ΠΑΤΡΙΩΤΗΣ ή ΔΩΣΙΛΟΓΟΣ;

Οδός δωσιλογισμού, αριθμός μηδέν

 Του Τριαντάφυλλου Μηταφίδη*

Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών, 14/11/2012

Στις 19/10/2012, λίγες μόνο μέρες πριν την επέτειο απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης από τους Ναζί και τους Έλληνες συνεργούς τους στις 30 Οκτωβρίου 1944, και ενώ επιτέλους το ελληνικό κράτος αναγνώρισε και «ντε γιούρε» στις 24/10/2012 πως η πόλη μας είναι «μαρτυρική», η «Επιτροπή του άρθρου 8 του Ν.3463/2006» της Αποκεντρωμένης Διοίκησης  Μακεδονίας-Θράκης «λόγω έλλειψης επαρκών και πειστικών στοιχείων»(sic) απέρριψε την 1257/25-8-2011 απόφαση  του Δημοτικού Συμβουλίου  Θεσσαλονίκης  να μετονομαστεί η οδός «Καθηγητού Περικλέους Βιζουκίδου» στις Σαράντα Εκκλησιές σε «Αγωνιστών Πανεπιστημίου», προς τιμήν των εκπαιδευτικών - φοιτητών που αγωνίστηκαν εναντίον κάθε μορφής τυραννίας κατά την ογδοντάχρονη διαδρομή του ΑΠΘ.

Ιδού τα εμβριθέστατα περί την Ιστορίαν  μέλη της Επιτροπής Ονοματοθεσιών: Μαρία Τσάρα (Υπάλληλος της Διοίκησης), Απόστολος Τσολάκης (πρόεδρος Δ. Σ. Θέρμης),   Μιχαήλ Γεράνης (πρόεδρος Δ.Σ. Πυλαίας – Χορτιάτη,) Κωνσταντίνος Ντούρος - Ελένη Χειμαριού ( φιλόλογοι).

Πρέπει να σημειωθεί ότι στη συνεδρίαση της εν λόγω επιτροπής δεν κλήθηκε ο Δήμος Θεσσαλονίκης, ενώ αντίθετα παρέστη μεταξύ άλλων ο δικηγόρος Οδυσσέας Τόσκας, πρόεδρος της Βασιλικής Ενώσεως  Ελλάδος και αρχηγός της χουντικής ΕΠΕΝ στη Θεσσαλονίκη(!)

Ιδού και οι πανηγυρίζοντες – μέλη της «ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗΣ ΕΣΤΙΑΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ» για την κατάπτυστη αυτή απόφαση:

"Παρουσία των συμπατριωτών κ. Δ. Βάνη Περιφερειακού Συμβούλου κ.Χ. Μάτη επικεφαλής της παράταξης ''Ενεργοί πολίτες-οικολογία στην πράξη'', Δημοτικού Συμβούλου Θεσσαλονίκης και κας Β. Νάκου Αντιπροέδρου του Συλλόγου Εργαζομένων στον Δήμο Θεσσαλονίκης , έγινε η ανάγνωση της ομόφωνης γνωμοδότησης της επιτροπής του άρθρου 8 του Ν.3463/2006 της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας -Θράκης , κατά της μετονομασίας της οδού ''καθηγητού Π.Βυζουκίδη'' σε ''Αγωνιστών Πανεπιστημίου Α.Π.Θ.'' όπως αυτή αναφέρεται στην υπ' αριθμ.1257/2011 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, λόγω έλλειψης επαρκών και πειστικών στοιχείων." makpress.blogspot.com

 Ιδού και κάποια από τα «ανεπαρκή»- κατά τους «άπιστους Θωμάδες» της διορισμένης Επιτροπής – στοιχεία:

1. Ο Περικλής Βιζουκίδης, από τα πλέον αμφιλεγόμενα πρόσωπα της περιόδου από την ίδρυση του ΑΠΘ έως τον Εμφύλιο, πρωτοστατεί στην «εξυγίανση» του ΑΠΘ από τα αριστερά «μιάσματα», όπως μαρτυρούν διακεκριμένες προσωπικότητες αλλά και τα πρακτικά των συνεδριάσεων-αποφάσεων της Συγκλήτου του ΑΠΘ.

2. Εμπαθής και σκαιός, απέναντι στους «μη εθνικόφρονας» συναδέλφους και φοιτητές του, έλεγε ότι οι μεν πρώτοι δεν έπρεπε να διδάσκουν και οι δεύτεροι να φοιτούν στο πανεπιστήμιο. Ενδεικτική η χειροδικία του κατά του αντιστασιακού συναδέλφου του και πρύτανη Καββάδα, πράξη για την οποία καταδικάστηκε από ποινικό δικαστήριο, αλλά και η όλο περιφρόνηση αποστροφή του προς τους φτωχούς φοιτητές του ΑΠΘ το 1933 ότι δεν θα έπρεπε να σπουδάζουν-σύμφωνα με τη μαρτυρία του δημοσιογράφου Στρατή Καστρινού.

3. Ενδεικτικές επίσης για το ήθος του είναι, αφενός μεν η απόλυτα αρνητική «κρίση» του για τη μη επιστροφή στο πανεπιστήμιο του «μιασμένου» από τον κομουνιστή Γληνό μεταρρυθμιστή παιδαγωγού Αλέξανδρου Δελμούζου, αφετέρου η λυσσαλέα προσπάθειά του για την εκδίωξη από το πανεπιστήμιο επιφανών αντιστασιακών καθηγητών, όπως οι Χ. Θεοδωρίδης, Καββάδας - διετέλεσε δήμαρχος Θεσσαλονίκης από το Δεκέμβρη του 1944 έως το Γενάρη του 1945 - Ιμβριώτης, Τζώνης, Σιγάλας.

4. Ο Περικλής Βιζουκίδης υπήρξε διαταραγμένη προσωπικότητα, η οποία, σε άλλους καιρούς, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί «γραφική». Όμως εκείνες τις δραματικές στιγμές που η Ελλάδα περνούσε υπό τη βαριά σκιά της σβάστικα, αυτός έσπευσε να υποδεχθεί τους Ναζί κατακτητές στις 9/4/1941. Ανέλαβε μάλιστα το ρόλο του «δραγουμάνου» ανάμεσα στους Γερμανούς και στην αντιπροσωπεία των τοπικών αρχών - επικεφαλής της οποίας ήταν ο μεταξικός δήμαρχος και πρώτος πρόεδρος της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών Κ. Μερκουρίου, και στην οποία συμμετείχαν ο μητροπολίτης Γεννάδιος και ο στρατιωτικός διοικητής Ραγκαβής.

    5. Στο βιβλίο «Από τη Σερβία στην Κρήτη» - επίσημη έκδοση των γερμανικών στρατιωτικών αρχών με πρόλογο του στρατάρχη φον Λιστ - ο Βιζουκίδης ποζάρει προσφωνώντας τις πρώτες χιτλερικές ορδές κατοχής της Θεσσαλονίκης ως εξής: «Γνωρίζω το Βερολίνο πολύ καλά, γιατί ήμουν καθηγητής στο Πανεπιστήμιο στα ελληνικά και τουρκικά. Ονομάζομαι Περικλής Βιζουκίδης. Τώρα θα ‘ρθουν πάλι καλύτερα χρόνια για την Ελλάδα, γιατί ανανεώνει τους δεσμούς της με τη Γερμανία. Χαιρετίστε μου τη χώρα σας και το Βερολίνο!»

    Ο Μερκουρίου έβγαλε την επόμενη μέρα-10/4/1941-μια δωσιλογικού περιεχομένου προκήρυξη με την οποία πληροφορούσε και διαβεβαίωνε τους Θεσσαλονικείς ότι :

1) ο γερμανικός στρατός «από της πρώτης στιγμής της εισόδου του εις την πόλιν ετήρησεν έναντι ημών στάσιν γενναιόφρονα και ιπποτικήν» και 2) «ο λαός της Θεσσαλονίκης έστω βέβαιος ότι τιθέμενος υπό την προστασίαν ενός έθνους γενναίου και ευγενούς ουδέν έχει να φοβηθή. Η τιμή του, η ζωή του και η περιουσία του θα η πλήρως εξησφαλισμένη.»! Για τη δουλοπρεπή αυτή στάση του ο Μερκουρίου διατηρήθηκε στη θέση του από τα στρατεύματα Κατοχής έως το Φεβρουάριο του 1943. Παρ’ όλα αυτά, το 1970 δόθηκε το όνομά του σε δρόμο στην περιοχή Ντεπό!

6. Ο Περικλής Βιζουκίδης, θαυμαστής του γερμανικού «μεγαλείου» και του εθνικοσοσιαλιστικού καθεστώτος, κυκλοφορούσε με την άνεση του οικείου προσώπου στις γερμανικές υπηρεσίες και σχετιζόταν φιλικά(!) με τον «συμμαθητή του» πρόξενο της Γερμανίας στη Θεσσαλονίκη.

Ήδη σε δημοσιευμένη ομιλία του στον «Ελληνο-γερμανικό Όμιλο Θεσσαλονίκης» το 1938 αποκαλούσε τον Χίτλερ «μεγάλο οδηγό του γερμανικού λαού»!

7. Στα πρακτικά της Συγκλήτου του ΑΠΘ ο Βιζουκίδης εμφανίζεται να επιτίθεται στους συναδέλφους του και να τους κατηγορεί ότι φταίνε αυτοί για τα προβλήματα του ΑΠΘ και όχι οι Γερμανοί, επειδή έχουν έλλειψη πνεύματος συνεργασίας με τους κατακτητές(!)

8. Το 1942, ο Π. Βυζουκίδης προλογίζοντας το «σύγγραμμα» του Κ. Σνωκ: Μακεδονία-Θράκη, στο οποίο ο συγγραφέας του καλούσε τους «Έλληνας αγωνιστάς» να αναζητήσουν «τας ωραίας ημέρας του μέλλοντος … κατά την μέλλουσαν να μελετηθή οργάνωσιν των Ευρωπαϊκών κρατών εις μίαν, ούτως ειπείν, συμπολιτείαν, εις την οποίαν θα πρωτοστατήση το Γερμανικόν πνεύμα», έγραφε: «διά του προκειμένου συγγράμματος επιδιώκονται πλην άλλων και οι επόμενοι σκοποί: Να στερεωθή η ελπίς των Ελλήνων ότι δεν είναι δυνατόν κατά την νέαν ρύθμισιν των εν Ευρώπη πραγμάτων, επί τη βάσει της επαγγελλομένης νέας τάξεως λογικής και ηθικής και δικαιοσύνης, να παροραθώσιν εν τη καιρία ώρα τα αιωνόβια και απαράγραπτα του ελληνισμού δίκαια.»

9. Ως πρόεδρος του «Ελληνο-γερμανικού Ομίλου Θεσσαλονίκης», στη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού πολέμου, λίγο πριν μας επιτεθεί η χιτλερική Γερμανία, διοργάνωσε προβολή επικαίρων από την ισοπέδωση της Βαρσοβίας από τα χιτλερικά «πάντσερ».

10. Σύμφωνα επίσης με τη μαρτυρία του καθηγητή Κ. Βαβούσκου, ο Βιζουκίδης εμφανιζόταν και σε φωτογραφία από την αποχώρηση των Γερμανών από το σιδηροδρομικό σταθμό, και ενώ η πόλη μόλις είχε γλυτώσει τις ζωτικές υποδομές της, που είχαν ναρκοθετηθεί από τους Ναζί, χάρη στην επέμβαση του ΕΛΑΣ και του αντιστασιακού μητροπολίτη Κοζάνης Ιωακείμ.

11. Στις 30 Οκτωβρίου 1945, ένα ακριβώς χρόνο από την απελευθέρωση της πόλης από τους Ναζί, κατέθεσε ως μάρτυς υπεράσπισης στη δίκη των δωσίλογων δημοσιογράφων! 

13. Η νεότερη ιστορική έρευνα φέρνει στο φως συγκλονιστικές μαρτυρίες για το πώς μερικές χιλιάδες άνθρωποι κατόρθωσαν να κυριαρχήσουν στα πολιτικά, οικονομικά και πολιτιστικά δρώμενά της Θεσσαλονίκης, με μοναδικό εφόδιο την «εθνικοφροσύνη». Πολλοί απ’ αυτούς συνεργάστηκαν ανοιχτά με τους κατακτητές, υπήρξαν αδίστακτα όργανά τους και γι’ αυτό τους αντάμειψαν με τις περιουσίες των Εβραίων μαρτύρων του Ολοκαυτώματος, ενώ οι αγωνιστές της Αντίστασης στάλθηκαν στα ξερονήσια και το εκτελεστικό απόσπασμα ή ρίχτηκαν  στα αζήτητα της Ιστορίας.

Είναι τυχαίο ότι «νονοί» της οδού Π. Βιζουκίδου υπήρξαν οι διορισμένοι από τη Χούντα δημοτικοί σύμβουλοι του Δήμου Θεσσαλονίκης -επί Δημαρχίας Αλέξανδρου Κωνσταντινίδη – με ημερομηνία βαπτίσεως την 28η Μαΐου του 1969;

 Η προνομιακή αντιμετώπιση των πάσης φύσεως συνεργών ή συνεργατών των δυνάμεων Κατοχής με το Χουντικό ΝΔ. 179/1969 εξακολούθησε και την περίοδο της μεταπολίτευσης, αφού ο νεοδημοκράτης υπουργός Εθνικής Αμύνης Ε. Αβέρωφ απέρριψε την κοινή πρόταση της τότε αντιπολίτευσης για την κατάργησή του. Μόλις το 1982 με το Ν. 1285 μαζί με την επίσημη αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης καταργήθηκαν και τα χουντικά διατάγματα-πλυντήρια των εγκλημάτων του δωσιλογισμού.

Επέστη η ώρα να γκρεμιστεί το φράγμα της σιωπής που επί δεκαετίες έχτισαν σ’ αυτή την πόλη εκείνοι που είχαν και εξακολουθούν να έχουν συμφέρον από τη συσκότιση της ιστορίας της. Ήρθε η ώρα να γράψουμε την αληθινή Ιστορία της πόλης μας.

* Ο Τριαντάφυλλος Μηταφίδης είναι δημοτικός σύμβουλος του Δήμου Θεσσαλονίκης