Δευτέρα, Φεβρουαρίου 26, 2007

ΑΡΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ, Ο ΑΣΥΜΒΙΒΑΣΤΟΣ

Υποσημείωση

Φίλε ή αντίπαλε μην τ’ αναγγείλεις πουθενά.
Δεσμώτης τήδε ίσταμαι
τοις ένδον ρήμασι πειθόμενος.


***
Άρης Αλεξάνδρου

Πραγματικό όνομα Αριστοτέλης Βασιλειάδης.
Γενννήθηκε στο Λένινγκραντ το 1922. Η μητέρα του Ρωσίδα και ο πατέρας του Έλληνας, ποντιακής καταγωγής.
Η οικογένεια ήρθε στην Ελλάδα το 1928 και , μετά από ένα σύντομο πέρασμα από τη Θεσσαλονίκη, εγκαταστάθηκε οριστικά στην Αθήνα.
Τα χρόνια προσαρμογής ήταν δύσκολα για το μικρό Αριστοτέλη, που είχε ως μητρική γλώσσα τη Ρωσική, αλλά , χάρη στην ακόρεστη δίψα για μάθηση και το έμφυτο τάλαντο της εκμάθησης ξένων γλωσσών, κατάφερε να τελειώσει τη Βαρβάκειο (1940).
Δεν ακολούθησε την επιθυμία του πατέρα του για σπουδές στο Πολυτεχνείο και από νωρίς επιδόθηκε στη μετάφραση λογοτεχνικών κειμένων,
με έμφαση στους Ρώσους κλασικούς.
Η τραγική προσωπική του περιπέτεια αρχίζει στα χρόνια της Κατοχής,

1942

όταν συμμετέχει με θέρμη σε αντιστασιακές ομάδες , που ελέγχονται από το ΚΚΕ.
Εκεί διαπιστώνει τις συνθήκες ανελευθερίας που επικρατούν,
οι οποίες απαιτούν τυφλή υποταγή στο Κόμμα και απαγορεύουν
την προβολή των ατομικών απόψεων.
Η χαφιεδίστικη συμπεριφορά του Κόμματος απέναντι σε τρεις από
τους πιο στενούς του φίλους, οδηγεί τον νεαρό Άρη
στην οριστική απομάκρυνσή του από αυτό.
Παρά τη μη ενεργή ανάμειξή του στα Δεκεμβριανά,
συλλαμβάνεται από τους Εγγλέζους και στέλνεται στο στρατόπεδο
της Ελ Ντάμπα της Μέσης Ανατολής.
Τον Απρίλιο του 1945 απελευθερώνεται και ως το 1948 ασχολείται
επαγγελματικά με το μεταφραστικό του έργο.1946

Όμως συλλαμβάνεται εκ νέου και , επειδή αρνείται να αποκηρύξει τις ιδέες του,
εξορίζεται διαδοχικά στα στρατόπεδα Μούδρου, Μακρονήσου και Άη Στράτη.
Τις φριχτές συνθήκες διαβίωσης στα κολαστήρια του θανάτου έρχεται να επιτείνει η απόλυτη απομόνωσή του από τους συντρόφους του, οι οποίοι υπακούουν τυφλά στους εξοργισμένους με την φιλελεύθερη στάση του σταλινικούς ομαδάρχες τους .
Απελευθερώνεται τον Οκτώβριο του 1951, αλλά ξανασυλλαμβάνεται το Νοέμβριο του 1952, δικάζεται από το Στρατοδικείο Αθηνών ως ανυπότακτος (για την εποχή που ήταν... εξόριστος) και καταδικάζεται πρωτοδίκως σε 10 χρόνια ειρκτή, για να μειωθεί η ποινή σε εφτά χρόνια, στο Αναθεωρητικό. Μεταφέρεται στις φυλακές Αβέρωφ, Αίγινας και Γυάρου και απολύεται τον Αύγουστο του 1958, έχοντας εκτίσει τα δύο τρίτα της ποινής του.
Ακολουθεί ο γάμος του με τη σύντροφό του απ' τα φοιτητικά χρόνια, Καίτη Δρόσου, και το 1967 φεύγουν μαζί για το Παρίσι, μπροστά στον κίνδυνο να συλληφθεί ξανά από από τη δικτατορία.
Ακολουθούν τα χρόνια της μεγάλης οικονομικής ανέχειας , που τον υποχρεώνουν να κάνει τα πιο πιο σκληρά επαγγέλματα, σε σχέση με την ασθενική του κράση, ( υπάλληλος σε πολυκατάστημα, νυχτοφύλακας, χειριστής σε χαρτοκοπτική μηχανή, κλητήρας , βοηθός πιεστή σε μηχανή offset, κομπάρσος σε ταινία του Τσίμερμαν κ.α).
Παράλληλα, τον ελάχιστο ελεύθερο χρόνο του τον διαθέτει στη συγγραφή ποιημάτων στη Γαλλική και κυρίως στη συγγραφή του μυθιστορήματος Το Κιβώτιο, που θα εκδοθεί λίγο μετά την πτώση της Χούντας και θα χαρακτηριστεί ως ένα από τα καλύτερα λογοτεχνικά έργα της νεοελληνικής λογοτεχνίας.
Κι ενώ φαίνεται ότι η ζωή του Αλεξάνδρου έχει μπει επιτέλους σε μια ήρεμη φάση, λόγωτης καλυτέρευσης των οικονομικών του αλλά και της έκδοσης από τον οίκο Gallimard της γαλλικής μετάφρασης του Κιβωτίου, πεθαίνει ξαφνικά από καρδιακή προσβολή στο Παρίσι, στις 2 Ιουλίου 1978, σε ηλικία μόλις 56 ετών.1978. Η τελευταία φωτογραφία του Αλεξάνδρου,
μία βδομάδα πριν από το θάνατό του.

Αφορμή της σύντομης αναφοράς στο σπουδαίο συγγραφέα και άνθρωπο υπήρξε η ανάγνωση του βιβλίου του Δημήτρη Ραυτόπουλου Άρης Αλεξάνδρου, ο εξόριστος,
το οποίο καταγράφει βήμα προς βήμα τη βασανισμένη ζωή του και αναλύει με υποδειγματικό τρόπο όλο το έργο του. Αναζητήστε το βιβλίο και διαβάστε το.
Το συνιστούμε και για έναν επιπλέον λόγο: μέσα στις τετρακόσιες σελίδες του
φωτίζεται ένα από τα πιο "σκοτεινά" κεφάλαια της ιστορίας της Αριστεράς στον τόπο μας. Γιατί η "εκ των έσω" μαρτυρία για τα γεγονότα της θυελλώδους εποχής 1940-1967 είναι δέκα φορές ανώτερη από την καλύτερη ακαδημαϊκή ιστορία.



Δεν υπάρχουν σχόλια: