ΧΕΙΡΟΤΕΡΑ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΗ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ

Χωρίς τον φόβο τιμωρίας οργιάζουν φοροδιαφυγή και παραοικονομία

Στις γραφειοκρατικές δομές προστίθενται

 η έλλειψη πολιτικής βούλησης και η δυσμενής φορολογία

Tου Προκοπη Χατζηνικολαου

 Πηγή: Η Καθημερινή,9/11/2012

Η έλλειψη πολιτικής βούλησης, οι κακές δομές στη Δημόσια Διοίκηση, η διαφθορά, η παραοικονομία, η δυσμενής φορολογία για τις οικογένειες και η τεράστια γραφειοκρατία έχουν ως αποτέλεσμα την αδυναμία εφαρμογής σειράς μέτρων που αναγκάσθηκε η χώρα να υιοθετήσει με τα Μνημόνια.

Είναι ενδεικτικό ότι το 2011 το υπουργείο Οικονομικών εξέδιδε μία εγκύκλιο για κάθε εργάσιμη μέρα (251 συνολικά), αποδεικνύοντας την πολυπλοκότητα του φορολογικού συστήματος. Ακόμα και η σημερινή προσπάθεια κατάργησης του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων φαίνεται ατελής και δεν επιτυγχάνει σε καμία περίπτωση την απλοποίηση του φορολογικού συστήματος. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάσθηκαν από τον καθηγητή Δημόσιας Οικονομικής στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας κ. Βασίλη Ράπανο στη χθεσινή εκδήλωση με θέμα «Φορολογικό Σύστημα: Μέτρα ή Μεταρρύθμιση;», που διοργάνωσαν το ΕΛΙΑΜΕΠ, το ΙΟΒΕ, η Κantor, η Κίνηση Πολιτών και η Διεθνής Διαφάνεια Ελλάς, σε συνεργασία με το Megaron Plus, οι πιθανότητες εντοπισμού της αδήλωτης εργασίας στην Ελλάδα είναι σχεδόν μηδενικές. Συγκεκριμένα, η αδήλωτη εργασία στην Ελλάδα έχει τις μικρότερες πιθανότητες να εντοπιστεί και να τιμωρηθεί, με πρόστιμο ή με φυλάκιση. Για παράδειγμα, η αδήλωτη εργασία για 16 ώρες έχει μικρότερες πιθανότητες από 50% να τιμωρηθεί. Ακόμα και στη Βουλγαρία, οι πιθανότητες τιμωρίας είναι υψηλότερες από την Ελλάδα και συγκεκριμένα 60% στις 14 ώρες αδήλωτης εργασίας. Στη Σουηδία, στις πρώτες οκτώ ώρες εργασίας η πιθανότητα τιμωρίας είναι περίπου 95%. Επίσης, στην Ισπανία η πιθανότητα φυλάκισης ή προστίμου είναι 72% στις πρώτες 11 ώρες αδήλωτης εργασίας.

Ο κ. Ράπανος έκανε λόγο για οριακές αλλαγές στον τομέα της φορολογίας, που έχουν βαπτιστεί μεταρρυθμίσεις. Ανέφερε, επίσης, ότι η Ελλάδα έχει τη δυσμενέστερη φορολογική επιβάρυνση της οικογένειας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, ενώ προκειμένου να περιορισθεί η φοροδιαφυγή πρότεινε να δημιουργηθούν φορολογικά δικαστήρια υποστηρίζοντας ότι: «Δεν μπορεί ο δικαστής που ασχολείται με κλέφτες και απάτες να επιλύσει πολύπλοκα φορολογικά θέματα». Ανέφερε ότι θα πρέπει να συσταθεί μία ενιαία αρχή κατά της διαφθοράς, η οποία θα είναι ανεξάρτητη και θα υπάγεται στη Βουλή. Σημείωσε, επίσης, ότι σήμερα στην περίοδο της κρίσης που γίνονται σημαντικές αλλαγές, κυρίως λόγω της τρόικας, σχέδιο για φορολογική μεταρρύθμιση δεν υπάρχει.

Το βασικό συμπέρασμα που προέκυψε στη χθεσινή εκδήλωση είναι ότι το φορολογικό πρόβλημα της Ελλάδας και ο περιορισμός της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής, που αποτελούν εγγενή παθογένεια και μόνιμη πηγή απώλειας εσόδων, δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με επί μέρους μέτρα, αλλά απαιτείται ριζική αναμόρφωση τόσο του πυρήνα του φορολογικού συστήματος όσο και της φορολογικής διοίκησης. Ο πρώην γενικός Διευθυντής Φορολογίας στο υπουργείο Οικονομικών κ. Δ. Σταματόπουλος υπογράμμισε την ανάγκη μιας άρτιας βάσης δεδομένων με αποτελεσματικές διασταυρώσεις προκειμένου να εφαρμοστεί ένας από τους βασικούς κανόνες της φορολογίας, «η βεβαιότητα του φόρου». Το Δημόσιο, είπε χαρακτηριστικά, πρέπει να κερδίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών του και τον σεβασμό στους κανόνες. Ανέφερε, επίσης, ότι απαιτείται αλλαγή στη διοικητική δομή των ελεγκτικών υπηρεσιών.

Ο κ. Χ. Κυριαζής, εκτελεστικός αντιπρόεδρος του ΣΕΒ, περιέγραψε την ανάγκη για την ύπαρξη μικρού αριθμού φόρων με αυτόματο προσδιορισμό τους, καθώς και για κωδικοποίηση της φορολογικής νομοθεσίας, αντικατάσταση των φοροαπαλλαγών από εκπτώσεις φόρων, αξιολόγηση των επιδόσεων του φορολογικού συστήματος και ταχύτερη απονομή φορολογικής δικαιοσύνης.

Ο κ. Γ. Σταθάκης, καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, παρατήρησε ότι το ελληνικό φορολογικό σύστημα έχει μεν ευρωπαϊκή δομή, αλλά απέχει πολύ στα υπόλοιπα χαρακτηριστικά του, αφού παρουσιάζει υψηλό βαθμό κατακερματισμού της φορολογικής βάσης με ροπή στη φοροαποφυγή, στηρίζεται περισσότερο στην έμμεση φορολογία, είναι πολύπλοκο, ευμετάβλητο και με μεγάλη φοροδιαφυγή.

Συνοψίζοντας τη συζήτηση, η κ. Α. Μπούμη τόνισε ότι το ΙΟΒΕ θεωρεί ότι η φορολογία εισοδήματος επιβαρύνει υπέρμετρα τη μισθωτή απασχόληση, ενώ είναι υπερβολικά ελαστική προς τα εισοδήματα των πολύ μικρών επιχειρήσεων και των ελευθέρων επαγγελματιών, που συνήθως κατηγορούνται για συστηματική φοροδιαφυγή.