ. του Ποινικού Κώδικα, η ποινικώς αξιόποινη πράξη, δηλαδή το έγκλημα, είναι πάντοτε άδικη πράξη η οποία, επιπροσθέτως, είναι και καταλογιστή στον δράστη που έχει ενεργήσει με δόλο ή αμέλεια, ανάλογα με την κατά περίπτωση πρόβλεψη του νόμου ως προς την υποκειμενική υπόσταση του in concreto εγκλήματος.

   Β. Οι μορφές ενεργοποίησης του μηχανισμού της πολιτικής ευθύνης των μελών της Κυβέρνησης σύμφωνα με τον αντικειμενικό χαρακτήρα της

Ως προς τον τρόπο ενεργοποίησης του μηχανισμού της πολιτικής ευθύνης των μελών της Κυβέρνησης και τις εν προκειμένω επιπτώσεις του αντικειμενικού χαρακτήρα της ευθύνης αυτής, κατά τ’ ανωτέρω, παρατηρούνται τα εξής:

      1.  Πριν από κάθε άλλη επισήμανση πρέπει να διευκρινισθεί ότι η αντικειμενική πολιτική ευθύνη των μελών της Κυβέρνησης, υπό τα ως άνω χαρακτηριστικά και δεδομένα της, είναι αυστηρώς προσωπική.  Άρα δεν μπορεί, κατ’ ουδένα τρόπο – επομένως  ούτε και εμμέσως – να μετατεθεί και, εν συνεχεία,  να «καταλογισθεί» σε άλλο μέλος της Κυβέρνησης από εκείνο, στο οποίο οφείλεται η πράξη ή η παράλειψη που έχει ως έννομη συνέπεια την δημιουργία της πολιτικής ευθύνης.  

  α) Τούτο οφείλεται κατά πρώτο λόγο στο ότι, ούτως ή άλλως, οι διατάξεις του Συντάγματος και οι λοιπές ρυθμίσεις της, σύμφωνης με αυτό,  εκτελεστικής του νομοθεσίας δεν προβλέπουν τέτοια δυνατότητα μετάθεσης της πολιτικής ευθύνης μέλους της Κυβέρνησης σε άλλο. Κατά δεύτερο λόγο – αλλά και κατά λογική ακολουθία – στο μέτρο που η πολιτική ευθύνη ανακύπτει, όπως προεκτέθηκε αναλυτικώς, εκτός από την συλλογική δράση της Κυβέρνησης και όταν μέλος της παραβιάζει, κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων του, τις επιταγές του Κράτους Δικαίου και της Αρχής της Νομιμότητας αποδυναμώνοντας έτσι, κατ’ αποτέλεσμα, έστω και εν μέρει και την προς αυτό εμπιστοσύνη της Βουλής, δεν νοείται θεσμικώς μετάθεση της σχετικής πολιτικής ευθύνης σε άλλο μέλος της  Κυβέρνησης.  Πολλώ μάλλον μια τέτοια μετάθεση της πολιτικής ευθύνης δεν είναι νοητή με απλή απόφαση μέλους της Κυβέρνησης,  ακόμη και αν αυτό είναι ο ίδιος ο Πρωθυπουργός ο οποίος, ως «επικεφαλής» της Κυβέρνησης, «εξασφαλίζει την ενότητα της Κυβέρνησης και κατευθύνει τις ενέργειές της, καθώς και των δημόσιων γενικά υπηρεσιών για την εφαρμογή της κυβερνητικής πολιτικής μέσα στο πλαίσιο των νόμων», κατά την ρύθμιση του άρθρου 82 παρ. 2 του Συντάγματος.

β) Επομένως, για κάθε αρμοδιότητα που ασκεί ο ίδιος ο Πρωθυπουργός, είτε σύμφωνα με το Σύνταγμα και την εκτελεστική του νομοθεσία είτε επειδή έχει, στο μέτρο που τούτο επιτρέπεται κατά νόμο, επιφυλάξει υπέρ αυτού την συγκεκριμένη αρμοδιότητα και δεν την έχει εκχωρήσει σε άλλο μέλος της Κυβέρνησης, η πολιτική ευθύνη κατά την άσκησή της βαρύνει αυτόν και μόνο.  Περαιτέρω δεν μπορεί, καθ’ οιονδήποτε τρόπο, να την μεταθέσει σε άλλο μέλος της Κυβέρνησης.  A fortiori δε δεν μπορεί να την μεταθέσει σε μη μέλος της Κυβέρνησης, με δεδομένο ότι η κατά το Σύνταγμα πολιτική ευθύνη νοείται μόνον εις βάρος της Κυβέρνησης συλλογικώς ή εις βάρος μέλους της.  Και όχι εις βάρος λοιπών οργάνων, μονοπρόσωπων ή συλλογικών, του ευρύτερου κρατικού μηχανισμού.  Για να έλθουμε στα καθ’ ημάς, αναφορικά με τα ζητήματα παραβίασης του κατά τις διατάξεις του άρθρου 19 του Συντάγματος απορρήτου του επικοινωνιών, εφόσον ο Πρωθυπουργός, όπως είχε αρμοδιότητα να το πράξει, επιφύλαξε υπέρ αυτού την αρμοδιότητα ελέγχου λειτουργίας της ΕΥΠ – και, e contratio, δεν την εκχώρησε σε άλλο μέλος της Κυβέρνησης, π.χ. στον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη – ουδόλως και καθ’ οιονδήποτε τρόπο νομιμοποιείται να μεταθέσει την ανακύπτουσα πολιτική ευθύνη, λόγω ελλιπούς άσκησης του προαναφερόμενου ελέγχου επί της ΕΥΠ, σε οποιοδήποτε άλλο μέλος της Κυβέρνησης.  Πολύ δε περισσότερο σε μη μέλος της Κυβέρνησης, όπως π.χ. στον Γενικό Γραμματέα του Πρωθυπουργού.

2.  Ως προς τους κυριότερους τρόπους της ενεργοποίησης του μηχανισμού της  πολιτικής ευθύνης των μελών της Κυβέρνησης και της αντίστοιχης ανάληψής της παρατηρούνται, συνοπτικώς, τ’ ακόλουθα:

α) Πρώτον, και ανάλογα τόσο με την βαρύτητα της ανακύπτουσας πολιτικής ευθύνης όσο και με το εκάστοτε επίπεδο της πολιτικής ευαισθησίας, την πολιτική ευθύνη μπορεί να την αναλάβουν, με δική τους αποκλειστικώς πρωτοβουλία, είτε η Κυβέρνηση συλλογικώς είτε το  βαρυνόμενο μέλος της Κυβέρνησης, φθάνοντας ως και στην παραίτηση, η οποία συνιστά βεβαίως την κορύφωση της προσωπικής ανάληψης της ευθύνης αυτής. 

β) Δεύτερον, σύμφωνα με τις διατάξεις  του άρθρου 84 παρ. 2 επ. του Συντάγματος η Βουλή μπορεί, ανάλογα με την κατά την κρίση της βαρύτητα της ανακύπτουσας πολιτικής ευθύνης, «με απόφασή της να αποσύρει την εμπιστοσύνη της από την Κυβέρνηση ή από μέλος της».  Πρόκειται, όπως είναι προφανές, για την πιο σημαντική κοινοβουλευτική διαδικασία καταλογισμού της πολιτικής ευθύνης εις βάρος της Κυβέρνησης ή μέλους της, και λόγω των αδιαμφισβήτητων πολιτειακών και πολιτικών επιπτώσεων που αναφύονται, κατ’ ανάγκην, εν συνεχεία.

γ) Τρίτον, την ενεργοποίηση του μηχανισμού της πολιτικής ευθύνης της Κυβέρνησης, συλλογικώς ή μέλους της, είναι δυνατό να προκαλέσει και η προσφυγή, κατά το Σύνταγμα (άρθρο 70 παρ. 6) και τις οικείες διατάξεις του Κανονισμού της Βουλής – κυρίως άρθρα 124 επ. – στις λοιπές ειδικές διαδικασίες Κοινοβουλευτικού Ελέγχου, αφού κατά την διάταξη του άρθρου 124 παρ. 1  του Κανονισμού της Βουλής: «Η Κυβέρνηση υπόκειται στον έλεγχο της Βουλής με τη διαδικασία και τους όρους των επόμενων διατάξεων».  Πρέπει όμως να επισημανθεί ότι την, όποια, αποτελεσματικότητα του μέσω του κατά τ’ ανωτέρω Κοινοβουλευτικού Ελέγχου καταλογισμού της πολιτικής ευθύνης στην Κυβέρνηση συλλογικώς ή σε μέλος της αποδυναμώνει, ουσιωδώς, η καταδήλως υπερέχουσα εν προκειμένω θέση της εκάστοτε κυβερνητικής πλειοψηφίας.  Και τούτο παρά τις βελτιώσεις, οι οποίες έχουν προσφάτως επέλθει στον Κανονισμό της Βουλής, ως προς τις  «ευχέρειες» της μειοψηφίας στο πλαίσιο άσκησης, από την πλευρά της, του Κοινοβουλευτικού Ελέγχου (π.χ. δυνατότητα σύστασης Εξεταστικών Επιτροπών, μετά την τελευταία αναθεώρηση του άρθρου 68 παρ. 2 του Συντάγματος).

    δ)  Τέλος, αξιοσημείωτο ρόλο ως προς την αναζήτηση και την ανάδειξη της ύπαρξης και του μεγέθους της  πολιτικής ευθύνης της Κυβέρνησης συλλογικώς ή μέλους της μπορούν να διαδραματίσουν, φυσικά μόνο κατά λόγο αρμοδιότητάς τους, οι επιμέρους Ανεξάρτητες Αρχές.  Ιδίως δε εκείνες, οι οποίες είναι κατοχυρωμένες, ρητώς και με ειδικές διατάξεις, από αυτό τούτο το Σύνταγμα.  Όμως η κατά τ’ ανωτέρω, έμμεση, συμβολή των Ανεξάρτητων Αρχών στην αναζήτηση και ανάδειξη της ύπαρξης και του μεγέθους της πολιτικής ευθύνης των μελών της Κυβέρνησης δεν επιτυγχάνεται πάντοτε στον βαθμό, ο οποίος αναλογεί στο κύρος τους και στην αποστολή τους, κατά το Σύνταγμα και την εκτελεστική του νομοθεσία. Με κυριότερη αιτία την ευθεία και ουσιώδη  επιρροή της εκάστοτε κυβερνητικής πλειοψηφίας στην όλη συγκρότησή τους και την λειτουργία τους.

                                         Επίλογος 

Συμπερασματικώς – αλλά και εν κατακλείδι – είναι χρήσιμο, ενόψει και της τρέχουσας πολιτικής συγκυρίας στον Τόπο μας, να καταστεί σαφές και το εξής: Πέραν των μηχανισμών, τους οποίους οργανώνει το Σύνταγμα και η εκτελεστική του νομοθεσία ως προς το καθεστώς ενεργοποίησης της πολιτικής ευθύνης των μελών της Κυβέρνησης, ο αντικειμενικός χαρακτήρας της ευθύνης αυτής καταδεικνύει και ότι η επίδειξη της απαιτούμενης πολιτικής ευαισθησίας,  αναφορικά με την κατά περίπτωση ανάληψή της, καθορίζει  και την στάθμη της ποιότητας της λειτουργίας του Πολιτεύματός μας ως Προεδρευόμενης Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας.  Επομένως και  την στάθμη της ποιότητας της Αντιπροσωπευτικής μας Δημοκρατίας.  Και η στάθμη αυτή φθάνει στο προσδοκώμενο και αναγκαίο επίπεδο όταν οι μηχανισμοί ενεργοποίησης της πολιτικής ευθύνης των μελών της Κυβέρνησης αντιμετωπίζονται, στην πράξη, ως μέσα διευκόλυνσης της αποκάλυψής της και του μετέπειτα καταλογισμού της.  Όχι δε ως «οχυρά» απομείωσης των επιπτώσεών της, και μάλιστα με την προσφυγή στα «προνόμια» της, καταλλήλως για τις περιστάσεις προετοιμασμένης και οργανωμένης,  κυβερνητικής πλειοψηφίας.